İspanya İç Savaşı’nın Başlaması ve Savaşın Türk Basınındaki Yansımaları (1936)

1936-1939 yılları arasında cereyan eden İspanya İç Savaşı, İkinci Dünya Savaşı’nı hazırlayan hadiselerden biri olmuştur. Revizyonist ve anti revizyonist olarak adlandırılan bazı devletler İspanya’da yaşananlara müdahale ederek, oluşmakta olan yeni dünya düzeninde kendi arzularının kabul görmesine çaba sarf etmişlerdir. İç savaşta; Milliyetçiler ve Cumhuriyetçiler olarak iki grubun öne çıktığı görülmektedir. Almanya ve İtalya Milliyetçilerin, Sovyetler Birliği ise Cumhuriyetçilerin yanında yer almıştır. Tüm dünyanın yakından takip ettiği bu süreç Türkiye tarafından da ilgiyle ve kaygıyla izlenmiştir. Türk basını İspanya İç Savaşı’na yoğun bir ilgi göstermiştir. Savaşın nedenleri, mücadele eden tarafların amaçları, çatışmaları destekleyen devletlerin takındıkları tavırlar ve beklentileri gazetelerin kimi zaman köşe yazılarında kimi zaman ise manşetlerinde gündeme getirilmiştir. Bu çalışmada; İspanya’da yaşanan iç savaşın ilk senesinde yaşanan gelişmelerin Türk basınına yansımaları beş gazete (Akşam, Cumhuriyet, Kurun, Son Posta ve Ulus) üzerinden incelenmiştir. Çalışmada ayrıca arşiv belgeleri ve telif-tetkik eserler de kullanılarak konunun ayrıntıları verilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

İspanya İç Savaşı, Revizyonist, Anti-revizyonist, Türkiye, Franco

Breaking Out Of Spain Civil War And Its Reflections In Turkish Media (1936)

Spain Civil War which takes place between the years of 1936 and 1939 becomes one of the incidents that leads up to Second World War. Some states which are called revisionist and antirevisionist make an effort to gain admission of their wishes in the new world order which is in the making. In the Civil War; it is seen two groups that become prominent as nationalist and republican. Germany and Italy are on nationalists’ side and Soviet Union is on republicans’ side. This period which is followed by all states, it is also followed with attention and concern by Turkey. Turkish media takes a deep interest in Spain Civil War. The reasons of war, the purposes of the sides which are fighting, attitudes of states which support disagreements and their expectations are sometimes revived in opinion columns and sometimes revived in headlines. In this study, the first year of Spain Civil War’s reflections in Turkish media are studied on five newspapers (Akşam, Cumhuriyet, Kurun, Son Posta and Ulus). It is also tried to give details of issue with using archive documents and copyrighted and surveyed works.

Keywords:

: Spain Civil War, Revisionist, Antirevisionist, Turkey, Franco,

PDF

___

ALADAĞ, S., “İspanya İç Savaşı ve Türkiye”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, 2011. ARMAOĞLU, F., 20. Yüzyıl Siyahi Tarihi, c. 1-2: 1914-1995, İstanbul: Alkım Yayınevi, 2007. BEYDİLLİ, K., “İspanya”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, c. 23, İstanbul: TDV Yayınları, 2001, 161. BİRLİK, G. K.; “İspanya İç Savaşında Türk Dış Politikası (1936-1939)”, Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, Yıl 12, sy. 24 (2016): 122-155. CASANOVA, J., İspanya İç Savaşı’nın Kısa Tarihi, çev. Uygur Kocabaşoğlu, İstanbul: İletişim Yayınları, 2015. KARR, E. H., Komintern ve İspanya İç Savaşı, çev. Ali Selman, İstanbul: İletişim Yayınları, 2010. KUNERALP, S., “İspanya İç Savaşı ve Türkiye”, Tarih ve Toplum, 37, (1987): 6-8. ORAN, B. (ed.), Türk Dış Politikası: Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar (c.1: 1919-1980), İstanbul: İletişim Yayınları, 2009. SALMAN, B., “İspanya’da İkinci Cumhuriyet ve İç Savaş (1936-1939)”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, 2003.
SANDOVAL, J. ve AZCARATE, M., İspanya İç Savaşı (1936-1939), çev. Mehmet Harmancı, İstanbul: Köprü Yayınları, 1969. SERTEL, S., “Türk Hariciye Raporlarına Göre İspanya İç Savaşı (1936-1939)”, TAD, C. 34 / sy. 57 (2015): 271-290.