Eski Mezopotamya’da Kutsal Evlilik Metinleri ve “Kutsal/Kült/Mabet Fahişe(Si)” İbâresi

Eski Mezopotamya’da Kutsal Evlilik Metinleri’nde geçen anlatımlar ya da daha çok edebi metinlerde kaydedilen bazı kelimeler için kullanılan “Kutsal/Kült/Mabed Fahişe(si)” ibâresi farklı uzmanlar tarafından değişik şekillerde yorumlanmaktadır. Metinler yeterli, kesin ve açık bilgi vermediğinden ibâre öteden beri tartışılagelmiştir. Bazıları bunu uygulamada yeri olan, diğerleri ise sadece sembolik olan ve pratikte yer almayan bir ibâre olarak değerlendirmektedir. Bu makalede, ilgili metinler ve kelimelerin de değerlendirilmesiyle gerçeğe uygun ya da en azından yakın sonuçlara ulaşmak hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Dumuzi, Eski Mezopotamya, Harīmtu, İnanna/İštar, Kezertu, Kutsal Evlilik Metinleri, Kutsal Fahişe, Qadištu, Šamhat

Sacred Marriage Texts and the Expression “Sacred/Cult/Temple Prostitute” in Ancient Mesopotamia

In ancient Mesopotamia, the expression "Sacred / Cult / Temple Prostitute" occurring in contexts of Sacred Marriage Texts and used for some words recorded in some literary texts is disparately interpreted by different researchers. Since the texts do not provide sufficient, definite and clear information, the term has been discussed for a long time. Some consider it applied in practice, others simply symbolic and not involved in practice. In this article, the relevant expression and words will be evaluated by considering transitions in the texts and will be tried to reach a realistic or at least close results.

Keywords:

Dumuzi, Harīmtu, İnanna/İštar, Kezertu, Old Mesopotamia, Qadištu, Sacred Prostitution, Sacred Marriage Texts, Šamhat,

PDF

___

ASSANTE, J., “The kar.kid/[kh]arimtu, Prostitute or Single Woman? A Reconsideration of the Evidence”, Ugarit-Forschungen 30, (1998): 5-96. BOTTÉRO, J., Mezopotamya, Yazı, Akıl ve Tanrılar, çev. M. Emin Özcan - Ayten Er, İstanbul: Dost Kitabevi, 2003. BOTTÉRO, J., Gılgamış Destanı, Ölmek İstemeyen Büyük İnsan, çev. Orhan Suda, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2006. ÇAĞIRGAN, G., “Mezopotamya’da Kutsal Evlilik”, X. Türk Tarih Kongresi Bildirileri IX/10a, (1990): 1-5. ÇIĞ, M., “Sumer’de Kadın”, XII. Türk Tarih Kongresi Bildiri Kitabı c. 1, (1994): 51-58. ÇIĞ, M., Kur’an, İncil ve Tevrat’ın Sumer’deki Kökeni, İstanbul: Kaynak Yayınları, 1995. ÇIĞ, M., İnanna’nın Aşkı, Sumer’de İnanç ve Kutsal Evlenme, İstanbul: Kaynak Yayınları, 2006a. ÇIĞ, M., Bereket Kültü ve Mabet Fahişeliği, İstanbul: Kaynak Yayınları, 2006b. GEORGE, A. R., The Babylonian Gilgamesh Epic: Introduction, Critical Edition and Cuneiform Texts, 2 vols, Oxford: Oxford University Press, 2003. HENSHAW, R. A., Female & Male, the Cultic Personnel: The Bible and the Rest of the Ancient Near East. Allison Park, PA: Pickwick, 1994. JACKSON, D. P., Gılgamış Destanı, çev. Ahmet Antmen, İstanbul: Arkadaş Yayınevi, 2005. KILIÇ, Y. ve DUYMUŞ H. H., “Eski Mezopotamya’da Din Kadınları (Rahibeler)”, TSA 13, sy. 1, (2009): 159-178. KRAMER, S. N., Tarih Sumer’de Başlar, çev. Muazzez İlmiye Çığ, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1990. KRAMER, S. N., Sümer Mitolojisi, çev. Hamide Koyukan, İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 1999. KRAMER, S. N., Sümerler, çev. Özcan Buze, İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2002. LAMBERT W. G., Babylonian Creation Myths, Mesopotamian Civilizations 16, Winona Lake, IN: Eisenbrauns, 2013. AKKUŞ-MUTLU, S., “Eski Mezopotamya’da Bayramlar”, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2016. SCHMÖKEL, H., Kulturgeschichte des alten Orient, Stuttgart, 1961. SILVER, M., “Temple/Sacred Prostitution in Ancient Mesopotamia Revisited: Religion in the Economy”, Ugarit Forschungen 38 (2006): 631-663.