Su Ürünleri Kurutma Teknolojisi

Taze balık ve kabuklu su ürünlerinin biyolojik yapılarından dolayı çok çabuk bozulması, koruma yöntemlerinin ve işleme teknolojisinin önem kazanmasına neden olmuştur. Su ürünlerinin işlenerek değerlendirilmesinde kullanılan metotlardan birisi de kurutmadır. Kurutma, gıda maddesinin içerdiği suyun kontrollü koşullarda buharlaştırılması işlemidir. Bu işlemin en önemli amacı, dayanma süreleri kısa olan ürünlerin dayanma sürelerini arttırmaktır. Bu derlemede gıda maddelerinin muhafaza yöntemleri arasında önemli bir yeri olan kurutma teknolojisi ve su ürünlerinin kurutulmasında kullanılan yöntemler üzerinde durulmuştur.

Aquatic Products Drying Technology

Fresh fish and shellfish are highly perishable because of their biological structure. Therefore, the preservation and handling of these aquatic products are very important in terms of food safety. One of the conservation processes of aquatic products is drying. Drying is the evaporation process where water is removed from the foods under controlled conditions. The most important consequence of this process is that the shelf life of the aquatic products is increased significantly. In this review, general drying techniques and the drying methods that are very important for aquatic products are presented.

PDF

___

[1] Aydın, A., 1976. Kurutma yöntemi ile et muhafazası. Et Endüstrisi Dergisi 58: 3-6.
[2] Cemeroğlu, B., 1986. Meyve ve Sebze İşleme Teknolojisi, Kurutma Teknolojisi. Gıda Teknolojisi Derneği, Yayın No:6. Ankara.
[3] Bala, B.K., Mondol, M.R.A., 2001. Experimental investigation on solar drying of fish using solar tunnel drier. Drying Technology 19(2): 427-436.
[4] Akpınar, E., Midilli, A.., Biçer, Y., 2003. Single layer drying behaviour of potato slices in a convective cyclone dryer and mathematical modeling. Energy Conversion and Management 44: 1689-1705.
[5] Çınar, İ., 2008. Kurutma teknolojisinde ısı ve kütle iletimi modelleri. Türkiye 10. Gıda Kongresi, 21-23 Mayıs, 2008, Erzurum, 1057s.
[6] Kılıç, A., 2008. Buzdolabı Sıcaklığında Kurutmanın Balık Kalitesine Etkisinin Model Sistemde Belirlenmesi. Türkiye 10. Gıda Kongresi, 21-23 Mayıs, 2008, Erzurum, 537-540s.
[7] Gökoğlu, N., 2002. Su Ürünleri İşleme Teknolojisi. Su Vakfı Yayınları, Antalya.
[8] Dincer, I., 1996. Sun drying of sultana grapes. Drying Technology 14: 1827-1838.
[9] Dincer, I., 1998. Moisture loss from wood products during drying-Part I: Moisture diffusivities and moisture transfer coefficients. Energy Sources 20: 67-75.
[10] Yapar, A., Erdöl, M., 1999. farklı sıcaklık ve tuz uygulanarak kurutulan alabalık (Oncorhyncus mykiss W., 1792)'larda kurumanın fonksiyonel İfadesi. Türk Veterinerlik ve Hayvancılık Dergisi 23(3): 479-483.
[11] Dincer, I., Hussain, M.M., Sahin, A.Z., Yilbas, B.S., 2002. Development of a new moisture transfer (Bi- Re) correlation for food drying applications. International Journal of Heat and Mass Transfer 45: 1749-1755.
[12] Aras, N.M., Kocaman, E.M., Aras, M.S., 2000. Genel Su Ürünleri ve Kültür Balıkçılığının Temel Esasları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 216, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ofset Tesisi, Erzurum.
[13] Evrenuz, Ö., 1988. Gıda maddelerinin kurutulması sırasında kuruma kinetiğini kontrol eden faktörler ve kalite üzerine etkileri. Gıda 13(1): 51-58.
[14] Gülyavuz, H., Ünlüsayın, M., 1999. Su Ürünleri İşleme Teknolojisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Eğridir Su Ürünleri Fakültesi Ders Kitabı, EğridirIsparta.
[15] Varlık, C., Uğur, M., Gökoğlu, N., Gün, H., 1993. Su Ürünlerinde Kalite Kontrol İlke ve Yöntemleri. Gıda Teknolojisi Derneği Yayın No:17, İstanbul.
[16] Varlık, C., Erkan, N., Özden, Ö., Mol, S., Baygar, T., 2004. Su Ürünleri İşleme Teknolojisi. İstanbul Üniversitesi Yayın No: 4465, İstanbul.
[17] Yıldız, O., Ertekin, C., 2001. Thin layer solar drying of some vegetables. Drying Technology 19: 583- 597.
[18] Erbay, B., Küçüköner, E., 2008. Gıda Endüstrisinde Kullanılan Farklı Kurutma Sistemleri. Türkiye 10. Gıda Kongresi, 21-23 Mayıs, 2008, Erzurum, 1045- 1048s.
[19] Ratti, C., 2001. Hot-air and frezee-drying of high value foods: A review. Journal of Food Engineering 49: 311-319.
[20] Polatcı, H., Tarhan, S., 2009. Farklı kurutma yöntemlerinin Reyhan (Ocimum basilicum) bitkisinin kurutma sürecine ve kalitesine etkisi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 26(1): 61-70.
[21] Doe, P.E. 1998. Fish Drying and Smoking Production and Quality. Technomic Publishing, Lancaster, PA.: 89-115.
[22] Cemeroğlu, B., 2004. Meyve Sebze İşleme Teknolojisi. 2. Cilt. ISBN 975-98578-2-0.
[23] Erden, Ü., 2005. Akdeniz Defnesi (Lauris nobilis L.)'nde mevsimsel varyabilite ve optimal kurutma yöntemlerinin araştırılması. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 47s, Adana.
[24] Göğüş, A.K., Kolsarıcı,N., 1992. Su Ürünleri Teknolojisi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No:358, Ankara.
[25] Yongsawatdigul, J. and S. Gunasekaran, 1996. Microwave-Vacuum Drying of Cranberries: Part II. Quality Evaluation. Journal of Food Processing and Preservation 20(2):145-156.
[26] Telis, V.R.N., Sobral, P.J.A., 2002. Glass transtions for freeze-dried and air-dried tomato. Food Research International 35(5): 435-443.
[27] Diler, A., Güner, A., Altun, S., Ekici, S., 2008. Farklı sıcaklık ve hava akım hızında kurutmanın sudak balığı (Stizostedion lucioperca) filetolarının kalite niteliklerine etkisi. Veteriner Bilimleri Dergisi 24(1): 77-86.
[28] Kılıç, A., 2009. Low temperature and high velocity (LTHV) application in drying: characteristics and effects on the fish quality. Journal of Food Enginering 91: 173-182.