SAĞLIK HARCAMALARI, SAĞLIK ÇIKTILARI VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Bu çalışmanın amacı 1980-2017 döneminde Türkiye’de kamu ve özel sektör harcamaları ile sağlık sektörü çıktıları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu çalışmada sağlık sektörü çıktılarını temsilen bebek ölüm hızı ve ortalama yaşam beklentisi serileri kullanılmıştır. Johansen eşbütünleşme ve vektör hata düzeltme teknikleri ile yapılan analizin bulgularına göre kişisel gelir, kamu sağlık harcamaları ve özel sağlık harcamalarındaki artışlar ortalama yaşam beklentisini pozitif yönde etkilemektedir. Bunun yanında kişisel gelir ve kamu kesimi sağlık harcamalarındaki artışlar bebek ölüm hızını düşürmektedir. Ayrıca bebek ölüm hızı ve ortalama yaşam beklentisinin kişi başına düşen geliri açıklayıcı yönünün daha yüksek düzeyde bulunması, sağlık harcamalarının kişi başına düşen gelir seviyesine dolaylı yoldan etkisinin daha belirgin olduğuna işaret etmektedir

Anahtar Kelimeler:

Sağlık Harcamaları, Yaşam Beklentisi, Bebek Ölüm Hızı

PDF

___

Akinci, F., Hamidi, S., Suvankulov, F., & Akhmedjonov, A. (2014). Examining the impact of health care expenditures on health outcomes in the Middle East and N. Africa. Journal of health care finance, 41(1).
Akıncı, A. & Tuncer, G. (2016). Türkiye’de sağlık harcamaları ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki. Sayıştay Dergisi, 102, 47-61
Amiri, A., & Ventelou, B. (2010). Causality test between health care expenditure and GDP in US: comparing periods. Document de Travail: GREQAM, version, 1.
Anyanwu J., C. & Erhıjakpor, A., E. O.(2007). Health Expenditures and Health Outcomes in Africa. African Development Bank Economic Research Working Paper, 91. http://www.afdb.org/.
Arun, J.V., & Kumar, D. (2015). Causality between public health expenditure and economic growth in BRICS countries. International Journal of scientific research and management, 3(11), 3718-3722.
Bein, M. A., Unlucan, D., Olowu, G., & Kalifa, W. (2017). Healthcare spending and health outcomes: evidence from selected East African countries. African health sciences, 17(1), 247-254.
Bokhari, F. A., Gai, Y., & Gottret, P. (2007). Government health expenditures and health outcomes. Health economics, 16(3), 257-273.
Bulgurcu, B. & Özdemir P. (2015). Geçiş Ekonomilerinde Sağlık Harcamalarının Etkinliği Üzerine Bir İnceleme. Ege Akademik Bakış, 15(4), 523-538
Chung, H. & Muntaner, C. (2006). Political and welfare state determinants of infant and child health indicators: An analysis of wealthy countries. Social Science and Medicine, 63, pp. 829-842.
Deyshappriya, N. R. (2014). Inflation dynamic in Srilanka: An application of VECM Approach. Ruhuna Journal of Management and Finance, 1(2), 17-28.
Edeme, R. K., Emecheta, C., & Omeje, M. O. (2017). Public health expenditure and health outcomes in Nigeria. American journal of biomedical and life Sciences, 5(5), 96-102. http://www.sciencepublishinggroup.com/j/ajbls
Erdinç, Z. (2008). İkiz açıklar hipotezinin Türkiye’de 1950-2005 yılları arasında eş bütünleşme analizi ve Granger nedensellik testi ile incelenmesi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8( 1), 209–222.
Hooda, S. K. (2014). Health expenditure, health outcomes and the role of decentralised governance: evidences from rural India. Journal of Indian School of Political Economy, 26, 1-4.
Işık, N., Acar, M., & Işık, B. (2004). Enflasyon ve döviz kuru ilişkisi: bir eşbütünleşme analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 325-340.
Kavaz, İ., & Özbuğday, F. C. (2016). Enerjide dışa bağımlılık ve enerji verimliliği arasındaki nedensellik ilişkisi: Türkiye örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(27), 331-349
Kim, T. K., & Lane, S. R. (2013). Government health expenditure and public health outcomes: a comparative study among 17 countries and implications for US Health care reform. American International Journal of Contemporary Research, 3(9), 8-13.
Maduka, A. C., Madichie, C., & Ekesiobi, C. (2016). Health Care Expenditure, Health Outcomes, and Economic Growth Nexus in Nigeria: A Toda–Yamamoto Causality Approach. Unifi ed Journal of Economics and International Finance, 2(1), 1-10. http://www.unifiedjournals.org/ujeif
Mukherjee, D., & Kizhakethalackal, E. T. (2013). Empirics of health-aid, education and infant mortality: a semiparametric study. Applied Economics, 45(22), 3137-3150. OECD, Database Access, https://stats.oecd.org/ (Erişim tarihi: 25.07.2018)
Deluna Jr, R., & Peralta, T. F. (2014). Public health expenditures, income and health outcomes in the Philippines. MRPA Paper, https://mpra.ub.uni-muenchen.de/60115/
Rahman, M .M & Khanam R. (2017). Health care expenditure and health outcome nexus: New evidence from Saarc-Asean Region. 7th international conference on financial management and economics, July 2017, Beijing, China.
Rajkumar, A. S., & Swaroop, V. (2008). Public spending and outcomes: Does governance matter? Journal of development economics, 86(1), 96-111.
Salami, K. D., Olabode, S. O., Atoyebi, O. K., Lawal, A. S., & Danmola, R. (2017). Effects of government health and educatıon expendıtures on economıc growth ın nıgerıa. Internatıonal journal of socıal & management scıences, Madonna Unıversıty, 1(1).
Sevüktekin, M., & Nargeleçekenler, M. (2010). Ekonometrik zaman serileri analizi: EViews uygulamalı. Nobel Yayın Dağıtım.
Tokgöz, E. (1981). Sosyal Gelişmede Sağlık. Türkiye İkinci İktisat Kongresi Sosyal Gelişme ve İstihdam Komisyonu Tebliğleri, DPT Yayınları, Yayın No: 1783.
Tüylüoğlu, Ş. ve Tekin, M. (2009). Gelir Düzeyi ve Sağlık Harcamalarının Beklenen Yaşam Süresi ve Bebek Ölüm Oranı Üzerindeki Etkileri. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 13(1), ss.1-31.
World Bank, Data, https://data.worldbank.org/. (Erişim tarihi: 25.07.2018)