AYDIN SANCAĞI TİRE KAZASINDA BULUNAN VAKIFLARIN 1275 (H.) TARİHLİ MUHASEBE DEFTERİ

Başbakanlık Osmanlı Arşivleri’nde bulunan belgeler arasında en fazla vakıf muhasebesi ile ilgili belgeler yer almaktadır. Bu belgelerden “Aydın Sancağı’na ait EV.5..15477” yer kodlu belge özelinde Osmanlı Devleti’nde vakıf muhasebesi çalışmanın konusunu oluştururken, belgenin transkripsiyonunun yapılarak elde edilen verilerin muhasebe tarihi disiplini çerçevesinde incelenmesi ise çalışmanın amacını oluşturmuştur. yer sınırı, 1275 (H.) tarihi çalışmanın zaman sınırı ve vakıf muhasebesi de çalışmanın konu sınırı olarak belirlenmiştir. Söz konusu belge çözümlendiğinde, vakıfların gelirleri ve bu gelirlerden dellaliye, cabi, kâtip, müfettiş kesintilerinin yapıldığı, belgedeki kayıtların bazen müfredatlı bazen de icmal şeklinde muhasebe işlemlerinin yapılmasının yanında merdiven sistemi ile kayıtlanan belgede bazı muhasebe hatalarının da olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Aydın Sancağı, Tire Kazası, Vakıf Muhasebesi, Muhasebe Tarihi

PDF

___

BARKAN Ö. L., (1963). “Osmanlı İmparatorluğunda İmaret Sitelerinin Kuruluş ve İşleyiş Tarzına Ait Araştırmalar”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 23(1-2): 239-296.
Başbakanlık Osmanlı Arşivleri EV.D…/15477-0-0 Kodlu Defter.
CAN A. V., ZEYTİN M. (2010). “Osmanlı Dönemine Vakıf Muhasebesi ve Elvan Bey Oğlu Sinan Bey Vakfı Örneği”, 8. Türk Dünyası Sosyal Bilimler Kongresi, 485-495.DURMUŞ M. E., BEKTAŞ İ. (2017). “Osmanlı’da Muhasebe Usulu ve Vakıf Muhasebe Kayıtları Okuma Kılavuzu”, PESA Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(2): 196-208.
ELİTAŞ C., GÜVEMLİ O., AYDEMİR O., ERKAN M., ÖZCAN U., OĞUZ M., (2008), Osmanlı İmparatorluğunda 500 Yıl Boyunca Kullanılan Muhasebe Yöntemi: Merdiven Yöntemi, Ankara.
GÜVEMLİ O., GÜVEMLİ, B. (2016). “Osmanlı Kayıt Kültüründe Vakıf Muhasebesi ve Devlet Muhasebe Sistemi”, Vakıflar Dergisi, 45: 9-21.
FERAĞ, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C.12, s.393, http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c12/c120199.pdf.
KURT İ., Para Vakıflarının Muhasebesi, www.isav.org.tr/img/20140225__2782251239.pdf, erişim: 01.01.2019.
ÜLKER Y., TORAMAN, C. (2012), “Osmanlı Devleti’nin Sosyal ve Ekonomik Hayatında Para Vakıflarının Rolü ve Muhasebe Uygulamaları, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(2): 55-84.
ORBAY K., (2004), Vakıf Muhasebe Defterlerinde Ayni Toplanan Tarımsal Gelirler ve Ayni Giderlerin Fiyatlandırılması ve Tarihsel Fiyatlar Endekslemeleri Konusunda, Osmanlı Araştırmaları, XXIV: 289-301.
ORBAY K., (2005), Vakıfların Bazı Arşiv Kaynakları, Vakıflar Dergisi: XXIX, 27-41.
ÖZERHAN Y., ERKAN M., NAZLIOĞLU B., (2013), “Osmanlı Arşivinde Merdiven Yöntemi ile Yazılmış Muhasebe Defter ve Raporları”, Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, 5, 88-120.
SEMİZ Y., (2016). “Osmanlı Devleti’nde Para Vakıfları”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 19(1): 89-101.
SIRIM V., (2017). “Bir Finansman Kaynağı Olarak Vakıflar, Osmanlı Örneği”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(6): 173-188.
TÜRKÇE SÖZLÜK, (2011). Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.