Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisine Ekonometrik Yaklaşım

Amaç: Bu araştırmanın amacı, enerji tüketimi ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin ampirik olarak incelenmesidir. Tasarım/Yöntem: Araştırmada ARDL Sınır Testi yaklaşımı ve Nedensellik Analizi kullanılmıştır. Bulgular: GSYİH ve ticaretin dışa açıklığı hem uzun hem kısa vadede elektrik tüketimini olumlu etkilemektedir. GSYİH’ deki %1’lik bir artış, elektrik tüketimini %0,92 artırırken, ticari dışa açıklıktaki %1’lik bir artış elektrik tüketimini %0,63 oranında artırmıştır. Hata düzeltme katsayısı, negatif işaretli ve istatistiki açıdan anlamlıdır. Buradan hareketle, kısa dönemde oluşabilecek sapmaların uzun dönemde dengeye geleceği söylenebilmektedir. Üretim modelinde, elektrik tüketiminin %1 artışı, GSYİH’yi kısa dönemde %1,05, uzun dönemde %1,74 oranında artırmıştır. Ticari dışa açıklığın etkisi ise uzun dönem periyodunda hissedilmiştir. Uzun dönemde, ticari dışa açıklıktaki %1’lik bir artış GSYİH’yi %1,12 oranında azaltmaktadır. Ayrıca, değişkenler arasındaki nedensellik ilişkisi, hata düzeltme temelli Granger Nedensellik Analizi kullanarak incelenmiştir. Sınırlılıklar: Türkiye’nin 1970-2014 dönemi baz alınarak, elektrik tüketimi, GSYİH ve ticaretin dışa açıklığı arasındaki bağıntı ele alınmıştır. Özgünlük/Değer: Enerji ekonomisinde; büyüme-ihracat, büyüme-ithalat ve enerji-büyüme ilişkilerine yönelik oldukça fazla çalışma bulunmasına rağmen elektrik tüketimi, GSYİH ve ticaretin dışa açıklık değişkenlerinin kişi başı değerlerinin bir arada analiz edildiği çalışma sayısı kısıtlı olması araştırmayı farklı kılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Enerji Tüketimi, Ekonomik Büyüme, ARDL Sınır Testi, Granger Nedensellik Analizi, Türkiye

Purpose: The aim of this research is to empirically examine the relationship between energy consumption and economic growth. Design/Methodology: ARDL boundary Test approach and causality analysis were used in the research. Findings: GDP and trade openness affects both short term and long term energy consumption positively. While 1% increase in GDP increased electricity consumption by 0,92%, 1% increase in trade openness increased electricity consumption by 0,63%. The error correction coefficient is negative and statistically significant. As a result, it can be said that the short-term deviations will be balanced in the long run. In the production model, the %1 increase in electricity consumption increased GDP by %1,05 in the short term and 1,74% in the long term. In the long term, %1 increase in trade openness reduces GDP by 1,12%. Further, the causality relationship between variables was investigated using error correction based Granger Causality Analysis. Limitations: The relation between electricity consumption, GDP and trade openness is analyzed using the data between 1970-2014 in Turkey. Originality/Value: Although there are many studies on growth-export, growth-import and energy-growth relations in the energy economy, the limited number of studies in which the values of electricity consumption, GDP and trade openness variables per person are analyzed together makes the research different.

Keywords:

Energy Consumption, Economic Growth, ARDL Bounds Testing, Granger Causality Analysis, Turkey,

PDF

___

Acaravcı A., Erdoğan, S., & Akalın, G. (2015). The electricity consumption, real income, trade openness and foreign direct investment: The empirical evidence from Turkey. International Journal of Energy Economics and Policy, 5(4), 1050-1057. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/361570
Ağır, H., & Kar, M. (2010), Türkiye’de elektrik tüketimi ve ekonomik gelişmişlik düzeyi ilişkisi: Yatay kesit analizi. Sosyoekonomi Dergisi, Özel Sayı 2010-EN/10EN07, 150-176. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/197674
Altinay, G., & Karagol, E. T. (2005). Electricity consumption and economic growth: Evidence from Turkey. Energy Economics, 27, 849-856. https://doi.org/10.1016/j.eneco.2005.07.002
Apergis, N., & Payne, J. E. (2010). Renewable energy consumption and economic growth: Evidence from a panel of OECD countries. Energy Policy, (38), 656–660. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2009.09.002
Belke, A., Dreger, C., & Dobnik, F. (2011). Energy consumption and economic growth-new insights into the cointegration relationship. Energy Economics, 33, 782-789. https://doi.org/10.1016/j.eneco.2011.02.005
Burbridge, J., & Harrison, A. (1984), Testing for the effects of oil prices rises using vector autoregression. International Economic Review, 25, 459-484. https://doi.org/10.2307/2526209
Çağlayan, E., & Saçaklı, İ. (2006). Satın alma gücü paritesinin geçerliliğinin sıfır frekansta spektrum tahmincisine dayanan birim kök testleri ile incelenmesi. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(1), 122-137. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/30085
Erbaykal, E. (2007). Türkiye’de enerji tüketiminin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi. Beykent Üniversitesi. Journal of Social Sciences 1(1), 29-44. https://www.acarindex.com/pdfler/acarindex-5486-6755.pdf
Faisal, F., Tursoy, T., & Ercantan, Ö. (2017). The relationship between energy consumption and economic growth: Evidence from non-granger causality test. Procedia Computer Science, (120), 671-675. https://doi.org/10.1016/j.procs.2017.11.294
Gerni, C., Emsen, Ö. S., & Değer, M. K. (2008). İthalata dayalı ihracat ve ekonomik büyüme, 1980-2006 Türkiye deneyimi. 2. Ulusal İktisat Kongresi, DEÜ İİBF İktisat Bölümü, İzmir-Türkiye.
Hamilton, D. J. (1983). Oil and macroeconomy since World War 2. Journal of Political Economy, 91(2), 228-248. http://www.jstor.org/stable/1832055
Huchet-Bourden, M., Mouel, C. L., & Vijil, M. (2018). The relationship between trade opennes and economic growth: Some new insights on the opennes measurement issue. World Econ, (41), 59-76. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/twec.12586
IEA. Energy policies of IEA Counries: Turkey. https://www.iea.org/publications/freepublications/publication/energy-policies-of-iea-countries---turkey-2016-review.html
IEA. (2004). Energy statistic manual. 18, https://www.iea.org/
IEA. (2018). World energy outlook. https://www.iea.org/reports/world-energy-outlook-2018
Jobert, T., & Karanfil, F. (2007). Sectoral energy consumption by source and economic growth in Turkey. Energy Policy, 35, 5447-5456. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2007.05.008
Kalça, A., Yurtkuran, S., & Pata, U. K. (2016). Türkiye’de enerji tüketimi ve ekonomik büyüme: ARDL sınır testi yaklaşımı. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 38(2), 12-25. https://doi.org/10.14780/muiibd.281411
Karagöl, E., Erbaykal, E., & Ertuğrul, H. M. (2007). Türkiye’de ekonomik büyüme ile elektrik tüketimi ilişkisi: Sınır testi yaklaşımı. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8(1), 72-80. http://journal.dogus.edu.tr/index.php/duj/article/view/100
Kraft, J., & Kraft, A. (1978). On the relationship between energy and GNP. The Journal of Energy and Development, 3(2), 401-403. https://doi.org/10.12691/ajer-2-4-2
Nasreen, S., & Anwar, S. (2014). Causal relationship between trade openness, economic growth and energy consumption: A panel data analysis of Asian countries. Energy Policy, 69, 82-91. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2014.02.009
Öztürk A., Aslan, A., & Kalyoncu, H. (2010). Energy consumption and economic growth relationship: Evidence from panel data for low and middle income countries. Energy Policy, 38, 4422-4428. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2010.03.071
Öztürk, İ., Kaplan, M., & Kalyoncu, H. (2011). Energy consumption and economic growth in Turkey: Coıntegration and causality analysis. Romanian Journal of Economic Forecasting, (2), 31-41. https://www.researchgate.net/publication/227489803_Energy_Consumption_and_Economic_Growth_in_Turkey_Cointegration_and_Causality_Analysis
Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of Applied Econometrics, 16, 289-326. http://www.jstor.org/stable/2678547
Sadorsky, P. (2011). Trade and energy consumption in the Middle East. Energy Economics, 33, 739-749. https://doi.org/10.1016/j.eneco.2010.12.012
Stern, D. I. (1993). Energy and economic growth in the USA: A multivariate approach. Energy Economics, 15(2), 137-150. https://doi.org/10.1016/0140-9883(93)90033-N
Stern, D. I. (2000). A multivariate cointegration analysis of the role of energy in the U.S. macroeconomy. Energy Economics, 22(2), 267-283. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0140-9883(99)00028-6
T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı. https://ticaret.gov.tr
The World Bank. https://data.worldbank.org/country/turkey?locale=tr
Yapraklı, Y. (2007). Ticari ve finansal dışa açıklık ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Türkiye üzerine bir uygulama. Istanbul University Econometrics and Statistics e-Journal, 67-89. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/94989