Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarıyla Okul İklimi Arasındaki ilişki
Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile okul iklimi algılarıarasındaki ilişkiyi belirlemektir. Araştırmanın örneklemini Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi sonsınıflarda öğrenim görmekte olan 411 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada Üstüner (2006) tarafındangeliştirilen “Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeği” ve Terzi (2015) tarafından geliştirilen “Okul İklimiÖlçeği” kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizinde frekans, yüzde, ortalama, standart sapma,Mann Whitney U-testi, Kruskal Wallis H-testi ve Pearson Moments analizleri kullanılmıştır. Araştırmadaöğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ve okul iklimi algılarının “katılıyorum”düzeyinde olduğu saptanmıştır. Araştırma bulgularına göre öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yöneliktutum puanları ile okul iklimi algıları kalıtımcıların cinsiyet ve öğrenim görülen bölüm değişkenine göre anlamlıfarklılıklar içermektedir. Araştırmada ayrıca öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutum puanlarıile okul iklimi algıları arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.
The Relationship Between Pre-Service Teachers’ Attitudes Towards the Teaching Profession and School Climate Perceptions
The aim of this study is to determine the relationship between the pre-service teachers' attitudes towards teaching profession and school climate perceptions. The sample of the study consists of 411 pre-service teachers who are final year students of Necatibey Education Faculty of Balıkesir University. In this research, "Teaching Profession Attitude Scale" developed by Üstüner (2006) and “School Climate Scale" developed by Terzi (2015) were used. Frequency, percentage, mean, standard deviation, Mann Whitney U-test, Kruskal Wallis H-test and Pearson Moments analysis were used in the analysis of the data. In the study, it was determined that the agreement level of the attitudes of pre-service teachers towards teaching profession and school climate perceptions were “agree”. According to the findings of the study, the attitudes of pre-service teachers towards the teaching profession and the school climate perceptions have significant differences according to the gender and the department variable. In addition, it was concluded that there was a positive and significant relationship between pre-service teachers' attitude scores towards the teaching profession and school climate perceptions.
___
- Açışlı, S. ve Kolomuç, A. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik
tutumlarının incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 266-271.
- Alkhateeb, H. M. (2013) Attitudes towards teaching profession of education students in Qatar.
Innovative Teaching, 2(9), 1-5.
- Andronache, D., Bocoş, M., Bocoş, V. ve Macri, C. (2014). Attitude towards teaching profession.
Procedia - Social and Behavioral Sciences, 142, 628-632.
- Austin, G., O’Malley, M. ve Izu, J. (2011). Making sense of school climate: Using the California school
climate, health, and learning survey system to inform your school improvement efforts. Los
Alamitos: WestEd.
- Awan, S. A. (2015). Development of attitude towards teaching among prospective teachers of Punjab,
Pakistan. International Journal of Current Research and Academic Review, 3(1), 2347- 3215.
- Aydın, R. ve Sağlam, G. (2012). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının
belirlenmesi (Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Örneği). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2),
257-294.
- Aydoğan, İ. (2019). Öğretmenlerin psikolojik iyi oluş düzeylerinin yordayıcısı olarak okul iklimi algıları.
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Bilimleri
Enstitüsü, İstanbul.
- Ayık, A., Savaş, M. ve Çelikel, G. (2014). Ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin okul
iklimi ve örgütsel güven algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(27), 203-220.
- Bayrakdar, U., Vural-Batık, M. ve Barut, Y. (2016). Özel eğitim öğretmen adaylarının öğretmen
özyeterlik düzeyleri ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Ahi Evran Üniversitesi
Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 133-149.
- Bhargava, A. ve Pathy, M. K. (2014). Attitude of student teachers towards teaching profession. Turkish
Online Journal of Distance Education, 15(3), 27-36.
- Bulut, D. (2011). Müzik öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları, Gazi
Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(3), 651-674.
- Cohen, J., Mccabe, E. M., Michelli, N. M. ve Pickeral, T. (2009). School climate: Research, policy,
practice, and teacher education. Teachers College Record, 111(1), 180-213.
- Çağlayan, E. (2013). The relationship between school climate perceptions and school size and status. eInternational Journal of Educational Research, 4(4), 100- 116.
- Çakmak, M. ve Ercan, l. (2018). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları ve
problem çözme becerilerinin incelenmesi. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,
7(13), 29-43.
- Çalık, T, Türker, K. ve Çalık, C. (2011). Güvenli okulun oluşturulmasında okul iklimi: Kavramsal bir
çözümleme. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(4), 73-84.
- Çapa, Y. ve Çil, N. (2000). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının farklı
değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 69-73.
- Çapri, B. ve Çelikkaleli, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının öğretmenliğe ilişkin tutum ve mesleki
yeterlik inançlarının cinsiyet, program ve fakültelerine göre incelenmesi. İnönü Üniversitesi
Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 33-53.
- Çeliköz, N. ve Çetin, F. (2004). Anadolu öğretmen lisesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik
tutumlarını etkileyen etmenler. Milli Eğitim Dergisi, 162(1), 139-157.
- Doğan, S. (2012). Lise öğrencilerinin okul iklimi algıları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Dergisi, 5(10), 56-92.
- Doğan, T. ve Çoban, A. E. (2009). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik
tutumları ile kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 34(153),
157-168.
- Doğan, S. ve Özdemir, Ç. (2019). Sivas ilinde öğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilerin okul
iklimine etkisinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(69), 124-141.
- Durmuşçelebi, M., Yıldız, N. ve Saygı, E. (2017). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin
tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Toplum Araştırmaları
Dergisi, 7(12), 8-32.
- Egwu, S. O. (2015). Attitude of students towards teaching profession in Nigeria: Implications for
education development. Journal of Education and Practice, 6(29), 21-25.
- Engin, G. ve Çiçekli-Koç, G. (2014). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları
(Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği). Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18(2), 153-167.
- Erarslan, B. (2018). Eğitim fakültesi öğrencilerinin okul iklimi algıları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi,
Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Eren, Z. (2019). Investigation of safety and supportive school climate in schools according to various
variables. European Journal of Education Studies, 5(11), 56-80.
- Girgin, G., Özyılmaz-Akamca, G., Ellez, A.M. ve Oğuz, E. (2010). Okul öncesi öğretmen adaylarının
öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları, mesleki benlik saygıları ve mesleki yeterlik
inançları. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 1-15.
- Gökçe, F. ve Sezer, G. O. (2012). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları
(Uludağ Üniversitesi Örneği). Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 1-23.
- Gündoğan, A. ve Koçak, S. (2017). Öğretmen adaylarının okul iklimi algıları ile akademik öz-yeterlik
inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 7(3), 639-
657.
- Hoy, W. K. ve Miskel, C. (2010). Eğitim yönetimi: Teori, araştırma ve uygulama (7. basım) (Çev. S. Turan).
Ankara: Nobel.
- Karaman, Ö. ve Yurtal, F. (2015) Şiddetin yaygın olduğu okullarda öğrencilerin okul iklimine ilişkin
algıları. İlköğretim Online, 14(2), 421‐429.
- Karatekin, K., Merey, Z. ve Keçe, M. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğretmenlik
mesleğine yönelik tutumları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 70-96.
- Kartal, H. ve Bilgin, A. (2009). Bullying and school climate from the aspects of the students and
teachers. Eurasian Journal of Educational Research, 36, 209-226.
- Loukas, A., Suzuki, R. ve Horton, K. D. (2006). Examining school connectedness as a mediator of
school climate effects. Journal of Research on Adolesence, 16(3), 491-502.
- Maliki, A. E. (2013). Attitudes towards the teaching profession of students from the faculty of
education, Niger Delta University. International Journal of Social Science Research, 1(1), 11-18
- Marshall, M. L. (2004). Examining school climate: Defining factors and educational influences. 21.07.2019
tarihinde http://education.gsu.edu/schoolsafety/ adresinden alınmıştır.
- Nakip, C. ve Özcan, G. (2016). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik özyeterlik
inançları ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasındaki ilişki. Mersin Üniversitesi
Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 783-795.
- Özdemir, S., Sezgin, F., Şirin, H., Karip, E. ve Erkan, S. (2010). İlköğretim okulu öğrencilerinin okul
iklimine ilişkin algılarını yordayan değişkenlerin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim
Fakültesi Dergisi, 38, 213-224.
- Özgenel, M., Çalışkan Yılmaz, F. ve Baydar, F. (2018). School climate as a predictor of secondary
school students’ school attachment. Eurasian Journal of Educational Research, 78, 87-116.
- Pancholi, A. (2015). Students teachers attitude toward teaching profession. International Journal of
Research in Humanities and Social Science, 3(8), 40-49.
- Rapti, D. (2012). School climate as ımportant component in school effectiveness. Academicus, 8, 110-
125.
- Recepoğlu, E. (2013). Öğretmen adaylarının yaşam doyumları ile öğretmenlik mesleğine
ilişkin tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Dergisi, Özel sayı 1, 311-326.
- Renthlei, M. L. ve Malsawmi, H. (2015). Construction of an attitude scale towards teaching profession:
a study among secondary school teachers in Mizoram. International Journal of Arts,
Humanities and Management Studies, 1(4), 29-36.
- Saks, K., Soosaar, R. ve Ilves, H. (2016). The students’ perceptions and attitudes to teaching profession, the
case of Estonia. The European Proceedings of Social ve Behavioural Sciences, 7th International
Conference on Education and Educational Psychology. 18.07.2019 tarihinde
http://www.futureacademy.org.uk/files/images/upload/48_3544_fulltext.pdf adresinden
alınmıştır.
- Saraç, K. (2015). Okul ikliminin ortaokul öğrencilerinin algılarına göre değerlendirilmesi, Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Saydam, S. ve İlgar, L. (2018). Çocuk gelişimi ön lisans (uzaktan eğitim) öğrencilerinin öğretmenlik
mesleğine yönelik tutumlarının incelenmesi. Route Educational and Social Science Journal, 5(1),
1103-1115.
- Semerci, N. ve Semerci, Ç. (2004). Türkiye’de öğretmenlik tutumları, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler
Dergisi, 14(1), 137-146.
- Serin, M. K., Güneş, A. M. ve Değirmenci, H. (2015). Sınıf öğretmenliği bölümü öğrencilerinin
öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile mesleğe yönelik kaygı düzeyleri arasındaki
ilişki. Cumhuriyet International Journal of Education, 4(1), 21-34.
- Sivakumar, R. (2018). Teachers attitude towards teaching profession in relation to their self concept.
Journal of Contemporary Educational Research and Innovations, 8(3), 283-288.
- Soibamcha, E. ve Pandey, N. (2016). Attitude of teachers towards teaching profession. Global Journal of
Interdisiplinary Social Sciences, 5(3), 49-51.
- Sülen Şahin, F. (2010). Teacher candidates' attitudes towards teaching profession and life satisfaction
levels. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 5196–5201.
- Şahin-Sak, İ. T., Sak, R. ve Tuncer, N. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin öğretmenlik mesleğine
ilişkin tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi,
12(2), 819-841.
- Şenel, T. ve Buluç, B.(2016). İlkokullarda okul iklimi ile okul etkililiği arasındaki ilişki. TÜBAV Bilim,
9(4), 1-12.
- Şengül Bircan, T. (2019). Pedagojik formasyon eğitimi alan tarih öğretmen adaylarının öğretmenlik
mesleğine ilişkin tutumları. Kastamonu Education Journal, 27(2), 589-598.
- Tanel, Z. ve Tanel, R. (2013). Fizik öğretmen adaylarının, fizik dersine ve öğretmenlik mesleğine
yönelik tutumlarının incelenmesine ilişkin boylamsal bir çalışma. Amasya Üniversitesi Eğitim
Fakültesi Dergisi, 2(2), 451- 468.
- Tavşanlı, Ö.F., Birgül, K. ve Oksal, A. (2016). Ortaokul öğrencilerinin okul iklimine yönelik algılarını
yordayan değişkenlerin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 11(9), 821-838.
- Terzi, A. R. (2015). Üniversite öğrencilerine yönelik okul iklimi ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim ve
Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(4), 111-117.
- Terzi, A. R. ( 2018). Kuramdan araştırmaya okul iklimi. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Terzi, A. R. ve Tezci, E. (2007). Necatibey eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin
tutumları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 52, 593-614.
- Uyanık, G. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının çeşitli
değişkenler açısından incelenmesi: Boylamsal bir araştırma. Karaelmas Journal of Educational
Sciences, 5, 196-206.
- Ürün Karahan, B. ve Erdağı Toksun, S. (2018). Eğitim fakültesi ve pedagojik formasyon gruplarındaki
öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının ve görüşlerinin
değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(3), 1976-1994.
- Üstüner, M. (2006). Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik
Çalışması, Eğitim Yönetimi,12(45), 109–127.
- Üstüner, M., Demirtaş, H. ve Cömert, M. (2009). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik
tutumları (İnönü üniversitesi eğitim fakültesi örneği). Eğitim ve Bilim Dergisi, 34(151), 140-
155.
- Welsh, W. N. (2000). The effects of school climate on school disorder. The Annals of the American
Academy of Political and Social Science, 567(1), 88-107.
- Yaşar-Ekici, F. (2014). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının çeşitli
değişkenler açısından incelenmesi (İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi örneği).
Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(35), 658-665.
- Yıldırım, K., Alpaslan, M. M. ve Ulubey, Ö. Y. (2019). Pedagojik formasyon eğitimi sertifika
programındaki öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik motivasyonlarının
incelenmesi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 428-439.
- Yüner, B. ve Burgaz, B. (2019). Okul yönetişimi ile okul iklimi arasındaki ilişkinin öğretmen
görüşlerine göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 44(199), 373–390.