İkili Kodlama Kuramına Göre Hazırlanan Öğretim Materyallerinin Bilişsel Şemalar Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi: Bir Karma Araştırma

Bu araştırmanın amacı, İkili Kodlama Kuramı ilkelerine göre hazırlanan öğretim materyallerinin öğrencilerin bilişsel şemaları üzerindeki etkisinin incelenmesidir. Araştırma karma araştırma olarak desenlenmiştir. Nicel veriler öntest-sontest olarak kullanılan kavram başarı testi, nitel veriler ise yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak elde edilmiştir. Araştırma, 2015-2016 eğitim-öğretim yılında, 4. sınıf düzeyinde 80 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Öğrencilerden, beş farklı deney grubu oluşturulmuştur. Deney grupları yazılı metingörseller-sesli metinlerden oluşturulan farklı materyaller ile tesadüfi olarak eşleştirilmiştir. Deney gruplarındakiöğrencilere aynı içeriğin farklı sunumları ile oluşturulan materyallerle öğretim yapılmış ve uygulamalar tamamlanmıştır. Deney gruplarından bazı öğrenciler ile görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, aynı içerikten oluşturulan ancak sözel-sözel olmayan birimlerin birlikte ve ayrı ayrı sunulmasını sağlayan materyallerin, bilişsel şema oluşum düzeyine etkisi olduğu görülmüştür. Aynı içeriği oluşturan sözel ve sözel olmayan birimlerin birlikte ve bağımsız sunulmasının bilişsel şema oluşumunu nicelik ve nitelik olarak farklılaştırdığı sonucuna ulaşılmıştır.

Investigating the Effects of Instructional Materials Prepared Based on Dual Coding Theory on Cognitive Schemata: A Mixed Method Study

The purpose of this study was to examine the effects of the instructional materials prepared based on the principles of dual coding theory on the cognitive schemata of the students. The research was designed as mixed research. Quantitative data were gathered through pretest-posttest concept achievement tests. The qualitative data were collected through semi-structured interview form. The research was carried out with 80 fourth-grade students in the academic year of 2015-2016. Five different experimental groups were established from the students. Experimental groups were randomly mapped to different materials made up of written texts, visuals, and audio texts. The students in the experimental groups were taught by the materials created with different presentations of the same contents. Some students from the experimental groups were interviewed. According to the results, it was found that the materials created the same content, but presenting them together and separately as the verbal and non-verbal units together had an effect on the formation of the cognitive schema of the students. It was concluded that formed cognitive schemata differed quantitatively and qualitatively according to presentation style.

PDF

___

Yıldırım, A. ve Şimşek, K. (2013). Nitel araştırma yöntemleri (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayınları.
Whitehead, D. (2001). Parallels between dual coding theory and quantum physics. Education for Meaning and Social Justice. 14(3), 42-47.
Tekin, H. (2010). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (20. Baskı). Ankara: Yargı Yayınevi.
Smith, B. D. (1993). Bridging the gap, college reading. New York: Harper Collins College Publishers.
Sezgin, M. E. (2002). İkili kodlama kuramına dayalı olarak hazırlanan çoklu ortam ders yazılımının fen bilgisi öğretimindeki akademik başarıya, öğrenme düzeylerine ve kalıcılığa etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Senemoğlu, N. (2007). Gelişim öğrenme ve öğretim. Ankara: Gönül Yayıncılık.
Sarıtaş, M. (2007). Öğretimde yararlanılan araç-gereçlerin sınıflandırılması. Mustafa Sarıtaş (Edt.), Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (1. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Sadoski, M., & Paivio, A. (1994). A dual coding view of imagery and verbal processes in reading comprehension. In R. B. Ruddell, M. R. Rudell, & H. Singer (Eds.), Theoritical Models and Processes of Reading (4th ed., pp. 582- 601). Newark, DE: International Reading Association.
Sadoski, M., McTigue, E., & Paivio, A. (2012). A dual coding theoretical model of decoding in reading: Subsuming the laberge and samuels model. Reading Psychology, 33(5), 465-496. doi:10.1080/02702711.2011.557330
Rieber, L. P. (1990). Using computer animated graphics in science instruction with children. Journal of Educational Psychology, 82(1), 135-140.
Paivio, A., & Sadoski, M. (2011). Lexicons, contexts, events, and images: Commentary on Elman from the perspective of dual coding theory. Cognitive Science, 35, 198-209. doi: 10.1111/j.1551- 6709.2010.01146.x
Paivio, A. (2007). Mind and its evolution: A dual coding theoretical approach. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Paivio, A. (1991). Dual coding theory: Retrospect and current status. Canadian Journal of Psychology, 45(3), 255–287.
Paivio, A. (1986). Mental representations: A dual-coding approach. New York: Oxford University.
Paivio, A. (1971). Imagery and verbal processes. New York: Holt. Rinehart and Wiston,
Najjar, L. J. (1996). Multimedia information and learning, Journal of Educational Multimedia and Hypermedia, 5, 129-150.
Merriam, S. B. (2015). Nitel Araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. (S. Turan, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayıncılık (Orijinal Yayın Tarihi 2009).
Mene, J. M., & Mene, J. W. (1972). The relative efficiency of bimodal presentation as an aid to learning. Audio Visual Communication Review, 20, 170-180.
Mayer, R. E., & Anderson, R. B. (1992). The instructive animation: helping students build connections between words and pictures in multimedia learning. Journal of Educational Psychology, 84(4), 444-452.
Mayer, R. E., & Anderson, R. B. (1991). Animations need narrations: An experimental test of a dual coding hypothesis. Journal of Educational Psychology, 83, 484-490.
Mayer, R. E. (2001). Multimedia learning. Cambridge: Cambridge University Press.
Koşar, E. ve Çiğdem, H. (2003). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri (20. Baskı). Ankara: Nobel Yayınevi
Güriş, S. ve Astar, M. (2015). Bilimsel araştırmalarda SPSS ile istatistik. İstanbul: DER Yayınları.
Ehlers-Zavala, F. (2005). Bilingual reading from a dual coding perspective. ISB4: Proceedings of the 4th International Symposium on Bilingualism. In James Cohen, Kara T. McAlister, Kellie Rolstad, and Jeff MacSwan (Eds.), 656–662. Somerville, MA: Cascadilla Press.
Dahlin, B. (2001). Critique of the schema concept. Scandinavian Journal of Educational Research, 45(3), 287-300. doi: 10.1080/00313830120074215
Creswell, J. W. (2016). Araştırma deseni: Nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. (S. B. Demir, Çev. Ed.). Ankara: Eğiten Kitap Yayıncılık.
Çakıcı, D. (2011). Şema kuramının okuduğunu anlama sürecindeki rolü. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30, 77-86.
Büyüköztürk, Ş. (2016). Deneysel desenler: Öntest-sontest, kontrol grubu, desen ve veri analizi (5. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Burns, P. C., Roe, B. D., & Ross, E. P. (1992). Teaching reading in today’s elementary schools. Houghton: Mifflin Company.
Atlı, S. (2012). 4. sınıf fen ve teknoloji dersinde ev ödevlerinin öğrencilerin kavram öğrenme düzeylerine, akademik başarılarına ve ev ödevlerine yönelik tutumlarına etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
Akkoyunlu, B. ve Yılmaz, M. (2005). Türetimci çoklu ortam öğrenme kuramı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 9-18.
Aldağ, H. ve Sezgin, E. (2003). Çok ortamlı öğrenmede ikili kodlama kuramı ve bilişsel model. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(11), 121-135
Aldağ, H. ve Sezgin, E. (2002). Çoklu ortam uygulamalarında ikili kodlama kuramı. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Bilimleri Dergisi, 15, 29-44.
Aldağ, H. (2005). Öğrenme ve öğretmede A. Paivio’nun ikili kodlama kuramı. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 29-48.