Eğitim Kurumlarında Öğrenciler Arasında Yaygınlaşan Şiddet: Okul Zorbalığı Üzerine Bibliyometrik Bir Araştırma

Okullarda yaşanan zorbalık davranışları, sadece öğretmenlerin tanık olduğu bir işyeri şiddeti değil, aynı zamanda öğrencilerin aile dışında yaşadıkları bir sosyal çevre şiddetidir. Eğitim bilimlerinin dışında, çalışma hayatı ve psikoloji alanlarınının da araştırma konusu olan okul zorbalığı, yapılan çalışmalarda farklı boyutları ile ele alınmaktadır. Bu çalışmanın amacı; literatürde yer alan "okul zorbalığı" ile ilgili temaları belirlemek ve konuyla ilgili araştırma yönelimlerine katkı sağlayacak bir zemin hazırlamaktır. Çalışma kapsamında makalelerin konu içeriği olarak Web of Science (WoS) veri tabanındaki "okul zorbalığı" kavramı taranmıştır. Değerlendirme için toplam 668 adet yayınlanmış İngilizce araştırma makalesi kapsama dahil edilmiştir. Bibliyometrik analiz yöntemi ile yapılan çalışmada R ve VOSviewer yazılımları kullanılmıştır. Okul zorbalığı konusunu işleyen 299 farklı yayın kaynağı üzerinden yayınlanan makaleleri toplamda 1658 yazarın kaleme aldığı saptanmıştır. Okul zorbalığı konusunu en çok ele alan dergi türlerinin psikoloji ve eğitim alanında olduğu görülmüştür. Bu konuda en çok araştırma yapan ülkeler; ABD, Çin, Avustralya, İngiltere, İsveç, İtalya ve Tayvan olmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Okul Zorbalığı, Bibliyometrik Analiz, Web of Science

Prevalent Violence Among Students in Education Institutions: A Bibliometric Research on School Bullying

Bullying behavior in schools is not only workplace violence witnessed by teachers, but also social environmental violence that students experience outside the family. Apart from educational sciences, school bullying, which is also the subject of research in the fields of working life and psychology, is addressed with different dimensions in the studies. The aim of this study is to identify the themes related to "school bullying" in the literature and to prepare a foundation that will contribute to research orientations on the subject. As part of the study, the concept of "school bullying" in the Web of Science (WoS) database was scanned as the subject content of the articles. A total of 668 published research papers in English were included for the assessment. In the study conducted by bibliometric analysis method, R and VOSviewer software were used. A total of 1658 authors have written articles published through 299 different publication sources that deal with the topic of school bullying. The types of journals that most cover the topic of school bullying have been found to be in psychology and education. The countries that have done the most research on this subject have been the USA, China, Australia, Great Britain, Sweden, Italy and Taiwan.

Keywords:

School Bullying, Bibliometric Analysis, Web of Science,

PDF

___

Akgün, M. (2016). Bilimsel değerlendirme ölçütü olarak “h-indeks.” Toraks Bülteni, 47–49.
Akgün, S., & Temli Durmuş, Y. (2020). Elementary school teachers’ exposure to mobbing. Elementary Education Online, 19(2), 745–756. doi: 10.17051/ilkonline.2020.694091
Aria, M., & Cuccurullo, C. (2017). Bibliometrix: an r-tool for comprehensive science mapping analysis. Journal of Informetrics, 11(4), 959–975. doi: 10.1016/j.joi.2017.08.007
Ayral, M., Özdemir, N., Ötken, Ş., Alatlı, G., Ünlü, A., Can, R., Demirhan, Ş., Şengün, G., & İlkaya, M. A. (2012). Okul şiddet profillerinin okul özellikleriyle değerlendirilmesi. 21. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. 12-14 Eylül 2012, İstanbul, Türkiye.
Brilhante, A. V. M., Moreira, G. A. R., Vieira, L. J. E. de S., & Catrib, A. M. F. (2016). A bibliometric study on gender violence. Saúde e Sociedade, 25(3), 703–715. doi: 10.1590/S0104-12902016148937
Burnukara, P., & Uçanok, Z. (2012). İlk ve orta ergenlikte akran zorbalığı: gerçekleştiği yerler ve baş etme yolları. Türk Psikoloji Yazıları, 15(29), 68–82.
Cabrera, A. F., Guerrero, A. J. M., Sánchez, J. S. P., & Rodríguez-García, A. M. (2019). Bullying among teens: are ethnicity and race risk factors for victimization? a bibliometric research. Education Sciences, 9(3), 220–232. doi: 10.3390/educsci9030220
Chan, H. C. (Oliver), & Wong, D. S. W. (2019). Traditional school bullying and cyberbullying perpetration: examining the psychosocial characteristics of Hong Kong male and female adolescents. Youth and Society, 51(1), 3–29. doi: 10.1177/0044118X16658053
Clarivate. (2018). Keywords plus generation, creation, and changes. Erişim adresi: https://support.clarivate.com/ScientificandAcademicResearch/s/article/KeyWords-Plus-generation-creation-and-changes?language=en_US, 15.05.2021.
Demir, K., & Küçük, S. (2020). Akran zorbalığı önleme ve müdahale programlarında güncel yaklaşımlar ve hemşirelik rolleri. Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 3(2), 87–102.
Docherty, M., Sweeten, G., Craig, T., Yang, V. J. H., Decrop, R., Beardslee, J., Piquero, A., Clark, C., & Pardini, D. (2020). Prevalence and risk factors associated with carrying a gun to school during adolescence: a statewide study of middle and high school students. Journal of School Violence, 19(1), 35–47. doi: 10.1080/15388220.2019.1703718
Doxbeck, C., & Karalis Noel, T. (2021). Equity in the academy? examining cyberbullying victimization and conflict resolution across sexual and gender ıdentity during covid-19. Frontiers in Education Technology, 4(2), 1–11. doi: 10.22158/fet.v4n2p1
Eck, N. J. Van, & Waltman, L. (2010). Software survey: vosviewer, a computer program for bibliometric mapping. Scientometrics, 84(2), 523–538. doi: 10.1007/s11192-009-0146-3
Eğitim Bir-Sen. (2019). Eğitim çalışanlarına Yönelik Şiddet Eğilimi Tespit ve Öneriler. Erişim adresi: https://www.ebs.org.tr/ebs_files/files/yayinlarimiz/Egitim_Calisanlarina_Yonelik_Siddet_Egilimi.pdf, 15.05.2021.
Eroğlu, Y., Aktepe, E., Akbaba, S., Işık, A., & Özkorumak, E. (2015). The investigation of prevalence and risk factors associated with cyber bullying and victimization. Education and Science, 40(177), 93–107. doi: 10.15390/EB.2015.3698
Ertürk, A. (2015). Organizational citizenship and mobbing behavior of secondary school teachers. Anthropologist, 22(1), 113–124. doi: 10.1080/09720073.2015.11891862
Fitzgerald, D. (1999). Bullying in our schools: understanding and tackling bullying - a guide for schools. Dublin, Ireland: Blackhall Publishing.
Gaffney, H., Ttofi, M. M., & Farrington, D. P. (2019). Evaluating the effectiveness of school-bullying prevention programs: an updated meta-analytical review. Aggression and Violent Behavior, 45, 111–133. doi: 10.1016/j.avb.2018.07.001
González-Moreno, M. J., Cuenca-Piqueras, C., & Fernández-Prados, J. S. (2020). Cyberbullying and education: state of the art and bibliometric analysis. ACM International Conference Proceeding Series, 191–195. doi: 10.1145/3395245.3396449
Gürhan, N. (2017). Her Yönü ile akran zorbalığı. Turkiye Klinikleri Psikiyatri Hemşireliği, 3(2), 171–181. Hamurcu, S. (2020). İlkokul öğrencilerinde akran zorbalığı: Ankara Pursaklar örneği. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(Eğitim ve Toplum Özel Sayısı), 5540–5564. doi: 10.26466/opus.758653
Juvonen, J., & Gross, E. F. (2008). Extending the school grounds? - bullying experiences in cyberspace. Journal of School Health, 78(9), 496–505. doi: 10.1111/j.1746-1561.2008.00335.x
Karahan, O., & Aslan, A. (2020). Scientificity and h-index. Acta Medica Alanya, 4(1), 1–2. doi: 10.1038/embor.2008.233
Karmakar, S., & Das, S. (2021). Understanding the rise of twitter-based cyberbullying due to covid-19 through comprehensive statistical evaluation. 54th Hawaii International Conference on System Sciences. 4 January 2021, Maui, Hawaii (Virtual).
Kızıltan, E. (2019). Öğretmenlerin maruz kaldıkları mobbing eylemlerine yönelik nitel bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Karabük.
Köse, G., Kurutkan, M. N., & Orhan, F. (2020). Kalp yetmezliği konusunda en çok atıf alan ilk 100 makalenin bibliyometrik analizi. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 7(2), 92–104.
Kurtça, T. T., Çağlar, E. E., & Özcan, Y. S. (2020). Akran zorbalığı ve travma sonrası stres bozukluğu arasındaki ilişkinin gözden geçirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(2), 584–595. doi: 10.24106/kefdergi.693410
Longobardi, C., Badenes-Ribera, L., Fabris, M. A., Martinez, A., & McMahon, S. D. (2019). Prevalence of sudent violence against teachers: a meta-analysis. Psychology of Violence, 9(6), 596–610. doi: 10.1037/vio0000202 Franco, L., Borrego, J., & Díaz, F. (2009). Domestic violence: a bibliographic and bibliometric review. Psicothema, 21(2), 248–254.
Martins, A., & Nascimento, A. (2017). Domestic violence, alcohol and other associated factors: a bibliometric analysis. Arquivos Brasileiros de Psicologia, 69(1), 107–121.
Moura, L. K. B., Azevedo, U. N. de, Wingerter, D. G., Ferreira, M. A. F., Maciel, M. P. R., Moura, R. P., Silva, A. M. da, & Alves, M. do S. C. F. (2020). Bibliometric analysis of the scientific evidence on violence perpetrated against the elderly. Ciência & Saúde Coletiva, 25(6), 2143–2152.
Nansel, T. R., Overpeck, M., Pilla, R. S., Ruan, W. J., Simons-Morton, B., & Scheidt, P. (2001). Bullying behaviors among US youth. Jama, 285(16), 2094. doi: 10.1001/jama.285.16.2094
Olweus, D. (1977). Olweus D. Aggression and peer acceptance in adolescent boys: two short term longitudinal studies of ratings. Child Development, 48(4), 1301–1313. doi: 10.2307/1128488
Olweus, D. (1993). Bullying at school: what we know and what we can do. In J. Dunn (Ed.), Understanding Children’s Worlds (pp. 5–58). Malden, MA: Blackwell Publishing.
Osareh, F. (1996). Bibliometrics, citation analysis and co-citation analysis: a review of literature 1. Libri, 46(3), 149–158. doi: 10.1515/libr.1996.46.3.149
Özbilen, F. M., & Canbulat, T. (2017). Okul zorbalığı ve sınıf içi istenmeyen davranışlara ilişkin öğretmen tutumlarının değerlendirilmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 7(57), 1–15.
Pritchard, A. (1969). Statistical bibliography or bibliometrics. Journal of Documentation, 25(4), 348–349.
Singh, V., & Gochhait, S. (2020). The development of artificial ıntelligence in health and medicine: a bibliometric analysis. European Journal of Molecular and Clinical Medicine, 7(6), 2585–2594.
Smith, P. K. (2013). School bullying. Sociologia, Problemas e Práticas, 71, 81–98. doi: 10.7458/SPP2012702332
Smith, P. K., Cowie, H., Olafsson, R. F., Liefooghe, A. P. D., Almeida, A., Araki, H., Del Barrio, C., Costabile, A., Dekleva, B., Houndoumadi, A., Kim, K., Olafsson, R. P., Ortega, R., Pain, J., Pateraki, L., Schafer, M., Singer, M., Smorti, A., Toda, Y., Tomasson, H. & Wenxin, Z. (2002). Definitions of bullying: a comparison of terms used, and age and gender differences, in a fourteen-country ınternational comparison. Child Development, 73(4), 1119–1133. doi: 10.1111/1467-8624.00461
Solberg, M. E., & Olweus, D. (2003). Prevalence estimation of school bullying with the Olweus bully/victim questionnaire. Aggressive Behavior, 29(3), 239–268. doi: 10.1002/ab.10047
Tosun, A., & Bostancı, A. (2019). Okulların dna profilleri ile öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık düzeyleri arasındaki ilişki. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 1115–1127.
Ünalmış, M., & Şahin, R. (2012). Şiddete yönelik tutum ve okul zorbalığı. Uluslararası Cumhuriyet Eğitim Dergisi, 1(1), 63–71.
Wang, G. F., Jiang, L., Wang, L. H., Hu, G. Y., Fang, Y., Yuan, S. S., Wang, X. X., & Su, P. Y. (2019). Examining childhood maltreatment and school bullying among adolescents: a cross-sectional study from anhui province in China. Journal of Interpersonal Violence, 34(5), 980–999. doi: 10.1177/0886260516647000
Wang, J., Iannotti, R. J., & Nansel, T. R. (2009). School bullying among adolescents in the United States: physical, verbal, relational, and cyber. Journal of Adolescent Health, 45(4), 368–375. doi: 10.1016/j.jadohealth.2009.03.021
Williams, K. R., & Guerra, N. G. (2007). Prevalence and predictors of ınternet bullying. journal of Adolescent Health, 41(6), 14–21. doi: 10.1016/j.jadohealth.2007.08.018
Wu, Y., Chen, J., Fang, H., & Wan, Y. (2020). Intimate partner violence: a bibliometric review of literature. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(15), 5607.
Yang, F. (2021). Coping strategies, cyberbullying behaviors, and depression among Chinese netizens during the covid-19 pandemic: a web-based nationwide survey. Journal of Affective Disorders, 281(December 2020), 138–144. doi: 10.1016/j.jad.2020.12.023
Yelboğa, N., & Koçak, O. (2019). Lise öğrencilerini akran zorbalığına iten nedenlerin değerlendirilmesi ve artvin örneği. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(35), 771–802.
Zhang, G. B., Wang, G. F., Han, A. Z., Xu, N., Xie, G. D., Chen, L. R., & Su, P. Y. (2019). Association between different stages of precollege school bullying and murder-related psychological behaviors among college studentsin anhui province, China. Psychiatry Research, 282(December, 112593), 1–8. doi: 10.1016/j.psychres.2019.112593