ÇOCUK İSTİSMARI HAKKINDA ÖĞRETMEN ADAYLARI İLE METAFORİK BİR DEĞERLENDİRME: NİĞDE İLİ ÖRNEĞİ
Bu araştırmanın amacı okul öncesi öğretmenliği programı öğretmen adaylarının çocuk istismarı kavramına ilişkin algılarını ifade eden metaforların incelenmesidir. Öğretmen adaylarının “çocuk istismarı” kavramına yönelik algılarını ifade eden metaforları belirlemede, nitel araştırma yöntemleri arasında yer alan olgu bilim fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu uygun örnekleme yöntemi kullanılarak 2018- 2019 yıllarında okul öncesi öğretmenliği programı birinci ve ikinci sınıfa devam eden 74 öğretmen adayı ile oluşturulmuştur. Çalışma grubunda yer alan katılımcılarla yüz yüze birebir olarak görüşülmüş, katılımcılara “Çocuk istismarı ….. gibidir/ …..’ya benzer; çünkü ….” ifadesinin yazılı olduğu kağıtlar verilerek bu ifadeleri tamamlamaları istenmiştir. Elde edilen verilerin analizi metafor analizi ile yapılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının toplam 9 kategoride 59 metafor kullandıkları tespit edilmiştir. İçinde en fazla metafor barındıran kategoriler sırasıyla budama, afet ve karanlık kategorileridir. Araştırmada katılımcıların metaforlarından oluşturulan kategorilerin adları “budama”, “afet”, “karanlık”, “çöküş”, “yara”, “deforme”, “virüs”, “leke” ve “vicdan” olarak sıralanabilir. Araştırmada elde edilen kavramsal kategoriler bir bütün olarak düşünüldüğünde en çok geliştirilen metaforlar “kararmış gelecek” ve “koparılan çiçek” olarak sayılabilir
A Metaphoric Evaluation with Pre-service Teachers on Child Abuse: The Case of Nigde Province
The aim of this study is to investigate the metaphors of early childhood education program' pre-service teachers' perceptions of child abuse concept. Phenomenology pattern, which is one of the qualitative research methods, was used to determine the metaphors expressing the pre-service teachers' perceptions about the concept of child abuse. The study group of the study was formed by 74 pre-service teachers who were attending preschool education program in 2018-2019 by using appropriate sampling method. The participants in the study group were interviewed face to face. Participants were given papers with the statement of “child abuse is like…/similar to…; because…” and were asked to complete these statement. The data were analyzed by metaphor analysis. As a result of the research, it was determined that pre-service teachers used 59 metaphors in 9 categories. The categories that contain the most metaphors are pruning, disaster and darkness. The names of the categories formed from the metaphors of the participants in the research can be listed as pruning, disaster, darkness, collapse, wound, deformed, virus, stain and conscience. When the conceptual categories obtained in the study are considered as a whole, the most developed metaphors can be counted as darkened future and severed flowers.
___
- Akbaş, S., Turla, A., Karabekiroğlu, K., Senses, A., Karakurt, M. N., Taşdemir, G. N. ve Böke, Ö. (2009).
Adli makamlarca çocuk psikiyatrisi polikliniğine gönderilen cinsel istismara uğramış
çocukların, istismar şekilleri, ruhsal ve fiziksel muayene özellikleri. Adli Bilimler Dergisi, 8, 24-
32.
- Can Yaşar, M., Şenol, B. ve Akyol, T. (2015). Öğretmen adaylarının çocuğa yönelik cinsel istismar
tutumlarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(2), 228-241.
- Can Yaşar, M., İnal Kızıltepe, G. ve Kandır, A. (2014). Öğretmen adaylarının çocuklardaki fiziksel
istismar belirtilerine ilişkin farkındalıkları. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 7(3), 286-303.
- Colman, R. A., & Widom, C. S. (2004). Childhood abuse and neglect and adult intimate relationships:
A prospective study. Child Abuse & Neglect. 28, 1133–1151.
- Çağlarırmak, A. (2006). Yerleşik olan ve olmayan ailelerde çocuk istismarı yaygınlığının incelenmesi.
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
- Dilsiz, H. ve Mağden, D. (2015). Öğretmenlerin çocuk istismar ve ihmali konusunda bilgi ve risk
tanıma düzeylerinin tespit edilmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(2),
678-694.
- Doğan, T. ve Bayar, Ö. (2018). Çocuk cinsel istismarı: Geleceğin öğretmenleri ve okul psikolojik
danışmanları ne kadar biliyor? Journal of International Social Research, 11(55), 571-581.
- Karabıyıklı, T. H. (2017). Öğretmen adaylarının çocuk istismarı ve ihmaline yönelik farkındalık
düzeyleri. Journal of International Social Research, 10(50), 541-546.
- Koçtürk, N. (2018). Çocuk ihmalini ve istismarını önlemede okul çalışanlarının sorumlulukları. Muğla
Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 38-47.
- Lundahl, B. D., Nimer, J., & Parsons, B. (2006). Preventing child abuse: A meta-analysis of parent
training programs. Research on Social Work Practice, 16(3), 251-262.
- McIntyre, T. (1990). The teacher's role in cases of suspected child abuse. Education and Urban Society,
22(3), 300-306.
- Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (Third edition). Thousand Oaks, CA:
Sage Publications.
- Pekdoğan, S. ve Bozgun, K. (2018). Öğretmenlerin çocuk ihmali ve istismarı hakkındaki görüşlerinin
incelenmesi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(2), 433-443.
- Sarı, H. Y., Ardahan, E. ve Öztornacı, B. Ö. (2016). Çocuk ihmal ve istismarına ilişkin son 10 yılda
yapılan sistematik derlemeler. TAF Preventive Medicine Bulletin, 15(6), 501-511.
- Savi Çakar, F. & Savi, S. (2016). Child abuse and neglect: Can they be prevented? Proceedings of ISERD
International Conference, Vienna, Austria. 26-27 November. 2016, pp:1-4.
- Savi Çakar, F. ve Yazıcı Okuyan, H. (2017). Öğretmen adaylarının çocuk istismarı ve ihmaline ilişkin
görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, 250-275.
- Sop, A. ve Bilir, Z. T. (2017, October). Üniversite öğrencilerinin çocuğa yönelik cinsel istismar
tutumlarının incelenmesi. In International Children’s Rights Congress (CRC) (pp. 20-28).
- Soylu, N., Şentürk Pilan, B., Ayaz, M. ve Sönmez, S. (2012). Cinsel istismar mağduru çocuk ve
ergenlerde ruh sağlığını etkileyen etkenlerin araştırılması. Anatolian Journal of Psychiatry, 13,
292-298.
- Tatlicali, E., & Berkmen, B. (2017). Examination of pre-school teacher candidates: Knowledge and
awareness levels for emotional neglect/abuse. International Journal of Educational Sciences, 19(2-
3), 181-189.
- Tunca, N. ve Özer, Ö. (2015). Pre-service teachers’ awareness of child abuse. Eğitim Bilimleri
Araştırmaları Dergisi, 5(2), 97-118.
- Üstündağ, A., Şenol, F. ve Mağden, D. (2015). Ebeveynler çocuk istismarına yönelik bilgi düzeylerinin
belirlenmesi ve bilinçlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(2),
212-227.
- Walsh, K., Bridgstock, R., Farrell, A., Rassafiani, M. & Schweitzer, R. (2008). Case, teacher and school
characteristics influencing teachers’ detection and reporting of child physical abuse and
neglect: Results from an Australian survey. Child Abuse & Neglect, 32(10), 983-993.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yıldız, Y., Kaçar, M., Albayrak, E., Çalaboğlu, T., Çakmak, S., & Bayraktar, T. (2017). Çocuk ihmali ve
istismarı hakkında ilköğretim öğretmenlerinin bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi. Van Tıp
Dergisi, 24(4), 303-309.