Kültürel Mirasın Sürdürülebilirliğinde Sakin Şehirlerin Rolü

Toplumların hızlı tüketimi sonucunda sürdürülebilirlik her alanda oldukça önemli bir konu haline gelmiştir. Sürdürülebilirlik bilincini arttırmak ve daha fazla alana yaymak için de farklı uygulamalar ortaya çıkmıştır. Bunlardan biri olan sakin şehir hareketi yerelin sürdürülebilirliği temelinde kentlerin tüm unsurlarının sürdürülebilirliğini amaçlamaktadır. Bu çalışma ile Türkiye’de sakin şehir unvanına sahip olan destinasyonların kültürel mirasın sürdürülebilirliği kapsamında yapmış olduğu faaliyetler ve bu konudaki rolü ortaya koyulmaya çalışılmaktadır. Araştırma örneklemi olarak Türkiye’de sakin şehir unvanına sahip destinasyonlar belirlenmiştir. Türkiye’de İzmir’in Seferihisar ilçesinin yavaş şehir unvanı alması ile başlayan sakin şehir hareketi 2022 yılı itibariyle 16 farklı ilde 21 sakin şehir unvanlı ilçe ile her geçen gün daha fazla benimsenmeye devam etmektedir. Araştırmada ikincil verilerden yararlanarak doküman analizi yöntemi kullanılarak sakin şehirlerin kültürel mirasın sürdürülebilirliği kapsamında geliştirdiği ve gerçekleştirdiği uygulamalar tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırma kapsamında sakin şehirlerde genellikle el sanatlarının korunması ve gelecek nesillere aktarılması için yapılan projeler ile el yapımı ve etiketli veya markalı esnaf/sanatkâr ürünlerinin korunmasına ve geleneksel iş tekniklerinin ve zanaatların değerinin arttırılmasına yönelik çalışmalar olduğu sonucuna varılmıştır. Türkiye’de bulunan 21 sakin şehrin incelenmesi sonucunda sakin şehirlerin kültürel mirasın korunmasında önemli rol oynadığı tespit edilmiştir. Sakin şehir felsefesinin özünü sürdürülebilirlik oluşturmaktadır. Araştırma sonucu da sakin şehirlerin bu felsefeye bağlı olarak projeler geliştirdiğini kanıtlamaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Sakin şehir, kültürel miras, sürdürülebilirlik

The Role of Slow Cities in the Sustainability of Cultural Heritage

As a result of the rapid consumption of societies, sustainability has become a very important issue in all areas. Different practices have also emerged to increase sustainability awareness and spread it to more areas. One of them, the slow city movement, aims to sustain all elements of the cities based on the sustainability of the locality. In this study, it is tried to demonstrate the activities of the destinations that have the title of slow city in Türkiye within the scope of the sustainability of cultural heritage and its role in this regard. As an example of the raccoon, destinations with the title of slow city in Türkiye have been determined. The slow city movement, which started with the slow city title of Seferihisar district of Izmir in Türkiye, continues to be adopted more and more with 21 quiet city-titled districts in 16 different provinces as of 2022. In the research, it was tried to determine the applications developed and carried out by slow cities within the scope of the sustainability of cultural heritage by using the document analysis method using secondary data. Within the scope of the research, it was concluded that there are projects for the protection of handicrafts and transfer of handicrafts to future generations in quiet cities, and efforts to protect handmade and labeled or branded artisan/artisan products and to increase the value of traditional business techniques and crafts. As a result of the examination of 21 quiet cities in Türkiye, it was determined that the slow city movement and slow cities played an important role in the protection of cultural heritage. Sustainability is the essence of slow city philosophy. The research results prove that quiet cities develop projects based on this philosophy.

Keywords:

CittaSlow, cultural heritage, sustainability,

PDF

___

Ahmet, S. (2012). Vize sakin şehir, Kırklareli için turizmde yeni bir marka ve kalkınma modeli Cittaslow sakin şehir Vize. Trakya Kalkınma Ajansı Kırklareli Yatırım Destek Ofisi.
Akman, E. (2018). Türkiye’deki Yavaş şehirlerin politika uygulamaları üzerinden bir analiz. EKEV Akademi Dergisi, (76), 79-107.
Akman, E., Negiz, N. ve Akman, Ç. (2013). Sürdürülebilir bir kalkınma için yavaşça acele et (Festina Lente). Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayını, 1(1), 37-54.
Alagöz, M. (2018). Sürdürülebilir kent bağlamında Cittaslow yaklaşımı, Eğirdir ilçesinin Cittaslow kriterleri açısından incelenmesi. Asia Minor Studies, Special Issue, 138-149.
Atalay Oral, M., ve Kılıç, R. (2018). Sakin şehir (cittaslow) hareketinde kültürel miras öğeleri: Elmalı ilçesi örneği. Journal of International Social Research, 11(60), 824- 838.
Bilgi, M. G. (2013). Türkiye’nin sakin şehirlerinde permakültürel koruma, planlama, yönetim ve eğitim pratikleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (29), 45-59.
Burkut, E. B. (2017). Yavaş şehirlerin (Cittaslow) kültürel miras ve turizme etkilerinin değerlendirilmesi: Türkiye örneği. Uluslararası Kültürel Miras ve Turizm Kongresi (International Congress on Cultural Heritage and Tourism), Konya.
Cittaslow Türkiye, 2022, https://cittaslowturkiye.org/ (Erişim tarihi: 10.12.2021).
Cittaslow, (2022) . https://www.cittaslow.org/sites/default/files/content/page/files/246/cittaslow_list_january_2022.pdf. (Erişim tarihi: 10.12.2021).
Corbin, J. ve Strauss, A. (2008). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. Thousand Oaks: Sage.
Coşar, Y. (2017). Somut olmayan kültürel mirasın korunmasında kadın emeğinin rolü. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 17(38), 115-138.
Çakar, D. (2016). Kültürel mirası koruma bağlamında “yavaş şehir”(cittaslow) hareketi: Türkiye örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Çakıcı, S., Sırtlı, A. ve Korkmaz, M. (2021). Gökçeada’ya ait gastronomik değerlerin sürdürülebilirliğinin sağlanmasına yönelik bir araştırma: Gastronomi müzesi önerisi. Gastroia: Journal of Gastronomy And Travel Research, 5(2), 302-335.
Çakır, A. (2014). Kırklareli manileri. Kırklareli: Vize Belediye Başkanlığı Yayınları.
Çakır, A., Çakır, G., Ahmet, S. ve Tokuş, M., (2014). Cittaslow Vize, Edirne: Edirne Yayıncılık.
Çekül Vakfı, 2022. Http://www.cekulvakfi.org.tr/proje/cekulun-kulturel-miras-anlayisi Erişim Tarihi:22.01.2022
Çokal, Z. (2015). Bir kültür elçisi olarak profesyonel turist rehberinin turistlere aktarılan kültürel değerlere katkısına yönelik turist algılamaları: Kapadokya örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Nevşehir.
Eğirdir Belediyesi, 2022, http:// .egirdir.bel.tr/ (Erişim tarihi: 14.12.2021).
Elmas, A. (2020). Cittaslow Ahlat’ın üyelik sürecinin değerlendirilmesi, 8.Uluslararası Sosyal Beşeri ve Eğitim Bilimleri Kongresi. Online.
Ersoy, F. N. (2002). Pamukkale arkeolojik ve doğal sit alanında toplum katılım projesi. II. Turizm Ulusal Bildirileri, T.C. Turizm Bakanlığı, Ankara.
GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, 2016. http://yayin.gap.gov.tr/2016-yili-faaliyet-raporu-yayin-38c4d19671.html (Erişim tarihi: 03.12.2021).
Genç, K., ve Şengül, S. (2018). Kültürel miras turizmine yönelik yerel halkın görüşlerinin ortaya çıkarılması: Mudurnu ölçeğinde bir araştırma. 16. Ulusal Turizm Kongresi Bildiriler Kitabı, 218.
Gerze Belediyesi, 2022. http://www.gerze.bel.tr/ (Erişim tarihi: 14.12.2021).
Göynük Belediyesi, 2022. https://goynuk.bel.tr/ (Erişim tarihi: 14.12.2021).
Gülcan, B. (2010). Türkiye’de kültür turizminin ürün yapısı ve somut kültür varlıklarına dayalı ürün farklılaştırma ihtiyacı. İşletme Araştırmaları Dergisi, 2(1), 99-118.
Güngör, E. (1990). Türk kültürü ve milliyetçilik. İstanbul: Ötüken.
Hocaoğlu, D., ve Er, A. (2012). Kültürel miras olarak yemek kültürü: Cittaslow Seferihisar'ın yavaş yemekleri. 2nd Conference of the Agrindustrial Design.
İznik Belediyesi, 2022. https://www.sakinsehiriznik.com/ (Erişim tarihi: 14.12.2021).
Karadeniz, C. B. (2014). Sürdürülebilir turizm bağlamında sakin şehir Perşembe. Journal of International Social Research, 7(29), 84-107.
Kaymaz, K., Birinci, S. ve Camcı A. (2017). Sürdürülebilir turizm açısından Uzundere sakin şehri, AL-FARABI 1st International Congress on Social Sciences, Gaziantep.
Kılınç, O., Ongun, U., ve Kılınç, U. (2019). Sakin şehir, inanç ve kırsal turizm üçgeni: Yalvaç İlçesi’nin turizm potansiyeline yönelik SWOT analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(2), 199-213.
Knox, P. (2005). Creating ordinary places: Slow cities in a fast World. Journal of Urban Design, 10 (1), 1–11.
Markwell, K., Fullagar S. ve Wilson, E. (2012). Reflecting upon slow travel and tourism experiences. S. Fullagar, K. Markwell ve E. Wilson (Ed.), Slow Tourism Experiences and Mobilities içinde. (227-233). UK: Channel View Publications.
Özmen, Ş. Y., Birsen, H. ve Birsen, Ö. (2017). Sakin şehirlerde toplumsal katılım: somut olmayan kültürel mirasın korunmasında kadınların rolü. Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 4(14), 59-71.
Radstorm, S. J. (2005). An urban identity movement rooted in the sustainable of place: A case study of slowes cities and their application in rural Matinoba, Master of City Planning, University of Manitoba, Department of City Planning.
Seferihisar Belediyesi (2012). Sakin Şehir Seferihisar Rehberi, http://seferihisar.bel.tr/ (Erişim tarihi: 14.12.2021).
Soyluoğlu, M. (2018). Yavaş ve sürdürülebilir kültür: CittaSlow ve kültürel mirasın yaşatılması, Gorgon, 2, 56-61.
Taraklı Belediyesi, 2013. http://www.tarakli.bel.tr/ (Erişim tarihi: 14.12.2021).
Tocci, G. (2018). Slow and intelligent cities: When slow is also smart C. Michael (Ed.), Slow Tourism, Food and Cities Pace and the Search for the “Good Life” İçinde (147-163). New York: Routledge.
Toker, A. (2011). Kültür turizminin sürdürülebilirliğinde profesyonel turist rehberlerinin rolü: Ankara örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Vize Belediyesi Arşivi, (2020). Brifing Dosyaları, Fen İşleri Müdürlüğü AB Proje Servisi. Vize Kırklareli.
Wach, E. (2013). Learning about qualitative document analysis. https://opendocs.ids.ac.uk/opendocs/bitstream/handle/20.500.12413/2989/PP%20InBrief%2013%20QDA%20FINAL2.pdf?sequence=4. (Erişim tarihi: 27.12.2021).
WWF, 2022. http://www.wwf.org.tr/?1365 (Erişim tarihi: 18.12.2021).
Yasa, A. A., ve Soysaldı, A. (2013). Kültürel zenginlikleri ile Göynük. Göynük El Sanatları Paneli ve Çalıştayı Bildirileri, Bolu: Göynük Belediyesi Yayın, 17-46.
Yenisoy, S. (2019). Geçmişten günümüze Mudurnu iğne oyaları. Arış Dergisi,15, 88-111.
Yılmaz, İ. ve Çokal, Z. (2019). Yavaş Turizm. Ş. Aydın ve D. Eren (Ed.). Alternatif Turizm İçinde (ss. 203-216). Ankara: Detay Yayıncılık.