Dinarlı Aziz Trifon

Bu yazı, Avrupa Kültürü’nde Aziz Trifon başlıklı monografinin bir bölümü olarak “Apameia Etrafındaki Tartışma” başlığıyla yayınlanmış Lehçe ilk versiyonunun tercümesidir. Aziz Trifon’un doğduğu ve gömüldüğü yer konusunda fikir birliği ve net bir görüş yoksa da bütün kaynaklar Hıristiyanların bu kutsal şehidinin doğduğu ve ölümünden sonra da defnedildiği yer olarak Frigya’yı verir. Trifon’un nereli olduğuna dair bir tartışma yıllardan bu yana süregelmektedir. Bazı araştırmacılar azizin doğduğu köyün (Kampsada) Marmara Denizi (antik çağlardaki: Propontine ya da Propontis) kıyısında bulunduğunu ve adının da Lampsacus (Lampsakos) olduğunu ileri sürmektedir. Bu kentin bugünkü adı Lâpseki’dir. Ama başka bazıları için, köyün bugünkü Dinar yakınlarında olması gerekir. Birbirleriyle çelişen bu görüşlerden hiçbiri açık bir çözüm getirmemekte olup bu sorun ilerideki araştırmaların konusu olmaya devam edecek görünmektedir. Bununla birlikte, Ramsay’ın bu konudaki bulguları, hiç değilse Frigya haritasının oluşturulmasına ayırdığı muazzam (2000 saati aşkın) mesai açısından, üzerinde durulmayı ve düşünülmeyi hak eden bulgulardır. Ona göre Kampsada, “Apameia’ya dâhil bir köy idi.” O halde bugünkü Dinar’ın kuzeyine düşen “Samsun Dağı eteklerinde aranması gerekir.”

Saint Tryphon of Denair

This paper is the translation of its first original Polish edition „Dyskusja wokół Apamei” [The Discussion around Apameia], published as a chapter of a monograph entitled Święty Tryphon w kulturze europejskiej [Saint Tryfon in European Culture]. All sources unanimously give Phrygia as the birth and burial place of St. Tryphon, although there is no consensus and clear position as to the name and location of the place where the holy martyr was born and buried. The discussion around the home village of Tryphon has been going on for years. Some scholars argue that his home village (Campsada) was located by the Sea of Marmara (in ancient times: Propontine, Propontis) and was also called Lampsacus (Lampsakos). This town is today called Lapseki. But for some others, it should be near the today’s Denair. None of the above conflicting standpoints give a clear solution to this issue, which remains the topic of further research. However, it should be considered that Ramsay’s findings in this matter deserve to be emphasized and thoughtful, if only for the enormous work (over 2000 hours) that he put in the creation of the map of Phrygia. According to Ramsay, Campsada „was a village of the Apamean territory. In that case it must be sought on the skirts of Samsun-Dagh”, which lies to the north of today’s Denair.

Keywords:

St. Tryphon, Phrygia Campsada,

PDF

___

Dymczyk, R. (2017). Ikoniczne wizerunki św. Tryfona w kontekście kultu i tradycji kulturowych. R. Dymczyk (Ed), Święty Tryfon w kulturze Słowian içinde (ss. 11-52). Poznań: Pracownia Humanistycznych Studiów Interdyscyplinarnych UAM.
Hamilton, W. J. (1842). Researches in Asia Minor, Pontus and Armenia: with some account of their antiquities and geology, Vol. II. London: J. Murray.
Keçeci A. (2015). Dinar’ın coğrafi özellikleri. İzmir: Dinar Belediye Başkanlığı.
Odden, P. E. (2010). Den hellige Tryfon av Campsada (d. 251), http://www.katolsk.no/biografier/historisk/tryfon (Erişim tarihi: 4.05.2019).
Raczyński, E. (1823). Dziennik Podróży do Turcji odbytej w roku MDCCCXIV. Wrocław: Wilhelm Bogumił Kornd.
Ramsay, W. M. (1897). The Cities and Bishoprics of Phrygia: Being an Essay of the Local History of Phrygia from the earliest times to the Turkish conquest, Vol. I, The Lycos Valley and South-Western Phrygia. Claredon Press: Oxford (Leland Standford Junior University Library, 100904).
Ramsay, W. M. (1897). The Cities and Bishoprics of Phrygia: Being an Essay of the Local History of Phrygia from the earliest times to the Turkish conquest, Vol. I Part II, West and West-Central Phrygia. Claredon Press: Oxford (Leland Standford Junior University Library, 100905).
Ruinart, P. T. (1859). Acta martyrum. Ratisbonae: Sumtibus G. J. Manz. (St. Michael’s College Library, 15728). https://archive.org/details/actamartyrumpthe00ruin/page/n4. (Erişim tarihi: 4.05.2019).
Smith W. (Ed.). (1854). Dictionary of Greek and Roman Geography, Vol. I. Boston: Little, Brown and Company.
Smith, W. (Ed). (1854-57). Dictionary of Greek and Roman Geography. London: Walton & Maberly. The Uniwersity of Chicago Library, Call Number: 910.3 L 400 c.1, Dewey Collection, Online: https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=chi.65413925;view=1up;seq=13. (Erişim tarihi: 15.04.2018).
Strabo. (1927) Geography, Volume IV, Books 8-9. Translated by Horace Leonard Jones, http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Strabo/home.html. (Erişim tarihi: 15.04.2018).
The Catholic Encyclopedia, Volume VIII (1910). New York: Robert Appleton Company.