Covid-19 Sürecinde Hastane Çalışanlarının Yaşadığı Duygusal Tükenme Algıladıkları Aşırı İş Yükü İle Açıklanabilir Mi?

Günümüzde bütün Dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgını insan sağlığı üzerinde ciddi etkiler bırakmasının yanı sıra olumsuz psikolojik etkilere de neden olmaktadır. Salgın sürecinde hastane çalışanlarının iş yükünün artmasına bağlı olarak duygusal olarak tükendikleri ve bu durumun da başta kendileri olmak üzere ailelerini, çalışma arkadaşlarını sosyal çevresini ve çalıştığı kurumu derinden etkilediği gözlenmektedir. Dolayısıyla hastane çalışanlarının duygusal tükenme yaşamalarına etki eden faktörlerin belirlenmesi büyük öneme sahiptir. Bu kapsamda araştırmanın temel amacı, hastane çalışanlarının aşırı iş yükü algılarının yaşamış oldukları duygusal tükenmeye etkisinin olup olmadığının belirlenmesidir. Ayrıca duygusal tükenmenin bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi araştırmanın alt amacını oluşturmaktadır. Bunun için iki özel hastanenin 237 çalışanından anket tekniği kullanılarak veriler toplanmış ve veriler SPSS ve AMOS paket programları ile analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda hastane çalışanlarının aşırı iş yükü algılarının duygusal tükenmelerini pozitif yönde etkilediği belirlenmiştir. Ayrıca hastane çalışanlarının duygusal tükenmelerinin görev türüne göre anlamlı bir farklılık gösterdiği ve yardımcı sağlık personelin idari personele göre daha fazla duygusal tükenme yaşadığı tespit edilmiştir.

Is The Emotional Exhaustion Experienced of The Hospital Employees in the Covıd-19 Process Might be Explained by The Overwork Load They Perceived?

Today, the Covid-19 epidemic, which affects the whole world, causes serious effects on human health as well as negative psychological effects. During the epidemic process, it is observed that hospital employees are emotionally exhausted due to the increase in workload and this situation deeply affects themselves, their families, colleagues, social environment and the institution which they work. Therefore, it is of great importance to determine the factors that affect the emotional exhaustion of hospital staff. In this context, the main purpose of the study is to determine whether the perceptions of excessive workload of hospital staff have an effect on their emotional exhaustion. In addition, the sub-aim of the study is to examine emotional exhaustion in terms of some demographic variables. For this, data were collected from 237 employees of two private hospitals by using a questionnaire technique and the data was analyzed with SPSS and AMOS package programs. As a result of the analysis, it was determined that the perception of excessive workload of hospital staff positively affected their emotional exhaustion. In addition, it was found that the emotional exhaustion of hospital staff showed a significant difference according to the type of duty, and the assistant health personnel experienced more emotional exhaustion than the administrative staff.

___

  • Ahmad, A., & Saud, S. (2016). The effect of role overload on employee anxiety and organization citizenship behavior. Journal of Managerial Sciences, 10(1), 45-54.
  • Akçakanat, T., & Uzunbacak, H. H. (2019). Aşırı iş yükü algısının işten ayrılma niyeti üzerine etkisinde sürekli kaygının aracılık rolü. Alanya Akademik Bakış, 3(3), 215-230.
  • Aktaş, H., & Şimşek, E. (2015). Bireylerin örgütsel sessizlik tutumlarında iş doyumu ve duygusal tükenmişlik algılarının rolü. Uluslararası Yönetim, İktisat ve İşletme Dergisi, 11(24), 205-230.
  • Bolat, O. (2011). İş yükü, iş kontrolü ve tükenmişlik ilişkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(2), 87-101.
  • Budd, J. W., Arvey R. D., & Lawles, P. (1996). Correlates and consequences of workplace violence. J Occup Health Psychol, 1, 197-210.
  • Burke, R. J., Koyuncu, M., Fiksenbaum, L., & Acar, T. F. (2009). Work hours, work intensity, satisfactions and psychological well-being among turkish manufacturing managers. Europe’s Journal of Psychology, 2, 12-30.
  • Chou, R. J., & Robert, S. A. (2008). Workplace support, role overload and job satisfaction of direct care workers in assisted living. The Journal of Health and Social Behavior, 49, 208-222.
  • Cox-Fuenzalida, L.E., Beeler C., & Sohl L. (2006). Workload history effects: A comparison of sudden increases and decreases on performance, Current Psychology, 25(1), 8-14.
  • Cropanzano, R., Rupp D. E., & Byrne, Z. S. (2003). The relationship of emotional exhaustion to work attitudes, job performance, and organizational citizenship behaviors. Journal of Applied Psychology, 88, 160-169.
  • Çelik, M. (2016). Tükenmişlik yaşam doyumu ve iş yükü ilişkisi: Denizli’de faaliyet gösteren muhasebe meslek mensupları üzerinde bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(4), 1139-1152.
  • Dağdeviren, M., Eraslan, E., & Kurt, M. (2005). Çalışanların toplam iş yükü seviyelerinin belirlenmesine yönelik bir model ve uygulaması. Gazi Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 20, 517-525.
  • De Cuyper, N., & De Witte, H. (2006). Autonomy and workload among temporary workers: Their effects on job satisfaction, organizational commitment, life satisfaction, and self-rated performance. International Journal of Stress Management, 13(4), 441-459.
  • Derya, S. (2008). Crossover of work-family conflict: Antecedent and consequences of crossover process in dual-earner couples (Yayımlanmamış doktora tezi). Koç Üniversitesi, İstanbul.
  • Dikmetaş E., Top, M., & Ergin, G. (2011). Asistan hekimlerin tükenmişlik ve mobbing düzeylerinin incelenmesi. Türk Psikiyatri Dergisi, 22(3), 137-149.
  • Duxbury, L., & Halınskı, M. (2014). Dealing with the grumpy boomers: Reengaging the disengaged and retaining talent. Journal of Organizational Change Management, 27(4), 660-676.
  • Elloy, D.F., & Smith, C. R. (2003). Patterns of stress, work-family conflict, role conflict, role ambiguity and overload among dual-career and singlecareer couples: an Australian study. Cross Cultural Management, 10(1), 55-66.
  • Ergin, C. (1992). Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve maslach tükenmişlik ölçeğinin uyarlanması, VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayını.
  • Garrosa E, Moreno-Jimenez B, Liang Y., & González, J. L. (2010). The relationship between socio-demographic variables, job stressors, burnout, and hardy personality in nurses: An exploratory study. International Journal of Nursing Studies, 45(3), 418-427.
  • George, D., & Mallery, P. (2010). SPSS for windows step by step: A simple study guide and reference, Boston: Allyn & Bacon.
  • Goh, Z., Ilies, R., & Wilson, S.K. (2015). Supportive supervisors improve employees' daily lives: The role supervisors play in the impact of daily workload on life satisfaction via work– family conflict. Journal of Vocational Behavior, 89, 65-73.
  • Gökkaya, Ö. (2014). Yerel yönetimlerde iş-yaşam dengesi ve çalışan davranışı ilişkisinin incelenmesi: Kocaeli belediyeleri örneği. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırma Dergisi, 2(2), 1-18.
  • Greenglass, E. R., Burke, R. J., & Riksenbaum, L. (2001). Workload and burnout in nurses. Journal of Community & Applied Social Psychology, 11, 211- 215.
  • Greenhaus, J.L., Parasuraman, S., Granrose, C. S., Raminowitz, S., & Beutell, N. J. (1989). Sources of work-family conflict among two-career couples. Journal of Vocational Behavior, 34(2), 133-153.
  • Karacaoğlu, K., & Çetin, İ. (2015). İş yükü ve rol belirsizliğinin çalışanların tükenmişlik düzeyleri üzerine etkisi: AFAD örneği. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 5, 46-69.
  • Kaya, U., & Özhan, Ç. K. (2013). Duygusal emek ve tükenmişlik ilişkisi: Turist rehberleri üzerine bir araştırma. Çalışma İlişkileri Dergisi, 3(2), 109-130.
  • Kayabaşı, Y. (2008). Bazı değişkenler açısından öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeyleri. Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 191-212.
  • Kerse, G. (2017). İş becerikliliği (job crafting) ölçeğini Türkçe’ye uyarlama ve duygusal tükenme ile ilişkisini belirleme. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(4), 283-304.
  • Kerse, G., & Soyalın, M. (2018). Kamu kurumu çalışanlarının sanal kaytarma davranışı adalet algısı ve duygusal tükenme düzeyiyle açıklanabilir mi?. İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(3), 210-233.
  • Keser, A. (2006). Çağrı merkezi çalışanlarında iş yükü düzeyi ile iş doyumu ilişkisinin araştırılması. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 100-119.
  • Lambert, E.G., Hogan, N.L., Jiang, S., Elechi, O.O., Benjamin, B., Morris, A., Laux, J.M., & Dupuy, P. (2010). The relationship among distributive and procedural justice and correctional life satisfaction, burnout, and turnover ıntent: an exploratory study. Journal of Criminal Justice, 38, 7-16.
  • Lee, R. T., & Ashforth, B. E. (1993). A further examination of managarial burnout: Toward an ıntegrated model. Journal of Organizational Behavior, 14, 3-20.
  • Lee, R. T. ve Ashforth, B. E. (1996). A meta-analytic examination of the correlates of the three dimensions of job burnout. Journal of Applied Psychology, 81(2), 123-133.
  • Leiter, M., & Maslach, C. (2009). Nurse turnover: The mediating role of burnout. Journal of Nursing Management, 17(3), 331-339.
  • Lepine, J. A., Podsakoff, N. P., & Lepine, M. A. (2005). A meta-analytic test of the challenge stressor–hindrance stressor framework: An explanation for ınconsistent relationships among stressors and performance. Academy of Management Journal, 48(5), 764-775.
  • Li, J. J., Wong, I. A., & Kim, W. G. (2017). Does mindfulness reduce emotional exhaustion? A multilevel analysis of emotional labor among casino employees. International Journal of Hospitality Management, 64, 21-30.
  • López-Núñez, M. I., Rubio-Valdehita, S., Diaz-Ramiro, E. M., & Aparicio-García, M. E. (2020). Psychological capital, workload, and burnout: What’s new? The ımpact of personal accomplishment to promote sustainable working conditions. Sustainability, 12(19), 8124. doi:10.3390/su12198124
  • Pradana, A., & Salehudin, I. (2015). Work overload and turnover ıntention of junior auditors in greater Jakarta, Indonesia. The South East Asian Journal of Management, 9(2), 108-124.
  • Portoghese, I., Galletta, M., Coppola, C.R., Finco, G., & Campagna, M. (2014). Burnout and workload among health care workers: The moderating role of job control. Safety and Health at Work, 5, 152-157.
  • Maslach, C., & Jackson, S.E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behavior, 2(2), 99-113.
  • Maslach, C., & Leiter, P. M. (1997). The truth about burnout, San Francisco: Jossey-Bass.
  • Maslach, C., & Schaufeli, W. B. (1993). Historical and conceptual development of burnout. In W. B. Schaufeli, C. Maslach, & T. Marek (Eds.), Series in applied psychology: Social issues and questions. Professional burnout: Recent developments in theory and research (1–16). Taylor & Francis.
  • Maslach, C., Schaufeli, W. B., & Leiter, P. M. (2001). Job burnout. Annual Review of Psychology, 52, 397-422.
  • Mazloum, A., Kumashiro, M., Izumi, H., & Higuchi, Y. (2008). Quantitative overload: A source of stress in data-entry vdt work ınduced by time pressure and work difficulty. Industrial Health, 46, 269-280.
  • Mete, B., Değer, S. M., & Pehlivan, E. (2020). Doktorlarda mesleki tükenmişlik sendromu ve çalışma yaşam kalitesi arasındaki ilişki. Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi, 25(2), 94-101.
  • Peterson, M. F., Smith, P. B, Akande, A., & Ayestaran, S. (1995). Role conflict, ambiguity, and overload: A 21-nation study. Academy of Management Journal, 38, 429-452.
  • Qureshi, M. I., Iftikhar, M., Abbas, S. G., Hassan, U., Khan, K., & Zaman, K. (2013). Relationship between job stress, workload, environment and employees turnover intentions: What we know, what should we know. World Applied Sciences Journal, 23(6), 764-770.
  • Sabuncuoğlu, Z., & Tüz, M. (2003). Örgütsel psikoloji. Bursa: Furkan Ofset.
  • Schaufeli, W.B., & Bakker, A.B. (2004). Job demands, job resources and their relationship with burnout and engagement: A multi-sample study. Journal of Organizational Behavior, 25, 293-315.
  • Soh, T. M. T., Arsad, N. M., & Osman, K. (2010). The relationship of 21st century skills on students’ attitude and perception towards physics. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 7, 546-554.
  • Stevens, G. B., & O'Neill, P. (1983). Expectation and burnout in the developmental disabilities field. American Journal of Community Psychology, 11, 615-627.
  • Tayfur, Ö., & Arslan, M. (2012). Algılanan iş yükünün tükenmişlik üzerine etkisi: İş-aile çatışmasını aracılık rolü. H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(1), 147-172.
  • Teğin, R. B. (2019). The mediating effect of work-related stress on the relationship between workload and employee burnout: The moderating role of perceived organizational justice (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
  • Töngür, A. (2016). İş yükü, kişilerarası çatışma ve performans: bankacılık sektörünün karşılaştırmalı analizi. Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 7(13). 547-565.
  • Ural, A., & Kılıç, İ. (2013). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi (4.Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Xiaoming, Y., Ma, B. J., Chang, C. L., & Shieh, C. J. (2014). Effects of workload on burnout and turnover ıntention of medical staff: A study. Ethno Med, 8(3), 229-237.
  • Vanishree, P. (2014). Impact of role ambiguity, role conflict and role overload on job stress in small and medium scale industries. Research Journal of Management Sciences, 3, 10-13.
  • Wood, S. J., & Michaelides, G. (2015). Challenge and hindrance stressors and wellbeing-based work–nonwork interference: A diary study of portfolio workers. Human Relations, 69(1), 111-138.
  • Zeytinoglu, I. U., Denton, M., Davies, S., Baumann, A., Blythe, J., & Boos, L. (2007). deteriorated external work environment, heavy workload and nurses' job satisfaction and turnover intention. Canadian Public Policy, 33(1), 31-47.
Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi-Cover
  • ISSN: 1302-1265
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1999
  • Yayıncı: Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Sayıdaki Diğer Makaleler

Liselerde Görev Yapan Yönetici ve Öğretmenlerin, EBA Akademik Destek Platformu Hakkındaki Görüşleri (Erzincan İli Örneği)

Hakan İBİLİ, Sinan YALÇIN

3862, 3863, 3865 ve 3866 Numaralı Masraf Defterleri Işığında Şah Sultan’ın Yapmış Olduğu Harcamaların Sosyo-İktisadî Açıdan Analizi

Erkan IŞIKTAŞ

Yerel Gastronomi Ürünlerine Ait Hikâyelerin Destinasyon Pazarlamasında Kullanılmasına İlişkin Bir Değerlendirme

Nazlı KARDEŞ ÇOLAKOĞLU, Mehmet SARIIŞIK

Türkiye’nin İş Kazaları Açısından Durumu: ILOSTAT ve SGK Verileri Karşılaştırması

Serenay ÇALIŞ, Banu Yeşim BÜYÜKAKINCI

Toplumsal Cinsiyet Açısından Reklamlarda Kadının Değişen Rolündeki İkilemler: Anneler ve Kadınlar Günü Reklamları Üzerine Bir Değerlendirme

Taybe TOPSAKAL, Emine ŞARDAGI

Öğretmen Adaylarının Üniversite Yaşam Kalitesi ve Mesleki Kaygılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Emre YILDIZ, Burak ASLAN

Lise Öğrencilerinde Beden Algısı ve Benlik Saygısı Arasındaki İlişkinin Medya ve Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Hilal ÖZBEY, Mücahit GÜLTEKİN

KOBİ’lerin Endüstri 4.0 Hazırlık Süreci: Bir Meta-Sentez Çalışması

Meral ÇALIŞ DUMAN

Liderlik Davranışlarının Algılanmasında Yeni Nesil Stratejik Yönetim: Bilişsel Okulu'ndan Nörostrateji ve Nöroliderliğe Doğru

Fatma YEŞİLKUŞ, Onur Başar ÖZBOZKURT, Haluk KORKMAZYÜREK

Yeni Kapitalizm ve Türkiye’de Tarım Sektörünün Dönüşümü

Şerife BİNGÖL, Oytun MEÇİK