AFET RİSK YÖNETİMİNDE TRANSDİSİPLİNER YAKLAŞIM

Hızlı nüfus artışı ile birlikte yerleşim yerlerindeki düzensiz ve plansız gelişmeler de afet zararlarını artırmaktadır. Afet zararlarının azaltılması ve afetlerin önlenmesi ancak çok disiplinli bir yaklaşımla uygulanacak afet risk yönetimi ile mümkün olabilecektir. Tehlikelerin ve risklerin belirlenmesi, arazi çalışmaları, tehlike ve risk haritalarının hazırlanması, farklı kökenli afetlere ilişkin erken uyarı sistemlerinin kurgulanması, önlem tekniklerinin ve önlem yapılarının belirlenmesi çoğunlukla mühendislik çalışması gerektirmektedir. Mühendislik temel alanı ve özellikle, Yer Bilimleri (Jeoloji Mühendisliği) ayrıca, Meteoroloji Mühendisliği, İnşaat Mühendisliği, Maden Mühendisliği, Jeofizik Mühendisliği, Çevre Mühendisliği gibi branşların yanı sıra, sosyal bilimler alanında, coğrafya, kamu yönetimi, antropoloji, sosyoloji, psikoloji vb. alanlardaki uzmanların da sürece katılmaları gerekmektedir. Afet risk yönetimi çalışmaları, sosyal boyutu ihmal edilen ve çok disiplinli yaklaşımdan yoksun Afet Risk Yönetimi süreçlerinin başarılı olamayacağını göstermektedir. Bu bağlamda, farklı afet türleri ve afet yönetiminin farklı evreleri için ileri seviyede teorik bilgi ve pratik beceriler kazanmış farklı alanlarda uzman ekiplerin sürece dahil edilmesi gerekmektedir. Son çalışmalar disiplinlerarası çalışmaların da bazı durumlarda yetersiz kaldığını, sürece akademinin yanı sıra; sivil toplum kuruluşlarının ve özel sektörün katılımının da sağlanması gerektiğini, afet risk yönetimi sürecinde transdisipliner yaklaşımların önemini vurgulamaktadır.

TRANSDISCIPLINARY APPROACH IN DISASTER RISK MANAGEMENT

Along with rapid population growth, irregular and unplanned developments in settlements also increase disaster losses. Reducing disaster risks and preventing disasters will only be possible through successful disaster risk management, which will be implemented with a multidisciplinary approach. Determination of hazards and risks, field trials, preparation of hazard and risk maps, construction of early warning systems for disasters of different origins, determination of prevention techniques often requires engineering works. In addition to branches such as Earth Sciences (Geological Engineering), Meteorological Engineering, Civil Engineering, Mining Engineering, Geophysical Engineering and Environmental Engineering as well as geography, public administration, anthropology, sociology, psychology etc. in the field of social sciences should be included in the process. The studies show that disaster risk management processes, which lack the social dimension and lack a multidisciplinary approach, cannot be successful. In this context, it is necessary to incorporate specialist teams in different areas that have gained theoretical knowledge and practical skills in advanced level for different disaster types and different stages of disaster management. Recent studies have also shown that interdisciplinary studies are inadequate in some cases; non-governmental organizations and private sector participation must be ensured, and the importance of transdisciplinary approaches in the disaster risk management process is emphasized.

___

Alexander, D. 1993. Natural Disasters. UCL Press: London, pp 12-16.

Harrison, C.G., and Williams, P., R. (2016), A systems approach to natural disaster resilience. Simulation Modelling Practice and Theory 65 11–31.

Gao, F. (2008). Is Management Science or Art?. Systems and Behavioural Science, 25(1): 125-136. Keil, K. (2016). The Future of Arctic Research: Multi-, Inter- and Transdisciplinary Approaches. The Arctic Institute. June 24, 2016. (Son Erişim: 02.05.2017) http://www.thearcticinstitute.org/02022015-future-of-arctic-researc/

Liu, J.W.W., Reed, M., (2017). Advancing resilience: An integrative, multi-system model of resilience. Girard Personality and Individual Differences 111, 111–118.

Onuncu Kalkınma Planı (2014). Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018): Afet Yönetiminde Etkinlik. Kalkınma Bakanlığı, Özel İhtisas Komisyonu Raporu 2023. (Son Erişim: 24.04.2018) http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/zel%20htisas%20Komisyonu%20Raporlar/Attachments/224/Afet%20yönetiminde%20etkinlik%20-%20öik%20baskı%202014-06-20.pdf

Ramadier, T. (2004). Transdisciplinarity and its challenges: The case of urban studies. Futures, 36, 423–439.

Takeuchi, K., JSCE, M., Momo, R. S., PICE, M., Tsukahara, K., & Kuraoka, S. (2016). Transdisciplinary Approach to Build Resilient Society-Vision, Strategy and Envisioned Activities of TC21.

Tsukahara, K. (2017, May). World Federation of Engineering Organizations (WFEO)—World Federation of Engineering Organizations Activities in Disaster Risk Reduction. In Workshop on World Landslide Forum (pp. 155-160). Springer, Cham.

UNISDR (2005). United Nations International Strategy for Disaster Reduction, Hyogo framework for action 2005-2015: building the resilience of nations and communities to disasters. In Extract from the final report of the World Conference on Disaster Reduction (A/CONF. 206/6) (Vol. 380).

UNISDR (2015). United Nations International Strategy for Disaster Reduction, Sendai Framework for Disaster Risk Reduction 2015– 2030. Geneva.

Varol, N. ve Gültekin, T. (2016). Afet Antropolojisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1431-1436. Doi: DOI:10.17755/esosder.89650

Varol ve Kırıkkaya, (2017). Afetler Karsısında Toplum Dirençliliği. Journal of Resilience 1(1), 2017, (1-9) ISSN: 2602-4667