Mustafa ÇELİK, Armağan TANRIKULU, Aslan ERSOY, Arif GÜNENÇ, Diren GÜNYÜZ

Farklı Kaynaştırma Koşulları ve Anaçların Alfonse Lavallée Üzüm Çeşidinde Tüplü Fidan Randımanı ve Kalitesine Etkileri

Bu araştırmada, oluşturulan iki farklı kaynaştırma koşulu ile 1103P ve Kober 5BB anaçlarının Alphonse Lavallée üzüm çeşidinde kallus gelişimine, yazlık tüplü fidan kalitesine ve fidan randımanına etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Kaynaştırma koşullarını aşılı çeliklerin iki hafta 25°C’de kaynaştırma ortamında ve iki hafta 20°C’de su içinde bırakılması ile üç hafta 25°C’de kaynaştırma ortamında ve bir hafta su içinde 20°C’de bırakılması oluşturmuştur. Kaynaştırma aşamasında aşı yeri çepeçevre kalluslenme oranı, aşı yeri kalluslenme derecesi, katlama sonrası aşı yeri çapı ve kök sayısı üç hafta kaynaştırılanlarda daha yüksek olmuştur. Tersine olarak sürme oranı iki hafta kaynaştırılanlarda daha fazla meydana gelmiştir. 1103P’de, Kober 5BB’ye göre daha fazla kök sayısı ve kök kalluslenme derecesi elde edilmiştir. Aşı yeri çapı, kallus gelişiminin fazla olması nedeniyle üç hafta 25°C ve bir hafta 20°C koşullarında, iki hafta 25°C ve iki hafta 20°C koşullarına kıyasla daha fazla olmuştur. Fakat yazlık tüplü fidan aşamasında, kaynaştırma koşullarındaki farklılıklar fidan randımanını, sürgün uzunluğunu ve sürgün çapını etkilememiştir. Fazla kallus oluşumu olumsuz bir etkiye yol açmamıştır. Anaçlar tarafından fidan randımanı ve sürgün çapı etkilenmezken, 1103P’ne aşılılarda sürgün uzunluğu daha fazla meydana gelmiştir. Yazlık tüplü fidan randımanı dikimden 2.5 ay sonra tüm uygulamalarda %60.0-61.7 arasında değişmiştir.

Anahtar Kelimeler:

asma, kallus gelişimi, sıcaklık, kaynaştırma süresi, masa başı aşılama

Callusing Conditions and Rootstocks Effects on Summer Tubed Sapling Ratio and Quality in Alphonse Lavallée Grape Cultivar

The aim of this research is to investigate to effects of two different callusing conditions and two rootstocks on callus development, summer sapling yield and quality in ‘Alphonse Lavallée’ grape cv. Callusing conditions were prepared at 25°C for two weeks in sawdust medium and at 20°C for two weeks in warm water together with at 25°C for three weeks in sawdust medium and 20°C for one week in warm water. Callusing ratio, callusing degree, graft site diameter, number of root values were greater in staying in 25°C for three weeks in sawdust than that of 25°C for two weeks. Inversely, shoot ratio was lower in staying in 25°C for three weeks than that of 25°C for two weeks. Saplings grafted on 1103P had higher number of root and root callusing degree than that of Kober 5BB. Grafting site diameters become bigger in at 25°C for three weeks in sawdust medium and at 20°C for one weeks in warm water than that of at 25°C for two weeks in sawdust medium and 20°C for two week in warm water. However excessive callus formation did not affect negatively on sapling yield ratio, shoot length and shoot diameter. While rootstocks did not affect sapling yield ratio and shoot diameter, saplings grafted on 1103P had longer shoots than that of the others. Sapling yield ratio ranged between 60.0% and 61.7% at 2.5 months after planting tubes in shading house in all applications.

Keywords:

vine, callus development, temperature, callusing time, indoor grafting,

PDF

___

Anonim (2017). Tuik Bitkisel Üretim Veri Tabani. www.tuik.gov.tr (Erişim tarihi: 1 Aralık 2017).
Balta F (1993). Fındığın Aşı ile Çoğaltılması ve Aşı Kaynaşmasının Anatomik ve Histolojik Olarak İncelenmesi Üzerine Araştırmalar. Doktora Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
Beşikçi S, Karaman H, Sarı İ (2017). Hazır Mikoriza Karışımlarının Farklı Anaçlara Aşılı Samancı Çekirdeksiz Üzüm Çeşidinde, Yazlık Tüplü Aşılı Asma Fidanı Üretimine Etkileri.
Bitirme Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
Cangı R (1996). Aşılı Asma Fidanı Üretimi ve Aşı Kaynaşmasının Anatomik, Histolojik ve Biyokimyasal Olarak İncelenmesi. Doktora Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
Çelik H, Ağaoğlu YS, Fidan Y, Marasalı B, Söylemezoğlu G (1998). Genel Bağcılık. Sun fidan AŞ, Ankara.
Çelik H (2006). Çeşit Kataloğu. Sunfidan A.Ş, Ankara.
Çelik M, Dolgun O, Ertan E (2011). Aydın’da Yetiştirilen Bazı Yerel Üzüm Çeşitlerinin Bazı Amerikan Asma Anaçlarına Aşılanabilirliklerinin ve Fidan Randımanlarının Belirlenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi. Proje Bitirme Raporu (Basılmamış). Aydın.
Çelik S (1998) Bağcılık. Tekirdağ Üniv , Ziraat Fakültesi, Tekirdağ.
Çoban H, Kara S (2003). Bazı Üzüm (Vitis Vinifera L.) Çeşitlerinin Asma Anaçları ile Aşı Tutma Durumu ve Fidan Kalitesine Etkileri Üzerine Araştırmalar. Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi (Anadolu). Menemen, İzmir.
Dardeniz A, Kısmalı İ, Şahin AO (2005). Bazı Sofralık Üzüm Çeşitlerinin Aşılı Fidan Randımanları ile Fidanlıktaki Vejetatif Gelişmelerinin Belirlenmesi. İn: Özer, C (ed), VI. Türkiye Bağcılık Sempozyumu. 19-23 Eylül 2005, Tekirdağ, 498-505.
Düzgüneş O, Kesici T, Kavuncu O, Gürbüz F (1987) Araştırma ve Deneme Metodları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi yayınları, Ankara.
Eroğlu D (2014). Bazı Üzüm Çeşitlerinin Aşılı Tüplü Fidan Üretimlerinde Farklı Biyolojik Preparat Uygulamalarının Etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
Galet P (1998) Grape varieties and rootstock varieties. Oenoplurimedia, France (English edition).
Hartmann TH, Kester DE, Davies, FD (1990). Plant Propagation Principles and Practices. Prentice Hall Company, New Jersey, USA.
Kamiloğlu Ö (2005). Aşılı Köklü Fidan Üretiminde Farklı Asma Çeşit ve Anaç Kombinasyonlarının Aşı Başarısı Üzerine Etkileri. http://ziraat.harran.edu.tr/kongre/ kong_bildiriler.htm. GAP IV Tarım kongresi, 21-23 Eylül 2005, Şanlıurfa.
Nicholas PR, Chapman AP, Cirami RM (1992) Grapevine Propagation. In: Coombe BG, Dry PR (eds.), Viticulture II Practices. Winetitles, Australia, 1-22.
Sabır A (2002). Tüplü Aşılı Asma Fidanı Üretiminde Değişik IBA ve NAA Uygulamalarının Farklı Çeşit/Anaç Kombinasyonlarında Fidan Randımanına Etkileri Üzerinde Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
Sabır A, Özdemir G, Bilir H, Tangolar S (2005). Asma Fidanı Üretiminde İki Farklı Kaynaştırma Ortamı ile Bazı Anaçların Aşı Başarısı Ve Fidan Randımanına Etkileri. İn: Özer, C (ed), VI. Türkiye Bağcılık Sempozyumu. 19-23 Eylül 2005, Tekirdağ, 440-445.
Shumann F (1983). “Biologie der Rebe” Currie, Bauer, Höfacker. S. 219-242.
Söylemezoğlu G, Kunter B, Akkurt M, Sağlam M, Ünal A, Buzrul S, Tahmaz H (2015). Bağcılığın Geliştirilmesi Yöntemleri ve Üretim Hedefleri. Türkiye Ziraat Mühendisliği VIII. Teknik Kongresi, 12-16 Ocak 2015, Ankara, 606-629.
Todic S, Beslic Z, Kuljancic I (2005). Varying Degree of Grafting Compatibility Between Cv. Chardonnay, Merlot, and Different Grapevine Rootstocks. Journal of Centreal Eeuropean Agriculture. 6: 115-119.
Tekintaş FE (1988). Cevizlerde (Juglans regia L.) Aşı Kaynaşması ve Aşı ile İlgili Sorunlar Üzerinde Araştırmalar. Doktora tezi, Ege üniversitesi, İzmir.
Tikhvinskii IN, Kaisyn FV (1975). The Temperature Factor During Stratification of Vine Grafts. Hort. Abst., vol 47, no:3, Abst No:2440.
Uzun İ (2004). Bağcılık El Kitabı, Hasad yayıncılık, İstanbul
Winkler AJ, Cook JA, Kliever WM, Lider LA (1974). General Viticulture. Universite of California Press, Berkeley, USA.
Yağcı A (2016). Tüplü Asma Fidanı Üretiminde Farklı Klon Adaylarının Etkisi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 33:125-134.