Özcan YETİŞ, İsmail GÖKDENİZ, Cihat KARTAL

Kurumsal Yönetim Amaçlarına Ulaşmak İçin Yönetim Modeli: Kurumsal Öğrenmeyi Destekleyen İç Denetim

Yönetişim alanındaki küresel otoritelerin (IIA, OECD, ICGN, ECGI) yazına katkıları incelenmiş ve kamu ve özel sektörü kapsayacak genellikte üç yönetişim amacı tespit edilmiştir. Bunlar, karar mekanizmalarında etik çerçevenin içselleştirilmesi; performansın etkin izlenmesi; karar organlarınca şeffaflık ve hesap verebilirlik prensiplerine uygun ve risk ve kontrol bilgileriyle beslenen sorumlu kararlar verilmesidir. Makalede, kurul kompozisyonları, yönetici tazminatları gibi nispeten statik tedbirler nedeniyle bu amaçlara ulaşılamaması sorununa, bağımsız ve tarafsız iç denetim faaliyetinin kolaylaştırıcılığı (danışmanlık) ile desteklenen etkin bir bilgi yönetimiyle cevap verilmektedir. Bu bilgi yönetimi, ilave yönetim maliyetleri oluşturmaksızın, iç denetim birimlerinde yapısal değişim ve yeni süreçler gerektiren proaktif bir iç denetim modeli ile gerçekleştirilmektedir. Örgütte ilkeli bir ortak anlayışa neden olacak model, Örgütsel Bilgi Yaratımının Dinamik Teorisi (Nonaka, 1994) ve Kurumsal Öğrenmede Durumsallık Yaklaşımından (Gnyawali ve Stewart, 2003) oluşan iki aşamalı bir öğrenme perspektifi ile biçimlenmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Yönetişim, iç denetim, kurumsal öğrenme, bilgi yönetimi

PDF

___

5018 sy. Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu (Madde 55). (2017, 05). e.mevzuat. Başbakanlık Mevzuat Bilgi Sistemi: http://mevzuat.basbakanlik.gov.tr/Metin1.Aspx?MevzuatKod=1.5.5018&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=&Tur=1&Tertip=5&No=5018 adresinden alınmıştır.
AKGÜN, A. E., LYNN, G. S., & BYRNE, J. C. (2003). Organizational Learning: A Socio-Cognitive Framework. Human Relations, 56(7), s. 839-868.
ARGOTE, L., & MIRON-SPEKTOR, E. (2011). Organizational Learning: From Experience to Learning. Organization Science, 22(5), s. 1123-1137.
BLACKA, B., & KIM, W. (2011). The Effect of Board Structure on Firm Value: A Multiple Identification Strategies Approach Using Korean Data. www.ecgi.org: http://ssm.com/abstract=968287 adresinden alınmıştır.
CASEY, A. (2005). Enhancing Individual and Organizational Learning: A Social Model. Management Learning, 36(2), s. 131-147.
CHADWICK, I. C., & RAVER, J. L. (2015). Motivating Organizations to Learn: Goal Orientation and Its Influence on Organizational Learning. Journal of Management, 41(3), s. 957-986.
CHIVA, R., & ALEGRE, J. (2005). Organizational Learning and Organizational Knowledge Towards The Integration of Two Approaches. Managemant Learning, 36(1), s. 49-68.
COMMON, R. (2004). Organizational Learning in a Political Environment. Policy Studies, 25(1), s. 35-49.
ÇELİK, S., & ISAKSSON, M. (2013). Institutional Investors as Owners: Who Are They and What Do They Do? www.oecd.org: http://dx.doi.org/10.1787/5k3v1dvmfk42-en adresinden alınmıştır (s. 6).
DEKKER, S., & HANSEN, D. (2004). Learning Under Pressure: The Effects of Politicization on Organizational Learning in Public Bureaucracies. Journal of Public Administation, 14(2), s. 211-230.
ECGI Financial Reporting Council. (2003). The Combined Code on Corporate Governance. Nisan 2017 tarihinde www.ecgi.org: http://www.frc.org.uk/combined.cfm adresinden alındı.
ELKJAER, B. (2004). Organizational Learning The 'Third Way'. Management Learning, 35(4), s. 419-434.
ELST, C. V. (2016). Empowering The Audit Committee and The Auditor in Related Party Transactions. www.ecgi/wp: http://ssrn.com/abstract_id=2801585 adresinden alınmıştır (s.1).
Experis Finance Manpowergroup. (2014). Auditing Strategic Risks: Turning Risk into Oppurtunity. 05 2017 tarihinde http://www.manpowergroup.com: http://www.experis.us/Website-File-Pile/Articles/Experis/FIN_Auditing-Strategic-Risks_020112.pdf adresinden alındı (s. 1).
GNYAWALI, D. R., & STEWART, A. C. (2003). A Contingency Perspective on Organizational Learning: Integrating Environmental Context, Organizational Learning Processes, and Types of Learning. Management Learning, 34(1), s. 64.
GNYAWALI, D. R., & STEWART, A. C. (2003). A Contingency Perspective on Organizational Learning: Integrating Environmental Context, Organizational Learning Processes, and Types of Learning. Management Learning, 34(1), s. 66-80.
GOMPERS, P., ISHI, J., & METRICK, A. (2003, February). Corporate Governance and Equity Prices. The Quarterly Journal of Economics, 118(1), s. 107-155.
GUO, B. (2016). Manager Replacement, Employee Protest, and Corporate Control. Economics of Gonernance, 17, s. 265-294.
HEWITT, P. (2011). The Exercise of Shareholders Rights: Country Comparison of Turnout and Dissent. www.oecd.org: http://dx.doi.org/10.1787/5kg54d0I1Ivf-en adresinden alınmıştır (s. 17).
ICGN. (2014). ICGN Global Governance Principles (4th edition). www.icgn.org: http://www.icgn.org adresinden alınmıştır (s. 16-21).
IIA. (2017a). Standards & Guidance (IPPF-Standards-2017). The Institude of Auditors: https://na.theiia.org/standards-guidance/Public%20Documents/IPPF-Standards-2017.pdf adresinden alınmıştır (s.23).
IIA. (2017b). Definition of Internal Auditing. 05 11, 2017 tarihinde www.theiia.org: https://na.theiia.org/standards-guidance/mandatory-guidance/Pages/Definition-of-Internal-Auditing.aspx adresinden alındı.
IIA. (2017a). Standards & Guidance (IPPF-Standards-2017). The Institude of Auditors: https://na.theiia.org/standards-guidance/Public%20Documents/IPPF-Standards-2017.pdf adresinden alınmıştır (s. 12-13, Standart 2110).
IIA. (2017c). Standards & Guidance. 05 14, 2017 tarihinde The Institude of Internal Auditors: https://na.theiia.org/standards-guidance/Pages/Mission-of-Internal-Audit.aspx adresinden alındı.
IIA. (2017d). Standards & Guidance. 05 14, 2017 tarihinde The Institude of Internal Auditors: https://na.theiia.org/standards-guidance/mandatory-guidance/Pages/Core-Principles-for-the-Professional-Practice-of-Internal-Auditing.aspx adresinden alındı.
IIA. (2017e). Standards & Guidance. 05 14, 2017 tarihinde The Institude of Internal Auditors: https://na.theiia.org/standards-guidance/mandatory-guidance/Pages/Code-of-Ethics.aspx adresinden alındı.
IIA. (2017a). Standards & Guidance (IPPF-Standards-2017). The Institude of Auditors: https://na.theiia.org/standards-guidance/Public%20Documents/IPPF-Standards-2017.pdf adresinden alınmıştır (s. 11-16, Standart 2110, 2060 ve 2240.C1).
KOÇEL, T. (2015). İşletme Yöneticiliği. İstanbul: BETA. s. 36
NONAKA, I. (1994). A Dynamic Theory of Organizational Knowledge Creation. Organization Science, 5(1), s. 14-37.
NONAKA, I. (1994). A Dynamic Theory of Organizational Knowledge Creation. Organization Science, 5(1), s. 14-23.
NONAKA, I. (1994). A Dynamic Theory of Organizational Knowledge Creation. Organization Science, 5(1), s. 19.
OECD. (2015a). G20/ OECD Principles of Corporate Governance. (P. OECD Publishing, Dü.) 05 2017 tarihinde www.oecd.org: http://dx.doi.org/10.1787/9789264236882-en adresinden alındı (s.7).
OECD. (2015b, 11 19). OECD Guidelines on Corporate Governance of State-Owned Enterprices, 2015 Edition. 05 2017 tarihinde www.oecd-ilibrary.org: http://www.oecd-ilibrary.org/governance/directrices-de-la-ocde-sobre-el-gobierno-corporativo-de-las-empresas-publicas-edicion-2015_9789264258167-es adresinden alındı (s.18-19).
OECD. (2015a). G20/ OECD Principles of Corporate Governance. (P. OECD Publishing, Dü.) 05 2017 tarihinde www.oecd.org: http://dx.doi.org/10.1787/9789264236882-en adresinden alındı.
OECD. (2015a). G20/ OECD Principles of Corporate Governance. (P. OECD Publishing, Dü.) 05 2017 tarihinde www.oecd.org: http://dx.doi.org/10.1787/9789264236882-en adresinden alındı (s. 3-7).
PETRA, S. T. (2007). The Effects of Corporate Governance on the Informativeness of Earnings. Economics of Governance, 8, s. 129-152.
TİDE-Deloitte. (2008). UMUÇ. İstanbul: Türkiye İç Denetim Enstitüsü Yayınları No:3, s. 249-253.
Türkiye İç Denetim Enstitüsü. (2012). İç Denetçiler İçin Rehber. L. Sawyer, A. K. Uzun, & G. Yurtsever (Dü) içinde, Sawyer's İç Denetçiler İçin Rehber (Ç. Özbek, Çev., 6 b., Cilt 3, s. 40). İstanbul: Caretta Reklam ve Halkla İlişkiler.
VERMEULEN, E. (2013). Beneficial Ownership and Control: A Comparative Study - Disclosure, Information and Enforcement. www.oecd.org: http://dx.doi.org/10.1787/5k4dkhwckbzv-en adresinden alınmıştır (s. 3).
VISSER, M., & TOGT, K. V. (2016). Learning in Public Sector Organizations: A Theory of Action Approach. Public Organization Review, 16, s. 235-249.