Ali TAYHAN, Aynur ÇETİNKAYA, Çiğdem SABIKMA, Pınar BİNTEPE

Hemşirelik Öğrencilerinin Sosyal Zeka Düzeyleri ve Etkili Bazı Değişkenler

Amaç: Bu çalışmanın amacı hemşirelik öğrencilerinin sosyal zeka düzeylerini ve sosyal zeka düzeylerini etkileyen değişkenleri belirlemektir.Yöntem: Araştırma tanımlayıcı kesitsel tiptedir. Araştırma evreni, bir devlet üniversitesinin sağlık bilimleri fakültesi hemşirelik bölümünde öğrenim gören 3. ve 4. sınıf öğrencileridir (N=315). Araştırmada örnekleme yöntemine gidilmeyip evrenin tamamına ulaşılmaya çalışıldı. Veriler, araştırmaya katılmak için gönüllü olan 230 öğrenciden elde edildi. Araştırma verileri; Tanıtıcı Bilgi Formu, Meslek Uyumuna Yönelik Anket Formu ve Tromso Sosyal Zekâ Ölçeği kullanılarak elde edildi. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzde dağılımları, Student t, one-way ANOVA, post-hoc Tukey testi, Mann Whitney U ve Kruskall Wallis testi kullanıldı. Araştırmanın yürütülebilmesi için etik onay alındı.Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerin %65.7’si 21 yaş ve altında, %76.1’i kadın, %65.7‘si üçüncü sınıfta eğitim görmektedir. Öğrencilerin Tromso Sosyal Zekâ Ölçeği toplam puan ortalamaları 79.56±10.12’dir. Anne eğitimi ilköğretim ve üzeri, baba eğitimi lise ve üzeri olanların, mesleğin kişilik özelliklerine uygun olduğunu ve mesleğinden yeterince doyum sağlayacağını düşünenlerin Tromso Sosyal Zekâ Ölçeği puan ortalamaları anlamlı biçimde daha yüksek bulundu (p<0.05).Sonuç: Ebeveyn eğitimi, kardeş sayısı, mesleğin kişilik özelliklerine uygun olduğunu düşünme ve meslekten yeterince doyum sağlayacağını düşünme durumu hemşirelik öğrencilerinin sosyal zeka düzeylerini etkilemektedir.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal zeka, Hemşirelik, Öğrenci, Mesleğe uyum

Social Intelligence Levels of Nursing Students and Some Variables

Objective: The purpose of this study is to determine the social intelligence levels of nursing students and the variables that affect their social intelligence levels.Method: The research is of descriptive cross-sectional type. The population of the research is the 3rd and 4th year students of the faculty of health sciences, nursing department of a public university (N=315). In the study, the sampling selection method was not used and the whole population was tried to be reached. Data were obtained from 230 students who volunteered to participate in the study. Research data; It was collected using the Introductory Information Form, the Questionnaire for Occupational Adaptation, and the Tromso Social Intelligence Scale. Number and percentage distributions, Student's t test, one-way ANOVA, posthoc Tukey test, Mann Whitney U Test, Kruskall Wallis test were used to evaluate the data.Results: Of the students participating in the research, 65.7% are under the age of 21, 76.1% are female, and 65.7% are in the third grade. The Tromso Social Intelligence Scale mean score of the students is 79.56±10.12. Tromso Social Intelligence Scale mean scores were found to be significantly higher among the students whose mother's education is primary school or higher, whose father's education is high school or higher, whose think that the profession is suitable for their personality traits, and whose think that they will get enough satisfaction from their profession (p<0.05).Conclusion: Social intelligence levels of nursing students are affected by parental education, the number of siblings, thinking that the profession is suitable for their personality traits, and thinking that they will provide enough satisfaction from the profession.

Keywords:

Social intelligence, Nursing, Student, Occupational adjustment Sosyal zeka, Hemşirelik, Öğrenci, Mesleğe uyum,

PDF

___

1. Gardner, H. (1995). Reflections on multiple intelligences: Myths and messages. Phi Delta Kappan, 77(1), 200-200.
2. Vural, B. (2005). Öğrenci merkezli eğitim ve çoklu zeka. İstanbul: Hayat Yayıncılık.
3. Saban, A. (2003). Çoklu zeka teorisi ve eğitim. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
4. Çam, M. O., Öztürk Turgut, E. & Büyükbayram, A. (2014). Ruh sağlığı ve hastalıkları hemşireliğinde dayanıklılık ve yaratıcılık. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 5(3), 160-163.
5. Kızıltepe, Z. (2004). Öğretişim: eğitim psikolojisine çağdaş bir yaklaşım. İstanbul: Merteks.
6. Hançer, M. & Tanrisevdi, A. (2003). Sosyal zeka kavramının bir boyutu olarak empati ve performans üzerine bir inceleme. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 27(2), 211-225.
7. Akça, E., Sürücü, Ş. G., Akbaş, M. & Şenoğlu, A. (2019). Ebelik öğrencilerinin sosyal zeka düzeyleri ile meslek algıları arasındaki ilişki. Cukurova Medical Journal, 44(2), 621-631.
8. Jacob, W. & Pavithran, S. (2015). Correlational study on emotional intelligence and academic performance of nursing students in a selected college of nursing, Kochi. International Journal of Pharmaceutical Scince and Health Care, 5(1), 30-41.
9. Saxena, S., & Jain, R. K. (2013). Social intelligence of undergraduate students in relation to their gender and subject stream. Journal of Research & Method in Education, 1(1), 1-4.
10. Kazu, E. & Düşükcan, M. (2021). Hemşirelik öğrencilerinin sosyal zekâ düzeylerinin iletişim becerilerine etkisi. Firat University Journal of Social Sciences/Sosyal Bilimler Dergisi, 31(1), 215-230.
11. Özdemir, N. & Adıgüzel, V. (2021). Sağlık çalışanlarında sosyal zekâ, benlik saygısı ve psikolojik sağlamlık arasındaki ilişki ve etkileyen faktörler. J Psychiatric Nurs, 12(1), 18-28.
12. Malik, M. A., Siddique, F. & Hussain, S. N. (2018). Exploring the development of social ıntelligence of students during university years. Pakistan Journal of Education, 35(1), 43-58.
13. Adam, M. H., Stover, L. M. & Whitlow, J. F. (1996). A longitudinal evaluation of baccalaureate nursing students’ critical thinking abilities. Journal of Nursing Education, 38(3), 139-141.
14. Kılıç, N. & Taşçı, S. (2009). Hemşirelik eğitimi ve eleştirel düşünme. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 187-195.
15. Alenezi, A., Saleh, M. S. & Elkalashy, R. G. (2020). Predicting eefct of emotional-social intelligence on academic achievement of nursing students. African Journal of Health Professions Education, 12(3), 144-148.
16. Yılmaz, T. F., Şen, T. H., & Demirkaya, F. (2014). Hemşirelerin ve ebelerin mesleklerini algılama biçimleri ve gelecekten beklentileri. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 1(3), 130-139.
17. Yılmaz, H. & Tanrıverdi, H. (2017). Aşçıların meslek uyumu ve meslek algısı düzeyleri üzerine bir araştırma. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 621-639.
18. Silvera, D., Martinussen, M. & Dahl, T. I. (2001). The Tromso Social Intelligence Scale, a self‐report measure of social intelligence. Scandinavian Journal of Psychology, 42(4),313-319.
19. Doğan, T. & Çetin, B. (2009). Tromso sosyal zekâ ölçeği Türkçe formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Educational Sciences: Theory and Practice, 7(1), 241-268.
20. Can, A. (2019). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi.
21. Cevahir, E. (2020). SPSS ile nicel veri analizi rehberi. İstanbul: Kibele.
22. Scully, N. J. (2015). Leadership in nursing: The importance of recognising inherent values and attributes to secure a positive future for the profession. Collegian, 22(4), 439-44.
23. Locsin, R. C. & Ito, H. (2018). Can Humanoid Nurse Robots Replace Human Nurses? Journal of Nursing, 5(1):1-6.
24. Martsolf, D. & Mickley, J. R. (2018). The concept of spirituality in nursing theories: Differening world-views and extent of focus. Journal of Advanced Nursing, 27(2), 294-303.
25. Kaya, N., Turan, N., Kamberova, H. A., Cenal, Y., Kahraman, A. & Evren, M. (2016). Hemşirelik öğrencilerinin sanat özelliklerine göre iletişim becerileri ve sosyal zekâ düzeyleri. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 13(1), 50-58.
26. Gnanadevan, R. (2011). Social intelligence of higher secondary students in relation to their socioeconomic status. MIER Journal of Educational Studies Trends & Practices, 1(1), 60-66.
27. Bozpolat, E. (2020). Prospective teachers’ opinions about their social ıntelligence levels based on several variables. International Online Journal of Educational Sciences, 12(4), 293-310.
28. Downey, D. B., Dennis, J. C. & Yücel, D. (2015). Number of siblings and social skills revisited among American fifth graders. Journal of Family Issues, 36(2), 273-296.
29. Alekseeva, O. S., Kozlova, I. E., Baskaeva, O. V. & Pyankova, S. D. (2014). Intelligence and sibling relationship. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 146(1), 187-191.
30. Özel, E. & Zelyurt, H. (2016). Anne baba eğitiminin aile çocuk ilişkilerine etkisi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 36(1),10-34.
31. Hemşirelik Ulusal Çerçeve Programı (HUÇEP) 2014. http://tyyc.yeniyuzyil.edu.tr/Page/SBF/ Hemsirelik/files/Hucep-2014.pdf. (Erişim: 25 Kasım 2021).
32. Kocaman, G. & Yürümezoğlu, H. A. (2015). Türkiye'de hemşirelik eğitiminin durum analizi: sayılarla hemşirelik eğitimi 1996-2015. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3(1), 255-262.