TÜRKİYE EKONOMİSİNDE SEKTÖREL DÖNÜŞÜMÜN ETKİSİ: İŞGÜCÜNÜN FEMİNİZASYONU

Türkiye ekonomisinde 2000’li yıllardan sonra sektörel yapıda hızlı bir dönüşüm ortaya çıkmıştır. Özellikle hizmet sektöründe hızlı bir büyüme oranı ortaya çıkmış, tarım sektörünün toplam üretim ve istihdam payı dikkate değer biçimde azalmıştır. Sektörel yapıda ortaya çıkan dönüşüm makroekonomik değişkenleri de etkilemiştir. İktisadi büyümenin niteliği, İşgücü piyasasının yapısı, dış ticaret dengesi, gelir dağılımı vb. bu açıdan öne çıkmaktadır. İşgücünün feminizasyonu olgusu, kadınların istihdam olanaklarının artmasına rağmen, niteliksel olarak ortaya çıkan bazı olumsuzlukları vurgulamaktadır. Düşük ücret sorunu, katma değeri düşük sektörlerde yoğunlaşma, kayıtdışı çalışma vb. problemler ortaya çıkarken gelir eşitsizlikleri de artmaktadır. Bu çalışmanın amacı Türkiye ekonomisinde sektörel yapıda ortaya çıkan dönüşümün, işgücünün feminizasyonu sürecine etkilerini ortaya çıkarmaktır. Elde edilen bulgulara göre, 2000’li yıllardan sonra hizmetler sektöründe kadın istihdamı hızlı bir şekilde artmasına rağmen, işgücü piyasasında niteliksel iyileşmenin yetersiz kaldığı ve özellikle gelir dağılımı sorununun çözümlenmesine katkı sağlamadığı anlaşılmaktadır.

THE EFFECT OF STRUCTURAL TRANSFORMATION ON TURKISH ECONOMY: FEMINIZATION OF LABOUR

The labor market is being sensitive to the developments such as economic growth, transformation of the sectoral structure etc. These transformations in the macroeconomic structure affect labor supply and demand, while they also determine the income sharing generated as a result of production. In this process, there are reasons why women’s labor is at the focal point. First of all, gender-related inequalities arise more in the economic field. Inequalities in terms of labor force participation opportunities and income gaps stand out in this respect. The process of change in the sectoral structure during the efforts of economic growth/development also affects the demand for women’s labor more. During the process of the economic growth in developing economies, the shares of industry and services in total production and employment are increasing, while, also, the opportunities for employment of women’s labor are increasing in these sectors. However, while, the disadvantages such as low wages, informal work etc. are perceived as contributing to the reduction of gender-related inequalities in terms of economic participation opportunities, they actually lead to an increase in the income gaps. The transformation in the labor market in Turkey in recent years also arises in this way.

___

Akorsu, A. (2016). “Feminization of Labor”, TheWiley Blackwell Encyclopedia of Gender and Sexuality Studies, First Edition. Edited by Nancy A. Naples.

Aytekin, B., (2018). “İktisat Politikaları ve Kadın Emeği”, R&S - Research Studies Anatolia Journal, Vol:1, Issue:3; pp:503-510

Baloch, N. (2018) “The Effect of the Gender Equality on Income Inequality: A Dynamic Panel Approach”, Jurnal Ekonomi Malaysia 52(2).

Çakır, N. (2015). Türkiye’de Esnek İstihdam Politikalarının Kadın Emeği Üzerindeki Etkileri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul

Güçlü, M. (2018). "Ekonomik Kalkınma ve Kadınların İşgücüne Katılımı: Türkiye İçin U Hipotezinin Yeniden Test Edilmesi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sayı 32, s. 203-210.

Hossain I. (2013), “Manufacturing Industries: Does Gendered Discourse Matter?”, Asian Social Work and Policy Review 7 (2013) 197–212

İlkkaracan, İ. (2011). “Türkiye’de Kadın İstihdam Sorununa Arz-Talep Açısından Bir Yaklaşım”, TEPAV Kadın Emeği Konferansı, Ankara.

IMF (2016). “Inequality, Gender Gaps and Economic Growth: Comparative Evidence for Sub-Saharan Africa” IMF Working Paper, June 2016, WP/16/111

Joyce P. (2011) “Gender Inequality A Key Global Challenge: Reducing Losses due to Gender Inequality”, Consensus on Human Challenges 2011, Assessment Paper, Jacobsen Wesleyan University Middletown CT USA

KEİG (2019), Kriz, Kadınlar ve Kadın Emeği Forumu Raporu, (10.04.2019).

Morini, C. (2007). “The Feminisation of Labour in Cognitive Capitalism.” Feminist Review, 87: 40–59.

OECD (2016). “Centre for Opportunity and Equality, http://oe.cd/idd. (10.04.2019).

Öztürk, M. (2010). “Kapitalist Gelişme ve Kriz Sürecinde Kadın Emeği: Asya Deneyiminden Çıkarılacak Dersler” Çalışma ve Toplum, 2010/1

Öz, S. (2019). “Gelir Dağılımında Gını Katsayısı ve P80/P20 Oranı Arasındaki İlişkiler: 2000-2016 Dönemi Türkiye Örneği”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Yıl:18 Sayı:35 Bahar 2019/1 S.587-605

Önder, N. (2013). “Türkiye’de Kadın İşgücünün Görünümü” ÇSGB Çalışma Dünyası Dergisi / Cilt: 1 / Sayı: 1 / Temmuz-Eylül 2013 / Sayfa: 35-61

SİS, (2010), Sosyal-İş Labor Union, “8 Mart’ın 100. Yıldönümünde Türkiye’de Ve Dünyada Kadın Emeği ve İstihdamı Raporu”, Sosyal-İş Sendikası, Mart 2010

Standing, G. (1989). “Global Feminization Through Flexible Labor”. World Development, 17(7), 1077–95.

Tamko, M. (2019) “Cross Sectional Facts for Macroeconomists: Wage, Income and Consumption Inequality in Turkey”, First Version: February 25th, 2018 This Version: July 19th, 2019: 2-3, Arizona State University

Uyanık, Y. ve M. Güler (2015). “Türkiye’de Emeğin Feminizasyonu ve Demografik Değişim”. Karatahta İş Yazıları Dergisi Sayı: 3, S: 27-46.

WEF, 2019, The Global Gender Gap Report World Economic Forum, http://www3.weforum.org/docs/WEF_GenderGap_Report_2011.pdf, (10.04.2019).