TİCARET VE KUR SAVAŞLARININ TÜRKİYE EKONOMİSİ ÜZERİNE MUHTEMEL ETKİLERİ

Trump tarifeleri olarak bilinen son ticaret savaşları dünya ekonomisinde politik değişikliğe yol açmıştır. Özellikle Çin ile beraber 1980’lerden sonra hız kazanan serbest ticaret yerini korumacılığa bırakmaya başlamıştır. Dolayısıyla korumacılık duvarlarının yükselmeye başlaması küresel üretimin ve küresel ticaretin değişmesine yol açmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye’nin ticaret ve kur savaşlarından nasıl etkilendiğinin analizi yapılmıştır. Çalışmada kullanılan veriler Dünya Bankası, TUİK, TCMB, OECD kurumlarından alınmıştır. Çalışmada çıkan sonuca göre, ABD’nin ticaret savaşlarını devam ettirmesi durumunda küresel belirsizlikler nedeniyle Türkiye’de döviz kurları yükselecektir. Bunun neticesinde ithalat azalırken maliyet enflasyonu artacaktır. Türkiye’nin ABD ve diğer ülkelere yaptığı ihracat azalacağı gibi, ihracatın ülke ekonomisine katma değeri de azalacaktır. Analiz sonuçlarına göre gümrük tarifeleri ile dış ticaret arasında ters yönlü, kurlarla dış ticaret arasında doğru yönlü bir ilişki vardır. Ayrıca Granger nedensellik sonuçlarına göre, gümrük tarifeleri ile dış ticaret arasında iki yönlü nedensellik ilişkisi vardır. Sonuç olarak serbest ticaretten dönülmesi durumunda Türkiye’nin makroekonomik değerleri olumsuz yönde etkilenecektir.

Anahtar Kelimeler:

Ticaret Savaşları, Kur Savaşları, Yeni Korumacılık, Granger Nedensellik

PDF

___

Alagöz, E. A. (2016). ‘’Ekonomik Karşılıklı Bağımlılık Kapsamında AB-Çin İlişkileri’’. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 33-56.

Carvalho, M., Azevedo, A. ve Massuguetti, M. (2019). ‘’Emerging Countries and The Effects Of The Trade War Between US and China’’. Economies, 7(45), 1-21.

Chunding, L., Chuantian, H. ve Chuangwei, L. (2018). ‘’Economic İmpacts Of The Possible China-US Trade War’’. Emerging Markets Finance And Trade, 54(7), 1555-1577.

Çetinkaya, M., Uysal, Y. ve Balaylar, N. (2018). ‘’Küresel Ticarette Yeniden Korumacılık: Ticaret Savaşlarının Dünya Ve Türkiye Ekonomisine Yansımaları’’. I. Uluslararası Sosyal Bilimlerde Kritik Tartışmalar Kongresi(ICCDSS’18), 5-7 Ekim, İzmir.

Değer, O. ve Demir, M. (2015). ‘’Reel Efektif Döviz Kuru ve Dış Ticaret Hacmi Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği’’. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 52(604), 7-21.

Desjardins, J. (2018). ‘’A short History Of U.S. Trade Wars’’. https://www.visualcapitalist.com/history-u-s-trade-wars (06.07.2019).

Ertürk, N. (2017). ‘’Ticaret Savaşları ve Dünya Ekonomisine Etkileri’’. Fiscaoeconomia, 1(2), 88-112.

Granger,C.W.L. ve Newbold, P. (1974). ‘’Spurious Regresion in Econometrics’’. Journal of Econometrics, 2: 111-120.

Gujarati, D.N. (2006). Basic Econometric. MC Graw Hill. 3. Edition, İstanbul: Literatür Yayıncılık.

International Monetary Fund, (2014). ‘’World Economic Outlook’’. https://www.imf.org/external/Pubs/ft/weo/2014/01/ (22.06.2019).

Mesquita, M. (2019). ‘’How a Trade War Would Impact Global Growth’’. World Economic Forum. https://www.weforum.org/agenda/2019/01/how-trade-war-would-impact-global-growth-tariff/ (15.06.2019).

Mildner, S. ve Schmucker, C. (2019). ‘’The Battle Of The Giants: US Trade Policy vis-a vis China’’. Cesifo Forum, 2(1), 1-48.

Morrison, W. M. (2018). ‘’China-US Trade Issues. Congressional Research Service’’. https://fas.org/sgp/crs/row/RL33536.pdf (18.07.2019).

OECD, (2018). ‘’The Long View: Scenarios For The World Economy To 2060’’. https://www.oecd-ilibrary.org/docserver/b4f4e03een.pdf?expires=1556378964&id=id&accname=guest&checksum=8BCB9EC510768012E9719FF3ED547440 (13.07.2019).

Pop, D. ve Craciunescu, C. (2013). ‘’Emerging Economies and Sustainable Development’’. Cross-Culturel Management Jounal, 15(3) 283-291.

Romya, K. (2018). ‘’Kur ve Ticaret Savaşlarının Etkisinde Yaklaşan Finansal Fırtına Bölüm 3. Kur Savaşları’’. Anka Strateji Dergisi, Kasım- Aralık (2018). http://ankaenstitusu.com/kur-ve-ticaret-savaslarinin-etkisinde-yaklasan-finansal-firtina-bolum-3-kur-savaslari/ (11.07.2019).

Salzman, A. ve Liu, E. (2018). ‘’The Brewing US-China Trade War, Explained in Charts’’. https://www.barrons.com/articles/the-brewing-u-s-china-trade-war-explained-in-charts-1523052689 (2.06.2019).

Sönmez, M. (2015). ‘’Sanayinin Sorunları Ve Analizleri(III)’’. Mühendis ve Makine, 56(661), 22-28.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, (2019). https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket (26.07.2019).

Türkiye İhracatçılar Meclisi, (2016). ‘’İhracatın Yıllar İçindeki Değişimi, 2001-2015’’. http://www.tim.org.tr/files/downloads/AR-GE/ihracatin_gelisimi_2001_2015.pdf (25.06.2019).

Türkiye İhracatçılar Meclisi, (2019). ‘’İhracat 2019 Raporu: Yeni Vizyon, Yeni Yol Haritası’’.http://www.tim.org.tr/files/downloads/sunumlar/Y%C3%B6nlendirme%20Sunumlar%C4%B1/Karisik/Yeni%20Vizyon%20Yeni%20Yol%20Haritas%C4%B1%20%C4%B0hracat%202019%20Raporu.pdf (3.07.2019).

Türkiye İstatistik Kurumu, (2019). http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1046 (19.06.2019).

Uludağ İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği ARGE Şubesi, (2018). ABD Ülke Raporu. http://www.uib.org.tr/tr/kbfile/amerika-birlesik-devletleri-ulke-raporu (22.06.2019).

United Nations Conference On Trade And Development, (2018). ‘’Nobody Really Wins a Trade War’’. https://unctad.org/en/pages/newsdetails.aspx?OriginalVersionID=1740 (10.07.2019).

World Bank, (2019). Whttps://databank.worldbank.org/data/reports.aspx?source=2&series=NE.GDI.TOTL.ZS&country=BRA,TUR# (17.07.2019).

Rabobank, (2019). ‘’The US-China Trade War in the Return’’. https://economics.rabobank.com/publications/2019/may/the-us-china-trade-war-in-the-rerun/ (23.07.2019).