Lütfi İNCİKABI, Ömer Volkan YAZ, Murat PEKTAŞ

Orta Öğretim Fen Ders Kitaplarının TIMSS Çerçevesine Göre Analizi

Bu çalışmanın amacı, ortaokul fen bilgisi ders kitaplarında yer alan sorularıTIMSS 2011 programı çerçevesinde ele alınan öğrenme alanı, bilişsel alanve soru tipleri bakımından analiz etmektir. Bu amaç doğrultusunda altıncı,yedinci ve sekizinci sınıf fen ders kitaplarında yer alan sorular içerik analiziyöntemi kullanılarak incelenmiştir. Bulgular, fen bilgisi ders kitaplarındakisorularının çoğunluğunun bilme bilişsel becerisine vurgu yaptığını, bununlabirlikte çok az kısmının (yaklaşık yüzde üç) üst düzey bilişsel becerigerektirdiğini ortaya koymaktadır. Dahası, fizik öğrenme alanı derskitaplarındaki soruların yarısından fazlasını kapsamakta iken yer bilimleriöğrenme alanı soruları küçük bir oranını (yaklaşık yüzde on) temsiletmektedir. Bunlara ek olarak, fen bilgisi sorularının büyük çoğunluğuçoktan seçmeli sorulardan oluşmakta iken çok az kısmı açık uçlu sorularolarak ifade edilmiştir.

An Analysis of Middle School Science Textbooks in terms of TIMSS Program Framework

PDF

___

Bloom, B., Englehart, M. D., Furst, E. J., Hill, W. H., & Krathwohl, D. R. (1956).Taxonomy of educational objectives: The classification of educational goals.Handbook I: Cognitive domain. New York, NY: David McKay.
Bozdoğan, A. E. ve Yalçın, N. (2005). İlköğretim 6.,7. ve 8. sınıf öğrencilerinin fenbilgisi derslerindeki fizik konularına karşı tutumları. Kırşehir Eğitim FakültesiDergisi. 6(1). 241-246.
Cobb, P. (1994). An Exchange: Constructivism in mathematics and ScienceEducation, Educational Researcher, 23, 7, 4.
Çepni S., Ayas A., Johnson D.,& Turgut, F. (1997). Fizik Öğretimi [Physics Teaching].Ankara. YÖK/Dünya Bankası, Milli Eğitimi Geliştirme Projesi.
Driver, R., Asoko, H., Leach, J., Mortimer, E., & Scott, P. (1994). Constructingscientific knowledge in the classroom. Educational Researcher, 23, 5–12.
Fraenkel, J.R., & Wallen, N.E. (2000). How to design and evaluate research ineducation. New York, NY: McGraw-Hill.
Incikabi, L. (2012). After the reform in Turkey: A content analysis of SBS and TIMSSassessment in terms of mathematics content, cognitive domains, and itemtypes. Education as Change, 16 (2), 301-312.
Incikabi, L., Kurnaz, M. A., & Pektas, M. (2013). An Investigation of Mathematics andScience Questions in Entrance Examinations for Secondary EducationInstitutions in Turkey. Journal of Baltic Science Education, 12(3), 352-364.
Kılıç, G. B. (2002). Dünyada ve Türkiye’de fen öğretimi. V. Ulusal Fen Bilimleri veMatematik Eğitimi Kongresi, 16-18, Ankara
Kim, T. (2005). Shadow education: School quality and demand for private tutoring inKorea. Kyoto University.
Köseoğlu, F., Budak, E., & Tümay, H., (2004). Türkiye’deki Fen Bilgisi DersKitaplarının Etkili ve Anlamlı Öğrenme Aracı Olarak Yeterliliğinin İncelenmesi.XII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirileri. Ankara. 1617-1636.
Linn, R. L. (2003). The measurement of student achievement in international studies. In A. C. Porter & A. Gamoran (Eds.), Methodological advantages in crossnational surveys of educational achievements (pp. 2-57). Washington, DC: National Research Council, National Academy Press.
Martin, M. O., Mullis, I. V. S, Foy, P., & Stanco, G. M. (2012). TIMSS 2011 International results in science. Chestnut Hill, MA: TIMSS & PIRLS International Study Center, Boston College.
Mayer, R. E., Sims, V., & Tajika, H. (1995). A comparison of how textbooks teach mathematical problem solving in Japan and the United States. American Educational Research Journal, 32(2), 443-460.
MEB, (2013a). İlköğretim matematik dersi (5-8 sınıflar) öğretim programı [Elementary school mathematics teaching program (grades 6-8)]. Ankara: Devlet KitaplarıMüdürlüğü.
MEB, (2013b). İlköğretim fen bilgisi ve teknoloji dersi (5-8 sınıflar) öğretim programı[Elementary school science and technology teaching program (grades 6-8)].Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
Miles, M.B., & Huberman, A.M. (1994) Qualitative data analysis (2nd ed.). NewburyPark, CA: Sage.
Mullis, I.V.S., Martin, M.O., Foy, P., & Arora, A. (2012). TIMSS 2011 Internationalresults in Mathematics. Chestnut Hill, MA: TIMSS & PIRLS International StudyCenter, Boston College.
National Research Council (NRC) (1996). National Science Education StandardsNSES. Washington, DC: National Academy.
Oral, I., & McGivney, E. (2013). Türkiye’de matematik ve fen bilimleri alanlarında öğrenci performansı ve başarının belirleyicileri. http://erg.sabanciuniv.edu/sites/erg.sabanciuniv.edu/files/ERG %20-TIMSS%202011%20Analiz%20Raporu-03.09.2013.pdf 09.12.2014 tarihinde alınmıştır.
Pektas, M. (2012). Grade 8 biology content in TIMSS and SBS: A comparison study. Energy Education Science and Technology Part B: Social and Educational Studies, Special Issue: 1088-1093.
Stake, R. E., & Easley, J. A. (1978). Case studies in science education. Urbana:University of Illinois Center for Instructional Research and Curriculum Evaluation.
Tornroos, J. (2005). Mathematics textbooks, opportunity to learn and student achievement. Studies in Educational Evaluation. 31(4), 315-327.
Uzun, N.B., Gelbal, S., & Öğretmen, T. (2010). TIMSS-R Fen Başarısı ve Duyuşsal Özellikler Arasındaki İlişkinin Modellenmesi ve Modelin Cinsiyetler Bakımından Karşılaştırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 531-544.
Vincent, J., & Stacey K. (2008). Do Mathematics Textbooks Cultivate Shallow Teaching? Applying the TIMSS Video Study Criteria to Australian Eighth-grade Mathematics Textbooks. Mathematics Education Research Journal, 20(1), 82–107.
Wilks, S. (1995). Critical and creative thinking: Strategies for classroom inquiry. Armidale, NSW: Eleanor Curtain.
Yager, R. E. (1996). Science/technology/society as a reform in science education. Albany, NY: State University Press.
Zohar, A., & Dori, Y. J. (2003). Higher order thinking skills and low achieving students: Are they mutually exclusive? Journal of the Learning Sciences, 12(2), 145–183.