Sillyon Ana Kent Kapısı olarak nitelendirdiğimiz yapı, kentin güneybatı yamacında yer alıp, avlulu giriş kısmı ve kuleleriyle bir kompleksten oluşmaktadır. Sillyon’un en büyük kapısı olması ve kentin hem yaya hem de arabalı trafik geçişini sağlayan tek giriş olması yüzünden “Ana Şehir Kapısı” olarak adlandırılmıştır. Arkaik Dönem’den itibaren bildiğimiz avlulu kapıların örnekleri Pamphylia Bölgesi’nde Side, Perge ve Sillyon’da Hellenistik Dönem’de karşımıza çıkmaktadır. Bölgedeki siyasi gelişmelere bağlı olarak gelişen savunma anlayışının birer izleği olan bu kapılar, Roma İmparatorluk Dönemi’nde işlevini kaybedip, kent peyzajının önemli ögelerinden biri haline gelmiştir. Bu çalışmada, kapının tüm detayları ele alınarak kent savunması başta olmak üzere, kent planındaki konumu belirlenmeye çalışılmıştır. Sillyon örneğinin, Perge ve Side kapılarında olduğu gibi Hellenistik Dönem’de Pamphylia’da uygulanmak istenen bir geleneğin ürünü olduğu, bölgede dönemsel gelişmelere bağlı olarak da temsili bir karaktere dönüştürüldüğü önerilebilir

Anahtar Kelimeler:

Pamphylia, Sillyon, Savunma, Ana Kent Kapısı, Avlulu Kapılar

The Sillyon Main City Gate

Sillyon’s Main City Gate is a structure situated in the southwest part of the city. It consists of a complex with a courtyard entry gate and two towers. It is called the “Main City Gate” because it is the largest known gate of Sillyon and because it is the only entrance that allow both pedestrian and vehicular traffic. We encounter examples of courtyard entry gates from the Archaic period in Pamphylia and from the Hellenistic period in Side, Perge, and Sillyon. These gates are the result of the defense strategies developed due to the political developments in the region but lost their function in the Roman period. Yet they became an important element of the urban landscape. In this study, we examined all the details of the gate and tried to determine its position within the city plan, especially regarding the city’s defense. It is suggested that the Sillyon example is the product of a tradition that was carried out in Pamphylia in the Hellenistic period, such as on the gates of Perge and Side, and is transformed into a representative character due to the periodic developments in the region

Keywords:

Pamphylia, Sillyon, Defense, Main city gate, Courtyard entry gates,

PDF

___

Arrian Anab. (= Arrianus, Anabasis). İskender’in Seferi, Aleksandrou Anabasis, F. Akderin (ed.) (2005).
Hero Bel. (=Hero of Alexandria, belopoeica). https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=njp.3210107
1958852;view=1up;seq=7 Livius perioch. (= Livius, Ab urbe condita librorum periochae). Livy, From the founding of the city I-XIV, A. C. Schlesinger (ed.) (1967).
Vitruvius de Arch. (= Vitruvius, De Architectura). The Ten Books on Architecture. Vitruvius, Morris Hicky Morgan (ed.). (1914).
Abbasoğlu 2001 H. Abbasoğlu, “The Founding of Perge and its Development in the Hellenistic and Roman Periods”, Urbanism in Western Asia Minor: New Studies on Aphrodisias, Ephesos, Hierapolis, Perge and Xanthos, JRA Supplement 45 (2001) 172-188.
Adam 1982 J. P. Adam, L’Architecture Militarie Greque (1982).
Akarca 1998 A. Akarca, Şehir ve Savunması (1998).
Alanyalı 2013 H. S. Alanyalı, “Side 2011-2012 Yılı Çalışmaları”, Anmed 11, 2013, 121-133.
Alanyalı 2014a H. S. Alanyalı, “Side 2012 Yılı Çalışmaları”, KST 35.I (2014) 451-470.
Alanyalı 2014b H. S. Alanyalı, “Side 2013 Yılı Kazı ve Araştırmaları”, Anmed 12, 2014, 94-108.
Alanyalı 2015 H. S. Alanyalı, “Side 2014 Yılı Kazı ve Araştırmaları”, Anmed 13, 2015, 114-130.
Anabolu 1970 M. U. Anabolu, “Küçük Asya’da Bulunan İmparator Tapınakları”, Anadolu Sanatı Araştırmaları 2, 1970, 31-54.
Bean 1968 G. Bean, Turkey’s Southern Shore (1968).
Briese – Pedersen 2003 M. Briese – P. Pedersen “Report of the Turkish-Danish investigations in ancient Halikarnassos (Bodrum) in 2000 and 2001”, AST 20.I (2003) 257-72.
Bulgurlu 2008 S. Bulgurlu, Perge Kenti Hellenistik Güney Kapısı ve Evreleri (Istanbul University Unpublished PhD Thesis 2008).
Clarke – Bacon – Koldewey 1992 J. T. Clarke – F. H. Bacon – R. Koldewey, Investigation at Assos (1902).
Conwell 2008 D. H. Conwell, Connecting a City to the Sea: The History of the Athenian Long Walls (2008).
Giese 2010 J. Giese, “Bautechnische Beobachtung am nördlichen und nordwestlichen Mauerabschnitt in Messene”, in: J. Lorentzen – F. Pirson – P. I. Schneider – U. WulfRheidt (ed.), Aktuelle Forschungen zur Konstruktion, Funktion und Semantik antiker Stadtbefestigungen Workshop am DAI Istanbul 9. bis 10. Februar 2007 (2010) 85-95.
Ginouvès – Martin 1985 R. Ginouvès – R. Martin, Dictionnaire Méthodique de l’Architecture grecque et romaine I: Matériaux, techniques de construction, techniques et formes du décor (1985).
Gruben 1970 G. Gruben, “Der Dipylon-Brunnen B1: Lage und Befund. Datierung des Dipylons”, Mdl, Athenische Abteilung 85, 1970, 114-128.
Hellenkemper – Hild 2004 H. Hellenkemper – F. Hild, Tabula Imperii Byzantini 8 1-2: Lykien und Pamphylien (2004).
Jacobs 2009 I. Jacobs, “Gates in Late Antiquity in the Eastern Mediterranean”, Bulletin antieke beschaving. Annual Papers on Classical Archaeology 84, 2009, 197-213.
Kähler 1942 H. Kähler, “Die Römischen Torburgen der Frühen Kaiserzeit”, JdI 57, 1942, 1-104.
Klinkott 2004 M. Klinkott, “Die eumenische Befestigung von Pergamon”, IstMitt 54, 2004, 147-159.
Konecny 1997 A. Konecny, Hellenistische Turmgehöfte in Zentral-und Ostlykien (1997).
Krischen 1922 F. Krischen, Die Befestigungen von Herakleia am Latmos, Milet II (1922).
Küpper 1995 M. Küpper, “Landlische Siedlungplatze in Sillyon”, Lykia II, 1995, 62-69.
Küpper 1996 M. Küpper, “Sillyon. Vorbericht über die Arbeiten 1995”, AA 1996, 259-263.
Küpper 1997a M. Küpper, “Sillyon ışığında Pamfilya’nın Kırsal Yerleşim Yapısı”, Adalya II, 1997, 97-116.
Küpper 1997b M. Küpper, “Sillyon. Research Work 1995”, AST 14.2 (1997) 451-462.
Küpper 1998 M. Küpper, “Sillyon, Bericht über die Arbeiten 1996”, AST 16.2 (1998) 474-496.
2005 V. K. G. , Pamphylia ve Pisidia Kentleri I, S. Bulgurlu (trans.) (2005).
Laufer 2010 E. Laufer, “Pednelissos, Sillyon, Adada: Römische Stadtmauern und Kilikische Piraten?”, in: J. Lorentzen – F. Pirson – P. I. Schneider – U. Wulf-Rheidt (ed.), Aktuelle Forschungen zur Konstruktion, Funktion und Semantik antiker Stadtbefestigungen. Workshop am DAI Istanbul 9. bis 10. Februar 2007 (2010) 165-193.
Lauter 1972 H. Lauter, “Das Hellenistische Südtor von Perge”, Bonner Jahrbücher des Rheinischen Landesmuseums in Bonn 172, 1972, 1-11.
Lawrence 1979 A. W. Lawrence, Greek Aims in Fortification (1979).
Lorentzen 2014 J. Lorentzen, “Die Stadtmauer des hellenistischen Pergamons. Neue Erkenntnisse von Bau und Niederlegung sowie der städtebaulichen und fortifikatorischen Bedeutung”, in: M. Bachmann – U. Wulf – Rheidt – H. Bankel – A. Schwarting (ed.), Berich über die 47. Tagung der Koldewey Gesellschaft 2012 (2014) 101-108.
Machatscek – Schwarz 1981 A. Machatscek – M. Schwarz, Bauforschungen in Selge (1981).
Mansel 1956a A. M. Mansel, “1953 Antalya Bölgesi (Pamphylia) Kazılarına Dair Rapor”, TAD 6.1, 1956, 5-10.
Mansel 1956b A. M. Mansel, “1954 Side ve Perge Kazıları”, Belleten 20, 1956, 334.
Mansel 1958 A. M. Mansel, “Ein Basaltkessel aus Side”, Anatolia 11, 1958, 1-13.
Mansel 1968 A. M. Mansel, “Osttor und Waffenreliefs von Side (Pamphylien)”, AA 1968, 239-279.
Mansel 1964 A. M. Mansel, “Pamphylia Şehir Surları ve Kapıları”, Atatürk Konferansları I (1964) 215-234.
Mansel 1963 A. M. Mansel, Die Ruinen von Side (1963).
Mansel 1978 A. M. Mansel, Side: 1947-1966 Yılları Kazıları ve Araştırmalarının Sonuçları (1978).
Marsden 1969 E. W. Marsden, Greek and Roman Artillery. Historical Development (1969).
Marsden 1971 E. W. Marsden, Greek and Roman Artillery. Technical Treatises (1971).
Martini 2008 W. Martini, “Perge und seine Akropolis. Zur Funktion der in der frühen und mittleren Kaiserzeit”, in: İ. Delemen – S. Çokay Kepçe – A. Özdizbay – Ö. Turak (eds.), Prof. Dr. Haluk Abbasoğlu’na 65. Yaş Armağanı, Euergetes, Festschrift für Prof. Dr. Haluk Abbasoğlu zum 65. Geburstag (2008) 780-797.
McNicoll – Winikoff 1983 A. McNicoll – T. Winikoff, “A Hellenistic Fortress in Lycia-The Isian Tower?”, AJA 87.3, 1983, 311-323.
McNicoll 1997 A. McNicoll, Hellenistic Fortifications from the Aegean to the Euphrates (1997).
Mitchell 1974 S. Mitchell, “The Galatian Forts of King Deiotarus”, AnatSt 24, 1974, 61-75.
Müth 2010 S. Müth, “Fortifikationskunst und Repräsentation an der Stadtmauer von Messene”, in: J. Lorentzen – F. Pirson – P. I. Schneider – U. Wulf-Rheidt (ed.), Aktuelle Forschungen zur Konstruktion, Funktion und Semantik antiker Stadtbefestigungen. Workshop am DAI Istanbul 9. bis 10. Februar 2007 (2010) 57-67.
Noack 1907 P. Noack, “Die Mauern Athens. Ausgrabungen und Untesuchungen”, MDAI, Athenische Abteilung 32, 1907, 123-160, Taf. X-XIII.
Nollé 2001 J. Nollé, Side im Altertum II. Geschichte und Zeugnisse, Inschriften griechischer Städte aus Kleinasien 44 (2001).
Nossov – Delf 2009 K. S. Nossov – B. Delf, Greek Fortifications of Asia Minor 500-130 BC (2009).
Özdizbay 2012 A. Özdizbay, Perge’nin M.S. 1.-2. Yüzyıllardaki Gelişimi (2012).
Özdizbay 2008 A. Özdizbay, Perge’nin M.S. 1.-2. Yüzyıllardaki Gelişimi (Istanbul University Unpublished PhD Thesis 2008).
Özer et al. 2011 E. Özer et al., “Sillyon ve Çevresi Yüzey Araştırması 2010”, Anmed 9, 2011, 209-213.
Özer 2011 E. Özer, “2010 Yılı Sillyon Antik Kenti ve Çevresi Yüzey Araştırması”, AST 29.3 (2011) 33-48.
Özer 2012 E. Özer, “2011 Yılı Sillyon Antik Kenti ve Çevresi Yüzey Araştırması”, AST 30.1 (2012) 361-370.
Özer – Taşkıran 2010a E. Özer – M. Taşkıran, “2009 Yılı Sillyon Antik Kenti ve Çevresi Yüzey Araştırması”, AST 28.2 (2010) 279-296.
Özer – Taşkıran 2010b E. Özer – M. Taşkıran, “Sillyon Antik Kenti ve Çevresi Yüzey Araştırması 2009”, Anmed 8, 2010, 165-169.
Özer – Taşkıran 2012 E. Özer – M. Taşkıran, “Sillyon ve Çevresi Yüzey Araştırması 2011”, Anmed 10, 2012, 204-208.
Pekman 1989 A. Pekman, Son Kazı ve Araştırmaların Işığı Altında Perge Tarihi (1989).
Pedersen 2000 P. Pedersen, “Report of Turkish-Danish Investigations at Ancient Halikarnassos (Bodrum)”, KST 22.II (2000) 287-298.
Ruggieri – Nethercott 1986 V. S. J. Ruggieri – F. Nethercott, “The Metropolitan City of Syllion and its Churches”, JbÖByz 36, 1986, 133-156.
Saner 1995 T. Saner, İyonya ve Karya’da Hellenistik Duvar Örgüsü (İstanbul Technic University Unpublished PhD Thesis 1995).
Schede 1964 M. Schede, Die Ruinen von Priene (1964).
Schulz 1994 A. Schulz, “Zur jüngeren Stadmauer”, AsiaMS 11 (1994) 65-89.
Schulz 2000 A. Schulz, Die Stadtmauern von Neandria in der Troas, AsiaMS 38 (2000).
Schwertheim 2010 U. Schwertheim, “Monumentale Hoftore in Messene”, in: J. Lorentzen – F. Pirson – P. I. Schneider – U. Wulf-Rheidt (ed.), Aktuelle Forschungen zur Konstruktion, Funktion und Semantik antiker Stadtbefestigungen. Workshop am DAI Istanbul 9. bis 10. Februar 2007 (2010) 97-106.
Scranton 1941 R. L. Scranton, Greek Walls (1941).
Sokolicek 2010 A. Sokolicek, “Chronologie und Nutzung des Magnesischen Tores von Ephesos”, ÖJh 79, 2010, 359-381.
Söğüt 1998 B. Söğüt, Kilikya Bölgesi’ndeki Roma İmparatorluk Çağı Tapınakları (Selçuk Üniversitesi Unpublished PhD Thesis 1998).
Spratt – Forbes 1847 T. A. B. Spratt – E. Forbes, Travels in Lycia, Milyas and the Cibyratis I (1847).
Swoboda – Keil – Knoll 1935 H. Swoboda – J. Keil – F. Knoll, Denkmäler aus Lykaonien, Pamphylien und Isaurien (1935).
Şahin 1999 S. Şahin, Inschriften griechischer Städte aus Kleinasien Band 54. Die Inschriften von Perge. Teil I (1999).
Taşkıran 2017 M. Taşkıran, Sillyon Savunma Sistemi ve Pamphylia Bölgesindeki Konumu (Pamukkale University Unpublished PhD Thesis 2017).
Texier 1862 C. Texier, Asie Mineure (1862).
Thompson – Scranton 1943 H. A. Thompson – R. L. Scranton, “Stoas and City Walls on the Pnyx”, Hesperia 12, 1943, 269-383.
Tırpan 1987 A. A. Tırpan, “Myndos ve Theangela”, AST 5.1 (1987) 167-190.
Travlos 1949 J. Travlos, “The Topografy of Eleusis”, Hesperia 18, 1949, 138-150.
Türkmen 2008 M. Türkmen, “Perge Aşağı Şehir Surları”, in: İ. Delemen – S. Çokay Kepçe – A. Özdizbay – Ö. Turak (eds.), Prof. Dr. Haluk Abbasoğlu’na 65. Yaş Armağanı, Euergetes, Festschrift für Prof. Dr. Haluk Abbasoğlu zum 65. Geburstag (2008) 1187-1200.
Urban – Scherrer 2016 U. L. Urban – P. Scherrer, “Hellenistische Prunktore-Ein Wissenschaftlicher Irrtum? Vorläuftige Grabungsergebnisse vom Osttor von Side aus der Kampagne 2012”, in: R. Frederiksen – S. Müth – P. I. Schneider – M. Schnelle (edS.), Focus on Fortification, New Research on Fortification in the Ancient Mediterranean and Near East (2016) 232-243.
Varkıvanç 2007 B. Varkıvanç, “Zum Fenster des sog. hellenistichen Baues in Sillyon”, Adalya II, 2007, 87-95.
Vergnaud 2016 B. Vergnaud, “Fortifications of Central Anatolia in the Early First Millennium BC”, in: R. Frederiksen – S. Müth – P. I. Schneider – M. Schnelle (eds.), Focus on Fortification, New Research on Fortification in the Ancient Mediterranean and Near East (2016) 94-108.
Wiegand – Scrader 1904 Th. Wiegand – H. Scrader, Priene. Ergenbisse aus Grabungen und Untersuchungen in der Jahren 1895-1898 (1904).
Winter 1971 F. E. Winter, Greek Fortifications (1971).

ISSN: 1301-2746
Yayın Aralığı: Yıllık
Başlangıç: 1996
Yayıncı: Koç Üniversitesi AKMED (Suna & İnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Merkezi)