Ailevi Akdeniz Ateşi Hastalarında Pro-aterojenik Lipid Profili ve Aterojenik İndeksin Değerlendirilmesi / Assessment of Pro-atherogenic Lipid Profile and Atherogenic Index in Patients with Familial Mediterranean Fever
Amaç: Ailevi Akdeniz Ateşi (FMF) kronik inflamasyon ile karakterize bir hastalıktır. Bu hastalarında artmış sitokin maruziyeti ile birlikte kardiyovasküler hastalık (KVH) riskinde artış olması beklenir. Çalışmamızda FMF hastalarında KVH riskini belirlemek için serum lipid parametrelerini ile aterojenik indeksleri değerlendirmeyi amaçladık.
Yöntem: Çalışmada ataksız dönemdeki 102 FMF hastası ile 94 sağlıklı kontrol retrospektif olarak değerlendirildi. Katılımcıların verileri poliklinik verileri incelenerek hastane bilgi sistemi üzerinden kayıt edildi. Aterojenik indeksler lipid değerleri kullanılarak hesaplandı. FMF hastaları subklinik inflamasyonun varlığına göre iki gruba ayrıldı.
Bulgular: Total kolesterol (TK), düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterol (LDL), aterojenik katsayı (AK), Castelli risk indeksi I ve II (CRI-I ve II) düzeylerinin FMF grubunda sağlıklı kontrollere göre istatistiksel olarak anlamlı oranda daha düşük olduğu tespit edildi (p<0,001). FMF hastaları subklinik inflamayon varlığına göre iki gruba ayrıldığında yüksek yoğunluklu lipoprotein kolesterolden (HDL) düzeyinin subklinik inflamasyonu olan grupta olmayana göre istatistiksel olarak anlamlı oranda daha düşük olduğu (p=0,002), AK, CRI-I ve II düzeylerinin ise daha yüksek olduğu tespit edildi (p<0,05). FMF hastalarında aterojenik indekslerle diğer parametreler arasındaki ilişkiyi tespit etmek amacıyla yapılan korelasyon analizinde plazma aterojenik indeksi, AK, CRI-I ve II düzeyleriyle sedimentasyon, trigliserid, LDL ve TK arasında istatistiksel olarak anlamlı oranda pozitif korelasyon, HDL ile negatif korelasyon olduğu görüldü (p<0,05).
Sonuç: Bu çalışmada düzenli kolşisin tedavisi alan FMF hastalarında erken ateroskleroz belirteçlerinin bozulmadığı, ataksız dönemde özellikle subklinik inflamasyonu olan FMF hastalarında ise artmış ateroskleroz riski olduğu görüldü. FMF hastalarında aterosklerotik KVH’ın öngörülmesinde ek belirteçler olarak AK, CRI-I ve II indekslerinin kullanılabileceği tespit edildi.
___
- Acay A, Ulu MS, Ahsen A, et al. Atherogenic index as a predictor of atherosclerosis in subjects with familial Mediterranean fever. Medicina (Kaunas). 2014;50(6):329-333. doi:10.1016/j.medici.2014.11.009