KARAR VERME TARZLARININ ÇALIŞANLARIN YAŞAM DOYUMU ÜZERİNDEKİ ETKİSİ VE YAŞAM DOYUMUNUN BAZI DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Araştırma karar verme tarzlarının çalışanların yaşam doyumu üzerinde etkisinin olup olmadığı ve yaşam doyumunun bazı demografik değişkenler açısından farklılık gösterip göstermediğinin belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında Likert tipi iki ölçüm aracından yararlanılmıştır. Söz konusu ölçüm araçları İstanbul’da faktoring sektöründe çalışan 400 iş görene uygulanmış, katılımcılardan 364’ü anketi yanıtlayarak geri dönüş yapmış, 12 anket formu ise eksik veri içerdiğinden geçersiz olarak değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, istatistikî analizler 352 anket formundaki veriler üzerinden gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda karar vermekten kaçınma dışındaki karar verme tarzlarının çalışanların yaşam doyumu üzerinde etkide bulunduğu ve çalışanların yaşam doyumu ile cinsiyet ve yaş değişkeni dışındaki demografik değişkenler arasında anlamlı bir ilişki olduğu ve grupların ortalama puanlarının anlamlı bir farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Yönetici unvanına sahip ve lisansüstü öğrenim düzeyi grubunda yer alan çalışanların yaşam doyumu ortalama puanlarının diğer gruplardan daha yüksek olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Karar Verme Tarzları, Yaşam Doyumu, Cinsiyet, Faktoring Sektörü

The Effect of Decision-Making Styles on Life Satisfaction of Employees and Investigation of Life Satisfaction in Terms of Some Demographic Variables

The research was conducted to determine whether the decision-making styles have an effect on the life satisfaction of employees and whether life satisfaction differed according to some demographic variables. Two Likert-type measurement tools were used within the scope of the study. These measurement tools were applied to 400 employees working in the factoring sector in Istanbul, 364 of the participants replied the survey and returned, and 12 survey sheets were evaluated invalid because they contained missing data. As a result, statistical analyzes were conducted on the data in 352 survey sheets. As a result of the study, it was determined that decision-making styles other than avoidance decision-making had an effect on the life satisfaction of employees, and that there was a significant relationship between the life satisfaction of employees and demographic characteristics other than gender and age variables and that the mean scores of the groups indicated a significant difference. It has been determined that the life satisfaction average scores of the employees who have managerial status and in the graduate degree of education group are higher than the other groups.

Keywords:

Decision-Making Style, Life Satisfaction, Gender, Factoring Sector,

PDF

___

Akyol, B., Başaran, R., & Yeşilbaş, Y. (2018). Halk eğitim merkezlerine devam eden kursiyerlerin yaşam doyumu düzeyleri ve yaşam boyu öğrenme eğilimleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi(48), 301-324.
Amati, V., Meggiolaro, S., Rivellini, G., & Zaccarin, S. (2018). Social relations and life satisfaction: The role of friends. Genus, 74(1), 1-18.
Arroba, T. Y. (1978). Decision‐making style as a function of occupational group, decision content and perceived importance. Journal of Occupational Psychology, 51(3), 219-226.
Bahadır, Z., & Certel, Z. (2013). Evaluation of life satisfaction, self-esteem in decision-making and decision-making styles of weightlifting referees. Ovidius University Annals, Series Physical Education and Sport / Science, Movement and Health, 13(2), 582-587.
Bavol’ár, J., & Orosová, O. (2015). Decision-making styles and their associations with decision-making competencies and mental health. Judgment and Decision Making, 10(1), 115-122.
Beavers, A. S., Lounsbury, J. W., Richards , J. K., Huck, S. W., & Skolits, G. J. (2013). Practical considerations for using exploratory factor analysis in educational research. Practical Assessment, Research, and Evaluation, 18(6), 1-13.
Bjørnskov, C., Dreher, A., & Fischer, J. A. (2008). Cross-country determinants of life satisfaction: Exploring different determinants across groups in society. Social Choice and Welfare, 30(1), 119-173.
Bodin, R., Chermack, T. J., & Coons, L. M. (2016). The effects of scenario planning on participant decision-making style: A quasi-experimental study of four companies. Journal of Futures Studies, 20(4), 21-40.
Boekhorst, J. A., Singh, P., & Burke, R. (2017). Work intensity, emotional exhaustion and life satisfaction: The moderating role of psychological detachment. Personnel Review, 46(5), 891-907.
Cenkseven Önder, F., & Çolakkadıoğlu, O. (2013). Decision-making and problem-solving as a well-being indicator among adolescents. Educational Research and Reviews, 8(11), 720-727.
Cenkseven-Önder, F. (2012). The influence of decision-making styles on early adolescents’ life satisfaction. Social Behavior and Personality: An International Journal, 40(9), 1523-1536.
Çimen, S., & Tatar, A. (2019). Gençlerde duygusal özerklik kazanımında benlik saygısı ve karar verme stillerinin etkilerinin belirlenmesi. Humanistic Perspective, 1(1), 56-70.
Dağlı, A., & Baysal, N. (2016). Yaşam doyumu ölçeğinin Türkçe'ye uyarlanması: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1250-1262.
Dağlı, A., & Baysal, N. (2017). Investigating teachers' life satisfaction. Universal Journal of Educational Research, 5(7), 1250-1256.
Deniz, M. E. (2006). The relationships among coping with stress, life satisfaction, decision-making styles and decision self-esteem: An investigation with Turkish university students. Social Behavior and Personality, 34(9), 1161-1170.
Deniz, M., & Avşaroğlu, S. (2014). Üniversite öğrencilerinin duygusal zekâ yeteneklerinin karar vermede özsaygı ve karar verme stillerini açıklama. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 121-138.
Diener, E. (1984). Subjective well-being. Psychological Bulletin, 95(3), 542-575.
Diener, E., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment, 49(1), 71-75.
Ding, N., Xu, X., Yang, H., Li, Y., & van Heughten, P. (2020). Decision-making styles of Chinese business students. Journal of Education for Business, 95(6), 351-358.
Dinklage, L. B. (1967). Adolescent choice and decision-making, monograph 2 A, studies of adolescents in secondary schools. Cambridge: Harvard School of Education.
Driver, M. J. (1979). Individual decision making and creativity. In S. Kerr (Ed.), Organizationa behavior. Colombus, OH: Grid Publishing.
Driver, M. J., Brousseau, K. R., & Hunsaker, P. L. (1990). The dynamic decision maker. New York: Harper & Row Publishers.
Durak, M., Şenol-Durak, E., & Gençöz, T. (2010). Psychometric properties of the satisfaction with life scale among Turkish university students, correctional officers, and elderly adults. Social Indicators Research, 99(3), 413-429.
Fatima, S., Khan, M., Rosseli, M., & Ardila, A. (2020). Age, executive functioning, and decision-making styles in adults: A moderated mediation model. Aging, Neuropsychology, and Cognition, 27(3), 338-350.
George, D., & Mallery, P. (2003). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference, 11.0 update. Boston: Allyn & Bacon.
Gouveia, V. V., Milfont, T. L., da Fonseca, P. N., & de Miranda Coelho, J. A. (2009). Life satisfaction in Brazil: Testing the psychometric properties of the satisfaction with life scale (SWLS) in five Brazilian samples. Social Indicators Research, 90(2), 267-277.
Harren, V. A. (1979). A model of career decision making for college students. Journal of Vocational Behavior, 14, 119-133.
Highhouse, S., Diab, D. L., & Gillespie, M. A. (2008). Are maximizers really unhappy? The measurement of maximizing tendency. Judgment and Decision Making, 3(5), 364-370.
Kanbur, E., & Erol, A. (2017). Havacılık çalışanlarının yaşam doyumunun demografik değişkenler açısından değerlendirilmesi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17, 50-64.
Keskin, E., & Perçin, N. Ş. (2019). Yöneticilerin öz yeterlilik inançları, yönetsel güçlülük düzeyleri ve karar verme stilleri arasındaki ilişki. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(2), 775-786.
Kong, F., Gong, X., Sajjad, S., Yang, K., & Zhao, J. (2019). How is emotional intelligence linked to life satisfaction? The mediating role of social support, positive affect and negative affect. Journal of Happiness Studies 20.8 (2019): 2733-2745., 20(8), 2733-2745.
Köse, E. (2019). Karar verme tarzları ile sorun çözme becerileri arasındaki ilişkinin araştırılması. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(4), 49-60.
Mann, L., Burnett, P., Radford, M., & Ford, S. (1997). The Melbourne Decision Making Questionnaire: An instrument for measuring patterns for coping with decisional conflict. Journal of Behavioral Decision Making, 10, 1-19.
Moran, C., & Çoruk, A. (2021). İlköğretim kurumlarındaki öğretmenlerin duygusal emek davranışları ile yaşam doyumu düzeyleri arasındaki ilişki . Trakya Eğitim Dergisi, 11(1), 267-284.
Morrone, A., Piscitelli, A., & D’Ambrosio, A. (2019). How disadvantages shape life satisfaction: An alternative methodological approach. Social Indicators Research, 141, 477-502.
Neugarten, B. L., Havighurst, R. J., & Tobin, S. S. (1961). The measurement of life satisfaction. Journal of Gerontology, 16(2), 134-143.
Ngoo, Y. T., Tan, E. C., & Tey, N. P. (2021). Determinants of life satisfaction in Asia: A quantile regression approach. Journal of Happiness Studies, 22, 907-926.
Ölçüm, D., & Titrek, O. (2015). The effect of school administrators’ decision-making styles on teacher job satisfaction. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 197, 1936-1946.
Öneren, M., & Çiftçi, G. E. (2013). Yöneticilerin öz yeterlilik ve karar verme tarzlarına ilişkin özel bankalarda bir araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(3), 305-321.
Park, J., Joshanloo, M., & Scheifinger, H. (2019). Predictors of life satisfaction in a large nationally representative Japanese sample. Social Science Research, 82, 45-58.
Przepiorka, A. M. (2017). Psychological determinants of entrepreneurial success and life-satisfaction. Current Psychology 36.2 (2017): 304-315., 36(2), 304-315.
Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger , H., & Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
Scott, S. G., & Bruce, R. A. (1995). Decision-making style: The development and assessment of a new measure. Educational and Psychological Measurement, 55(5), 818-831.
Siebert, J. U., Kunz, R. E., & Rolf, P. (2020). Effects of proactive decision making on life satisfaction. European Journal of Operational Research , 280, 1171-1187.
Tansel, B. (2018). Adalet Bakanlığına bağlı kurumlarda çalışan personelin yaşadığı tükenmişlik, iş doyumu ve yaşam doyumu arasındaki ilişkilerin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Toros Üniversitesi İİSBF Sosyal Bilimler Dergisi, 5(8), 50-77.
Taşdelen, A. (2002). Öğretmen adaylarının farklı psiko sosyal değişkenlere göre karar verme stilleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: İzmir.
Uygur, S. S. (2018). Lise öğrencilerinde problem çözme becerilerinin akılcı olmayan inanç düzeyi ve karar verme stillerine göre yordanması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(67), 1014-1026.
Yenihan, B., Öner, M., & Balcı, B. (2016). İş doyumu ve yaşam doyumunun demografik özelliklerle ilişkisi: Sakarya'daki AVM'lerin çalışanları üzerine bir araştırma. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 33-49.
Yılmaz, E., & Altınok, V. (2010). Öğretmen adaylarının duygusal zekâ düzeylerinin karar vermede özsaygı ve karar verme stillerini yordama gücü. Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(3), 685-705.