Orta Doğu Ülkelerinin Türk Dış Politikasına Bakışı: Gazze Savaşı Bağlamında Bir Analiz

Gazze SavaGı, 2006 Ocağında iGgal altındaki Filistin topraklarında düzenlenen genel seçimlerden Hamas?ın tek baGına hükümeti kuracak çoğunluğu elde etmesiyle derinleGen Gsrail-Hamas gerginliğine dayanmaktadır. Hamas?ın 132 sandalyeli Filistin Parlamentosu için yapılan seçimlerden 76 sandalye kazanarak hükümeti tek baGına kuracak çoğunluğu elde etmesi, Gsrail?de büyük bir tepkiye yol açmıGtır. Seçimlerden sonra Gsrail hükümeti tarafından yapılan açıklamalarda Hamas?ın doğrudan veya dolaylı bir Gekilde içerisinde yer alacağı Filistin Otoritesi?nin “terörist bir otorite” olarak kabul edileceği ve meGru bir hükümet olarak tanınmayacağı ifade edilirken, sözkonusu yönetimle her alanda mücadele edileceğinin altı çizilmiGtir. Gsrail?in Hamas?ı tecrit politikalarına karGın Türkiye ise seçimlerin hemen ardından bir Hamas heyetiyle Türkiye?de görüGmüGtür. Türkiye?nin temel politikası seçimleri kazanmıG bir parti olan Hamas?ın Orta Doğu barıG sürecinden dıGlanmasına karGı çıkmaktı. Nitekim Gazze SavaGı öncesi ve sonrası dönemde de Türkiye, Hamas?ın barıG sürecinin bir tarafı olarak kabul edilmesi yönündeki giriGimlerini sürdürmüGtür. Bu çalıGmada Gazze SavaGı, Türkiye?nin Tepkisi ve Türkiye?nin politikasının Arap ülkelerindeki yansımaları irdelenecektir.
Anahtar Kelimeler:

-

-

Gaza War based on Israel-Hamas tension becoming deep after the Palestinian group won the elections in January 2006. Israel reacted to Hamas which was to come to power alone after winning the 76 seats in the result of election held for Parliament composed of 132 seats. In the statements made by Israeli government after election, that Israel will accept the Palestinian Authority directly or indirectly consisted of Hamas as “Terrorist Authority”, and will not recognize this authority as legal government. Israel underlined that it will fight with this authority in all areas. Israel and the United States were seeking to isolate the Hamas. But Turkey, Israel's closest regional ally, welcomed a Hamas delegation to Ankara shortly after it won elections. Turkey defended its dialogue with the Hamas leader and has repeatedly asked the Hamas should be involved in the Middle East peace process. This study examines Gaza War, Turkey?s reaction and reflections of Turkish policy on the Arab countries.
Keywords:

-,

___

  • Al Jazeera Televizyonu Arapça Yayını, 30 Ocak 2009
  • Alpay, Şahin, “İsrail ile İlişkilerde İdealizm ve Realizm”, Zaman Gazetesi, 06.01.2009
  • American-Israeli Cooperative Enterprise, Israeli Cabinet Announces Measures in Reaction http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/Peace/cabinet021906.html (e.t. 29.02.2009)
  • Arab News, Erdogan wants Obama to redefine terrorism in Mideast”, http://www.arabnews.com/?page=4§ion=0&article=118713&d=30&m=1&y=2 009, (e.t.12.03.2009)
  • Aras, Bülent, “Turkey and the Palestinian Question”, SETA Policy Brief, No: 27, January, 2009.
  • Atwan, Abdel Bari, “Thank You Mr Erdogan, for the thousandth time”, http://theoccidentalist.wordpress.com/2009/01/31/erdogan-my-hero-by-abdel-bari- atwan/
  • Atwan, Abdel Bari, “Winners and Losers in the War on Gaza”, 19.01.2009, http://www.bariatwan.com/index.asp (e.t.29.01.2009) BM İnsan Hakları Komisyonu, “Basın Açıklaması 03.03.2009”, http://www.unhchr.ch/huricane/huricane.nsf/view01/2796E2CA43CA4D94C12575 8D002F8D25?opendocument CNNTurk Haber, “Hamas, Türkiye'nin Talebiyle Ateşkes ilan etti”, http://www.cnnturk.com/2009/turkiye/01/19/hamas.turkiyenin.talebiyle.ateskes.ilan .etti/509564.0/index.html
  • Cordesman, H. Anthony, “The “Gaza War”: A Strategic Analysis”, Center for Strategic International Studies, February 2, 2009.
  • Cumhuriyet Gazetesi, “İsrail'in Gazze'ye saldırıları” 29 Aralık 2008, http://www.cumhuriyet.com.tr/?im=yhs&hn=26536
  • Friedrich Ebert Stiftung Press Release, “Palestinians‟ Opinions After the Gaza War”, Poll No:67, January 2009
  • Habtoor , Khalaf, “Turkey feels the pain of Palestinians”, January 13, 2009, http://archive.gulfnews.com/articles/09/01/14/10274951.html Hürriyet Gazetesi, “İsrail Ordusu Gazze‟yi ortadan ikiye böldü”, http://www.hurriyetusa.com/haber/haber_detay.asp?id=19293 (e.t. 18.02.2009)
  • İsrail Büyükelçiliği Resmi Sitesi, “IDF Operation in Gaza: Cast Lead”, http://www.israelemb.org/Operation%20Cast%20Lead/Website4.htm
  • Khodr, Zeina, “Lebanon Threatened, too”, Al-Ahram Weekly On-line, Issue No.399, 15 - 21 October 1998, http://weekly.ahram.org.eg/1998/399/re3.htm (e.t. 29.11.2008
  • Kral Abdullah, Biz Osmanlı'ya Neden İsyan Ettik, Çev.: Halit Özkan, İstanbul: Klasik Yayınları, 2006 Daily Gulf News, “Unity Message”, 16.0.2009,
  • http://www.gulf-daily
  • news.com/NewsDetails.aspx?storyid=248238 (e.t.16.04.2009
  • Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği Resmi Sitesi, “30 Aralık 2008 Tarihli Basın Bildirisi”, http://www.mgk.gov.tr/Turkce/basinbildiri2008/30aralik2008.html (e.t. 24.03.2009)
  • Milliyet Gazetesi, “Başbakan Erdoğan'dan 'duygusal konuşuyor' diyenlere tepki”, 06.01.2009
  • Milliyet Gazetesi, “Erdoğan: Ciddi İnsanlık Suçu”, 29.12.2008, NTV Haber, “Erdoğan Ortadoğu‟da seçime girse kazanır‟, http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/474456.asp, (05.02.2009)
  • NTV Haber, “Erdoğan: İsrail’in saldırısı barışa darbe”, 29 Aralık 2008, http://www.ntvmsnbc.com/news/470442.asp
  • Özalp, Güven “Erdoğan‟dan İsrail‟e: Gazze senin ülken mi?”, Milliyet Gazetesi, 19.1.2009
  • Podeh, Elie, “The Final Fall of the Ottoman Empire”: Arab Discourse over Turkey's Accession to the European Union”, Turkish Studies, Vol: 8, Iss: 3, (Sep., 2007), ss. 317 - 328
  • Radikal Gazetesi, “Başbakan: Üslubum herhalde bu fosforlu bombalardan daha sert değil”, 14/01/2009
  • Radikal Gazetesi, “Erdoğan‟a Binlerce Defa Teşekkürler”, 31/01/2009. Yazının İngilizce ve Arapçası için bkz.,
  • Raptopoulos, Nikolaos, “Rediscovering its Arab neighbours? The AKP imprint on Turkish Foreign Policy in the Middle East”, Les Cahiers du RMES, Vol: I, No: 1 (juillet 2004)
  • Ravid, Barak, “Defense Establishment Paper: Golan for Syria Peace, plan for Iran Strike”, Haaretz Newspaper, 29 Kasım 2008.
  • The Palestinian Information Center (PIC), http://www.palestine-info.co.uk/en/ (e.t. 22.02.2008)
  • Turner, Many, “Building Democracy in Palestine: Liberal Peace Theory and the Election of Hamas”, Democratizations, Vol:13, no:5 (Dec., 2006), ss. 739-740
  • Weymouth, Lally, “We Believe We Can Achieve Something‟ Turkey's prime minister speaks out from Davos”, Newsweek, Feb 9, 2009.
  • Zedjali, Essa bin Mohammed, “Erdogan deserves the honour of Arabs”, Times of Oman, February 07, 2009
  • Orta Doğu ülkelerinde gerçekleşen Mülakatlar.