Selime Güzelsarı SARI, Feyza Nazan TULUAY

8429

Küresel Su Yönetimi ve Suyun Ticarileştirilmesi

Dünyada ve Türkiye’de özellikle son yirmi yılda hem kentsel hem kırsal su hizmetleri alanında su yönetimine özel sektör katılımı ve suyun ticarilesmesi gündeme gelmistir. Bu süreç özellikle “su kıtlıgı” ve “susuzluk” tehdidiyle neo-liberal ideolojiye dayalı olarak ilerlemektedir. Özel sektörü su yönetiminin isleyisine ortak yapmaya çalısan çesitli politika ve reform önerilerinin temelinde, su krizinin ancak suyun piyasa kuralları çerçevesinde yönetilmesi halinde halledilecegi öne sürülmektedir. Bu iddia dogrultusunda, son yıllarda suyun metalastırılması ve piyasalastırılmasına yönelik neoliberal politikalara küresel düzeyde islerlik kazandırılmaya çalısılmaktadır. Bunun için, küresel düzeyde çokuluslu su sirketlerinin destegiyle çesitli girisimler ve platformlar olusturulmaktadır. Bu çalısmada küresel su yönetimi ve su politikalarının yanı sıra küresel düzeyde suyun özellestirilmesi ve ticarilestirilmesi sürecinde ön plana çıkan uluslararası örgütler (Birlesmis Milletler, Ekonomik İsbirligi ve Kalkınma Örgütü (OECD), Dünya Su Konseyi, Küresel Su Ortaklıgı, Dünya Bankası ve Dünya Ticaret Örgütü gibi) incelenmektedir.
Anahtar Kelimeler:

Su, küresel su yönetimi, uluslararası örgütler, özellestirme, metalasma.

-

Private sector participation in water management both in urban and rural water services and commercialization of water has been an agenda especially in the last two decades throughout the world and in Turkey as well. This process proceeds with the threats of “water shortage” and “waterlessness” which are based on neo-liberal ideology. It is suggested that water crisis would be solved only in case of water is managed in the market principle context, on the basis of several policies and reform proposals which seek to make private sector to participate in water management. In line with this argument, it has been sought recently to put into action globally neoliberal policies that are directed towards the commodification and marketization of water. Thus, several attempts and platforms are constituted with the support of multinational water companies at the global level. In this study, not only global water management and water policies but also international organizations (such as United Nations, Organization for Economic Co-operation and Development (OECD), World Water Council, Global Water Partneship, World Bank and World Trade Organization) that come to the fore through the privatization and commercialization of water are being examined.
Keywords:

Water, Global Water Management, International Organizations, Privatization, Commodification.,

PDF

___

  • Acar, E. (2009). “Suyun Akış Yönü Değişiyor: Kamudan Piyasaya”, 18. Yüzyıldan 21. Yüzyıla Kamu Yönetiminde Reform, Necat Akyıldız vd. (Der.), Ankara: TODAİE Yayını.
  • Ataay, F. (2007). Neoliberalizm ve Devletin Yeniden Yapılandırılması, Ankara: Deki Yayınları.
  • Çelik, F. E. Ç. (2009). “Su ve Atıksu Altyapı Yatırım Alanında Kamu Özel Ortaklığı Modeli”, Memleket Siyaset Yönetim Dergisi, 4 (10).
  • Çınar, T. (2008a). “Kuraklık ve Kentsel Su Yönetimi Sorunu: Türkiye Örneği”, Toplum ve Hekim Dergisi, 23 (1), Ocak-Şubat, 10-19.
  • Çınar, T. (2008b). “Su Hizmetlerinin Özelleştirilmesinde Model Ülkeler ve Türkiye Örneği”, Toplum ve Hekim, 23 (1) Ocak-Şubat, 41-52.
  • Çınar, T. (2008c). “Suya Erişim Hakkı”, TMMOB 2. Su Politikaları Kongresi, TMMOB, Ankara: İnşaat Müh. Odası.
  • Çınar, T. (2009). “Türkiye’de Su Yönetiminin Yapısal Değişimi”, Barış Övgün, (Der.), Kamu Yönetimi: Yapı İşleyiş Reform, Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayın No: 598.
  • Çulhaoğlu, M. (2002). “Kapitalist Özel Mülkiyetin Karşısında Kamusal Mülkiyetin Temelleri”, Doğruda Durmanın Felsefesi I, YGS, İstanbul, 272-285.
  • Ercan, F. (1998) Eğitim ve Kapitalizm- Neo-Liberal Eğitim Ekonomisinin Eleştirisi, İstanbul: Bilim Yayınları.
  • Ercan, F. (2003). “Neo-Liberal Orman Yasalarından Kapitalizmin Küresel Kurumsallaşma Sürecine Geçiş: Yapısal Reformlar-I”, İktisat, Sayı: 435, 3-9.
  • Ercan, F. (2011). “HES’leri ve HES’ler Üzerinden Değişimi Anlamak”, http://bianet.org/biamag cevre/23831-hesleri-ve-hesler-uzerinden-degisimi-anlamak, İndirilme tarihi: 02.05.2011.
  • Filho, A. S. & Johnston, D. (2008). Neoliberalizm Muhalif Bir Seçki, Çev. Şeyda Başlı, Tuncel Öncel, İstanbul: Yordam Kitap.
  • Görer, N. (2001). “İçmesuyu ve Kanalizasyon Sektöründe İzlenen Küresel Politikalar Üzerine Bir Değerlendirme”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 10 (2).
  • Gözübüyük, Ş. (1995). Yönetim Hukuku, Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Güler, B. A. vd. (Der.), (1999). Su Hizmetleri Yönetimi Genel Yapı, Ankara: TODAİE.
  • Günaydın, G. (2009). “Suyun Piyasalaştırılması, Küresel Tarım-Su İlişkisi”, Memleket, Siyaset Yönetim, Ankara: Memleket Yayınları.
  • Güzelsarı, S. (2003). “Küresel Kapitalizmin ‘Anayasası’: GATS”, Praksis, Sayı: 9, s. 117-142.
  • Güzelsarı, S. (2009). “Kamu-Özel Ortaklığı Üzerine Eleştirel Bir Değerlendirme”, Kamu Yönetimi: Yapı İşleyiş Reform, (Der. Barış Övgün), Ankara: AÜ SBF Kamu Yönetimi Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayını, 43-78.
  • Kayır, G. Ö. (2008). “Küresel Ölçekte Suyun Yönetimi”, Antalya Su Sempozyumu, 08 Aralık 2007, Serkan Akıllı (Der.), Ankara: Kardelen Ofset, 2008
  • Kayır, G. Ö., Kendir, H. & Hayırsever, F. (1999). Su Hizmetleri Yönetimi, Antalya İncelemesi, Birgül Ayman Güler (Proje Yöneticisi), Ankara: TODAİE Yayını.
  • Kayır, G. Ö. & Akıllı, H. (2006). “Antalya Su Hizmetlerinde Özelleştirme”, Tayfun Çınar, Hülya K. Özdinç (Der.), Su Yönetimi-Küresel Politika ve Uygulamalara Eleştiri, Ankara: Memleket Yayınları.
  • Özdinç, H. K. (2006). “Avrupa Birliği’nde Su Politikaları”, Su Yönetimi Küresel Politika ve Uygulamalara Eleştiri, Tayfun Çınar, Hülya K. Özdinç (Ed.), Ankara: Memleket Yayınları.
  • Mert, A. (2008). “IMF ve Dünya Bankası’nın Su Politikaları, Çok Uluslu Şirketlerin Türkiye’deki Uygulamaları”, TMMOB 2. Su Politikaları Kongresi, http://www.tmmob.org.tr/ yayinlar/kitap_goster.php?kodu=186, İndirilme tarihi: 13.04.2011.
  • Mert, A. (2006). Kentsel Su Yönetimi, Türkiye Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • Petrol-İş. “Özelleştirme ve Türkiye,” 2008. http://www.petrolis.org.tr/Web_Arastirma/ Ozellestirme/Turkiye/OZELLESTIRME_VE_TURKIYE.htm, Erişim Tarihi: 30.01.2010
  • Salihoğlu, S. (2006). “Küresel Su Siyaseti Nedir?”, Tayfun Çınar, Hülya K. Özdinç (Der.), Su Yönetimi Küresel Politika ve Uygulamalara Eleştiri, Ankara: Memleket Yayınları.
  • Savran, S. (1998). “Devlet Mülkiyeti: Toplumsal Mülkiyete Giden Yol”, Dünyada ve Türkiye’de Kamu Girişimciliğinin Geçmişi, Bugünü ve Geleceği Sempozyum Bildirileri, Ankara: TMMOB- EMO.
  • Sayıştay Başkanlığı, İzmit Şehri Kentsel ve Endüstriyel Su Temini Projesi Hakkında Sayıştay Raporu, 2002. http://www.sayistay.gov.tr/rapor/rapor3.asp?id=28.
  • Shiva, V. (2003). Su Savaşları, Çev. Ali Kerem, İstanbul: Aram Yayıncılık.
  • TMMOB (2009). Küresel Su Politikaları ve Türkiye, Ankara: TMMOB Yayını.
  • Topçu, F. H. (2003). "Suda Neler Oluyor? Çokuluslu Şirketler ve Özelleştirmeler 2002", Emek Araştırma Dergisi, 1(9).
  • Topçu, F. H. (2006a). “Suda Dış Kredi: İzmit Örneği”, Tayfun Çınar, Hülya K. Özdinç, (Der), ‘Su Yönetimi’ Küresel Politika ve Uygulamalara Eleştiri, Ankara: Memleket Yayınları.
  • Topçu, F. H. (2006b). “ÇALBİR Çeşme ve Alaçatı Belediyeleri Kredi Birlik Süreci” Su Hizmetleri Yönetimi, Antalya İncelemesi, Memleket Yayınları.
  • Topçu, F. H. (2008). “Marakeş’ten İstanbul’a Dünya Su Forumları”, Antalya Su Sempozyumu, 08 Aralık 2007, Serkan Akıllı (Der.), Ankara: Kardelen Ofset.
  • Yıldız, D. (2008a). “Su Kaynaklarının Planlanması, Geliştirilmesi ve Yönetilmesi” (Küresel, Bölgesel ve Ülkesel Bakış), Toplum ve Hekim Dergisi, 23 (1).
  • Yıldız, D. (2008b). “Ülkemizdeki Su Kaynakları Yönetimi Kurumsal Yapısı ve Geleceği’’, Antalya Su Sempozyumu, 08 Aralık 2007, Serkan Akıllı (Der.), Ankara: Kardelen Yayıncılık.
  • Yılmaz, A. (2008). “Dünya Bankası ve Su Politikası”, Toplum ve Hekim Dergisi, 23 (1), Ocak- Şubat.
  • Yılmaz, G. (2009). Suyun Metalaşması Kıtlığın Nedeni Kıtlığa Çare Olabilir mi?, İstanbul: Sosyal Araştırmalar Vakfı.
  • Ulusoy, C. K. (2009). “Metropolitan Alanlarda Su Yönetimi Sorunu: Ankara Örneği”, Memleket Siyaset Yönetim, 4 (10), 125-157.
  • Üstün, B. (2009). “Suyun Ticarileştirilmesine Hayır Platformu Açılış Konuşması”, İktisat Dergisi, 508-509-510.
Abant Sosyal Bilimler Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 2000
  • Yayıncı: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Küresel Su Yönetimi ve Suyun Ticarileştirilmesi

Selime Güzelsarı SARI, Feyza Nazan TULUAY

A Partial Swot Analysis of the Turkish Bank Call Centers: The Actual and the Assumed Weaknesses

Ahmet Hakan ÖZKAN

İsraillilerin Ulusal Dini Olarak Yahveizmin Yabancı Kökenleri

Kürşat Haldun AKALIN

Bir Değerlendirme: Cumhuriyet Döneminde Arşivciliğimiz ve Arşivcilik Eğitimi

A. Şenol ARMAĞAN

Bahar 2011

. .

Üniversitelerde Stratejik Planların Hazırlanması ve Uygulanması Sürecinde Strateji Geliştirme Daire Başkanlıklarının Etkinliği

Zekai ÖZTÜRK, Hakan UZUN