21. YÜZYILDA TÜRKİYE’NİN AFRİKA ÜLKELERİ İLE SİYASİ VE DİPLOMATİK İLİŞKİLERİ

21. yüzyılda Türkiye’nin Afrika ülkelerine yönelik siyasi ve diplomatik ilişkileri oldukça canlılık kazanmıştır. Siyasi ilişkiler düzeyinde Türkiye’nin 2005 yılını ‘Afrika Yılı’ ilan etmesi, buna binaen 2008 yılında Afrika Birliği tarafından Türkiye’nin de Kıtanın ‘Stratejik Ortağı’ olarak ilan edilmiş olması ikili ilişkilerde olumlu bir hava oluşturmuştur. Aslında 2008 yılı sadece siyasi olarak değil, diplomatik ilişkiler düzeyinde de önemli bir başlangıç olmuştur. 2008 yılına kadar Türkiye’nin kıtadaki büyükelçilik sayısı 12 iken, bu yıldan itibaren Nisan 2021 tarihine kadar bu sayı 43’e yükselmiştir. 2021 yılı içerisinde Gine-Bissau büyükelçiliğinin açılması için de çalışmalar yapılmaktadır. Geriye kalan 10 ülke için de büyükelçilik açılması planlanmaktadır. Bu bilgiler ışığında bu makale, Türkiye’nin 54 ülkeli Afrika kıtasına yönelik siyasi ve diplomatik ilişkilerini ele almaktadır.

THE POLITICAL AND DIPLOMATIC RELATIONS OF TURKEY WITH AFRICAN COUNTRIES IN THE 21ST CENTURY

In the 21st century, the political and diplomatic relations of Turkey with African countries have gained great vibrancy. On the level of political relations, the fact that Turkey declared 2005 as ‘the year of Africa’, and Turkey was declared a ‘strategic partner’ of the Continent by the African Union in 2008 created a positive atmosphere in bilateral relations. Indeed, the year 2008 was an important start not only politically but also on the level of diplomatic relations. While the number of Turkish embassies in the continent was 12 by 2008, this number rose up to 43 by April 2021. Work is also being carried out to open the Turkish embassy in Guinea-Bissau, as well as planning to open embassies for the remaining 10 countries. In light of this information, this article discusses the political and diplomatic relations of Turkey with the continent of Africa which includes 54 countries.

___

  • Daban, C. (2017), Dekolonizasyon Süreci ve Sonrası Afrika, İstanbul: Açılım Kitabevi Yayınları.
  • Dalar, M. (2013), Afrika Birliği Örgütü’nden Afrika Birliği’ne: Afrika’da Bütünleşme Çabaları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi.
  • El Fasi, M. and Hrbek, I. (2000), “The Coming of Islam and the Expansion of the Muslim Empire”, M. El Fasi and I. Hrbek (ed.) General History of Africa III: Africa from the Seventh to the Eleventh Centur, Paris: UNESCO Publishing.
  • Eyrice Tepeciklioğlu, E. (2019), Türk Dış Politikasında Afrika: Temel Dinamikler, Fırsatlar ve Engeller, Ankara: Nobel Yayınları.
  • Fage, J. D., (2000), “The Development of African Historiography”, J. Ki- Zerbo (ed.) General History of Africa I: Methodology and African Prehistory, Paris: UNESCO Publishing.
  • Gökçen, S. (2007), “Ankara-Moskova İlişkilerinin Gelişimi ve 1925 Dostluk ve Saldırmazlık Andlaşması”, Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi, Güz Dönemi, Sayı 3.
  • Güder, Süleyman ve diğerleri (2020), Geleceğin Türkiye’sinde Dış Politika: Eğilimler, Sorunlar ve Çözüm Önerileri, (Rapor No. 2020/24), İstanbul: İLKE İlim Kültür Eğitim Vakfı.
  • Hazar, N. (2016), Türkiye-Afrika İlişkileri: Türkiye’nin Dost Kıtaya Açılım Stratejisi (3. baskı), Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Hazar, N. (2016), Türk Dış Politikasında Afrika, Ankara: Dış Politika Enstitüsü Yayınları.
  • Hazar, N. (2018), Sovyet Tehdidinin Gölgesinde Türk Dış Politikası: Kuzey Afrika Örneği, Ankara: Dış Politika Enstitüsü Yayınları.
  • Johnson, S. P., (2014), King Leopold Ii‟S Exploitation Of The Congo From 1885 To 1908 And Its Consequences, Orlando: The Burnett Honors College at the University of Central Florida.
  • Kavas, A. (2017), Geçmişten Günümüze: Afrika İstanbul: Kitabevi Yayınları.
  • Sheriff, A. M. H., (2000), “The East African Coast and its Role in Maritime Trade”, G. Mokhtar (ed.), General History of Africa II: Ancient Civilizations of Africa, Paris: UNESCO Publishing.
  • Tepebaş, U. (2013), Dönüşüm Sürecindeki Sahra Altı Afrika: Kalkınma, Güvenlik ve Ortaklık, İstanbul: TASAM Yayınları.
  • Türkiye Cumhuriyeti Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü: Hariciye Vekâleti sayı 800.200-PR, yazısından alınmıştır.
  • Türkiye Cumhuriyeti Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Cumhuriyet Arşivi, 900-200-D. II/2-223 sayılı yazıdan alınmıştır.
  • Yılmaz, H. (2007), Kurtuluş Savaşımız ve Asya-Afrika’nın Uyanışı: Hakimiyeti Milliye Yazılarıyla, İstanbul: Kaynak Yayınları.