Türk Eğitim Sisteminde Yaşanan Yönetsel Sorunlar ve Çözüm Önerileri
Bu araştırmanın amacı, öğretmen görüşlerine göre Türk eğitim sisteminde bulunan yönetsel sorunları belirlemek ve bu konuda çözüm önerisi sunmaktır. Araştırma, nitel araştırma yöntemleri arasında yer alan olgubilim (fenomenoloji) deseninde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2022-2023 eğitim öğretim yılında Elazığ ilindeki okul öncesi kurumları ile ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan 35 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma verileri, yarı yapılandırılmış görüşme formu ile elde edilmiştir. Elde edilen verilerin çözümlenmesinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, Türk eğitim sistemi’ndeki yönetsel sorunlar olarak, öğretmenlere ait, eğitimde millî değerlere yeterince yer verilmemesi ve ideolojik yaklaşımların egemen olduğu görüşleri ön plana çıkmıştır. Türk eğitim sistemi’ndeki yönetsel sorunlara yönelik olarak öne çıkan çözüm önerileri ise eğitimde millî değerlerin ön planda tutulması, eğitim politikasının sürekli değişmesi ve yeterli mali kaynak sağlanmasıdır.
Administrative Problems in the Turkish Education System and Suggestions for Solutions
This study aimed to identify administrative problems in the Turkish education system based on teacher perspectives and provide recommendations for addressing these issues. The study employed a qualitative research design, specifically adopting the phenomenology approach. The study group consisted of 35 teachers working in preschools, primary schools, secondary schools, and high schools in Elazığ during the 2022-2023 academic year. Data were collected through semi-structured interviews, and content analysis was used to analyze the data. The findings revealed that the administrative problems in the Turkish education system included the insufficient inclusion of national values in education and the dominance of ideological approaches from the teachers' perspective. The prominent recommendations for addressing the administrative problems in the Turkish education system emphasized prioritizing national values in education, ensuring a stable education policy, and providing sufficient financial resources.
___
- Abazoğlu, İ., Yıldırım, O. Ve Yıldızhan, Y. (2016). “Geçmişten Günümüze Türk Eğitim Sisteminde Öğretmen Yetiştirme”, Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(6): 143-160.
- Ağalday, B., & Mehmet, G. Ü. L. Okul Müdürlerinin Finansal Kaynak Sağlamada Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerilerine İlişkin Fenomenolojik Bir İnceleme. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(1), 155-177.
- Akarsu, A. H., Yılmazer, A., & Geçit, Y. (2020). Sosyal Bilgiler Öğretmen Eğitimi Programlarının Yapısı: 2006-2018 Programlarının Karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (56), 23-60.
- Akın, U. ve Arslan, G. (2014). İdeoloji ve eğitim: devlet-eğitim ilişkisine farklı bir bakış. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 81-90.
- Ali İsmail, M. (2022). Kaynaştırma eğitimi uygulamalarında karşılaşılan sorunlar üzerine yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi: Meta-sentez çalışma (Master's thesis, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
- Altunay, E. (2017). Okul yöneticilerinin görüşleri doğrultusunda eğitim finansmanı politikaları: Sorunlar, nedenler ve çözümler. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 6(2), 689- 714.
- Altunay, E. (2021). Okulların finansman yönetimi açısından okul yöneticilerinin politik becerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(1), 90-106.
- Arslan, M. (2004). Eğitim sistemimizin kapanmayan yarası-yükseköğretime geçiş. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(16), 37- 51.
- Ateş, F. (2013). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin değerler eğitimi ve uygulamalarına yönelik görüşleri üzerine nitel bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Aydın, M. (2014). Toplum Kültür Eğitim. İstanbul: Gazi Kitabevi.
- Babadağ, G., Sarıbaş, S. (2015). Temel eğitimin temel sorunları. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 3 (1), 18-34.
- Başdemir, H. Y. (2012). Türk Eğitim sisteminin yapısal sorunları ve bir öneri. Liberal Düşünce,17 (67), 35-53.
- Başdemir, H. Y. (2012). Türk eğitim sisteminin yapısal sorunları ve bir öneri. Liberal Düşünce Dergisi, (67), 35-52.
- Bayar, A., Kösterelioğlu, İ. (2014). Türk eğitim sisteminin sorunlarına ilişkin güncel bir değerlendirme. The Journal of Academic Social Science Studies, 25 (1), 177-187.
- Bayırlı, H., Doruk, O., & Tüfekci, A. (2020). Öğretmenlerin değerler eğitimi hakkındaki görüşleri: Afyonkarahisar örneği. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 8(3), 865-894.
- Bek, Y. (2007). Öğretmenin Toplumsal/ Mesleki Rolleri ve Statüsü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Dönem Projesi) Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
- Boydak Özan, M. (2014). Temel Kavramlar. Eğitim Bilimine Giriş içinde (Ed. M. Taşpınar). (s. 42-66). Ankara: Edge Akademi.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri (15. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Cantürk, G. Öğretmenlerin Karşılaştıkları Ekonomik Sorunlar ve Maaş Artışı Talepleriyle İlgili Görüşleri: Twitter Analizi. Maarif Mektepleri Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 202-223.
- Christensen, L. B., Johnson, R. B. ve Turner, L. A. (2015). Araştırma yöntemleri: Desen ve analiz (Çev. A. Alpay). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Çetin, H., Yazar, M.İ., Aydın, S. & Yazıcı, N. (2018). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının Türk eğitim sistemi sorunlarına ilişkin görüşleri ve çözüm önerileri. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(25), 117-135. http://dx.doi.org/10.29329/mjer.2018.153.7
- Çıray, F. Özüdoğru, F. & Sağlam, M. (2011). Avrupa birliginin egitimde kaliteyi belirleyici alan ve göstergeleri açısından Türk egitim sisteminin durumu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, VIII (I), 87‐109
- Dağlı, A., & Bünyamin, H. A. N. (2017). Öğretmen görüşlerine göre Diyarbakir ili eğitim sorunları ve çözüm önerileri. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(12), 108-124.
- Demirtaş, H. ve Özer, N. (2015). Eleştirel kuram açısından eğitim ve eğitim yönetimi. Journal of Teacher Education and Educators, 4(2), 206-227.
- Er, D. (2015). Türk eğitim sisteminde ki temel sorunlar. Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü.
Erçetin, Ş. Ş., Açıkalın, Ş. N., Akbaşlı, S., Çevik, M. S., Görgülü, D. Güngör, H. & Çelik, M. (2019). Türk eğitim sisteminin temel sorunları ve eğitimle ilgili güncel tartışmalar. Ankara: Uluslararası Bilim Derneği.
- Esen, G. (2022). Yönetici ve öğretmenlerin bakış açısıyla meslek liselerinin yönetsel sorunları üzerine bir olgubilim çalışması (Master's thesis, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
- Gedikoğlu, T. (2005). Avrupa Birliği Sürecinde Türk Eğitim Sistemi: Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Mersin üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 66-80. http://efd.mersin.edu.tr/dergi/meuefd_2005_001_001/pdf/meuefd_2005_001_00 1_0066-0080_gedikoglu.pdf.
- Gök, R., (2019). Türk eğitim sisteminde liyakat (meritokrasi) esaslı eğitim yöneticiliği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (52), 39-64.
- Gökçe, A. T., & Uslu, Ö. F. (2018). İlkokullarda okul müdürlerinin mali kaynak gerektiren ihtiyaçları karşılama yolları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 315-334.
- Gözel, Ü. (2018). Hayat bilgisi dersi öğretim programının değerler eğitimi açısından öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Gutek, G. L. (2014). Eğitime Felsefi ve İeolojik Yaklaşımlar. (N. Kale, Çev.) Ankara: Ütopya Yayınevi.
- Güllüpınar, F. (2017). Kamusallığın çöküşü ve bireyin sorumlulaştırılması olarak ‘yaşam boyu öğrenme’: Eğitim ve istihdam politikalarının eleştirisine bir katkı. Amme İdaresi Dergisi, 50(1), 67-84.
- Gür, B. S., ve Çelik, Z. (2009). Türkiye'de Millî Eğitim Sistemi: Yapısal Sorunlar ve Öneriler. Ankara: Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA).
- İra, N., & Aktan, İ. (2018). Teknik Eğitim Fakültelerinin Kapatılmasının Mesleki Eğitime Öğretmen Yetiştirme Sürecine Etkileri. Turkish International Journal of Special Education and Guidance & Counselling ISSN: 1300-7432, 7(2), 1-13.
- Kara, M. (2020). The Problems of Turkish Education System According to the Opinions of Stakeholders in Education. Journal of Kirsehir Education Faculty, 21(3).
- Karabulut, C. (2016). Eğitimde metalaşma ve ticarileşme. SAV Katkı, 2, 66-79.
- Kartal, S. (2013). Öğretmen adaylarının görüşlerine göre eğitim sistemimizde değiştirilmesi gereken noktalar. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Özel sayı, 248-262.
- Kartal, Seçil Eda, Turgut Karaköse, T. Yavuz Özdemir ve Ramazan Yirci. 2017. Analyzing Teachers' Emotional Labor Levels According to Some Variables. Modern Journal of Language Teaching Methods. c.7.s.12: 317-329.
- Kaya, Y. K. (2015). İnsan Yetiştirme Düzenimiz Poitika-Eğitim-Kalkınma. Ankara: Pegem Akademi.
- Kayıkçı, G. ve Akan, D. (2014). İlköğretim kurumlarının mali kaynak sorunları ve okul müdürlerinin çözüm uygulamaları. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1, 237-255.
- Kesik, F. (2014). Eğitim yönetiminde çoğul bir ses: Eleştirel kuram. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 4(2), 93-133.
- Kızılkaya, H. (2014). Postmodern Felsefe Işığında Türk Eğitim Sistemi Sorunlarının Değerlendirilmesi (Master's thesis, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
- Kocaman, A. (1996). Edimbilim üzerine. Dilbilim Araştırmaları Dergisi, 7, 11-36.
- Mayring, P. (2011). Nitel sosyal araştırmaya giriş: Nitel düşünce için bir rehber. (A. Gümüş ve M. S. Durgun, Çev.). Ankara: BilgeSu Yayıncılık.
- Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook: Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: Sage.
- Murillo, F. (2017). Ideology, Curriculum & The Self: The psychic rootedness of ideology and resistance in subjectivity. Journal for Critical Education Policy Studies (JCEPS), 15(3), 332-351.
- Neyişci, N., Turabik, T., Feyza, G. Ü. N., & Nuray, K. I. S. A. (2020). Öğretmen adaylarının perspektifinden Türk eğitim sisteminin sorunları ve olası çözüm önerileri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(6), 2257-2270.
- Özdemir, A., & Topal, M. (2019). Türk Eğitim Sisteminin Sorunlarının DEMATEL ve Analitik Ağ Süreci Yöntemleri Kullanılarak Değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 50(50), 160-184.
- Özek, B. Y. (2019). Eleştirel Kuram (Frankfurt Okulu) Bağlamında İdeoloji Ve Eğitim İlişkisinin Çözümlenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(3), 1535-1557.
- Özel, E. & Zelyurt, H. (2016). Anne baba eğitiminin aile çocuk ilişkilerine etkisi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 36, 9-34.
- Özer, N., Demirtaş, H., & Ateş, Ö. F. (2015). Okullarin Mali Durumlarina ve Bütçe Yönetiminde Yaşanan Sorunlara İlişkin Müdür Görüşleri/School Principals’ Views on the Financial Conditions of Schools and the Budget Problems. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 17-39.
- Özmen, F., & Özdemir, T. Y. (2012). Anlatılan öykülere dayalı olarak, denetçilerin denetlenenlerle yüz yüze iletişimlerinde yaşadıkları sorunlar. Millî Eğitim, 195, 43-65.
- Özyılmaz, Ö. (2017). Türk millî eğitim sisteminin sorunları ve çözüm arayışları. Ankara: Pegem Akademi.
Recepoğlu, E. ve Kılınç, A. Ç. (2014). Türkiye'de okul yöneticilerinin seçilmesi ve yetiştirilmesi, mevcut sorunlar ve çözüm önerileri. Electronic Turkish Studies, 9(2), 1817-1845.
- Sarıçay, N. (2006), Türkiye’de Eğitim Sektörünün Sorunları, Eğitimin Ekonomik Boyutu ve Çözümleri, İzmir Ticaret Odası Araştırma ve Meslekleri Geliştirme Müdürlüğü, Arge Bülteni
- Saylık, A., Saylık, N., & Sağlam, A. (2021). Eğitimcilerin gözünden Türk eğitim sistemi: bir metafor çalışması. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 522-546.
- Sezer, Ş. (2020). Öğretmen adaylarının görüşlerine göre Türk millî eğitiminin genel amaçlarının gerçekleşme düzeyi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(24), 2269-2296.
- Sezgin, O. (2019). Eğitim, Kavram ve Kuram. İstanbul: Kalem Yayıncılık.
- Şahan, R., Yeşil, E. (2015). Öğretmen adaylarının Türk eğitim sisteminin en önemli sorun, neden ve çözüm yollarına ilişkin algıları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 16 (3), 123-143.
- Şenkaloğlu, S. (2021). Türkiye’de Cumhuriyet Dönemi Türk Eğitim Sistemi ve Sorunları. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 24-36.
- Taş, A. ve Hızıroğlu, M. (2016). İdeolojinin kurumsal değişimdeki rolü: Eğitim kurumu üzerinden Türkiye eksenli bir değerlendirme. İşletme Bilimi Dergisi, 4(2), 71- 104.
- Taşdan, M., Tösten, R., Bulut, K. ve Karakaya, V. (2013). İlköğretim okullarında yönetim ve yönetici sorunları (Kars İli Örneği). Eğitim Bilimleri ve Uygulama Dergisi (EBULİNE), 12 (24), 95-113.
- Taşdemir, M. (2015). Öğretmen adaylarının Türk mili eğitim sistemi üzerine algıladıkları sorunlar. Turkish Studies, 10(7), 881-898. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.7898
- Türk Dil Kurumu, Çevrimiçi Türkçe Sözlük, (2022), https://sozluk.gov.tr/?kelime= adresinden erişilmiştir.
- Uluğ, F. (1998). Eğitim sisteminde değişme yapısal uyum sorunları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 4(14), 153- 156.
- Uluğ, Z. A. (2019). Yönetici görüşlerine göre meslek liselerinin sorunları ve çözüm önerileri (Master's thesis, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı).
- Yeşil, R. & Şahan, E. (2015). Öğretmen adaylarının Türk eğitim sisteminin en önemli sorun, neden ve çözüm yollarına ilişkin algıları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 16(3), 123-143.
- Yıldırım, Y. ve Çalışkan, H. (2018). 2005 ile 2017 sosyal bilgiler dersi öğretim programlarındaki değerlere ve değerler eğitimine ilişkin öğretmen görüşleri. Journal of Multidisciplinary Studies in Education, 1(1), 7-23.
- Yılmaz, K. & Altınkurt, Y. (2011). Öğretmen adaylarının Türk eğitim sisteminin sorunlarına ilişkin görüşleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 942-973
- Yılmaz, M. (2017). “Aday Öğretmen Yetiştirme Sürecinde Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 6(16): 135-155.