Hasan Said TORTOP, Büşra KANDEMİR, Ömer Ensar KAYA, Fazilet DEMİR

Öğretmen Adaylarının Zihin Engelli Birey Kavramına Yönelik Algıları

Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının zihinsel engelli birey kavramına ilişkin algılarının ortaya çıkarılmasıdır. Araştırmanın çalışma grubu, araştırmaya gönüllü olarak katılan, 2012-2013 öğretim yılında Bülent Ecevit Üniversitesi Ereğli Eğitim Fakültesi Sınıf, Okul Öncesi, Türkçe, Matematik, Sosyal Bilgiler ve Fen Bilgisi Öğretmenliği Bölümlerinde öğrenim gören 2., 3. ve 4. sınıftaki 29 öğretmen adayıdır. Araştırma nitel bir çalışmadır. Öğretmen adaylarının “zihinsel engelli birey” hakkındaki algılarını ve bilgi düzeylerini belirlemek için iki açık uçlu soru sorulmuştur. Ayrıca, zihinsel engelli bireyi bulunduğu ortamda resmetmeleri istenmiştir. Verilerin analizinde frekans, yüzde hesaplamaları ve nitel yöntemler arasında yer alan içerik analizi çözümleme tekniği kullanılmıştır. Katılımcıların “Zihin engelli birey deyince aklınıza ne geliyor” sorusuna verdikleri yanıtların içerik analizi sonucunda 11 farklı tema oluşmuştur. İlk beş sırada yer alan temaların; “Yaşamak için başkalarına muhtaç olan birey”, “Zihin gelişimleri geri olan birey”, “Sosyal yaşantısı engellenmiş birey”, “Bir takım becerileri yerine getiremeyen birey”, “İlgiye ihtiyacı olan birey” şeklinde olduğu saptanmıştır

Anahtar Kelimeler:

Zihinsel engelli birey, öğretmen adayı, algı

Prospective Teachers’ Perceptions on the Concept of Mentally Disabled Individual

The aim of this study is to determine the perceptions of prospective teachers about the concept of mentally disabled individual. The study group consists of 29 volunteer prospective teachers who are at the departments of Classroom Teaching, Pre-School Teaching, Turkish Language, Maths, Social Sciences and Science Teaching at Bulent Ecevit University Faculty of Education in 20122013 educational year. It is a qualitative study. To determine the perceptions of prospective teachers about “mentally disabled individual” two open-ended questions have been asked. Besides, they have been asked to draw the mentally disabled individual in their own environment. In the analysis of data: frequency, percentage and content analysis techniques were used. At the end of the content analysis of the participants’ answers to the question of “What do you understand about the mentally disabled individual?” 11 different themes were determined. The first five themes are “Individual who needs a person for living”, “Individual who are mentally development disability”, “Individual whose social life is handicapped”, “Individual lacking some skills”, “Individual who needs care”

Keywords:

mentally disabled individual, prospective teacher, perception,

PDF

___

Aslan, M., ve Şeker, S. (2011). Engellilere yönelik toplumsal algı ve dışlanmışlık (Siirt Örneği). Sosyal Haklar Sempozyumu. 24-25 Ekim 2011. Kocaeli.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.,K., Akgün, Ö.,E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri, Ankara: PegemA Yayıncılık.
Çulhaoğlu, H. (2009). Okulöncesi dönemde kaynaştırma eğitimine ilişkin öğretmen ve ebeveyn tutumları ile kaynaştırma eğitimi uygulanan sınıflarda akran ilişkilerinin incelenmesi. Y.Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi. Adana.
Diken, İ. H. (2010). (Ed.) Özel Eğitimi Gereksinimi Olan Öğrenciler ve Özel Eğitim. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Bender, W., Vail, C., ve Scott, K. (1995). Teachers’ attitudes toward increased mainstreaming: Implementing effective instruction for students with learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 28(2), 87-94.
Chambers, D.W. (1983). Stereotypic Images of the Scientist: The Draw-A-Scientist Test. Science Education, 67(2). 255-265.
Eratay, E. ve Eldeniz Çetin, M. (2013). Bolu ilindeki işverenlerin engelli çalışanlara yönelik tutumları. Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi. 21(4), 1681-1694.
Giavrimis,P.(2012).Trustandgreekteachers’
attitudestowardsindividualswith an
intellectualdisability. AcademicResearch International, 2(1), 357-365
Hamama, L., ve Ronen, T. (2009). ). Drawing as self-report measurement. Child and Family Social Work, 14(1), 90-102.
Harrower, L., Thomas, C. B. ve Altman, A., (1975). Human figure drawings in a prospective study of six disorders: hypertension, coronay heart diease, malignant tumor, suicide, mental ilness, aand emotional disturbance. Journal of Nervous and Mental Diease. 161(3), 191-199.
Johnson, A. (2001). Attitudes towards mainstreaming: Implications for inservice training and teaching the handicapped. Education, 107, 229-233.
Leyser, Y. ve Tappendorf, K. (2001). Are attitudes and practices regarding mainstreaming changing? A case of teachers in two rural school districts. Education, 121, 751-760.
Lindsey, J.A.,Panek, P.E. veJungers, M.K. (2008). Collegestudenstperceptions of personswithintellectualdisability DevelopmentalDisabilities, 29, 61-69. at
threedifferent age. Research in
Loreman, T., Deppeler, J.M., ve Harvey, D.H.P., (2005) Inclusive Education: A practical guide to supporting diversity in the classroom, Sydney: Allen & Unwin.
Luckasson, R.,Borthwick-Duffy, S., Buntinx, W. H. E., Coulter, D. L., Craig, E. M., Schalock, R. L., Snell, M. E.,Spitalnik, D. M., Spreat, S., veTassé, M. J. (2002). Mentalretardation: Definition, classification, andsystem of supports. Washington, DC: AmericanAssociation on MentalRetardation
MEB, Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği, (2006). 15 Ağustos 2013 tarihinde http://mevzuat.meb.gov.tr/html/26184_0.html sitesinden alınmıştır.
Regev, D., ve Ronen, T., (2012). The image of the special education teacher as reflected in drawings made by teachers in trainning Israel. British Journal of Special Education. 39(2), 71-79.
Sezer, F. (2009, Eylül). Engellilere yönelik olumlu tutum geliştirmeye yönelik önleyici rehberlik çalışması; deneysel bir uygulama. 20.Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı’nda sunulmuş bildiri. Burdur.
Sucuoğlu, B. (2009). (Ed.) Zihin engelliler ve eğitimleri, Ankara: Kök Yayıncılık.
Tortop, H.S. (2012). Üstün yetenekli eğitime ilişkin tutum ölçeği adaptasyon çalışması. Erzincan Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1),89-106.