Normal Gelişim Gösteren Öğrencilerin Özel Gereksinimli Öğrencilere Bakışını Etkileyen Etkenler

Özel gereksinimli birey için en temel sorun, topluma uyum sağlamak ve üretici duruma geçmektir. Ancak bu amacın gerçekleşebilmesi için toplumun da özel gereksinimli bireyleri kabul etmesi ve onlara yönelik olumlu yaklaşım içinde bulunması gereklidir. Bu çalışma, Ankara ili Altındağ ilçesindeki okullara devam eden ve normal gelişim gösteren öğrencilerin sınıflarındaki özel gereksinimli öğrencilere sosyal açıdan nasıl baktıklarını, özel gereksinimli öğrencilerin sosyal kabul düzeylerini ve sosyal kabul düzeyini etkileyen değişkenleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma tarama modelindedir. Analiz sonuçlarına göre, normal gelişim gösteren akranlarının gözünde özel gereksinimli öğrencilerin orta düzeye yakın bir kabul düzeyine sahip oldukları bulunmuştur. Cinsiyet, yaş, sınıf düzeyi, normal gelişim gösteren öğrencinin özel gereksinimli kardeşe sahip olup olmama durumu, ailesinin gelir durumu, anne ve babasının eğitim durumunun özel gereksinimli öğrencilere yönelik sosyal kabul düzeyini anlamlı derecede değiştirmediği saptanmıştır
Anahtar Kelimeler:

-

The Factors That Affect the Views of Normally Developing Students on Mainstream Students

The most basic problem for individuals with special needs, is the orientation to the community and to be productive. However, in order to realize this purpose, the community is required to accept individuals with special needs and behave in positive approach. This study is realized in the schools of Altındağ District of Ankara to determine how the students with normal development socially view the mainstream students in their classes, the level of social acceptance of the mainstream students and the variables that affect the acceptance level. Research is survey model. According to the results of the analysis, mainstreaming students were found to have moderate levels of acceptance by their peers showing normal development. It is also founded that gender, age, class level, for the student showing normal development having or not having a sibling with special needs, family income, mother’s and father's educational level were not significantly change the social acceptance level of the mainstream students

___

  • Aktaş, C. ve Küçüker, S. (2002). Bilişsel - duyuşsal odaklı bir programın ilköğretim öğrencilerinin fiziksel engelli yaşıtlarına yönelik sosyal kabul düzeylerine etkisinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 3(2) 15-25
  • Aral, N. (2005). Entegre eğitim, Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi,6 (2), 69- 79.
  • Artan, İ. ve Balat, G. U. (2003). Okul öncesi eğitimcilerinin entegrasyona ilişkin bilgi ve düşüncelerinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi,1, 65-80.
  • Avcı, N. ve Mağden, D. (1999). Öğretmen Adaylarının Özürlü Öğrencilerin Kaynaştırılmasına İlişkin Görüşleri, IV.Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirileri, Eskişehir.
  • Ayral, M., Özcan, Ş., Can, R., Ünlü, A., Bedel, H., Şengün, G., Demirhan, Ş. ve Çağlar, K. (2013). Kaynaştırma Öğrencilerinin Sosyal Kabul Düzeyleri. ELMIS 2013 Uluslararası Özel Eğitim Kongresi 19-21 Haziran 2013, Akşehir.
  • Bıyıklı. L. (1989). Bedensel Özürlü Çocukların Benlik Kavramı: Aile Kabul Düzeyi Açısından. Ankara: Ankara ÜniversitesiBasımevi.
  • Cavkaytar, A. (2000). Zihin özel gereksinimlilerin eğitim amaçları, Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (1) 115-121.
  • Civelek, A. (1991). Zihinsel özel gereksinimli çocukların eğitiminde bütünleştirme yöntemi, Eğitim ve Bilim, 11(82).
  • Civelek, A. H., (1990). Eğitilebilir Zihinsel Özürlü Çocukların Sosyal Kabul Görmelerinde Normal Çocukların Bilgilendirilmelerinin ve İki Grubun Resim- İş ile Beden Eğitimi Derslerinde Bütünleştirilmelerinin Etkileri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Çolak, A., Vuran, S. ve Uzuner, Y. (2013). Kaynaştırma uygulanan bir ilköğretim sınıfındaki iyileştirilmesiçalışmaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 15(Özel Sayı) 33-49
  • özelliklerinin betimlenmesi ve
  • Darıca, N. (1992). Özürlü Çocukların Eğitiminde Entegrasyonun Önemi, I. Ulusal Özel Eğitim Kongresi(ss. 183-185). İstanbul: Ya-PA Yayınları.
  • Downing, J., Ryndak, D. &Clark, D. (2000). Paraeducators in inclusive classrooms: Their own perspective. Remedial and Special Education,21, 171-181, 10 Haziran 2013 tarihindehttp://www.uvm.edu/~cdci/parasupport/reviews/teacherengagement. pdfadresinden alınmıştır.
  • Eripek, S. (1992). Engelliler ve eğitimleri, Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 5, 79-94.
  • Frederickson. N. ve T. Cline. (2002). Special Educational Needs, Inclusion and Diversity. Open University Press: Philadelphia.
  • Gözün, Ö. ve Yıkmış A. (2004). Öğretmen adaylarının kaynaştırma konusunda bilgilendirilmelerinin kaynaştırmaya yönelik tutumlarının değişimindeki etkililiği, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5(2) 65-77.
  • İzci, E. (2005). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Özel Eğitim Konusundaki Yeterlilikleri, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4. (14) 106-114.
  • Kabasakal, Z., Girli, A., Okun, B., Çelik, N. ve Vardarlı, G. (2008). Kaynaştırma öğrencileri, akran ilişkileri ve akran istismarı, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi,23, 169-176.
  • Karasar, N. (1982). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar, İlkeler, Yöntemler. Ankara.
  • Kargın, T. ve B. Baydık. “Kaynaştırma Ortamındaki İşiten Öğrencilerin İşitme Engelli Akranlarına Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 3 (2) 27-39
  • Kargın, T. (2003). Cumhuriyetin 80.yılında özel eğitim, Milli Eğitim Dergisi, Sayı 160.
  • Kargın, T. (2004). Kaynaştırma: tanımı, gelişimi ve ilkeler, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5 (2), 1-13.
  • Kırcaali İftar, G. (1992). Özel eğitimde kaynaştırma, Eğitim ve Bilim, 16, 45-50.
  • Kırcaali-İftar, G. (1998). Özel gereksinimli bireyler ve özel eğitim,S. Eripek (Ed.), Özel Eğitim, (1-14) Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Kuz, T. (2001). Kaynaştırma Eğitimine Yönelik Tutumların İncelenmesi. Uzmanlık tezi. Ankara: T.C. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Yayınları: 17.
  • Metin, N. (1992). Okul öncesi dönemde özel gereksinimli çocuklar için kaynaştırma programları, Özel Eğitim Dergisi, 1(2), 34-36.
  • Metin, N. ve H.Ç. Güleç (1999). “İlköğretim Okullarındaki Eğitimcilerin Özürlü Çocuklarla Normal Çocukların Kaynaştırıldığı Programlar Hakkındaki Düşüncelerinin İncelenmesi”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(1), 59- 73.
  • Nal, A. ve Tüzün, I. (2011). Türkiye’de Kaynaştırma/Bütünleştirme Yoluyla Eğitimin Durumu, Kaynaştırmanın/Bütünleştirmenin Etkiliğini Artırmak İçin Politika ve Uygulama Önerileri Projesi. http://www.sabancivakfi.org/files/html/programlar/tghp/Tohum_Kaynastirm a_Durum_Raporu.pdf adresinden alınmıştır. Haziran 2013 tarihinde
  • Orel, A., Zerey, Z. ve Töret, G. (2004). Sınıf öğretmeni adaylarının kaynaştırmaya yönelik tutumlarının incelenmesi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5 (1), 23-33.
  • Orhan, M. (2010). Okulöncesi Kaynaştırma Öğrencileriyle Normal Gelişim Gösteren Öğrencilerin Sosyal Beceri ve Problem Davranışlarının Düzeyi İle Öğretmenlerin Kaynaştırmaya İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi, Eskişehir Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
  • Öncül, N. ve S. Batu. (2005). “Normal Gelişim Gösteren Çocuk Annelerinin Kaynaştırma Uygulamasına İlişkin Görüşleri”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 6 (2) 37-54.
  • Özürlülük Eğitimi: Toplum Özürlülüğü Nasıl Anlıyor Temel Araştırması, T.C. İdaresi Başbakanlık http://www.ozida.gov.tr/arastirma/toplum_ozurlulugu_nasil_anliyor.pdf adresinden alınmıştır. Başkanlığı, 10.05.2011tarihinde
  • Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği (2006). Resmî Gazete. Yayım Tarihi:31.05.2006. Sayısı: 26184.
  • Rummel, J. F. (?). Eğitimde Araştırmaya Giriş. Çev. Rezan Taşçıoğlu. Mesleki ve Teknik Öğretim Kitapları No:11, Ajans Türk Matbaacılık Sanayii, Ankara.
  • Sart, H., Ala H., Yazlık, Ö. ve Yılmaz, F.K. (2013) XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004 İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
  • Sucuoğlu, B. ve Diken, H. İ. (1999). Sınıfında zihin özel gereksinimli çocuk bulunan ve bulunmayan sınıf öğretmenlerinin zihin özel gereksinimli çocukların kaynaştırılmasına yönelik tutumların karşılaştırılması, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2(3), 25-39.
  • Sucuoğlu, B. ve Özokçu, O. (2005). Kaynaştırma öğrencilerinin sosyal becerilerinin değerlendirilmesi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 6 (1), 41-57.
  • Sünbül, A. M. ve Sargın, N. (2002). Okul Öncesi Dönemde Kaynaştırma Eğitimine İlişkin Öğretmen Tutumları: Konya İli Örneği, XI. Eğitim Bilimleri Kongresi, 23-26 Ekim 2002. Yakın Doğu Üniversitesi, Lefkoşa, KKTC.
  • Temel, Z. F. (2000). “Okulöncesi Eğitimcilerinin Engellilerin Kaynaştırılmasına İlişkin Görüşleri” Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18: 148 – 155.
  • York, J. & Tundidor, M. (1995). Issues raised in the name of inclusion: perspectives of educators, parents and studens. Journal of Association for Persons With Severe Handicaps, 20 (1), 31-44.
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1303-0493
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2000
  • Yayıncı: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

Üstün Yetenekli Bireylerin Görsel Yeti ve Farkındalığı

Alpaslan UÇAR

Öğretmen Adaylarının Zihin Engelli Birey Kavramına Yönelik Algıları

Hasan Said TORTOP, Büşra KANDEMİR, Ömer Ensar KAYA, Fazilet DEMİR

NB İlgi ve Yetenek Alanları Geliştirme Programı Hafta Sonu Özel Grupları

Necate BAYKOÇ, Duygu AYDEMİR

İlkokula Devam Eden Normal Gelişim Gösteren Çocukların Yetersizliği Olan Akranlarına Yönelik Tutumlarının İncelenmesi

Galibiye ÇETREZ İŞCAN, Yeşim FAZLIOĞLU, Cansu PARLAK

Sınıf Öğretmenlerinin, Kaynaştırma Eğitimine İlişkin Görüşleri ve Çeşitli Değişkenlere Göre Mesleki Tükenmişliklerinin İncelenmesi

Soner YATGIN, Habip Mehmet SEVGİ, Soykan UYSAL

Zihin Engelliler Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Bölümü Tercih Motivasyonları

Hasan Said TORTOP, Volkan KOÇAK, Muradiye ACAR, Esra ORUÇ, Hürü CANÖZ, Bahar KAPUSUZ, Emrah ÇOŞKUN

Normal Gelişim Gösteren Öğrencilerin Özel Gereksinimli Öğrencilere Bakışını Etkileyen Etkenler

Mustafa AYRAL, Şadan ÖZCAN, Rahmi CAN, Ahmet ÜNLÜ, Haydar BEDEL, Gökhan ŞENGÜN, Şenol DEMİRHAN, Kemal ÇAĞLAR

Öğretmen Performansi Dikkate Alinarak Doğrudan Öğretim Yaklaşimiyla Sunulan Hizmet İçi Eğitim Programinin Etkililiği

Emine GÜLTEKİN SEYLAN, Nihal VAROL ÖZYÜREK

Şemaya Dayalı Problem Çözme Stratejisinin Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrencilerin Problem Çözme Performanslarına Etkisi

Alpaslan KARABULUT, Ahmet YIKMIŞ, Hakan ÖZAK, Havva KARABULUT

Özel Eğitim Öğretmenlerinin Hizmetiçinde Yetiştirilme Düzeyleri

Osman YILDIRIM, Nezir ÜNSAL, Bahtiyar TOLUNAY