YAZILI KAYNAKLAR IŞIĞINDA İSKİTLERİN KÖKENİ ÜZERİNE GÖRÜŞLER

Grek kaynaklari başta olmak üzere Çin, Pers ve Asur kaynaklarinda verilen bilgilerle arkeolojik kazilar sonucunda ortaya çikartilan buluntular İskitlerin tarih ve kültürlerinin aydinlatilmasinda önemli bir yer tutmuş ve tutmaya da devam etmektedir. Ancak, Mançurya’dan Macaristan’a Kafkaslar’dan Misir önlerine kadar tarihte kayda değer gelişmelerde yerlerini alan, “Tarih yapan, ama tarih yazmayan” İskitlerin kimlikleri, yani soy etnik kökleri de araştirilmaya çalişilmiş, onlarin kökenleri hakkinda görüşler ileri sürülmüş ve bilim adamlari arasinda bir görüş birliğine varilamamiştir. İskitlerin kökenine dair antik kaynaklarda ve arkeolojik kazilar sonucunda ortaya çikarilan buluntularda yeterli bilgiler bulunmamaktadir. İskit araştirmalarinin başlamasiyla birlikte İskitlerin kökeni meselesi de gündeme gelmiş ve çeşitli görüşler ileri sürülmüştür. E.H. Minns, “Etnografya ile ilgili hiçbir mesele belki de İskitlerin soyu problemi kadar tartişilmadi” demek suretiyle meselenin önemini belirtmektedir. Zihinleri meşgul eden bu mesele üzerinde 18. yüzyildan günümüze kadar çalişmalar yapilarak, çeşitli görüşler ileri sürülmüştür. Bazi otoriteler İskitlerin İranî, bazilari Slav ve bazilari da Ural-Altay irkina mensup olduklarini belirtmiştir. Buna göre, İranî, Slav ve Ural-Altayli görüşleri olmak üzere üç farkli bakiş açisi ortaya çikmaktadir. Makalede yazili kaynaklar işiğinda İskitlerin kökeni ele alinmiştir.

Anahtar Kelimeler:

İskitler, Bozkir, Göçebe Kültürü, Sakalar, Demir Çaği

Investigation of the Origin of the Scythians According to Written Sources

Greek sources, mainly Chinese, Persian and Assyrian sources revealed by the findings of archaeological excavations in the information given in the elucidation of the history and culture of the Scythians has taken an important place and to keep it continue. Despite the research conducted by many scientists on the origin of the Scythians, who, taking part in historical events from Manchuria to Hungary, from the Caucasus to Egypt, “made history, but did not write it”, there was no consensus among scientists. There is not enough information about the origin of the Scythians in ancient sources and finds unearthed as a result of archaeological excavations. With the beginning of Scythian studies, the issue of the origin of the Scythians was also raised and various opinions were put forward. E.H. Minns states the importance of the issue by saying that “no issue related to ethnography has perhaps been discussed as much as the problem of the ancestry of the Scythians”. On this issue, which keeps minds busy various opinions have been put forward by carrying out studies from the XVIII century to the present day. Some authorities have stated that the Scythians belonged to the Iranian, some to the Slavic, and some to the Ural Altaic race. Accordingly, three different points of view arise the Iranian, Slavic and Ural Altaic views. The article discusses the origin of the Scythians in the light of written sources.

Keywords:

scythian, steppe, nomadic culture, Saki, Iron Age,

PDF

___

1. Durmuş, İlhami, İskitler [Scythians]. Akçağ Yayinlari, Ankara, 2012. [in Turkish]
2. Herrmann, Albert, “Die Saken und der Skythenzug des Dareios” [The Saks and the Scythian train of Darius], Beihefts zur Archiv für Orientforschung I., 1933, 157–170. [in German]
3. Herodotos, Herodotos Tarihi [The History of Herodotus], (Çev. Müntekim Ökmen), Remzi Kitabevi, İstanbul, 1973. [in Turkish]
4. Minns, Ellis H., Scythians and Greeks, University Press, Cambridge, 1913.
5. Herrmann, Albert, “Sakai”, Paulys Real Encyclopaedie der Classischen Altertumswissenschaft, Stuttgart, II Al, 1921, 1770–1806. [in German]
6. Kretschmer, Karl, “Scythae”, Paulys Real Encyclopâdie der Classischen Altertumswissenschaft, Stuttgart, II A 1, 1921, 923-942. [in German]
7. Junge, Julius, Saka-Studien, Der Fern Nordosten in Weltbild der Antike [Saka Studies, the Far Northeast in the worldview of antiquity], Dieterichsch Verlagsbuchhandlung, Leipzig, 1939. [in German]
8. Von Der Osten, Hans Hennig, Die Welt der Perser [The World of the Persians], Gustav Kil-pert Verlag, Stuttgart, 1956. [in German]
9. Potratz, Johannes, Die Skythen in Südrussland, Ein untergangenes Volk in Südosteuropa [The Scythians in the South of Russia, the Lost people in Southeastern Europe], Raggi Verlag, Basel, 1963. [in German]
10. Rostovtzeff, Mikhail, İ., Iranians and Greeks in South Russia, Russel and Ruslell, New York, 1969.
11. Grousset, Rene, Bozkir İmparatorluğu [Empire of the Steppe]. (Çev. Reşat Uzmen), Ötüken Neşriyat A.Ş., İstanbul, 1980. [in Turkish]
12. Memiş, Ekrem, İskitler'in Tarihi [History of the Scythians]. Selçuk Üniversitesi Basimevi, Konya, 1987. [in Turkish]
13. Grote, George, History of Greece, III, Harper, New York, 1857.
14. Kiepert, Heinrich, Lehrbuch der alten Geographie [Textbook of Ancient Geography], II, Dietrich, Berlin, 1878. [in German]
15. Mordtmann, Andreas David, “Über die Keilinschriften zweiter Gattung“ [On cuneiform inscriptions of the second kind], Zeitschrift der Deutschen Morgenlandischen Gesellschaft, XXIV, 1870, 1-85. [in German]
16. Kuun, Geza, Codex Cumanicus’un Önsözü [Foreword to the Codex Cumanicus], Budapest Oriental Reprints, Budapest, 1981. [in Turkish]