Kavimler Göçü ve Batı Roma İmparatorluğu’nun Çöküşü
Türklerin çeşitli sebeplerden dolayı anayurtlarından ayrılmaları ile başlayan
kavimler göçü neticesinde Batı Roma İmparatorluğu’nun sonunu hazırlayan birtakım
olaylar cereyan etmiştir. Türklerin önlerinde bulunan Germen kavimlerini
batıya doğru itmeleri, bu kavimlerin Roma İmparatorluğu’nun sınırlarını tehdit etmesine
neden olmuştur. İmparator I. Theodosius (379-395) döneminde bir yandan
içeride ekonomik, dini, toplumsal karışıklıklar yaşanırken diğer yandan devletin
sınırları barbar akınları ile büyük bir tehdit altına girmiştir. Böyle bir ortamda
I. Theodosius 395 yılında imparatorluğu iki oğlu Arkadius ve Honorius arasında
taksim etmiştir. Bu taksimat doğu ile batı arasında kesin bir ayrılığı hedeflemezken
esasen de bir ayrılığın başlangıcı olmuştur. Zaman içerisinde imparatorluğun doğu
yakası stratejik, askeri, siyasi, ekonomik vs. nedenlerden dolayı gittikçe güçlenirken,
batı yakası Germen kavimlerin saldırı ve tazyikiyle zayıflamaya başlamıştır.
Bu durum Batı Roma İmparatorluğu’nun sonunu getirirken Avrupa kıtasının siyasi
ve etnik haritasının da büyük ölçüde değişmesine neden olmuştur.
___
- AHMETBEYOĞLU, Ali, (1995), Grek Seyyahı Priskos (V. Asır)’a Göre Avrupa
Hunları, İstanbul, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayınları
AHMETBEYOĞLU, Ali, (2013), Avrupa Hunları, İstanbul, Yeditepe Yayınevi
ATLAN, Sabahat, (2014), Roma Tarihi’nin Ana Hatları, Ankara, Türk Tarih Kurumu
Yayınları
BASIK, Celâlettin, (2013), Hiç Bizans Olmadı Romulus’tan Fatih’e Roma Devleti,
cilt: 1, İstanbul, Türkmen Kitabevi Yayınları
BRION, Marcel, (2005), Asya ve Avrupa’da Hunlar, (Türkiye Türkçesine Aktaran:
M. Reşat Uzmen), İstanbul, Çatı Kitapları
ÇAPAN, Fatma, (2015), “Avrupa Hun Devleti’nin Büyük Hükümdarı Attila’ya
Suikast Girişimi”, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 217, s. 41-52.
DAVIES, Norman, (2006), Avrupa Tarihi, (Türkiye Türkçesine Aktaran: M. Ali
Kılıçbay) Ankara, İmge Kitabevi Yayınları
DEMİRCİOĞLU, Halil, (2015), Roma Tarihi, Ankara, Türk Tarih Kurumu Yayınları
DEMİRKENT, Işın, (2000), “1082-1302 Yılları Arasında Bizans-Venedik İlişkilerine
Kısa Bir Bakış”, Tarih Dergisi, Sayı: 36, s. 137-154.
GIBBON, Edward, (1987), Roma İmparatorluğu’nun Gerileyiş ve Çöküş Tarihi,
Cilt: 2-3, (Türkiye Türkçesine Aktaran: Asım Baltacıgil), İstanbul, Bilim Felsefe
Sanat Yayınları
GOLDEN, Peter B., (2006), Türk Halkları Tarihine Giriş, (Türkiye Türkçesine
Aktaran: Osman Karatay), Çorum, Karam Yayınları
GÖMEÇ, Sadettin, (2011), “Türk Tarihinde Sek El -Çik- Çigil Meselesi”, Ankara
Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türkoloji Dergisi, Cilt: 18, Sayı: 2, s.
49-60.
GROUSSET, Renѐ, (2015), Stepler İmparatorluğu, (Türkiye Türkçesine Aktaran:
Halil İnalcık), Ankara, Türk Tarih Kurumu Yayınları
HERRIN, Judith, (2010), Bizans Bir Ortaçağ İmparatorluğunun Şaşırtıcı Yaşamı,
(Türkiye Türkçesine Aktaran: Uygur Kocabaşoğlu), İstanbul, İletişim Yayınları
İPLİKÇİOĞLU, Bülent, (2007), Hellen ve Roma Tarihinin Anahatları, İstanbul,
Arkeoloji ve Sanat Yayınları
KAFESOĞLU, İbrahim, (1951), “Szasz Bela, A Hunok Törtenete Atilla Nagykiraly
(Hun Tarihi)”, Türkiyat Mecmuası, Cilt: 9, s. 189-198.
KAFESOĞLU, İbrahim, (2013), Türk Milli Kültürü, İstanbul, Ötüken Yayınları
KÖPRÜLÜ, Mehmet Fuat, (2005), Türkiye Tarihi Anadolu İstilasına Kadar
Türkler, Ankara, Akçağ Yayınları
KURAT, Akdes Nimet, (2002), IV.-XVIII. Yüzyıllarda Karadeniz Kuzeyindeki
Türk Kavimleri ve Devletleri, Ankara, Murat Kitabevi Yayınları
LEMERLE, Paul, (2004), Bizans Tarihi, (Türkiye Türkçesine Aktaran: Galip
Üstün), İstanbul, İletişim Yayınları
OSTROGORSKY, Georgy, (2015), Bizans Devleti Tarihi, (Türkiye Türkçesine
Aktaran: Fikret Işıltan), Ankara, Türk Tarih Kurumu Yayınları
ÖGEL, Bahaeddin, (2003), İslamiyetten Önce Türk Kültür Tarihi, Ankara, Türk
Tarih Kurumu Yayınları,
PONTING, Clive, (2011), Yeni Bir Bakış Açısıyla Dünya Tarihi, (Türkiye Türkçesine
Aktaran: Eşref Özbilen), İstanbul, Alfa Yayınları
RASONYI, László, (2008), Tarihte Türklük, (Türkiye Türkçesine Aktaran: H.
Ziya Koşay T. Andaç, N. Uğurlu), İstanbul, Örgün Yayınevi
ROUX, Jean Paul, (2004), Türklerin Tarihi Pasifik’ten Akdeniz’e 2000 Yıl, (Türkiye
Türkçesine Aktaran: Aykut Kazancıgil, Lale Arslan), İstanbul, Kabalcı
VASILIEV, Aleksandr, (1943), Bizans İmparatorluğu Tarihi, (Türkiye Türkçesine
Aktaran: A. Müfid Mansel), Ankara, Maarif Matbaası