TÜKENMİŞLİK SENDROMU ÜZERİNDE COVİD-19 KORKUSUNUN ETKİSİ: HASTANE ÇALIŞANLARI ÖRNEĞİ

Bu çalışmanın temel amacı tükenmişlik sendromu üzerinde Covid-19 korkusunun etkisini incelemektir. 15-25 Şubat 2021 tarihleri arasında gerçekleştirilen bu kesitsel çalışma 244 hastane çalışanının katılımıyla tamamlanmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistiklere ek olarak t-testi, ANOVA, Pearson korelasyon ve basit regresyon analizi kullanılmıştır. Çalışma sonucunda hastane çalışanlarının yaklaşık %28’inin potansiyel tükenmişlik riskine sahip oldukları, yaklaşık %5’inin ise tükenmişlik dolayısıyla profesyonel yardıma ihtiyaç duydukları saptanmıştır. Hastane çalışanlarının orta düzeyde bir Covid-19 korkusuna sahip oldukları belirlenmiştir. Katılımcıların cinsiyet, medeni durum, eğitim düzeyi, mesleki unvan ve Covid-19 pozitif tanısı alıp almama durumları ile Covid-19 korkusu ve Tükenmişlik Sendromu ölçekleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Tek anlamlı farklılığın katılımcıların yaş düzeyi ile tükenmişlik düzeyi ortalamaları arasında olduğu ve gençlerin tükenmişlik sendromundan daha fazla muzdarip oldukları ortaya konulmuştur. Katılımcıların Covid-19 korku düzeyi ortalamaları ile tükenmişlik ortalamaları arasında orta düzeyde (r: 0,473) bir ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca katılımcıların tükenmişlik sendromu düzeyleri üzerinde Covid-19 korkusu düzeylerinin %22,4’lük bir etkisi olduğu hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Covid-19, Korku, Tükenmişlik, Sağlık Sektörü

EFFECT OF COVID-19 FEAR ON THE BURNOUT SYNDROME: THE SAMPLE OF HOSPITAL STAFF

The main purpose of this study is to examine the effect of Covid-19 fear on burnout syndrome. This cross-sectional study, conducted between 15-25 February 2021, was completed with the participation of 244 hospital staff. In addition to descriptive statistics, t-test, ANOVA, Pearson's correlation and simple regression analysis were used in the analysis of the data. As a result of the study, it was determined that approximately 28% of hospital employees have a potential risk of burnout, and approximately 5% need professional help due to burnout. It has been determined that hospital staff have a moderate fear of Covid-19. It was determined that there was no statistically significant difference between the participants' gender, marital status, education level, professional title, and whether they were diagnosed with Covid-19 positive or not, and the scales of Covid-19 fear and Burnout Syndrome. It has been demonstrated that the only significant difference is between the age level of the participants and their average burnout level and that the young people suffer from burnout syndrome more. A moderate relationship (r: .473) was found between the participants' mean Covid-19 fear level and their burnout averages. Besides, it has been calculated that the fear of Covid-19 has an effect of 22.4% on the burnout syndrome levels of the participants.

Keywords:

Covid-19, Fear, Burnout, Health Sector,

PDF

___

Abdelghani, M., El-Gohary, H. M., Fouad, E., & Hassan, M. S. (2020). Addressing the relationship between perceived fear of COVID-19 virus infection and emergence of burnout symptoms in a sample of Egyptian physicians during COVID-19 pandemic: a cross-sectional study. Middle East Current Psychiatry, 27(70), 1-9.
Ahorsu, D. K., Lin, C. Y., Imani, V., Saffari, M., Griffiths, M. D., & Pakpour, A. H. (2020) The Fear of COVID19 Scale: development and initial validation. International Journal of Mental Health and Addiction, 1.
Arpacıoğlu, S., Baltalı, Z., & Ünübol, B. (2021). COVID-19 pandemisinde sağlık çalışanlarında tükenmişlik, Covid korkusu, depresyon, mesleki doyum düzeyleri ve ilişkili faktörler. Cukurova Medical Journal, 46(1), 88-100.
Bakioğlu, F., Korkmaz, O., & Ercan, H. (2020). Fear of COVID-19 and positivity: Mediating role of intolerance of uncertainty, depression, anxiety, and stress. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-14.
Bradley, M., & Chahar, P. (2020). Burnout of healthcare providers during COVID-19. Cleveland Clinic Journal of Medicine, 1-3.
Broche-Pérez, Y., Fernández-Fleites, Z., Jiménez-Puig, E., Fernández-Castillo, E., & Rodríguez-Martin, B. C. (2020). Gender and fear of COVID-19 in a Cuban population sample. International journal of mental health and addiction, 1-9.
Brooks, S. K., Webster, R. K., Smith, L. E., Woodland, L., Wessely, S., Greenberg, N., & Rubin, G. J. (2020). The psychological impact of quarantine and how to reduce it: Rapid review of the evidence. The Lancet, 395(10227), 912–920.
Cin, S., & Hoşgör, H. (2020). Covid-19 tanılı hastalara bakım veren yoğun bakım hemşirelerinin yaşam doyumu ve tükenmişlik düzeyleri. Sağlık Bilimleri-Güncel Araştırmalar ve Yeni Eğilimler (Ed: Demir, H., & Başkan, C.). IVPE Yayıncılık, Cetinje-Karadağ.
Çakır, Ö., & Tanğ, Y. (2018). Türkiye’de sağlık çalışanlarında tükenmişlik sendromu: bir meta analiz çalışması. Is, Guc: The Journal of Industrial Relations & Human Resources, 20(4), 43-60.
Dimitriu, M. C., Pantea-Stoian, A., Smaranda, A. C., Nica, A. A., Carap, A. C., Constantin, V. D., ... & Socea, B. (2020). Burnout syndrome in Romanian medical residents in time of the COVID-19 pandemic. Medical Hypotheses, 144, 109972.
Dinibutun, S. R. (2020). Factors associated with burnout among physicians: An evaluation during a period of COVID-19 pandemic. Journal of Healthcare Leadership, 12, 85-94.
Doshi, D., Karunakar, P., Sukhabogi, J. R., Prasanna, J. S., & Mahajan, S. V. (2020). Assessing coronavirus fear in Indian population using the fear of COVID-19 scale. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-9.
Giusti, E. M., Pedroli, E., D'Aniello, G. E., Badiale, C. S., Pietrabissa, G., Manna, C., ... & Molinari, E. (2020). The psychological impact of the COVID-19 outbreak on health professionals: a cross-sectional study. Frontiers in Psychology, 11:1684.
Gritsenko, V., Skugarevsky, O., Konstantinov, V., Khamenka, N., Marinova, T., Reznik, A., & Isralowitz, R. (2020). COVID 19 fear, stress, anxiety, and substance use among Russian and Belarusian university students. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-7.
Haktanir, A., Seki, T., & Dilmaç, B. (2020). Adaptation and evaluation of Turkish version of the fear of COVID-19 scale. Death Studies, 1-9.
Hoşgör, H., & Gün, İ. (2020). Mobbing ve tükenmişlik arasındakı ilişki: bir meta analiz çalışması. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 290-314.
Hoşgör, H., Dörttepe, Z. Ü., & Sağcan, H. (2020). Acil sağlık hizmetleri çalışanlarında covid-19 anksiyetesi ve mesleki performans ilişkisinin tanımlayıcı değişkenler açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(3), 865-886.
Hu, D., Kong, Y., Li, W., Han, Q., Zhang, X., Zhu, L. X., ... & Zhu, J. (2020). Frontline nurses’ burnout, anxiety, depression, and fear statuses and their associated factors during the COVID-19 outbreak in Wuhan, China: A large-scale cross-sectional study. EClinicalMedicine, 24, 100424, 1-10
Johns Hopkins University, Coronavirus Resource Center (2021). https://coronavirus.jhu.edu/map.html
Kang L, Li Y, Hu S, Chen M, Yang C, Yang BX, et al. The mental health of medical workers in Wuhan, China dealing with the 2019 novel coronavirus. Lancet Psychiatry. 2020;7:e14.
Labrague, L. J., & de Los Santos, J. A. A. (2020). Fear of Covid‐19, psychological distress, work satisfaction and turnover intention among frontline nurses. Journal of Nursing Management, 1-9. Lee, S. A., Jobe, M. C., Mathis, A. A., & Gibbons, J. A. (2020). Incremental validity of coronaphobia: Coronavirus anxiety explains depression, generalized anxiety, and death anxiety. Journal of anxiety disorders, 74, 102268.
Lu W, Wang H, Lin Y, Li L. (2020). Psychological status of medical workforce during the COVID-19 pandemic: A cross-sectional study. Psychiatry Resources. 2020:112936.
Majeed, M. M., Sarwar, H., & Ramzan, Z. (2021). The Psychology of Coronavirus Fear: Are Dentists of Pakistan Suffering from Corona-Phobia?. Journal of Pakistan Dentist Association, 30(1), 1-6.
Martínez-López, J. Á., Lázaro-Pérez, C., Gómez-Galán, J., & Fernández-Martínez, M. D. M. (2020). Psychological impact of COVID-19 emergency on health professionals: Burnout incidence at the most critical period in Spain. Journal of Clinical Medicine, 9(9), 3029.
Maslach, C., Schanfeli, W. B., Leiter, M. R. (2001). Job burnout. Annual Review Psychology, 52, 397-422.
Mora-Magaña, I., Lee, S. A., Maldonado-Castellanos, I., Jiménez-Gutierrez, C., Mendez-Venegas, J., Maya-Del-Moral, A., ... & Jobe, M. C. (2020). Coronaphobia among healthcare professionals in Mexico: A psychometric analysis. Death Studies, 1-10.
Mora-Magaña, I., Lee, S. A., Maldonado-Castellanos, I., Jiménez-Gutierrez, C., Mendez-Venegas, J., Maya-Del-Moral, A., ... & Jobe, M. C. (2020). Coronaphobia among healthcare professionals in Mexico: A psychometric analysis. Death Studies, 1-10.
Murat, M., Köse, S., & Savaşer, S. (2020). Determination of stress, depression and burnout levels of front‐line nurses during the COVID‐19 pandemic. International Journal of Mental Health Nursing.
Nicomedes, C. J. C., & Avila, R. M. A. (2020). An analysis on the panic during COVID-19 pandemic through an online form. Journal of affective disorders, 276, 14-22.
Ozgunay, S. E., Akca, F., Karasu, D., Eminoglu, S., & Gamlı, M. Coronavirüs (COVID-19) Pandemi Sürecinde, Anestezistlerin Yaşadıkları Korku Düzeyleri ve Profilaksi Uygulamalarının Değerlendirilmesi. Journal of Anesthesiology and Reanimation Specialists’ Society, 29(1), 25-31.
Paksoy, H. M. (2020). Covid-19 pandemisi ile oluşan korku ve davranışlara inancın etkisi üzerine bir araştırma: Türkiye örneği. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 135-155.
Ruiz‐Fernández, M. D., Ramos‐Pichardo, J. D., Ibáñez‐Masero, O., Cabrera‐Troya, J., Carmona‐Rega, M. I., & Ortega‐Galán, Á. M. (2020). Compassion fatigue, burnout, compassion satisfaction and perceived stress in healthcare professionals during the COVID‐19 health crisis in Spain. Journal of clinical nursing, 29(21-22), 4321-4330.
Sakib, N., Akter, T., Zohra, F., Bhuiyan, A. I., Mamun, M. A., & Griffiths, M. D. (2021). Fear of COVID-19 and depression: a comparative study among the general population and healthcare professionals during COVID-19 pandemic crisis in Bangladesh. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-17.
Sher, L. (2020). The impact of the COVID-19 pandemic on suicide rates. QJM: An International Journal of Medicine, 113(10), 707-712.
Talaee, N., Varahram, M., Jamaati, H., Salimi, A., & Attarchi, M. (2020). Stress and burnout in health care workers during COVID-19 pandemic: Validation of a questionnaire. Journal of Public Health: From Theory to Practice, 1–6.
Uzun, L. N., & Mayda, A. S. (2020). Hemşirelerde tükenmişlik düzeyinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi: bir üniversite hastanesi örneği. Konuralp Tıp Dergisi, 12(1), 137-143.
Wu, Y., Wang, J., Luo, C., Hu, S., Lin, X., Anderson, A. E., … Qian, Y. (2020). A comparison of burnout frequency among oncology physicians and nurses working on the front lines and usual wards during the COVID-19 epidemic in Wuhan, China. Journal of Pain and Symptom Management. Yakut, E., Kuru, Ö., & Güngör, Y. (2020). Sağlık personelinin covid-19 korkusu ile tükenmişliği arasındaki ilişkide aşırı iş yükü ve algılanan sosyal desteğin etkisinin yapısal eşitlik modeliyle belirlenmesi. EKEV Akademi Dergisi, 24(83), 241-262.
Yıldırım, M., & Solmaz, F. (2020). COVID-19 burnout, COVID-19 stress and resilience: Initial psychometric properties of COVID-19 Burnout Scale. Death Studies, 1-9.
Zhang, J., Wu, W., Zhao, X., & Zhang, W. (2020). Recommended psychological crisis intervention response to the 2019 novel coronavirus pneumonia outbreak in China: a model of West China Hospital. Precision Clinical Medicine, 3(1), 3-8.