Uluslararası Göçmenlerin Türkiye’ye Uyumu Yasal Düzenlemeler Ne Derece Uyumu/Entegrasyonu Hedefliyor?

Türkiye, uluslararası göçmenler için üç türlü uyum politikası izlemektedir. Birincisi, kültürel olarakbenzer bir topluluk oluşturma hedefi çerçevesinde Türk soylu ve Türk kültürüne bağlı uluslararasıgöçmen gruplarının uyum politikası, ikincisi ülkenin refahına katkı sağlayabilecek sosyo-ekonomikdüzeyi yüksek, kamu düzeni ve güvenliğini tehlikeye atmayacak grupların uyum politikası, üçüncüsüise sosyo-ekonomik düzeyi düşük uluslararası göçmenlerin geçici olarak ülkede barınmalarınaolanak sunan ve ülkenin yasal kayıt sistemine entegre edilmelerini mümkün kılan “geçici” olaraknitelendirilebilecek yapıdaki bir tür uyum politikasıdır. Bu politikalar ile, Türkiye düzensiz göçlemücadeleyi temel almakta, sosyo-ekonomik düzeyi yüksek ve / veya Türk soylu göçmenlerin kalıcıolarak ülkede barınmalarını hedeflemektedir. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanun (YUKK)’datanımlanan uluslararası koruma statüleri de uluslararası göçmenlerden sadece Avrupa’dan gelenleriçin daha kalıcı uyum stratejisi belirlemiştir. Avrupa dışından gelenlerin ülkedeki kalıcılığı ise etnikaidiyetlerine ve sosyo-ekonomik düzeylerine göre değişmektedir. Makalenin temel iddiası, Türkiye’ninmevcut göç politikasının oluşum sürecinin başından itibaren uyumu haklarda eşit bir toplulukoluşturma perspektifinden tanımlamadığı, uluslararası göçmenlerin uyumunun, sosyal, ekonomikpolitik ve hukuki olarak parçalı olarak gerçekleştiği, uyum politikasının uygulama safhasında,konjonktürel gelişmelerle şekillenmekte olduğudur. Çalışmada yapılan değerlendirme, uyum konusubağlamında tarihsel süreç içerisinde göç politikasının belli başlı yazılı dokümanlarının sistematikanalizinin yapılması ve Ankara ve İstanbul’da Göç İdaresi Genel Müdürlüğü Uyum ve İletişim DaireBaşkanlığı’nda çalışan uzmanlar ile yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler yoluyla gerçekleştirilmiştir.

Harmonization of International Migrants in Turkey : To What Extent are Legal Measures Targeting Integration?

Turkey follows three kinds of harmonization policy for international migrants. The first aims to createa culturally homogeneous community through integration of migrants of Turkish origin and culture.The second is aimed at groups with a high socio-economic levels, who will contribute to the welfareof the country and not threaten public order and security. The third which can be described as a kindof “temporary harmonization policy”, aims to allow international migrants with low socio-economiclevel temporarily accommodated in the country to be registered formally. The basic principle of thesepolicies is to fight against irregular immigration while allowing migrants with high socio-economiclevel or of Turkish origin and culture to settle in the country permanently. In the Law on Foreigners andInternational Protection, the concept of harmonization is not clearly defined and its policy goals are notspecified. The international protection status defined in this law defines a permanent harmonizationstrategy for migrants coming from Europe, while the permanence of migrants coming from non-European countries varies according to their ethnic identity and socio-economic status. The mainargument of the article is that Turkish migration policy has never defined harmonization from theperspective of creating a community with equal rights. The harmonization of immigrants is socially,economically and legally fragmented and is shaped largely through the context of implementation.The study is based on the systematic analysis of the major written documents of immigration policyand semi-structured interviews with experts working in the Department of Harmonization andCommunication in the Directorate General of Migration Management in Ankara and Istanbul.

___

  • Aslan, M., J.F. Pérouse, (2003) “Istanbul: Le Comptoir, Le Hub, Le Sas et L’Impasse”, Revue Europeenne des Migrations Internationales, 19(3): 173-204. Brodie, J. (1997) “Meso – Discourses, State Forms and the Gendering of Liberal-Democratic Citizenship”, Citizenship Studies, 1(2): 223–242. Danış, D., C., Taraghi, J.F., Pérouse (2009) “Integration in Limbo”: Iraqi, Afgan, Maghrebi and Iranian Migrant in Istanbul”, A. İçduygu ve K. Kirişçi (eds) Land of Diverse Migrations: Challenges of Emigration and Immigration in Turkey, Istanbul: Istanbul Bilgi University Press, 443-636. De Zwart, F. (2005) “ The Dilemma of Recognition: Administrative Categories and Cultural Diversity”, Theory and Society, 34(2): 137–169. Ekşi, N. (2018) Yabancılar ve Uluslararası Koruma Hukuku, 5. Basım, Istanbul: Beta Yayıncılık. Erder, S. (2018) Zorla Yerleştirilmeden Yerinden Edilmeye: Türkiye’de Değişen İskan Politikaları, İstanbul: İletişim. Ersanilli, E., R. Koopmans (2010) “Rewarding Integration? Citizenship Regulations and Socio-cultural Integration of Immigrants in Nederlands, France and Germany”, Journal of Ethnic and Migration Studies, 36 (5): 773-791. Erten, R. (2010) “5901 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununa Göre Türk Vatandaşlığının Kazanılması”, Prof. Dr. Fırat Öztan’a Armağan, Ankara: Turhan Kitapevi, 917 – 959. Fudge, J. (2005) “After Industrial Citizenship, Market Citizenship or Citizenship at Work?”, Industrial Relations, 60(4): 631–656. Geddens A., P. Scholten (2016) The politics of migration: İmmigration in Europe, second edition, London: Sage Edition. İçduygu, A. (2010) “Türkiye’de Uluslararası Göçün Siyasal Arka planı: Küreselleşen Dünyada Ulus-Devleti İnşa Etmek ve Korumak”, B. Push B. ve T. Wilkoszewski, Türkiye’ye Uluslararası Göç, , İstanbul: Kitap Yayınevi, İçduygu, A., D. Aksel (2013) “Turkish Migration Policies: A Critical Historical Retrospective.” Perceptions, 18 (3): 167–190. Grace, B., S. J. Nawyn, B. Okwako, (2017) “The Right to Belong (If You Can Afford It): Market-based Restrictions on Social Citizenship in Refugee Resettlement”, Journal of Refugee Studies, 31(1): 42–62. Kymlicka W. (1995) Multicultural citizenship, Oxford: Oxford University Press. Koopmans R, P. Statham, M. Giugni, F. Passy (2005) Contested Citizenship: Immigration and Cultural Diversity in Europe, Minneapolis: University of Minnesota Press. Odman, T. (1995) Mülteci Hukuku, Ankara: SBF İnsan Hakları Merkezi. Öztürk – Övünç, N. (2017), “Reflections of the past, expectations for the future: a legal analysis on the development of asylum law in Turkey”, Research and Policy on Turkey, 2 (2): 192–209. https://doi.or g/10.1080/23760.818.2017.1350356 Phillimore, J., L. Goodson (2008) “Making a place in the global city: the relevance of indicators of integration”, Journal of Refugee Studies, 21(3): 305–325. Saggar, S. (1995) “Integration and Adjustment: Britain’s Liberal Settlement Revisited” in D. Lowe, (ed.) Imigration and Integration: Australia and Britain, London: Bureau of Immigration, Multicultural and Population Research and Sir Robert Menzies Centre for Australian Studies: London. Schild, V. (2000) ‘Neo-liberalism’s New Gendered Market Citizens: The ‘‘Civilizing’’ Dimension of Social Programmes in Chile’, Citizenship Studies, 4(3): 275–305. Scholten P., E. Collett, M. Petrovic (2017) “Mainstreaming migrant integration? A critical analysis of a new trend in integration governance” International Review of Administrative Sciences, 83(2): 283–302. Şimsek, D. (2018) “Transnational Activities of Syrian Refugees in Turkey: Hindering or Supporting Integration”, İnternational Migration, basım öncesi çevirim içi yayınlanmış, 11 temmuz 2018, https://doi.org/10.1111/imig.12489 Şimsek, D. (2018a) “Integration Processes of Syrian Refugees in Turkey : Classed-Based Integration”, Journal of Refugee Studies, basım öncesi çevirim içi yayınlanmış, 19 ekim 2018, DOİ:10.1093/jrs/fey057 Scholten, P. (2011) Framing immigrant integration: Dutch research-policy dialogues in comparative perspective. Amsterdam: Amsterdam University Press. TBMM (2018) “Insan Haklarını _Inceleme Komisyonu Mülteci Hakları Alt Komisyonu göç ve uyum raporu”, https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/insanhaklari/docs/2018/goc_ve_uyum_raporu.pdf TEKELI, İ. (2011) Göç ve Ötesi, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları. UNHCR, (2014) “Guidelines on Temporary Protection or Stay Arrangements.” https://www.unhcr. org/5304b71c9.pdf Üstel, F. (2011) Makbul Vatandaş’ın Peşinde: II. Meşrutiyet’ten Bugüne Vatandaşlık Eğitimi, İstanbul: İletişim. Vertovec, S. (2007) “Super-diversity and its implications”, Ethnic and Racial Studies 30(6): 1024–1054. Zapata-Barrero, R. (2015) Interculturalism in Cities: Concept, Policy and Implementation, Cheltenham: Edward Elgar.