Görme Yetersizliği Olan ve Olmayan Öğretmenlerin Örgütsel Destek ve Örgütsel Adalet Algıları

Öz Bu araştırmada engelli olmayan öğretmenler ve görme engelli öğretmenlerin görüşlerine bağlı olarak algılanan örgütsel destek ve örgütsel adalet algısı ilişkisi incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2016-2017 eğitim öğretim yılı bahar döneminde görev yapan 154 görme engelli öğretmen ve 278 engelli olmayan öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma verileri “Örgütsel Adalet Algısı Ölçeği” ve “Örgütsel Destek Ölçeği” ile toplanmıştır. Katılımcılardan toplanan veriler aritmetik ortalama, standart sapma, t-testi, Anova, doğrulayıcı faktör analizi (DFA), Pearson korelasyon ve regresyon analizi ile çözümlenmiştir. Sonuç olarak, çalışma bulguları bir bütün olarak değerlendirildiğinde, öğretmenlerin örgütsel adalet algısı yaşadıkları; bu örgütsel adalet algısının cinsiyete, mesleki kıdeme, görme engelli olma ya da engelli olmama durumuna göre ve medeni duruma göre farklılık göstermemekle birlikte, öğretmenin örgütsel destek algısı üzerinde etkisi olduğu görülmüştür. Örgütsel desteğin de mesleki kıdem, medeni duruma, görme engelli olma ya da engelli olmama durumuna göre farklılık göstermediği buna karşın erkek öğretmenler lehine farklılık gösterdiği tespit edilmiştir.

___

  • Zainalipour, H., Fini, A. A. S., & Mirkamali, S. M. (2010). A study of relationship between organizational justice and job satisfaction among teachers in Bandar Abbas middle school. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 5(1), 1986-1990. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.07.401
  • Tokmark, I., Turen, U., & Gökmen, Y. (2012). Exploring the effects of human resources management practices on organizational performance and the mediating role of perceived organizational support: An empirical research on Turkish SMEs. European Journal of Social Sciences, 36(2), 253-262.
  • Tokgöz, N. (2011). Örgütsel sinizm, örgütsel destek ve örgütsel adalet ilişkisi elektrik dağıtım işletmesi çalışanları örneği. [The relationships among organizational cynicism organizational justice and organizational support: A sample of the employees of electrical distribution company]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(2), 363-387.
  • Şahinöz, T. (2013). Engelli sağlığı [Disability health]. Gümüşhane: Gümüşhane Üniversitesi Yayınları.
  • Selçuk, G. (2003). Örgütsel desteğin çalışanların iş ile ilgili tutumlarına etkisi [Effects of organizational support on workers job attitudes] (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Robbins, S., & Judge, T. (2012). Örgütsel davranış [Organizational behaviour]. İstanbul: Nobel Yayınları.
  • Rhoades, L., & Eisenberger, R. (2002). Perceived organizational support: A review of the literature. Journal of Applied Psychology, 87(4), 698-714. DOI: 10.1037//0021-9010.87.4.698
  • Revathi, M., & Naomi, G. V. (2016). Administrators attitude towards visually impaired teachers. International Education & Research Journal, 2(4), 94-95.
  • Restad, R. O. (1972). A survey of attitudes held by school administrators toward blind teacher applicants. A Thesis Presented to the Graduate Faculty Moorhead State College. Retrieved from: https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED077877.pdf
  • Öztürk, M. (2011). Türkiye’de engelli gerçeği [Disability fact of Turkey]. İstanbul: Müsiat Cep kitapları, Ajansvista Matbaacılık.
  • Öztuğ, Ö., & Baştaş, M. (2012). Öğretmenlerin örgütsel adalet konusundaki algılarının örgütsel bağlılıkları üzerindeki etkisi [The investigation of high school teachers perceived organizational support levels according to theirs and personal traits]. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı 2, 125133.
  • Özdevecioğlu, M. (2003). Algılanan örgütsel destek ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkilerin belirlenmesine yönelik bir araştırma [A research on determınatıon of relatıonshıp between perceıved organızatıonal support and organızatıonal commıtment]. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 113-130.
  • Önderoğlu, S. (2010). Örgütsel adalet algısı, iş aile çatışması ve algılanan örgütsel destek arasındaki bağlantılar [The relationships between perceptions of organizational justice, work family conflict and perceived organizational support] (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji (Sosyal Psikoloji) Anabilim Dalı, Ankara.
  • Nayır, F., & Taşkın, P. (2017). Eğitim örgütlerinde örgütsel destek algısı ile inisiyatif alma davranışı arasındaki ilişki [The relationship between perceived organizational support and taking ınitiative behavior in educational Organization]. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 1319-1356. http://dx.doi.org/10.23891/efdyyu.2017.47
  • Nayır, F. (2012). The relationship between perceived organizational support and teachers’ organizational commitment. Eurasian Journal of Educational Research, 12(48), 97-116
  • Nayır, F. (2011). İlköğretim okulu yöneticilerinin öğretmenlere sağlanan örgütsel desteğe ilişkin görüşleri, öğretmenlerin örgütsel destek algısı ve örgütsel bağlılıkla ilişkisi [Opinions of primary schools principals about organizational support provided for teachers, relationship between perception of organizational support and level organizational commitment of teachers working at primary schools] (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Naumann, S. E., Bennett, N., Bies, R. J., & Martin, C. L. (1998). Laid off but stil loyal: The influence of perceived justice and organizational support. International Journal of Conflict Management, 98(9), 356-368. https://doi.org/10.1108/eb022815
  • Moorman, R. H., Blakely, G. L., & Niehoff, B. P. (1998). Does perceived organizational support mediate the relationship between procedural justice and organizational citizenship behavior. The Academy of Management Journal, 41(3), 351-357.
  • Marjani, A., & Ardahaey, F. (2012). The relationship between organizational structure and organizational justice. Asian Social Science, 8(4), 124-130. http://dx.doi.org/10.5539/ass.v8n4p124
  • Luthans, F. (1995). Organizational Behavior. Newyork: McGraw-Hill, Inc
  • Lunenburg, F., & Ornstein, A. (2004). Educational administration: Concepts and practices (4th ed.). Belmont: Wadsworth/Thompson Learning
  • Lind, E. A., & Tyler, T. R. (1988). The social psychology of procedural justice: Critical issues in social justice, Boston, MA: Springer
  • Karasar, N. (1994). Araştırmada rapor hazırlama [Preparing report in research]. Ankara: 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık Ltd.
  • Kaplan, M., & Öğüt, A. (2012). Algılanan örgütsel destek ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin analizi: Otel işletmelerinde bir uygulama [The analysis of relationship between perceived organizational support and organizational commitment: A case of study İn hotel businesses]. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), 387-401.
  • Kaneshiro, P. (2008). Analyzing the organizational justice, trust and commitment elationship in a public organization. Arizona: Northcentral University.
  • Kalağan, G. (2009). Araştırma görevlilerinin örgütsel destek algıları ile örgütsel sinizm tutumları arasındaki ilişki [The relationship between researh assistants? Perceived organizational support and organizational cynicism] (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya
  • İyigün, Ö. (2012). Örgütsel adalet: Kuramsal bir yaklaşım [Organizational justice: A theorical approach]. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(21), 49-64.
  • İşleyici, K. (2015). Örgütsel adalet ve örgütsel sessizlik arasındaki ilişkinin incelenmesi (Zonguldak ili örneği) [Investigation of the relationship between organizational justice and organizational silence (Zonguldak province sample)] (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
  • İşcan, Ö. F. (2005). Organizations as political arena metaphor and the ımpact of organizational politics on the perceptions of organizational justice. Ankara Universitesy Journal of Political Science, 60(1), 149-171.
  • İşbaşı, J. Ö. (2000). Çalışanların yöneticilerine duydukları güvenin ve örgütsel adalete ilişkin algılamalarının vatandaşlık davranışının oluşumundaki rolü: bir turizm örgütünde uygulama [The Influentialrole of the employees trust in a supervisor and perceptions of organizational justice in the occurrence of the employees propensity of displaying organizational citizenship behavior] (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
  • İplik, E., İplik, F. N., & Efeoğlu, İ. E. (2014). Çalışanların örgütsel destek algılarının örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisinde örgütsel özdeşleşmenin rolü [The role of organizational identification on the influence of employers’ perceptions of organizational support upon the organizational citizenship behavior]. International, Journal of Economic and Administrative Studies, 6(12), 109-122. http://dx.doi.org/10.18092/ijeas.33461
  • İnce, M., & Gül, H. (2005). Yönetimde yeni bir paradigma: Örgütsel bağlılık [A new paradigm in management: Organizational commitment]. Konya: Çizgi Kitabevi.
  • Hoy, W. K., & Tarter, C. J. (2004). Organizational justice in schools: No justice without trust. Journal of Educational Management, 18(4), 250-259. https://doi.org/10.1108/09513540410538831
  • Güneş, A. M. (2011). İköğretim okullarında dönüşümcü liderlikle örgütsel adalet arasındaki ilişki (Ağrı ili örneği) [The relationship between transformational leadership and organizational justice (The example of Ağrı)] (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Gül, A. L. (2010). Lise öğretmenlerinin algılarına göre örgütsel destek: Ankara ili örneği [Organizational support in high school teachers: Sample of Ankara province] (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Greenhaus, J. H., Bedeian, A. G., & Mossholder, K. W. (1987). Work experiences, job performans, and feelings of personal and family well-being. Journal of Vocational Behavior, 31(2), 200215.https://doi.org/10.1016/0001-8791(87)90057-1
  • Greenberg, J. (1990). Looking fair being fair: Managing impressions of organizational justice. Research in Organizational Behavior, 12(1), 111-157.
  • Gök, D. (2014). İlkokul ve ortaokullarda görevli öğretmenlerin örgütsel adalet ve örgütsel bağlılık algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Şahinbey/Gaziantep örneği) [A study of primary school and secondary school teachers' perceptions of organisational justice and organisational commitment in terms of some parameters: Şahinbey / Gaziantep example] (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
  • Gilbride, D. D., Stensrud, R., Ehlers, C., Evans, E., & Peterson, C. (2000). Employers' attitudes toward hiring persons with disabilities and vocational rehabilitation services. Journal of Rehabilitation, 66(4), 17-23.
  • Fındık, M. (2011). Algılanan örgütsel desteğin, örgütsel özdeşleşme ve işten ayrılma niyetine etkisi araştırması: Konya aile hekimleri örneği [The practice of the effect of perceived organizational support on organizational identification and turnover intention: Family physician model in Konya] (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Erkol, H. (2015). Ortaöğretim öğretmenlerinin algıladıkları örgütsel desteğin bireysel özelliklerine göre incelenmesi [The investigation of high school teachers’ perceived organizational support levels according to their personal traits]. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 3(1), 1-17.
  • Eisenberger, R., Huntington R., Hutchison S., & Sowa, D. (1986). Perceived organizational support. Journal of Applied Psychology, 71(3), 500–507. http://dx.doi.org/10.1037/0021-9010.71.3.500
  • Eisenberger, R., Cummings, J., Armeli, S., & Lynch, P. (1997). Perceived organizational support, discretionary treatment, and job satisfaction. Journal of Applied Psychology, 82(5), 812-820. http://dx.doi.org/10.1037/0021-9010.82.5.812
  • Eisenberger R., Armeli S., Rexwinkel B., Lynch P. D., & Rhoades L. (2001). Reciprocation of perceived organizational support. Journal of Applied Psychology, 86, 42-51. D0I: 10.1037//002l-9010.86.l.42.
  • Eğriboyun, D. (2013). Ortaöğretim okullarında görev yapan yönetici ve öğretmenlerin örgütsel güven ve örgütsel destek algıları arasındaki ilişki [The relation between organizational trust and organizational support perceptions of the administrators and teachers who are charged in secondary education schools]. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 1(12), 17-43.
  • Devlet Personel Başkanlığı. (2017). Engelli personel istatistikleri. http://www.dpb.gov.tr/tr-tr/istatistikler/engellipersonel-ve-omss-istatistikleri adresinden elde edilmiştir.
  • Demirtaş H., Özer, N., Demirbilek, N., & Balı, O, (2017). Relationship between the Perceived Principal Support, Trust in Principal and Organizational Commitment. International Online Journal of Educational Sciences, 9(4), 1075 -1092. https://doi.org/10.15345/iojes.2017.04.013
  • Çetin, F., Hazır, K., & Basım, N. (2013). The interaction between supportive organizational culture and psychological capital: The mediating role of locus of control. Hacettepe University Journal of Economics and Administrative Sciences, 31(1), 31-52.
  • Çelebi, N., Vuranok, T. T., & Asan, T. (2015). Bazı demografik değişkenler açısından ilkokul öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları [The perceptıons of organızatıonal justıce of primary schools teachers’ ın terms of dıfferent varıables]. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 24-35.
  • Çakır, Ö. (2001). İşe bağlılık olgusu ve etkileyen faktörler [State of affairs job commitment and factors]. Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Cohen-Charash, Y., & Spector, P. E. (2001). The role of justice in organizations: A meta- analysis. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 86(2), 278-321. http://dx.doi.org/10.1006/obhd.2001.2958
  • Cihangiroğlu N., & Yılmaz, A. (2010). Çalışanların örgütsel adalet algısının örgütler için önemi [The importance of employees' organizational justice for organizations]. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 13(19), 195-213.
  • Ceylan, A., & Şenyüz, P. B. (2003). Algılanan örgütsel destek ve dahil olma-dışlanma algısının örgütsel bağlılığa etkisi-sigorta sektöründe bir araştırma [Perceived organizational support and the impact of inclusionexclusion on organizational commitment-a research in the insurance industry]. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi İşletme İktisadı Enstitüsü Dergisi, 14(44), 57-62.
  • Bies, R. J., & Moag, J. S. (1986). International Justice: communication criteria of fairness: Research on Negotiation in Organizations,1. Greenwich, CT: JAI Press.
  • Beheshtifar, M., & Herat, B. H. (2013). To promote employees commitment via perceived organizational support. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 3(1), 307
  • Ay, B. (2007). Öğretmenlerin öz-yeterlikleri ve örgütsel vatandaşlık davranışı [Teacher's self-efficacy and organizational citizenship behaviour] (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
  • Ambrose, M. L., & Schminke, M. (2003). Organizational structure as a moderator of the relationship between procedural justice, ınteractional justice, perceived organizational support and supervisory trust. Journal of Applied Psychology, 88(2), 295- 305.
  • Al-Zubi, H. A. (2010). A study of relationship between organizational justice and job satisfaction. International Journal of Business and Management, 5(12). doi: http://dx.doi.org/10.5539/ijbm.v5n12p102
  • Akın, M. (2008). Örgütsel destek, sosyal destek ve iş/aile çatışmalarının yaşam tatmini üzerindeki etkileri [The effects of organizational support, social support and work/family conflicts on life satisfaction]. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(2), 141-170.
  • Akgeyik, G. (2014). Anadolu liselerinde görevli yönetici ve öğretmenlerin örgütsel adalet algıları (Diyarbakır ili örneği) [Opinions of the managers and teachers working at Anatolian High schools with regard to organizational justice] (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dicle Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır.
  • Akanbi, P, Ofoegbu, A., & Eugene, O. (2013). Impact of perceived organizational justice on organizational commitment of a food and beverage firm ın Nigeria. International Journal of Humanities and Social Science, 3(14) , 207-218.
  • Akalın, Ç. (2006). Duygusal örgütsel bağlılık gelişiminde çalışanların algıladığı örgütsel destek ve ara değişken olarak örgüt temelli öz- saygı [Perceived organizational support in the formation of affective commitment and organization-based self-esteem as an intermediary variable] (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Adams, J. S. (1965). Inequity in social exchange. In L. Berkowitz (Ed.), Advances in experimental social psychology 2, 267-299. New York: Academic Press.
Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi-Cover
  • ISSN: 1304-7639
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1991
  • Yayıncı: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

Görme Yetersizliği Olan Lisans Öğrencilerinin Sınıf İçi Ölçme-Değerlendirme Süreçlerinin İncelenmesi

Ömer KAMIŞ, Ergül DEMİR

Görme Yetersizliği Olan Lisans Öğrencilerinin Sınıf İçi ÖlçmeDeğerlendirme Süreçlerinin İncelenmesi

Ömer KAMIŞ, Ergül DEMİR

Relationships Between Reasoning, Verbal Working Memory, and Language in Children with Early Cochlear Implantation: A Mediation Effect

Hatice Akçakaya, Filiz Aslan, Murat Doğan, Esra Yücel

TONİ-3 Zeka Testinin Üstün Yetenekli Çocuklarda Güvenirlik ve Geçerlilik İncelemesi

Ahmet BİLDİREN, Mediha KORKMAZ

Problem Davranışların İşlevinin Belirlenmesinde Denemeye Dayalı İşlevsel Analiz ile Geleneksel İşlevsel Analiz Sonuçlarının Karşılaştırılması

Gamze APAYDIN, Çığıl AYKUT

Türkiye’de İlkokul ve Ortaokullarda Yapılan Kaynaştırma Araştırmalarının Gözden Geçirilmesi (2006 - 2016)

Emine Sema BATU, Göksel CÜRE, Salih NAR, Duygu GÖVERCİN, Muhammet KESKİN

Otizm Spektrum Bozukluğu Olan ve Normal Gelişim Gösteren Çocukların Üç Boyutlu Animasyon ve Canlı İnsan Model Video Materyalleri Üzerinde Yüz İşlemelerinin Karşılaştırılması

Gökhan Töret, Selda Özdemir, Ömür Gürel Selimoğlu

Görme Yetersizliği Olan ve Olmayan Öğretmenlerin Örgütsel Destek ve Örgütsel Adalet Algıları

Şule POLAT

Erken Yaşta Koklear İmplant Uygulanan Çocuklarda Muhakeme, Sözel Çalışma Belleği ve Dil İlişkisi: Aracılık Etkisi

Murat DOĞAN, Filiz ASLAN, Esra YÜCEL, Hatice AKÇAKAYA

Otizm Spektrum Bozukluğu Olan ve Tipik Gelişim Gösteren Çocukların Üç Boyutlu Animasyon ve Canlı İnsan Model Video Materyalleri Üzerinde Yüz İşlemelerinin Karşılaştırılması

Gökhan TÖRET, Hayri Eren SUNA, Selda ÖZDEMİR, Ömür Gürel SELİMOĞLU