Gevaş yöresinde selekte edilmiş bazı cevizlerin (Juglans regia L.) pomolojik özellikleri ve makro-mikro element düzeyleri

Bu çalışmada, Gevaş (Van) ilçesi ve yöresinde yapılan seleksiyon çalışması sonucu ümitvar olarak tespit edilen 20 ceviz tipinin bazı fiziksel ve kimyasal özellikleriyle ağaçların bulundukları yerlerin toprak özellikleri belirlenmiştir. Cevizlerin meyve ağırlıkları 10.11±0.60-16.20±0.45 g; iç ağırlıkları 5.2Ü0.41 ile 7.45±0.22 g; iç renkleri %50 EL ile %100 EL arasında belirlenmiştir. Tiplerin yağ oranlan %54.89 ile %68.20; protein oranları %12.11 ile %23.43; kül oranları ise %1.62 ile %3.21arasında bulumnuştur. Ortalama makro ve mikro element düzeyleri; N %0.208, P %0.019, K %0.041, Ca 90.3 mg, Mg 124.8 mg, Cu 1.20 mg, Mn 1.76 mg ve Zn 2.69 mg olarak tespit edilmiştir. Ceviz ağaçlarının bulunduğu toprakların genelinin hafif alkali reaksiyonlu, kireç yönünden orta ve yüksek düzeyde, tuz miktarı yönünden iyi, organik madde, yarayışlı P ve N bakımından yeterli, K içeriği yönünden yüksek olduğu saptanmıştır.

Some macro-micro nutrient concentrations and pomological traits of selected walnuts (Juglans regia L.) from Gevaş district

In this study, physical, chemical and soil characteristics of promising 20 walnut types selected in Gevaş (Van) county and its district was determined. Fruit weights of walnut were found between 10.11 andl6.20 g; kernel weights 5.21 and7.45 g and kernel colours 50% and 100%. Oil content of types ranged from 54.89% to 68.20, protein contents varied between 12.11% and 23.43%, and ash ratios were determined between 1.62% and 3.21%. Average N, P, K, Ca, Mg, Cu, Mn and Zn content of fruits were found 0.208%, 0.019%, 0.041%, 90.3 mg, 124.8 mg, 1.20 mg, 1.76 mg and 2.69,respectively. In soil analyses of trees, soils were determined generally as light alkaline, medium and high calcareous. In term of salinity, the soils were good, organic material, useful P and N were enough and K content was high.

___

  • Adrienko, M.V.. F. Zatokovay, L.F. Satina, 1990. Walnut in the Ukraine. Acta Hort., 284, 339 p, Hungary.
  • Akça, Y., 2001. Ceviz Yetiştiriciliği. Arı ofset matbaası 356 s. Tokat.
  • Aşkın, M.A, A. Gün, 1995. Çameli ve Bozkurt cevizlerinin (Juglans regia L.) seleksiyon yoluyla ıslahı. II. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi Bildiri Kitabı, 7:461-463. Adana.
  • Anonim, 2000. Yearbook Production. FAO Statistic Series Rome/Italy.
  • Beyhan, Ö., 1993. Darende Cevizlerinin (J.regia L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araştırmalar (Basılmamış, Doktora Tezi). Y.Y.Ü.F.B.E.,Van.
  • Bremner, J.M., 1965. Methods of Soil Analysis, Part:2, American Society of Agronomy Inc., Publisher Medison, Wisconsin, USA
  • Çağlar, K.Ö., 1949. Toprak Bilgisi. A.Ü.Z.F.Yayın No:10, 231-234, Erzurum.
  • Ergene, A., 1993. Toprak Biliminin Esasları. A.Ü.Yayınları No:586, Z.F.Y.No:267, 560s, Erzurum.
  • Gülcür, F., 1974. Toprağın Fiziksel ve Kimyasal Analiz Metodları. İ.Ü.Yayın No: 1970. Orman Fak. Yayınları No:201, İstanbul.
  • Jackson, M.L., 1962. Soil Chemical Analysis. Prentice Hall Inc. Engle Wood Cliff-New Jersey.
  • Kaçar, B., 1972. Bitki ve toprağın kimyasal analizleri. II. Bitki Analizleri. Uygulama Klavuzu. A.Ü.Z.F. Yayınları No: 453. Ankara.
  • Korukoğlu, M., İ. Şahin, 2001. Cevizlerde mitotoksin kirliliğinin araştınlması. Türkiye I. Ulusal Ceviz Sempozyumu Bildiri Kitabı: 120.
  • Koyuncu, F., M.A. Koyuncu, İ. Erdal, A. Yaviç, 2002. Chemical composition of fruits of some walnut (J. Regia L.) selections. Gıda Dergisi (Basımda).
  • Küden, A., N. Kaşka, N. Türemiş, 1997. Walnut selection in middle Taurus Mountains. Acta Hort. 442:117-119.
  • Levina, N.I., M.K. Ulyukine, 1983. Selection of promising forms of walnut in Voronezh. Plant Breeding Vol:53, No: 1:83-104.
  • McGrranahan, G., C. Leslie, 1991. Walnuts. (Ed: James N. Moore&James R. Ballington Jr, Genetic resources of temparate fruit and nut crops). Acta Hort, 290: 905-953.
  • Munoz, J., 1968. Atomic absorbtion spectroscopy and analysis by atomic absorbtion flame photometry. Elsevier Pub.Co., London.
  • Richards, L.A., 1954. Diagnosis and improvement of saline and alkaline soils. Handbook. 60.U.S.Dep.of Agriculture.
  • Oğuz, H.I., 1998. Ermenek Yöresi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı Üzerinde Araştırmalar, (Yayınlanmamış, Doktora Tezi) Yüzüncü Yıl Ünv. Fen Bil. Enst. Van.
  • Olsen, S.R., V Cole., F.S. Vatanabe, L.A. Dean, 1954. Estimation Ofavaible Phosphorus in Soils by Extraction With Sodium Bicarbonate. USD A 939. Washington D.C., U.S.A.
  • Ölez, H., 1971. Marmara Bölgesi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araştırmalar. (Yayınlanmamış, Doktora Tezi) B.K.M.A.E., Yalova.
  • Özkan,Y., 1993. Tokat Merkez İlçe Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerine Araştırmalar. (Yayınlanmamış, doktora Tezi) Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.Van.
  • Sütyemez, M., N. Kaşka, S. Eti, 2001. Multiple fruted walnuts in Kahramanmaraş and Bolu. Acta Hort: 544:37-41.
  • Şahin, İ., H. Akbaş, 2001. Farklı yöre ve çeşitlerden derlenen cevizlerin teknolojik özelliklerinin araştırılması. Türkiye I. Ulusal Ceviz Sempozyumu Bildiri Kitabı:104-114.
  • Şen, S.M., 1980. Kuzeydoğu Anadolu ve Doğu Karadeniz Bölgesi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araştırmalar. A.Ü.Z.F. (Basılmamış Doçentlik Tezi), Erzurum
  • Şen, S.M., 1986. Ceviz Yetiştiriciliği. Eser Matbaası 232s., Samsun.
  • Şen, S.M., F.E., Tekintaş, 1992. A study on the selection of Adilcevaz walnuts. Acta Hort. 317: 171-174.
  • Yarılgaç, T., 1997. Gevaş Yöresi Cevizlerinin (Juglans Regia L.) Seleksiyon Yolu İle Islahı Üzerinde Araştırmalar. (Basılmamış Doktora Tezi) Y.Y.Ü. F.B.E., Van.
  • Westwood, M.N., 1978 Temperate-Zone Pomology. W.H.Freman & Comp.,San Francisco. 428p.
  • Woodroof, J.G., 1979. Tree Nuts: Production, Processing, Products. II.Edition, AVI Publishing IncWestport, CT. U.S.A.