Diyarbakır ve yöresi Ruminantlarında görülen İxodidae’ların mevsimsel etkinliği

Bu çalışma Nisan 2001-Mart 2003 tarihleri arasında Diyarbakır ve yöresinde koyun, keçi ve sığırlardan toplanan İxodidaeların mevsimsel etkinliğini belirlemek için yapılmıştır. Araştırma Diyarbakır’da Bismil, Çermik, Çınar, Dicle, Ergani, Hani, Kulp, Lice, Silvan ve Merkez (Karacadağ Bölgesi) ilçelerinde yürütülen çalışma sonunda Hae. parva, Hae. punctata, Hae. sulcata, H. a. anatolicum, H. a. excavatum, H. marginatum, R. bursa, R. sanguineus, R. turanicus, olmak üzere 9 Ixodidae cinsi tespit edilmiştir. Araştırmada kenelerin mevsimsel etkinlikleri belirlenmiş ve İxodidae’ların görülme oranları ile bunların sıcaklık, yağış ve nem arasındaki ilişkileri istatiksel olarak elde edilmiştir. Sonuç olarak Ixodidae populasyonunun neden olduğu zararları azaltmak için iklim ve çevre ile olan ilişkisi ve bu ilişkinin önemi ifade edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Rhipicephalus sanguineus, sığır, keçi, Haemaphysalis, Haemaphysalis parva, Haemaphysalis sulcata, koyun, Türkiye, Diyarbakır, Hyalomma anatolicum excavatum, Haemaphysalis punctata, Hyalomma anatolicum anatolicum, Hyalomma marginatum, Ixodidae, Rhipicephalus bursa, Rhipicephalus turanicus

Seasonal activity of Ixodidae on Ruminant in Diyarbakir region

In this study it is aimed to carry out seasonal activities of ticks collected from sheep, goats, cows, localized in Diyarbakır region, were investigated between April 2001, and March 2003. The research was executed Bismil, Çermik, Çınar, Dicle, Ergani, Hani, Kulp, Lice, Silvan, and central (Karacadağ region) districts. As a result of this study nine Ixodidae genus of as Hae. parva, Hae. punctata, Hae. sulcata, H. a. anatolicum, H. a. excavatum, H. marginatum, R. bursa, R. sanguineus, and R. turanicus were obtained. Also prevalence of ticks and relationship of it with temperature, rain, and humidity statistically determined. Consequently relationship between prevalence of Ixodidae population with climate, and environment were presented, and the importance of this relationship is emphasized.

Keywords:

Rhipicephalus sanguineus, cattle, goats, Haemaphysalis, Haemaphysalis parva, Haemaphysalis sulcata, sheep, Turkey, Diyarbakir, Hyalomma anatolicum excavatum, Haemaphysalis punctata, Hyalomma anatolicum anatolicum, Hyalomma marginatum, Ixodidae, Rhipicephalus bursa, Rhipicephalus turanicus,

PDF

___

Akdemir C (1996). Van ve Yöresi Koyunlarında Rihipicephalus Soyuna Bağlı Kene Türlerinin Ekolojisi, Mevsimsel Aktivitesi ve İnsidansı: Doktora tezi Van
Aktaş M, Dumanlı N, Angin M (2004). Cattle İnfection By Hyalomma Ticks And Prevalence of Theileria İn Hyalomma Species ın the East of Turkey: Vet Parasitol, 119, 1-8.
Allan SA, Simmons LA, Burridge M. J (2001). Ixodid Ticks on White-Tailed Deer and Feral Swine in Florida: J Vector Ecol, 26 (1), 93-102.
Anastos G (1957). The Ticks or Ixodides of the USSR. A Review of the Literature Health, Education end Welfare Public Health Service National Inst. of Health; No 548, p. 397.
Aydın L (1994). Güney Marmara Bölgesi Ruminantlarında Görülen Kene türleri ve Yayılışları: (Doktora Tezi), Bursa
Bouattour A, Darghouth Ma, Daoud A (1999). Distribution and Ecology of Ticks (Acari:Ixodidae) infesting Livestock in Tunisia: Parasitologia, 41 (1); 5-10.
Dumanlı N (1983). Elazığ Ve Yöresinde Hyalomma Excavatum’un Biyo-Ekolojisi Üzerinde Araştırmalar: Tübitak Doğa Bilim Derg Seri-D Vet Hay Tar Orman, 7(1), 23-31.
Genchi C and Manfredi MT (1999). Tick Species in Festing Ruminants in Italy: Ecological and Bio-Climatic Factors Affecting the Different Regional Distribution: Parasitologia,41 (1), 41-45.
Gülanber A (1996). Trakya’da Sığırlarda Ixodid Kene Enfestasyonları: Doktora Tezi, İstanbul
Güler S (1982). Ankara ve Civarındaki Koyun ve Keçilerde Kış Ixodidae’leri Üzerine Araştırmalar: Uludağ Üniv. Vet Fak Derg, 1, 45-54.
Güler S, Özer E, Erdoğmuş Z, Köroğlu E (1993). Malatya ve Bazı Güneydoğu Anadolu İllerinde Sığır, Koyun ve Keçilerde Bulunan Kene (Ixodidae) Türleri, Tr J Vet Anim Sci, 17, 229-231
Hoffmann VG, Hörchner F, Scheın E, Gerber HCh (1991). Saisonales Auftreten Von Zecken und Piroplamen Bei Haustieren in: Den Asiatischen Provinzen Der Türkei: Berl Munch Therarztl, 94 (8), 152-156.
Homer MJ, Delfin-Aguılar I, Telford SR, Krause PJ, Persing DH (2000). Babesiosis: Clin Microbiol, 13 (3), 451-469.
Hoogstraal H (1956). African Ixodoidea I Ticks of the Sudan: U.S. Naval Medical Research Unit Cairo, Egypt 3, 1- 1101.
Hoogstraal H and Kaiser MN (1959). Observations on Egyptıan Hyalomma Ticks (İxodoıddea, Ixodidae). 5. Biological Notes and Differences in İdentityof
H.anatolicum and its Subspencies anatolicum Koch and excavatum Koch Among Russıan and Other Workers. Identity of H. lusitanicum Koch: Ann Entomol Soc Am, 52, (3), 243-261.
Ica A, Inci A, Vatansever Z, Karaer Z (2007). Status of tick infestation of cattle in the Kayseri region of Turkey. Parasitol Res 101 (Suppl 2), 167–169.
Karaer Z (1983). Ankara İli ve Civarında Bulunan Kene Türleri ile Hyalomma detritumun (Schulze,1919) Biyo-Ekolojisi Üzerinde Araştırmalar. TUBİTAK VII Bilim Kongresi Tebliğleri, 371-378.
Kurtpınar H (1954). Türkiye Keneleri: Güven Matbası, Ankara, 1-112.
Latha BR, Aiyasami S. S., Pattabiraman G., Sivaraman T., Rajavelu G. (2004). Seasonal Activity of Ticks on Small Ruminants in Tamil Nadu State, India: Trop Anim Healt Prod, 36 (2), 123-33.
Merdivenci A (1973). Medikal Entomoloji; İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Yayınları 1869/21, İstanbul, 188-204.
Mimioğlu M (1959). Genel ve Özel Tıbbi Artropodoloji: Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları; 111, Ankara, 172-236
Nemenz H (1962). Zecken Aus Der Türkei und Dem Karakorum (Acari, Ixodidae). Z Parasitenkd 22, 111-113
Nersesov VA, Beridze LP (2003). Manvelian DKh., Spontaneus İnfection of İxodes Ticks With Salmonella: Med. Parasitol (Mosk) Russian, 3, 30-31
Özcel MA, Daldal N, Karaer Z, Yukarı BA, Aydın L (1997). Parazitoloji’de Arthropod Hastalıkları, Vektörler; Türkiye Parazitoloji Derneği, No:13 İzmir 363-454.
Özdamar K (2001). SPSS ile Biyoistatistik Eskişehir: Etam A.Ş. Matbaa Tesisleri, 2001, 1-452.
Papadopoulos B, Morel PC, Aeshlimann MA (1996). Ticks of Domestic Amimals in the Macedonia Region of Greece: Vet Parasitol, 63 (1-2), 25-40.
Razmi GR, Ebrahımzadeh E, Aslanı MR (2003). A Study about Tick Vectors of Bovine Theileriosis in Region of Iran: J Vet Med B, 50, 309-310
Samish M, Pipano E, Tsafrir N (1975). Transmission of Theileria annulata to Cattle by Hyaloma dentritum (Ixodidae): J Protozool 22, p. 73A. Sayın F and Dumanlı N(1982). Elazığ Bölgesinde Evcil Hayvanlarda Görülen Kene (Ixodoidea) Türleri ile İlgili Epizootiyolojik Araştırmalar: Ankara Ü Vet Fak Derg, 29 (3-4), 344-362.
Sayın F and Karaer Z (1987). Ankara Yöresinde Sığır ve Koyunlarda Kene Enfestasyonu Üzerinde Araştırmalar: Türk Vet. Hek. I. Bilim Kongresi, Bildiri Özetleri. Tebliğ No: 24, Ankara.
Sayın F, Karaer Z, Dincer S, Çakmak A, İnci A, Yukari BA (2003). Eren H., Vatansever Z., Nalbantoğlu S., Melrose T. R., A Comparison of Susceptibilities to İnfection of Four Species of Hyalomma Ticks With Theileria Annulata: Vet Parasitol, 113, 115-121.
Shimada Y, Beppu T, Inokuma H, Okuda M, Onishi T (2003). Ixodid Ticks Species Recovered from Domestic Dogs in Japan: Med Vet Entomol, 17, 38-45.
Unat EK, Yücel A, Altan K (1995). Tıp Parazitolojisi: İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Vakfı Yayınları; No:15, İstanbul, 183-222