AKİR BAYKURT’UN ALMANYA’YI ANLATAN HİKÂYELERİNDE EĞİTİM SORUNU

İnsanlar tarih boyunca; siyasi, ekonomik, dini ya da bireysel nedenlerdendolayı yaşadıkları yerlerden göç etmişlerdir. Bu nedenle insanlık tarihiningöçler tarihi olduğu söylenir. Göç sonucunda bireylerin hayatlarında köklüdeğişiklikler ortaya çıkar. 1961’de Türkiye ile Almanya arasında imzalanan işgücüanlaşmasından sonra Almanya’ya çalışmaya giden Türk işçiler de burada birçoksorunla karşılaşmışlardır. İşte göçün ve onunla ilişkili sorunların göçmen yazarlartarafından edebi eserlerde tema olarak işlenmesi sonucunda Göçmen Edebiyatıortaya çıkmıştır. Eserlerinde göçü anlatmış olsalar da göç sürecini yaşamayan yada göçün sonuçlarından bizzat etkilenmeyen yazarların eserleri ise ancak GöçEdebiyatı içerisinde değerlendirilebilir. Değişik nedenlerle Almanya’ya göç eden;Bekir Yıldız (1933-1998), Dursun Akçam (1930-2003), Fakir Baykurt (1929-1999), Fethi Savaşçı (1930-1989) gibi birçok yazar eserlerinde Almanya’ya göçten ve göçle ilişkili birçok sorundan bahsetmişlerdir. Toplumcu gerçekçi bir yazarolan Fakir Baykurt da eserlerinde Türkiye’de iken köy gerçekliğinden, köy hayatından; Almanya’ya gittikten sonra da Almanya’daki Türklerin yaşadıkları sorunlardan bahsetmiştir. Biz de bu çalışmada Fakir Baykurt’un Almanya’yı anlatanhikâyelerinde Türk çocuklarının yaşadıkları eğitim sorunlarını nasıl ele aldığını,Türkiye’den Almanya’ya olan göç sürecinin sonuçlarının eğitim ile olan ilişkisiniinceledik. Bu kapsamda onun; Gece Vardiyası (1982), Duisburg Treni (1986), Barış Çöreği (1986) ve Bizim İnce Kızlar (1993) adlı eserlerindeki eğitimle ilgili olanyirmi iki hikâyesini inceledik.

THE EDUCATION PROBLEM IN FAKİR BAYKURT’S STORIES ON GERMANY

Throughout history the people have migrated from where they live because of political, economic, religious or individual reasons. This is why human history is known as the history of migration. As a result of migration, radical changes occur in the lives of individuals. In 1961, after the labour agreement that was signed between Turkey and Germany, Turkish workers, who went to Germany for work, faced many problems there. Immigrant Literature emerged as a result of emigrant authors’ dealing with migration and the problems related to it as a theme in the literary works. Although they describe migration in their works, the works of the authors, who did not experience the migration process or were not affected by the consequences of it can only be evaluated within Migration Literature. Many authors, who migrated to Germany for various reasons; such as Bekir Yıldız (1933-1998), Dursun Akçam (1930-2003), Fakir Baykurt (1929- 1999), Fethi Savaşçı (1930-1989) handled migration to Germany and many issues related to it. Fakir Baykurt as a social realist writer mentioned village reality and life while in Turkey and after he went to Germany because of political reasons, he expressed the problems of Turks there. In this study, we examined how Baykurt handled the educational problems of Turkish children in his stories about Germany and the relationship between the education and results of migration process from Turkey to Germany. In this context, twenty-two stories related to education in the Gece Vardiyası (1982), Duisburg Treni (1986), Barış Çöreği(1986) and Bizim İnce Kızlar (1993) have been examined.

___

  • Abadan-Unat, N. (2002). Bitmeyen Göç Konuk İşçilikten Ulus-Ötesi Yurttaşlığa. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Aytaç, G. ve Diğerleri. (1996). Sürgün Edebiyatı Açık Oturum. F. Andaç (Haz.). Sürgün Edebiyatı Edebiyat Sürgünleri içinde (373-391). İstanbul: Bağlam Yayınları.
  • Baykurt, F. (1975). Fakir Baykurt. Türk Dili Dergisi Türk Öykücülüğü Özel Sayısı, S. 286, 127-128.
  • Baykurt, F. (1986). Duisburg Treni. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Baykurt, F. (1977). Romanımız Ne Durumda?. Milliyet Sanat. S.239, 14.
  • Baykurt, F. (1982). Gece Vardiyası. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Baykurt, F. (1986). Barış Çöreği. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Baykurt, F. (1993). Bizim İnce Kızlar. Oberhausen: Ortadoğu Yayınları.
  • Cengiz, S. (2010). Göç, Kimlik ve Edebiyat. Zeitschrift für die Welt der Türken Journal of World of Turks, ZfWT Cilt 2, Sayı 3, 185-193.
  • Keskin, H. (2011). Türklerin Gölgesinde Almanya Geleceğe Yönelik Uyum Politikası İçin Görüşler. Pazarkaya, Y. (Çev.). İstanbul: Doğan Kitap.
  • Komisyon, (2009).Göç Terimleri Sözlüğü. Perruchoud, R. (Ed. Çev). Littera Çeviri ve Dil Hizmetleri Dnş. Ltd. Şti. İsviçre: Uluslararası Göç Örgütü Yayınları.
  • Kula, O. Bilge. (2012). Almanya’da Türk Kültürü Çok-Kültürlülük ve Kültürlerarası Eğitim. A. Keskin (Çev.). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Kuruyazıcı, N. (2001). Almanya’da Oluşan Yeni Bir Yazının Tartışılması. N. Kuruyazıcı-Mahmut Karakuş (Yayıma Haz.). Gurbeti Vatan Edenler Almanca Yazan Almanyalı Türkler içinde (3-24). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
  • Migrant Literature. (2014). Migrant literature. (Erişim Tarihi: 03/06/2018) https://en.m.wikipedia.org/wiki/Migrant_literature
  • Özbakır, İ. (2000). Almanya Konuk İşçi Edebiyatı’nın Bir Türk Temsilcisi Renan Demirkan’ın ‘Üç Şekerli Demli Çay’ında Kimlik Problemi. Türklük Bilimi Araştırmaları IX, 211-222.
  • Özkırımlı, Atilla (1983). Türk Edebiyatı Ansiklopedisi içinde. (Cilt 5). İstanbul: Cem Yayınları.
  • Sakallı, C. (2018). Göçmen Edebiyatı: Ara Dilde Yazmak. Monograf Edebiyat Eleştiri Dergisi, S.9, 10-26.
  • Suvağci, İ. (2018). Almanya’ya Göçün Almanya’daki Türk Yazarların Hikâyelerine Yansıması. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Dicle Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır.
  • Şahin, B. (2010). Almanya’daki Türkler Misafir İşçilikten Ulusötesi (Transnasyonel) Bağların Oluşumuna Geçiş Süreci. Ankara: Phoenix Yayınları.
  • Tosun N. (2014). Modern Öykü Kuramı. Ankara: Hece Yayınları. Üçgül, S. (2006). Rus Göçmen Edebiyatı I. Ankara: Kapadokya Yayınları.
  • Yanardağ, M. Fetih, (2005). Fakir Baykurt’un Hikâye ve Romanlarının Tema ve Yapısı Üzerine Bir İnceleme. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İnönü Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
  • Yazıcı, H. (2002). Göç Edebiyatı Doğuyu Batıya Taşıyanlar Ortadoğu Hıristiyan Arap Edebiyatçıların Batıdaki Öncü İsimleri. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • Zengin, E. (2010). Türk-Alman Edebiyatına Tarihsel Bir Bakış ve Bu Edebiyata İlişkin Kavramlar. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S.12, 329-349.