Diyarbakır İli Bazı Yerel Kavun Genotiplerinin Meyve Özellikleri

Bu çalışmada Diyarbakır merkez köyleri, Çermik ilçe ve köylerinden toplanan 18 yerli kavun genotipinde UPOV (2006+2014) TG/104/5 Rev kriterlerine göre meyve ağırlığı, meyve uzunluğu, meyve çapı, meyve şekil indeksi, SÇKM, meyve şekli, meyve et rengi, kabuk çizgiliği, kabuk rengi gibi özellikleri incelenmiştir. Araştırmada amaç bölgedeki yerel kavun genotiplerini toplamak, tanımlamak, belirgin özelliklerini ortaya koymak ve daha sonra yapılacak araştırma ve ıslah çalışmalarında yararlanılabilecek sonuçları ortaya koymaktır. Çalışma sonucunda elde edilen verilere göre; Diyarbakır yerel genotipleri yazlık ve kışlık iki gruba ayrılmıştır. UPOV kriterlerinde genelde en yüksek değerler yazlık grupta DK15, DK04, DK13, en düşük değerler DK18, DK09, DK08 genotiplerinde kışlık grubta ise en yüksek değerler DK03, DK07, DK14 ve en düşük değerler DK01, DK11 genotiplerinde elde edilmiştir.
Anahtar Kelimeler:

Genotip, Kavun, Meyve özellikleri, UPOV,

Fruit Characteristics of Some Local Melon Genotypes in Diyarbakır Province

In this study, according to UPOV (International Union for Protection of New Plant Varieties) criteria, traits such as fruit weight, fruit length, fruit diameter, fruit index, SSC, fruit shape, fruit flesh color, streaks in fruit rind, and rind color were determined in 18 local melon genotypes collected from Diyarbakır central villages and Çermik district and villages. The aim of the research was to collect local melon genotypes in the region, to identify them, to reveal their distinctive traits and reveal the results that can be used in future research and breeding programs. According to the data obtained as a result of the study, Diyarbakır local genotypes were divided into two groups, as summer and winter types. In UPOV criteria, in the summer group the highest values were generally obtained in the genotypes DK15, DK04, and DK13, the lowest values were in the genotypes DK18, DK09, in DK08; In the winter group, the highest values were obtained in the genotypes DK03, DK07, and DK14, and the lowest values were in the genotypes DK01 and DK11.

___

  • Bagheriyan, S., Karimi, H. R., & Esmaelizadeh, M. (2015). Evaluation of genetic reletaionships among melon genotypes based on morphological markers, International Journal of Vegetable Science, 21 (1), 36-52.
  • Bahçivancı, N. (2012). Diyarbakırda yetiştirilen bazı yerli kavun genotiplerinin karakterizasyonu, Yüksek Lisans, Dicle Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır, 1-74. Balkaya, A., Özbakır, M., & Karaağaç, O. (2010). Karadeniz Bölgesinden Toplanan Bal kabağı (Cucurbita moschata Duch.) Populasyonlarındaki Meyve Özelliklerinin Karakterizasyonu ve Varyasyonun Değerlendirilmesi. Tarım Bilimleri Dergisi-Journal of Agricultural Sciences. 16,17-25.
  • Çukadar, K., Kadıoğlu, Z., ASLAY, M., Şeker, H., Akbaş, H.R., & Çakırbay, F. (2010). Doğu Anadolu Bölgesindeki yerel kavun (Cucumis melo L.) tiplerinin karakterizasyon çalışması.VIII. Sebze Tarımı Sempozyumu, Van, S.78.
  • Dal, Y., Kayak, N., Kal, Ü., Seymen, M., & Türkmen, Ö. (2017). Yerel kavun (Cucumis melo L.) genotiplerinin bazı morfolojik özellikleri. Akademik Ziraat Dergisi, 6, 179-186.
  • Demir, E., (2003). Güneydoğu anadolu projesi'nin ülke ekonomisine katkısı ve bölge yerleşim alanlarına etkisi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23:(3) 189-205
  • Düzeltir, B. (2004). Çekirdek kabağı (Cucurbita pepo L.) hatlarında morfolojik özelliklere göre tanımlama ve seleksiyon çalışmaları. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Ankara.
  • Erdinç, Ç., Türkmen, Ö. & Şensoy, S. (2008). Comparison of some local melon genotypes selected from Lake Van Basin with some commercial melon cultivars for some yield and quality related traits observed in field and high tunnel conditions. African Journal of Biotechnology Vol. 7 (22), pp. 4105-4110.
  • Ermiş, S., & Aras, V. (2017). Kavun (Cucumis meloL.) çeşitlerinin morfolojik karakterizasyonu ve akrabalık derecelerinin belirlenmesi. Akademik Ziraat Dergisi, Cilt:6 Özel Sayı:171-178(2017)
  • FAO (2016). http://faostat.fao.org/site/567/default.aspx #ancor. Erişim Tarihi: 03.10.2016.
  • Giribyan, G. A., & Bayazuyan, E. O., 1990. Study and selection of new varieties and hybrids of melon in the plain. Nauka-ovoshchevodstvu, Erivan, Armenian SSR, 42-45.
  • Méndez-López, A., Villanueva-Verduzco, C., Sahagún-Castellanos, J., Avitia-García, E., Colinas-León, T., Jamilena-Quesada, M. & Rojas-Martínez, R. I. (2010). Collection, characterization and grouping of parthenocarpic genotypes of round zucchini pumpkin (Cucurbita pepo L.). Revista Chapingo. Serie Horticultura, 16(2), 123-131.
  • Novi, A., 1990. Regional comparison of some early melon cultivars and hybrids in the field. Buletini I Shkencave Bujqesore, 1: 47-53.
  • Paris, H.S. (2001). Characterization of the Cucurbita pepo collection at the Newe Ya’ar Research Center, Israel. (No. RESEARCH). IPGRI AND FAO.
  • Sari, N. & Solmaz, I. (2007) Fruit characterization of some Turkish melon genotypes, Proceedings of the IIIrd International Symposium on Cucurbits, Australia (731), 103-107.
  • Sensoy, S., Büyükalaca, S., & Abak, K. (2007). Evaluation of genetic diversity in Turkish melons (Cucumis melo L.) based on phenotypic characters and RAPD markers. Genetic Resources and Crop Evolution, 54(6), 1351-1365.
  • Şensoy, S., & Şahin, U. (2012). Farklı Sıhke yerel kavun genotipleri arasındaki genetik ilişkiler. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 22(3), 147-154.
  • Tan, A. (2010) Türkiye bitki genetik kaynakları ve muhafazası, Anadolu J. of Aegean Agricultural Research Institute, 20 (1), 9-37.
  • TÜİK (2019). Türkiye İstatistik Kurumu Web Sitesi [http://www.tuik.gov.tr/bitkisel app] Erişim Tarihi: 30.02.2020
  • TÜİK (2014). Türkiye İstatistik Kurumu Web Sitesi [http://www.tuik.gov.tr/bitkisel app]
  • UPOV. (2006). International Union for the Protection of New Varieties of Plants
  • Yetişir, H. & Sakar, M. (2006). Türkiye’nin farklı bölgelerinden toplanmış olan su kabaklarının bazı bitkisel ve meyve özellikleri. 5. Ulusal Sebzecilik Sempozyumu, Kahramanmaraş,133-143