Besi Uygulamaları ve Irk Tercihlerine Yetistirilen Irkın Etkisi

Özel besi işletmelerinin besi faaliyeti ve yemleme uygulamalarına, isletmelerde yetiştirilen ırkların etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Gayeli olarak seçilen 24 köyde 167 isletmede anket çalışması yapılmıştır. İşletmelerde yetiştirilen ırkların, isletmecilerin besi ve yemleme uygulamalarını etkilediği yetistirdikteri ırklara göre besi uygulama[anna önem verdikleri belirlenmi§tir. Genel olarak, işletmeterin %54.5’i besi materyali olarak melez ırkları tercih ederken, yerli ırk yetiştiren işletmelerin %84.6’sı beside yerli trkl tercih etmiştir. Besi program, yerli ırk yetistiren işletmelerde mera+kesif yem (592.3) olup, melez ve diger grupta bu oran %63.2 ve %22.2'e gerilemistir. Melez ırk ve diger gruptaki isletmelerde kaba yem+besi yemi (ahirda) program uygulanmaktadır. Besi süresi, yerli ( %86.5) ve melez ırk (%64.7) yetiştirilen işetmelerde orta. diğer grupta orta+uzun süreli (%60) tespit edilmiştir. Karkas yerli Irk yetiştiren isletmelerde 100-200 ve 150-300 aralığında, melez grupta 100-200 ve 200-300 aralığında besi sonunu belirtemede kesim yaşı önemli bir kriter olmuştur. Besicilikten memnuniyet yerli Irk yetistiren isletmelerde %32.7 iken, diğer gruplarda %68.7 ve 93.3 olarak bulunmuştur. Besicilikten memnuniyet yetiştirilen ırkın genetik düzeyine bağlı olarak artmıştır. Yerli ırk yetiştiren isletmeler samana dayalı besleme yaparken, diger gruplarda saman kullanımı %66.2 ve %24.4'e gerilemistir. Sonuç olarak, işletmelerin yetistirdikleri ırkların bakım ve besleme isteklerinin besicilik faaliyetterini ve isletmelerin Irk tercihlerini etkilediği sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler:

Besi Irk, besi uygulaması, Ergani

Effect of Raised Breed on Fattening Practices and Breed Preferences

In this study, it was aimed to determine the effect of raised breed on fattening activities and feeding practices in private beef fattening farms. A survey was applied on 167 farm in 24 intentionally chosen villages. It was determined that breeds raised in the farms affected fattening and feeding practices, i.e. farmers directed their fattening practices according to raised breeds. Accordingly, 0/053.9 of the farms preferred crossbreeds, whereas Fattening program formed follows: 61.2% of native breeds raising farms utilized range+concentrate. This ratio happened to be 63.2 % and 22.2% in other farms. Crossbreeds and other breeds raising farms utilized range+concentrate (in bam) program. Fattening period was mid term in native and crossbreeds raising farms at the ratio of 0/086.5 and 0/064.7, whereas this was mid+ long term in other group (60.0%). Carcass weight intensed between 100-200 and 150-300 kg in native breeds raising farms; this was between 100-200 and 200-300 in crossbreeds raisin farms. Slaughter age was important criterion to decide ending the fattening. Satisfaction ratio for doing fattening job was 32.7% in native breeds raising farms. This was 68.7% and 93.3% in other groups. Satisfaction increased depending on the genetics of raised breed. As roughage, native breeds raising farms utilizes straw, whereas use of straw tended to decrease as low as 66.2% and 24.4% in other groups. It is concluded that maintenance and feeding requirements of raised breeds are affecting the fattening activities and breed preference of the farms.

___

  • Anonim. 2006. Term Ilge Mfldflriflgfl Kayltlarl. Ergani. www.turkvet.gov.tr. Erieim tarihi: 01.01.2005.
  • Baklr. G.. M. Demirel. 2001. Van iii ve ilqelerindeki Slglrcmk igletmeierinde kullanllan yem geeitleri ve hayvan besleme allekanllklan. Y.Y.U. Ziraat Fak. Dergisi. 11(1): 29-37.
  • Baylndlr. A., M. Demirel. 2009. Van Ili Slglrmllk faaliyetlerinin mevcut durumu ve sorunlannm belirlenmesi flzerine bir araetlrma. 1. Genell yap: ve yetietiricilik baklmmdan degerlendirme. Y.Y.U. Fen Bil. Ens. Dergisi, 13(2):110- 118.
  • Cochran. W.G.. 1977. Sampling Techniques. 3rd Edition. John Wiley&Sons. New York.
  • Eren. E.. 2006. Kahramanmaras lli Giiksun ilges‘lnde Siglr besiciligi yapan ieletnjgelerin yams: ve sorunlarl. Yilksek Iisans tezi. S.I.U. Fen Bilimleri Enstitiisi‘x. Kahramanmaras.
  • A., Tflmer. R.. Orhan. H.. Vanli. Y.. 2009. Kahramanmaras bblgesi 51§|rc1lik isletmelerinin yaplsal ézeIIIkIeri. 1. leletmelerin sosyal ve kiiltiirel durumlan. 6. Zootekni Bilim Kongresi 24-26 Haziran 2009. Emurum.
  • Koyubenbe N., 2005. Izmir ili fidemie iigesinde slit SlgeIIIQImn geli$tirilmesi olanaklan flzerine bir araetlrma. Hayvansal Uretim. 46 (1): 8-13.
  • Kéknarogiu. H.. H. Yllmaz. V. Demircan. 2006. Afyon ili besi Slglrcmgl ieletmelerinde kesif yem “oranlnln besi performansn ve karllllga etkisi. S.D.U. Ziraat Fak. Dergisi. 1(1): 41—52.
  • Kijknaroglu. H.. V. Demircan. H. Yllmaz. Z. Dernek, 2007. Besi suglrcmgi 'Liretim faaliyetinde Ureticilerin egitim cliizeylerinin besi performansu ve karlliiga elkisi. 5. Ulusal Zootekni Kongresi 5-8 Eyliil 2007. Van.
  • KaygISIz.