Gözde Yıldız DAŞ GEÇİM, Türkan AKYOL GÜNER

33817

Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları ile Yaşlıya Bakım Verme İstekliliği Arasındaki İlişki*

Yaşlı nüfus oranı ülkemizde ve dünyada giderek artmaktadır. Buna bağlı olarak hemşirelerin bakım ve tedaviye daha fazla ihtiyacı olan yaşlı bireylerle ilgilenmeleri gerekmektedir. Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin duygu, düşünce, tutum ve davranışları yaşlıya bakım verme durumunu etkilerken, özellikle de ilerideki yıllarda yaşlılara sunulan tüm sağlık hizmetlerinin kalitesini etkileyecektir. Bu çalışmanın amacı, hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları ile yaşlıya bakım verme istekliliği arasındaki ilişkinin değerlendirilmesidir. Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tipte olan bu araştırma, Mart-Haziran 2022 tarihleri arasında Karadeniz bölgesindeki iki farklı üniversitenin hemşirelik bölümü öğrencileri ile yapıldı. Araştırmanın evrenini 899 öğrenci oluştururken, araştırmaya katılmayı kabul eden ve dahil edilme kriterlerine uyan 696 öğrenci ile araştırma tamamlandı. Veriler çevrimiçi olarak “Öğrenci Bilgi Formu,” “Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği” ve “Yaşlıya Bakım Verme İstekliliği Ölçeği” kullanılarak toplandı. Veriler SPSS 25.0 programında analiz edilmiş olup, tanımlayıcı istatistikler ve korelasyon analizleri kullanıldı. Öğrencilerin Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği puan ortalaması 90,07±7,45 olup, ölçekten ve alt boyutlarından alınan puanlara göre yaşlı ayrımcılığına ilişkin olumlu tutumda oldukları bulundu. Yaşlıya Bakım Verme İstekliliği Ölçeği’nden alınan 44,65±4,92 puan ortalamasına göre de yaşlıya bakım vermede istekliliklerinin yüksek düzeyde olduğu belirlendi. Ölçekler arasındaki ilişki incelendiğinde, Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği ile Yaşlıya Bakım Verme İstekliliği Ölçeği arasında pozitif yönlü orta düzeyde bir ilişki olduğu (r=0,64; p:0,001) belirlendi. Bu çalışmada, hemşirelik bölümü öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına yönelik tutumlarının olumlu olduğu ve yaşlıya bakım verme istekliliğinin yüksek düzeyde olduğu belirlendi. Bu tutum ve istekliliğin artırılması için öğrencilere eğitimlerinin ilk yıllarından itibaren yaşlanma, yaşlılık, yaşlı ayrımcılığı ve yaşlıya bakım verme gibi konularda eğitim ve danışmanlık programlarının oluşturulması önerilebilir.
Anahtar Kelimeler:

Yaşlı, Yaşlı ayrımcılığı, Hemşirelik öğrencisi, Yaşlı bakımı, Tutum

The Relationship Between Nursing Students’ Attitudes Towards Ageism and Their Willingness to Care for The Elderly

The proportion of the elderly population is increasing in our country and in the world. Accordingly, nurses need to deal with elderly individuals who need more care and treatment. While the emotions, thoughts, attitudes and behaviors of nursing students regarding ageism affect the status of caring for the elderly, it will affect the quality of all health services offered to the elderly, especially in the coming years. The aim of this study is to evaluate the relationship between nursing students’ attitudes towards ageism and their willingness to care for the elderly. This descriptive and correlational study was conducted between March-June 2022 with nursing students from two different universities in the Black Sea region. While 899 students constituted the universe of the study, the study was completed with 696 students who agreed to participate in the research and met the inclusion criteria. Data were collected online using the “Student Information Form”, “Ageism Attitude Scale” and “Willingness to Care for the Elderly Scale”. Data were analyzed in SPSS 25.0 program and descriptive statistics and correlation analyzes were used. The average score of the students on the Ageism Attitude Scale was 90.07±7.45, and it was found that they had a positive attitude towards ageism according to the scores obtained from the scale and its sub-dimensions. According to the average score of 44.65±4.92 taken from the Willingness to Care for the Elderly Scale, it was determined that their willingness to care for the elderly was at a high level. When the relationship between the scales was examined, it was determined that there was a moderate positive correlation between the Ageism Attitude Scale and the Willingness to Care for the Elderly Scale (r=0.64; p:0.001). In this study, it was determined that the nursing department students’ attitudes towards ageism were positive and their willingness to care for the elderly was at a high level. In order to increase this attitude and willingness, it can be suggested that education and counseling programs should be established on issues such as aging, old age, age discrimination and caring for the elderly, starting from the first years of their education
Keywords:

Elderly, Ageism, Nursing student, Elderly care, Attitude,

PDF

___

  • Abreu, M., & Caldevilla, N. (2015). Attitudes toward aging in Portuguese nursing students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 171, 961-967.
  • Aday, R.H., & Campbell, M.J. (1995). Changes in nursing students’ attitudes and work preferences after a gerontology curriculum. Educational Gerontology, 21(3), 247–260.
  • Adıbelli, D., Türkoğlu N., & Kılıç, D. (2013). Öğrenci hemşirelerin yaşlılığa ilişkin görüşleri ve yaşlılara karşı tutumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(1), 2-8.
  • Akdemir, N. Çınar, F.İ., & Görgülü, Ü. (2007).Yaşlıların algılanması ve yaşlı ayrımcılığı. Turkish Journal of Geriatrics, 10(4), 215-22.
  • Aslan, M., & Hocaoğlu, Ç. (2017). Yaşlanma ve yaşlanma dönemiyle ilişkili psikiyatrik sorunlar. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(1), 53-62.
  • Birimoğlu C., & Ayaz, S. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin bakım davranışlarını algılamaları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 2, 40-48.
  • Bulut, E., & Çilingir, D. (2016). Yaşlı ayrımcılığı ve hemşirelik bakımına yansımaları. TAF Preventive Medicine Bulletin. 15(5), 446-449.
  • Butler, T.K.H., Spencer, N.A., Chan, C.C.K., Gilhotra, J.S., & McClellan, K. (2005). Infective keratitis in older patients: a 4 year review, 1998–2002. British Journal of Ophthalmology, 89(5), 591-596.
  • Canlı Özer, Z., & Terkeş, N. (2014). Evaluation of nursing student’s attitudes towards ageism in Turkey. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 116, 2512-2515.
  • Carlson, E., & Idvall, E. (2015). Who wants to work with older people? Swedish student nurses’ willingness to work in elderly care: A questionnaire study. Nurse Education Today, 35(7), 849–853.
  • Cheng, M., Cheng, C., Tian, Y., & Fan, X. (2015). Student nurses’ motivation to choose gerontological nursing as a career in China: A survey study. Nurse Education Today, 35(7), 843–848.
  • Cheng, W.L.S. (2021). Roles of knowledge and attitude in the willingness of nursing students to care for older adults in Hong Kong. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(15), 7757.
  • Chi, M. J., Shyu, M. L., Wang, S. Y., Chuang, H. C., & Chuang, Y. H. (2016). Nursing students’ willingness to care for older adults in Taiwan. Journal of Nursing Scholarship, 48(2), 172-178.
  • Erdil, F., & Bayraktar, N. (2010). Yaşlı bireylerde kas-iskelet sorunlarına yönelik hemşirelik yaklaşımları. Florence Nightingale Journal of Nursing, 18(2), 106-113.
  • Göçer, Ş. (2012). Hacılar ilçe merkezinde yaşlılarla yaşayan bireylerin yaşlılık ve yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Kayseri.
  • S., & Şahin, F. (2014). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
  • Güven, Ş., Ucakan Muz, G., & Efe Ertürk, N. (2012). Üniversite öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları ve bu tutumların bazı değişkenlerle ilişkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15(2), 99-105.
  • Hançerlioğlu, S., & Karadakovan, A. (2016). Yaşlıya bakım verme istekliliği ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması, geçerlik güvenirlik çalışması. E-Sağlık, 5, 8-16.
  • Hanson, R. M. (2014). Is elderly care affected by nurse attitudes? A systematic review. British Journal of Nursing, 23(4), 225-229.
  • Haron, Y., Levy, S., Albagli, M., Rotstein, R., & Riba, S. (2013). Why do nursing students not want to work in geriatric care? A national questionnaire survey. International Journal of Nursing Studies, 50(11), 1558–1565.
  • Kim, J. H., & Jeong, H.S. (2013). Influencing factor on the attitudes toward elders among nurses working at geriatric hospitals: focusing on empathy. J Korea Contents Assoc, 13(12), 840-850.
  • Jang, I., Oh, D., & Kim, Y. S. (2019). Factors associated with nursing students’ willingness to care for older adults in Korea and The United States. International Journal of Nursing Sciences, 6(4), 426-431.
  • Kalaycı, I., Yazıcı, S.Ö., Özkul, M., & Helvacı, G. (2018). Sağlık çalışanları ve öğrencilerinin yaşlılara yönelik tutumları: Sistematik Derleme. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2(1), 21-30.
  • Kim, Y. S., & Jang, I. S. (2017). The factors associated with care willingness towards older adults among nursing students. Journal of the Korean Data Analysis Society, 19(3), 1669-1683.
  • Kite, M. E., Stockdale, G. D., Whitley Jr, B. E., & Johnson, B. T. (2005). Attitudes toward younger and older adults: An updated meta‐analytic review. Journal of Social Issues, 61(2), 241-266.
  • Kydd, A., Wild, D., & Nelson, S. (2013). Attitudes towards caring for older people: Findings and recommendations for practice. Nursing Older People, 25(4), 21–28.
  • Lee, A. C., Wong, A. K., & Loh, E. K. (2006). Score in the Palmore’s Aging Quiz, knowledge of community resources and working preferences of undergraduate nursing students toward the elderly in Hong Kong. Nurse Education Today, 26(4), 269–276.
  • Mohammed, R. F., & Omar, A. A. A. (2019). Knowledge about elderly care and its relation to ageism attitude among undergraduate nursing students. American Journal of Nursing, 7(1), 73-78.
  • Neville, C., Dickie, R., & Goetz, S. (2014). What’s stopping a career in gerontological nursing? Literature review. Journal of Gerontological Nursing, 40(1), 18–27.
  • Özdemir, Ö., & Bilgili, N. (2016). Attitudes of Turkish nursing students related to ageism. Journal of Nursing Research, 24(3), 211-216.
  • Pugsley, K., & Clayton, L. (2003). Traditional lecture or experiential learning: Changing student attitudes. Journal of Nursing Education, 42(11), 520–523.
  • Rathnayake, S., Athukorala, Y., & Siop, S. (2016). Attitudes toward and willingness to work with older people among undergraduate nursing students in a public university in Sri Lanka: A cross sectional study. Nurse Education Today, 36, 439–444
  • Saif‐Ur‐Rahman, K. M., Mamun, R., Eriksson, E., He, Y., & Hirakawa, Y. (2021). Discrimination against the elderly in health‐care services: a systematic review. Psychogeriatrics, 21(3), 418-429.
  • Serpen, A. S. & Purutcuoğlu, E. (2017). Social work students attitudes toward elderly people: sample of Ankara University. The Eurasia Proceedings of Educational, 7, 175-182.
  • Shen, J., & Xiao, L. D. (2012). Factors affecting nursing students’ intention to work with older people in China. Nurse Education Today, 32(3), 219–223.
  • Soyuer, F., Ünalan, D., Güleser, N., & Elmalı, F. (2010). Sağlık meslek yüksekokulu öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları ve bu tutumların bazı demografik değişkenlerle ilişkisi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3, 20-25.
  • TUIK, İstatistiklerle yaşlılar. (2022). Retrieved from www.tuik.gov. tr/PdfGetir.do? id=21520.
  • Usta, Y.Y., Demir, Y., Yönder, M., & Yildiz, A. (2012). Nursing students’ attitudes toward ageism in Turkey. Archives of Gerontology and Geriatrics, 54(1), 90-93.
  • Uyanık, Y. (2017). Yaşlılık, yaşlanan nüfus ve sosyal politika. İş ve Hayat, 3(5), 67-100.
  • Vefikuluçay, D. Üniversitede öğrenim gören öğrencilerin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2008.
  • Vefikuluçay Yılmaz, D., & Terzioğlu, F. (2011). Üniversite öğrencilerinde yaşlı ayrımcılığı tutum ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik değerlendirmesi. Turkish Journal of Geriatrics, 14, 259-268.
  • Xiao, L. D., Shen, J., & Paterson, J. (2013). Cross-cultural comparison of attitudes and preferences for care of the elderly among Australian and Chinese nursing students. Journal of Transcultural Nursing, 24(4), 408–416.
  • Yıldız, R., Ömeroğlu, G., & Terim, N. (2017). Yaşlı penceresinden yaşlı ayrımcılığı: Bursa ve Yalova örneği. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(2), 313-329.
  • Yılmaz, E., & Ozkan, S. (2010). Attitudes of nursing studentst towards ageism. Maltepe University e-Journal of Nursing Science & Art, 3, 35-53.
  • Zhang, S., Liu, Y. H., Zhang, H. F., Meng, L. N., & Liu, P. X. (2016). Determinants of undergraduate nursing students’ care willingness towards the elderly in China: Attitudes, gratitude and knowledge. Nurse Education Today, 43, 28–33.
Yükseköğretim ve Bilim Dergisi-Cover
  • ISSN: 2146-5959
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 2011
  • Yayıncı: Bülent Ecevit Üniversitesi (Önceden Zonguldak Karaelmas Üniversitesi)
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları ile Yaşlıya Bakım Verme İstekliliği Arasındaki İlişki*

Gözde Yıldız DAŞ GEÇİM, Türkan AKYOL GÜNER

Öğretim Materyalinin Üniversite Öğrencilerinin Motivasyon Düzeyleri Üzerine Etkisinin İncelenmesi

Sinan AKIN, Piyami ÇAKTO

Odak Grup Tartışmaları için Zor Konular Tekniğinin Kullanımına İlişkin Yöntemsel Tartışmalar

Ozlem ERDEN-BASARAN, Merih UĞUREL KAMIŞLI, Hilal Seda YILDIZ, S. Burcu ÜÇOK, Zehra YELER

Matematik Eğitiminde Etkinlik Geliştirmede QR Kod Uygulamaları

Melihan ÜNLÜ

Türkiye’de Eğitim Sisteminde Son 20 Yılda Gerçekleştirilen Dönüşümün Son OECD Raporuna Dayalı Bir Değerlendirmesi

Mahmut ÖZER