Gülbin KONAKÇI, Berna Nilgün ÖZGÜRSOY URAN, Halil Ahmet URAN

Hemşirelik Öğrencilerinin Üniversite Yaşamına Uyumunu Etkileyen Değişkenlerin İncelenmesi

Üniversiteye yeni ve genellikle farklı bir şehirde başlayan öğrenciler, kendilerini aniden farklı bir akademik ve sosyal çevre içinde bulmaktadır. Bu yeni yaşam boyutu; eğitim yaşantıları, insan ilişkileri ve sosyal yaşam açısından geçmiş yaşantılara göre daha bir farklılık göstermektedir. Bu çalışma, İzmir ilindeki iki farklı devlet üniversitesinin birinci sınıf hemşirelik öğrencilerinin öğretim yılı başlangıcında, üniversite yaşamına uyum düzeylerini incelemek ve uyumu etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı nitelikte bir araştırma olarak planlanmıştır. Araştırma verileri, 2018-2019 öğretim yılı başlangıcında üniversitelerin hemşirelik bölümüne kayıt yaptıran, katılıma onam veren toplam 125 öğrenciden anket yöntemi ile elde edilmiştir. Veri toplama araçları, sosyo-demografik form ve Üniversite Yaşamı Ölçeği'nden oluşmuştur. Verilerin analizinde sayı ve yüzde, ANOVA ve bağımsız gruplar t testi uygulanmıştır. Çalışmaya katılan öğrencilerin %75.2'si kadın, yaş ortalamaları 9=18.92±1.10 olarak saptanmıştır. Öğrencilerin %55.2'si hemşirelik bölümünü kendi isteği ile seçmiştir. İlk kez üniversite tercihi yapan öğrenci oranı %97.6'dır. Öğrencilerin puan ortalamalarının en yüksek "üniversite ortamına uyum", en düşük puan ortalamasının "akademik uyum" alt ölçeğinde olduğu görülmüştür. Mesleği isteyerek seçen öğrencilerin, "üniversite ortamına uyum", "karşı cinsle ilişkilerde uyum" ve toplam ölçek uyum puan ortalamaları isteyerek seçmeyenlere göre daha yüksek bulunmuş, bu farklılık istatistiksel olarak da anlamlı saptanmıştır (220.202±36.43, p<0.05). Çalışma sonucunda, mesleği isteyerek seçme, anne eğitim düzeyi, baba mesleği, anne babanın birlikte olması, ekonomik durum ve ailesinin yanında yaşama durumunun öğrencilerin üniversite yaşamına uyumunu etkileyen değişkenler olduğu görülmüştür. Üniversite uyum programları hazırlanırken, uyumu etkileyen bireysel, sosyal ve kültürel özelliklerin dikkate alınarak yapılandırılması ve ihtiyaç duydukları hizmetlere göre rehberlik ve danışmanlık hizmetleri sunulmasının uyumu kolaylaştırabileceği düşünülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Hemşirelik öğrencileri, üniversite yaşamı, uyum

Investigation of Variables Affecting Nursing Students' Adaptation to University Life

Students who starts university in a new and often different city suddenly find themselves in a different academic and social environment. This new life differs from their past experiences in terms of educational experiences, human relations and social life. This descriptive study investigates the adaptation levels of first year nursing students of two different public universities in Izmir, Turkey at the beginning of the academic year and aims to determine the factors affecting their adaptation. The research data were obtained from 125 students enrolled in the nursing department of these universities by using a questionnaire. The data collection tools consisted of socio-demographic form and the University Life Scale. Numbers and percentages, ANOVA, and independent sample t test were used in the analysis. 75.2% of the students included in the study were female, and their mean age was calculated as 9=18.9±1.10. 55.2% of the students voluntarily chose the nursing department. The rate of students who made a university selection for the first time was 97.6%. The students were found to have the highest mean score in the "adaptation to the university environment" subscale and the lowest score in the "academic adaptation" subscale. The mean scores of adaptation to the university environment, adaptation to relationships with the opposite sex, and total adaptation were found to be higher for the students who opted for the profession willingly than those who did not and this difference was found to be statistically significant (220.202±36.43, p<0.05). The findings indicate that willful selection of the profession, the level of education of the mother, profession of the father, parents' living together, economic status, and living with the family are the variables that affect the adaptation of the students to the university life. Preparing university adaptation programs by taking the individual, social and cultural characteristics affecting the adaptation into account and tailoring the guidance and consultancy services based on student needs may facilitate successful adaptation.

Keywords:

Adaptation, nursing students, university life,

PDF

___

Akay, N. (1990). Lise öğrencilerine ilişkin bazı niteliklerin sosyal ve kişisel uyum düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Aladağ, M. (2009). Üniversiteye uyum konusunda yürütülen akran danışmanlığı programının değerlendirilmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(31), 12–22.
Aladağ, M., Kağnıcı, Y., Tuna, E., & Tezer, E. (2003). Üniversite Yaşamı Ölçeği: Ölçek geliştirme ve yapı geçerliği üzerine bir çalışma. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(20), 41–47.
Asendorpf, J. B. (2000). Shyness and adaptation to the social world of university. In W. R. Crozier (Ed.), Shyness: Development, consolidation and change (pp. 103–120). London: Routledge.
Aslan, S. (2015). Üniversite Yaşamına Uyum Ölçeği’nin geliştirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(4), 132–145.
Atan, T., Ünver, Ş., & Arslan, H. (2018). Üniversiteli öğrencilerin utangaçlık düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(61), 1256–1260.
Attepe, S. (2010). Anne baba kaybının çocuklar üzerindeki etkileri. Aile ve Toplum, 11(6), 23–28.
Balabanlı, F. (1990). Öğretmen liselerinde okuyan öğrencilerin kişisel ve sosyal uyum düzeylerini etkileyen bazı etmenler. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Çam, O., Engin, E., & Uğuryol, M. (2017). Üniversite öğrencilerinde benlik gelişimi ve güven duygusu. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(51), 508–514.
Duxbury, L., Lyons, S., & Higgins, C. (2008). Too much to do, and not enough time: An examination of role overload. In K. Korabik, D. S. Lero, & D. L. Whitehead (Eds.), Handbook of work-family integration: Research, theory, and best practices (pp. 125–140). Cambridge, MA: Academic Press Elsevier.
Enochs, W. K., & Roland, C.B. (2006). Social adjustment of college freshmen: The importance of gender and living environment. College Student Journal, 40(1), 63–72.
Erdoğan, S., Şanlı, H. S., Bekir, Ş. H. (2005). Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğrencilerinin üniversite yaşamına uyum durumları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(2), 479–496.
Erol, M. (2018). Genç yetişkinliğin öncesinde olan ergenlerin yaşam doyumu: “Utangaçlık” ve “öz yeterlik algısı”nın rolü. Türk Psikiyatri Dergisi, 28(2), 95–103.
Erol, M., & Avcı, T. D. (2015). Ergenlerin utangaçlık düzeylerinin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(44), 97–108.
Gökkaya, M. (2016). Bir grup üniversite öğrencisinde sosyal kaygı, depresyon ve anne-baba tutumları ile mükemmeliyetçilik eğilimleri ve üniversiteye uyum arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Işık Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Güngörmüş, K., Okanlı, A., & Kocabeyoğlu, T. (2015). Hemşirelik öğrencilerinin psikolojik dayanıklılıkları ve etkileyen faktörler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 6(1), 9–14.
İkiz, E., Asıcı, E., Savcı, M., & Yörük, C. (2015). Problemli internet kullanımı ile üniversite yaşamına uyum ilişkisi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1): 34–50.
Jackson, T., Weiss, E. K., Lundquist, J. L., & Hooper, D. (2001). The impact of hope, procrastination and social activity on academic performance of Midwestern College students. Education, 124(2), 310–320.
Kacur, M., & Atak, M. (2011). Üniversite öğrencilerinin sorun alanları ve sorunlarla başetme yolları: Erciyes Üniversitesi örneği. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(31): 273–297.
Karahan, T. F., Sardoğan, M. E., Özkamalı, E., & Dicle, A. Y. (2005). Üniversite öğrencilerinin üniversite yaşamına uyum düzeylerinin denetim odağı ve atılganlık düzeyleri açısından incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 6–15.
Koç, M., Avşaroğlu, S., & Sezer, A. (2004). Üniversite öğrencilerinin akademik başarıları ile problem alanları arasındaki ilişki. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11, 483–498.
Mercan, Ç. S., & Yıldız, S. A. (2011). Eğitim fakültesi birinci sınıf öğrencilerinin üniversiteye uyum düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 135–154.
Mert, A., & Çetiner, P. (2018). Üniversite öğrencilerinin üniversite yaşamına uyum ile benlik ayrımlaşması arasındaki ilişkinin incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 8(3),190–204.
Özdelikara, A., Ağaçdiken, S., & Aydın, E. (2016). Hemşirelik öğrencilerinin meslek seçimi ve etkileyen faktörler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (2), 83–88.
Özensel, E. (2004). Türk toplumunda çocuğun yetiştirilmesinde annenin rolü: Konya İli örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 2(6), 77–96.
Özkan, İ. (1994). Benlik saygısını etkileyen etkenler. Düşünen Adam, 7(3), 4–9.
Russell, J. A., & Carroll, J. M. (1999). On the bipolarity of positive and negative effect. Psychological Bulletin, 125, 3–30.
Sağınç, N. (2011). Üniversite yaşamına uyum sürecine etki eden faktörler ve birbirleri ile ilişkileri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
Sevinç, S. (2010). Üniversite birinci sınıf öğrencilerinin üniversiteye uyumlarını olumsuz etkileyen faktörlerin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
Soner, O. (2000). Aile uyumu, öğrenci özgüveni ve akademik başarı arasındaki ilişkiler. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi; 12, 249–260.
Şahin, E. E., & Gizir, C. A. (2014). Üniversite öğrencilerinde utangaçlık: Benlik saygısı ve kişilerarası yetkinlik değişkeninin rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(41), 75–88.
TGV (2015). Toplum gönüllüsü gençlerin profili. İstanbul: Toplum Gönüllüleri Vakfı Gençlik Araştırmaları ve Politikalar Departmanı Yayınları.
Ting, S. R. (1997). Estimating academic success in the 1st year of college for specially admitted white students: A model combining cognitive and psychosocial predictors. Journal of College Student Development, 38(4), 401–409.
Usta, S., Sayın, Y., & Güzelipek, Y. A. (2017). Yabancı uyruklu öğrencilerin kente ve üniversiteye uyumu: Karaman ili örneği. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 7(3), 565–577.
Ünsar, S., Kostak, A. M., Kurt, S., & Erol, Ö. (2011). Hemşirelerin kendini gerçekleştirme düzeyleri ve etkileyen etmenler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Dergisi, 4, 2–6.
Watson, D., & Clark, L. A. (1992). On traits and temperament: General and specific factors of emotional experience and their relation to the five-factor model. Journal of Personality, 60, 441–476.
Yeşilyaprak, B., & Yalçın, İ. (2011). Üniversite yaşamına uyum programı ve değerlendirme çalışmaları: Ankara Üniversitesi örneği. XI. Ulusal Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Kongresi, 3–5 Ekim 2011, İzmir.