Akademik Teşvik Uygulamasının Performansa Yansıması: 2016 ile 2017’nin Karşılaştırmalı Analizi

Akademik performans değerlendirilirken eğitim-öğretim hizmetinin yanı sıra araştırma ölçütü de dikkate alınmaktadır. Bilimsel araştırmalar genellikle üniversiteler tarafından icra edilmektedir. Bu araştırmaları teşvik etmek amacıyla 2016 yılında hayata geçirilen akademik teşvik uygulamasının performansa yansıma durumu ilk olarak ancak 2017’ye ait akademik teşvik sonuçları değerlendirilip bir önceki yıla ait sonuçlarla karşılaştırılarak ortaya çıkarılabilir. Tarama modeliyle yapılan bu çalışmada 2016 ile 2017 yıllarına ait akademik teşvik sonuçlarının karşılaştırılarak üniversiteler, unvanlar, fakülteler ve cinsiyet bakımından irdelenmesi amaçlanmıştır. Toplam 67 üniversiteye ait akademik teşvik raporlarının incelendiği bu araştırma sonucunda akademik teşvik alma oranının yaklaşık olarak 12 puan artış gösterdiği tespit edilmiştir. Benzer şekilde akademik teşvik puan ortalamasının 8.5 puan arttığı görülmüştür. Unvanlar bazında yapılan analizler sonucunda akademik teşvik alma oranının en yüksekten en düşüğe doğru “doçent, profesör, yardımcı doçent, araştırma görevlisi ve diğer” şeklinde sıralandığı ve bu sıranın 2017’de de değişmediği ortaya çıkmıştır. Cinsiyet açısından yapılan analizler sonucunda ise erkeklerde akademik teşvik alma oranının yaklaşık olarak 11 puan artış gösterdiği, kadınlarda ise bu oranın yaklaşık olarak 15 puan artış gösterdiği ortaya çıkmıştır. Birimler bazında yapılan analizlere göre hem 2016’da hem de 2017’de en yüksek akademik teşvik ortalamasının Eczacılık Fakültesinde olduğu tespit edilmiştir. En düşük ortalama 2016’da ‹lahiyat Fakültesinde iken, 2017’de ise Hukuk Fakültesinde gerçekleşmiştir. 30 puan ve 100 puan alma durumu incelenmiş ve 100 puan alan akademik personel oranının yükseldiği, öte yandan 30 puan alan akademik personel oranının ise düştüğü tespit edilmiştir. Elde edilen bu sonuçlar akademik teşvik uygulamasının bir yıl içerisinde akademik araştırmalardaki niceliksel artışa ciddi katkı sağladığını ortaya koymaktadır.

How Was the Academic Incentive Plan Reflected on Performance: Comparative Analysis of 2016 to 2017

When evaluating academic performance, research criteria are taken into consideration as well as quality of the instructional delivery. Scientific research is usually carried out by universities. The impact of the academic incentive plan, which was initiated in 2016 in Turkey, can be revealed by comparing the academic incentive results of 2017 with the results of the previous year. The aim of this study is to compare the results of the academic incentive plan for 2016 and 2017 and to examine them in terms of universities, titles, faculties and gender. As a result of this study, 67 academic incentive reports were examined, and it was found that the rate of academic incentives increased by approximately 12 points. Similarly, the average academic incentive score increased by 8.5 points. Associate professor, professor, assistant professor, research assistant and others were ranked as the academic titles receiving the highest amount of incentive, respectively as determined by the analyses performed on the basis of the titles, and it was found out that this order did not change in 2017 either. Our gender analysis revealed that the ratio of academic incentives given to the males increased by approximately 11 points, while for females this ratio increased by approximately 15 points. According to the analysis conducted on individual faculties, it was determined that the highest academic incentive was in the Faculty of Pharmacy in both 2016 and 2017. The lowest average was in the Faculty of Theology in 2016, and in the Faculty of Law in 2017. The ratios of academic staff who earned 30 points and 100 points were examined and it was determined that the ratio of academic staff that earned the maximum 100 points increased while the percentage of academic staff who earned 30 points decreased. These results show that academic incentive plan contributed significantly to the quantitative increase in academic research within one year.

PDF

___

Ak, M., & Gülmez, A. (2006). Türkiye’nin uluslararası yayın performansının analizi. Akademik İncelemeler Dergisi, 1(1), 22–49.
Al, U. (2008). Bilimsel yayınların değerlendirilmesi: h-endeksi ve Türkiye’nin performansı. Bilgi Dünyası, 9(2), 263–285.
Alparslan, A. M. (2014). Öğretim elemanlarının işlerinden tatmin, üniversitelerinden memnun ve gönüllü olmalarındaki öncüller: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi’nde bir araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 82–101.
Andersen, L. B., & Pallesen, T. (2007). Academic (economic) woman: Incentives, gender and performance at Danish Research Institutions. 4 Ağustos 2018 tarihinde adresinden erişildi.
Argon, T. (2010). Akademisyenlerin performans değerlendirme, motivasyon ve örgütsel adalet ile ilgili görüşlerine ilişkin nitel bir çalışma. International Online Journal of Educational Sciences, 2(1), 133–180.
Bonner, S. E., & Sprinkle, G. B. (2002). The effects of monetary incentives on effort and task performance: Theories, evidence, and a framework for research. Accounting, Organizations and Society, 27(4), 303–345.
Camgöz, S. M., & Alperten, N. (2006). 360 derece performans değerlendirme ve geri bildirim: Bir üniversite mediko-sosyal merkezi birim amirlerinin yönetsel yetkinliklerinin değerlendirilmesi üzerine pilot uygulama örneği. Yönetim ve Ekonomi, 13(2), 191–210.
Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitative, quantitative and mixed methods approaches (4th ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Çakmak, N., & Ocaklı, E. (2006). Performans değerlendirmesi gerekli midir? Neden? ÜNAK’06 Bilimsel İletişim ve Bilgi Yönetimi Sempozyumu (s. 212–230), 12–14 Eylül 2006, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Çiçek Sağlam, A. (2011). Akademik personelin sosyo-demografik özelliklerinin tükenmişlik düzeyleri ile ilişkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 407–420.
Doğan, G. (2017). Akademik performans odaklı uluslararası üniversite sıralama sistemlerinin genel sıralamalarına ve ölçütlerine göre değerlendirilmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Erarslan, İ. (2015). Üniversitelerin uluslararası görünürlüğü: Akademik performans ve üniversite marka değeri ilişkisi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 37–47.
Forest, V. (2008). Performance-related pay and work motivation: Theoretical and empirical perspectives for the French civil service. International Review of Administrative Sciences, 74(2), 325–339.
Garbers, Y., & Konradt, U. (2014). The effect of financial incentives on performance: A quantitative review of individual and team-based financial incentives. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 87(1), 102–137.
Göksu, İ., & Bolat, Y. İ. (2017). Akademik teşvik uygulamasının ilk sonuçlarına ait değerlendirmeler. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 7(3), 441– 452
Gupta, N. D., Poulsen, A., & Villeval, M. C. (2005). Male and female competitive behavior: Experimental evidence. Discussion Paper Series. 4 Ağustos 2018 tarihinde adresinden erişildi.
Jenkins, G. D., Mitra, A., Gupta, N., & Shaw, J. D. (1998). Are financial incentives related to performance? A meta-analytic review of empirical research. Journal of applied psychology, 83(5), 777–787.
Kahraman, Ü., & Çelik, K. (2018). Akademisyenlerin iş yükü algıları ile iş ve aile çatışmaları arasındaki ilişki. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 8(1), 95–105.
Kalaycı, N. (2009). Yükseköğretim kurumlarında akademisyenlerin öğretim performansını değerlendirme sürecinde kullanılan yöntemler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 15(4), 625–656.
Kaptanoğlu, D., & Özok, A. F. (2006). Akademik performans değerlendirmesi için bir bulanık model. İstanbul Teknik Üniversitesi Dergisi, 5(1), 193–204.
Karadağ, E., & Yücel, C. (2017). Devlet üniversiteleri ve fakülteleri sıralaması [DÜS] 2017. 10 Ocak 2018 tarihinde adresinden erişildi.
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi (24. baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Karasoy, H. A. (2014). Türk kamu yönetiminde performans yönetimine bir bakış. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 10(22), 257–274.
Kutlar, A., & Kartal, M. (2004). Cumhuriyet Üniversitesinin verimlilik analizi: Fakülteler düzeyinde veri zarşama yöntemiyle bir uygulama. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(2), 49–79.
Küçük, M., & Karabacak, N. (2017). An evaluation on the application of academic encouragement in Turkish Higher Education. Turkish Journal of Teacher Education, 6(2), 124–157.
Lau, C. M., & Roopnarain, K. (2014). The effects of non-financial and financial measures on employee motivation to participate in target setting. The British Accounting Review, 46(3), 228–247.
Okumuş, K., & Yurdakal, İ. H. (2017). Akademisyenlerin akademik teşviğe ilişkin görüş ve düşünceleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 58, 145–156.
Özer, Y. E. (2011). Girişimci üniversite modeli ve Türkiye. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(2), 85–100.
Öztürk, K. (2012). fiişme dergiler ve yayın etiği ihlalleri. Matematik Dünyası, II, 69–75.
Saydan, R. (2008). Üniversite öğrencilerinin öğretim elemanlarından kalite beklentileri: Yüzüncü Yıl Üniversitesi İİBF örneği. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(1), 1–17.
Sümer, C. (2000). Performans değerlendirmesine tarihsel bir bakış ve kültürel bir yaklaşım. Z. Aycan (Ed.), Akademisyenler ve profesyoneller bakış açısıyla Türkiye’de yönetim, liderlik ve insan kaynakları uygulamaları. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
Şahin, F., Tabak, B. Y., & Tabak, H. (2017). Motivasyon kuramları bağlamında akademik teşvik ödeneği uygulamasının değerlendirilmesi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 7(2), 403–410.
Tok, M., & Gönülal, N. (2016). Akademik yazma sürecine ilişkin bir ihtiyaç analizi. Uluslararası Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Dergisi: Kuram ve Uygulama, 1(1), 142–161.
Tonta, Y. (2017). TÜBİTAK Türkiye adresli uluslararası bilimsel yayınları teşvik (UBYT) programının değerlendirilmesi. Ankara: TÜBİTAK ULAKBİM.
Turhan, M., & Erol, Y. C. (2017). Academicians’ opinions about academic incentive allowance. İnönü University Journal of the Faculty of Education, 18(3), 281–296.
Tuzcu, M. A. (2016). Ankara Üniversitesi TÖMER’de çalışan akademik ve idari personelin iş tatmin düzeyinin ve iş tatmin düzeyine etki eden faktörlerin belirlenmesi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 71(1), 161–197.
Ulutürk, S. (2015). Yeni kamu işletmeciliği yaklaşımından hareketle üniversitelerde performans uygulaması üzerine bir değerlendirme. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(4), 395–414.
Ültay, E., & Ültay, N. (2018). Akademik teşvik ödeneğinin bilimsel faaliyetlere etkisi hakkındaki akademisyen görüşleri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 8(1), 162–171.
Wile, D. (1996). Why doers do. Performance+Instruction, 35(2), 30–35.
Yalçın Balçık, P., Yenilmez, K., & fiahin, S. P. (2016). Hacettepe Üniversitesi Hastanelerinde bireysel performans değerlendirme süreci. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 19(1), 87–99.
Yılmaz, H., & Kesik, A. (2010). Yükseköğretimde yönetsel yapı ve mali konular: Türkiye’de yükseköğretimde yönetsel etkinliği artırmaya yönelik bir model önerisi. Maliye Dergisi, 158(1), 124–163.
Yokuş, G., Ayçiçek, B., & Kanadlı, S. (2018). Akademisyen görüşleri doğrultusunda yükseköğretimde performansa dayalı akademik teşvik sisteminin incelenmesi. Yükseköğretim Dergisi, 8(2), 140–149.
YÖK (2017a). Yükseköğretim akademik arama. 12 Mart 2017 tarihinde adresinden erişildi.
YÖK (2017b). Üniversite bazında öğretim elemanı sayıları. 12 Mart 2017 tarihinde adresinden erişildi.