Türkiye’de Kooperatiflerin Vergilendirilmesi
Kooperatifler, kamu ve özel sektör kuruluşları yanında bir çok ülkede üçüncü sektör
olarak kabul edilmektedir. Türkiye Milli Kooperatifler Birliği (TMKB)’nin 2004 yılı verilerine göre
kırsal ve kentsel kooperatif sayısı 58.414 olup ortak sayısı da 7.544.872’ dir. Böylesine önemli bir
nüfusun ekonomik çıkarlarını gözeten ve bir kişi birliği olan kooperatiflere değişik vergi
kanunlarında çeşitli muafiyetler ve istisnalar getirilmiştir. Bu çalışmada kooperatiflere uygulanan
vergilendirme ve muafiyetler üzerinde durulmuştur. Sosyal ekonominin önemli bir unsuru olan
kooperatifler AB ülkelerinin ekonomilerinde de önemli fonksiyonlar üstlenmişlerdir. Türkiye’de de
kooperatiflere sağlanan vergi indirimleri ve istisnaların kooperatifçilik hareketinin gelişimine
katkıda bulunacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler:
Kooperatif, vergi, kooperatiflerin vergilendirilmesi, kooperatif kanunu, vergi muafiyeti
“Ege İhracatçılar Birliklerinde Servqual Ölçeği İle Hizmet Kalitesinin Ölçülmesi”
___
ÇIKIN, Ayhan - KARACAN Ali Rıza (1994), Genel Kooperatifçilik, Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir.DPT (2001), Vergi Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Raporu, Yayın No: DPT: 2597 - ÖİK: 608, Ankara.
ESEN, Ahmet, (2006) “Kurumlar Vergisi Kanun Tasarısı ve Bazı Açıklamalar”, Maliye Postası, Özel Sayı, Yıl 27, Sayı:613, 15 Mart 2006, Ankara.
FER, Muhlis, (1970), “Kooperatiflerde Muafiyetler,Kooperatiflerin Durumu Ve Sorunları”, Türk Kooperatifçilik Kongresi Tebliğleri, Ankara.
KARYAĞDI, Nazmi, “Kooperatiflerin Dağıttıkları Risturnların ve Kâr Paylarının Elde Edenler Yönünden Vergilendirilmesi”, Vergi Dünyası, Sayı: 177, Mayıs - 1996.
KIZILOT, Şükrü, (2000), “Kurumlar Vergisi Kanunu ve Uygulaması”, Yaklaşım Yayınları, Ankara.
KURTULAN, Ahmet, (2003), Kooperatifler Kanunu ve Açıklaması, Gözlem Yayıncılık, Ankara.
KÜÇÜK, Sema, (2006), 2005 Yılı Kurum Kazançlarının Vergilendirilmesi ve Beyanname Düzenleme Klavuzu, Yaklaşım, Yıl: 14, Sayı: 160, Nisan 2006.
MÜLAYİM, Ziya Gökalp, (2003), Kooperatifçilik, Yetkin Yayınları, Ankara.
ÖZBALCI, Yılmaz, (1997), Kurumlar Vergisi Kanunu Yorum Ve Açıklamaları, Oluş Yayıncılık, Ankara.
POROY, Reha - TEKİNALP, Ünal - ÇAMOĞLU, Ersin, (1995), Ortaklıklar ve Kooperatifler Hukuku, Beta Yayınevi, İstanbul.
SÖNMEZ, Erdal – AYAZ, Garip, (1997), “Kooperatiflerde Özellik Arz eden Ortak Dışı İşlemlerin Vergisel Boyutu”, Vergi Dünyası, Sayı: 189, Mayıs 104.
ŞİŞMAN, Bülent, (2006), “Kurumlar Vergisi Beyannamesi Üzerinden yapılacak İstisna ve İndirimler”, Vergi Dünyası, Yıl: 25, Sayı: 296, Nisan 2006, Ankara.
TMKB, Türkiye Milli Kooperatifler Birliği, Ankara, 2006 .
Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu, Yayım Tarihi: 10.06.1949, Ankara.
Sayılı Kooperatifler Kanunu, Yayım Tarihi: 10.05.1969, Ankara.
Sayılı Gelir Vergisi Kanunu, Yayım Tarihi: 06.01.1961, Ankara.
Sayılı Türk Ticaret Kanunu, Yayım Tarihi: 29.06.1956, Ankara.
Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu, Yayım tarihi: 0211.1984, Ankara.
Sayılı Belediye Gelirleri Kanunu, Yayım Tarihi: 29.05.1981, Ankara.
/1 (Ek md) Emlak Vergisi Kanunu, Yayım tarihi: 11.08.1970, Ankara.
Sayılı Damga Vergisi Kanunu, Yayım Tarihi: 11.07.1964.1964, Ankara.
Sayılı Kooperatifler Kanunu.
- ISSN: 1302-0064
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Yayıncı: Manisa Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi