Richard Sennett’in Eserlerinde Kapitalist Kültürün Dönüşümü

Bu çalışmada esnek üretimle birlikte ortaya çıkan çalışma pratiklerine odaklanılmakta, yeni çalışma kültürünün ve buna bağlı olarak dönüşen birey yaklaşımının anlaşılması için çalışılmaktadır. Esnek üretimden önce var olan çalışma anlayışı ile karşılaştırma yapılacak olan çalışmada, dönüşümün net bir şekilde ortaya çıkarılması amaçlanmaktadır. Richard Sennett’ın bu dönüşümü nasıl değerlendirdiğine, yeni üretim biçimi ile birlikte çalışma ile ilgili anlamlarda ortaya çıkan değişime odaklanılacaktır. Üretim düzeni ile ilgili süreçlerin esnetilmesine dayanan yeni üretim anlayışı ile kısa zamana odaklanmış hedeflerin belirlenmesinin, kısa süreli sözleşmelerle ya da geçici çalışma anlayışının yaygınlaşmasının insanların çalıştıkları kurumlarla, yapmakta oldukları işlerle ve birlikte çalıştıkları insanlarla kurdukları bağların zayıflamasına yol açtığı görülecektir. Bu durumun ‘makbul’ bir birey anlayışı tanımlamasını beraberinde getirdiği; geçmişini kolaylıkla geride bırakabilen, yeni süreçlere uyum sağlamaya açık, kısa sürede yeni çözümler üretebilen, yeni ortam ya da işlere kolaylıkla uyum sağlayabilen insanların yeni üretim anlayışı ile tercih edilir oldukları görülmektedir. Tüm bu kriterlerin ilk bakışta sorunlu olmadığı düşünülmekle birlikte insanların geçmişleri ile kurdukları bağın değersizleştirildiği, esnek üretimden önce değerli görülen deneyimlerin bu süreçle birlikte anlamsızlaştığı; tüm bunlara bağlı olarak sadakat, özveri, bağlılık gibi duyguların da olumsuz olarak algılanmaya başlandığı görülmektedir. Bunlara bağlı olarak geleceğin belirsizliği karşısında yaşanılan güvensizliğin insanlar üzerinde ciddi tahribata yol açtığı savunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Esnek Üretim, Sennett, Esnekleşme, Ücretli Çalışma

Richard Sennett'ın Eserlerinde Kapitalist Kültürün Dönüşümü

Keywords:

esnek üretim, Richard Sennett, esnekleşme, kapitalizm,

PDF

___

Bauman, Z. (2005). Bireyselleşmiş Toplum (çev. Yavuz Alogan). İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Beaud, M. (2003). Kapitalizmin Tarihi (çev. Fikret Başkaya). Ankara: Dost Kitabevi
Bora, T. (2017). Herkes İşsiz Ama Seninki Farklı: Türkiye’de Beyaz Yakalı İşsizliğine Genel Bir Bakış, Tanıl Bora, Aksu Bora, Necmi Erdoğan, İlknur Üstün (Ed.) Boşuna mı Okuduk? Türkiye’de Beyaz Yaka İşsizliği (49-71). İstanbul: İletişim Yayınları
Botton, A. (2005). Statü Endişesi (çev. Ahu Sıla Bayer). İstanbul: Sel Yayınları
Botton, A. (2014). Çalışmanın Mutluluğu ve Sıkıntısı (5.bs.) (çev. Süha Sertabiboğlu). İstanbul: Sel Yayınları
Dowd, D. (2013). Kapitalizm ve Kapitalizmin İktisadı: Eleştirel Bir Tarih (2. bs.) (çev. Cihan Gerçek). İstanbul: Yordam Kitap
Duhm, D. (2015). Kapitalizmde Korku (2. bs.) (çev. Sargut Şölçün). İstanbul: Kırmızı Yayınları
Foucault, M. (1992). Hapishanenin Doğuşu (çev. Mehmet Ali Kılıçbay). Ankara: İmge Kitabevi
Fromm, E. (1996). Çağdaş Toplumların Geleceği (çev. Gülnur Kaya-Kaan H. Ökten). İstanbul: Arıtan Yayınevi
Gaulejac, V. (2013). İşletme Hastalığın Tutulmuş Toplum (çev. Özge Erbek). İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Gorz, A. (2014). Yaşadığımız Sefalet: Kurtuluş Çareleri (2. bs.) (çev. Nilgün Tutal). İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Harvey, D. (2010). Postmodernliğin Durumu: Kültürel Değişimin Kökenleri (5. bs.) (çev. Sungur Savran). İstanbul: Metis Yayınları
Harvey, D. (2015). Neoliberalizmin Kısa Tarihi (2. bs.) (çev. Aylin Onacak). İstanbul: Sel Yayıncılık
Hobsbawm, E. (2003). Sanayi ve İmparatorluk (2. bs.) (çev. Abdullah Ersoy). Ankara: Dost Kitabevi
Polanyi, K. (2010). Büyük Dönüşüm: Çağımızın Siyasal ve Ekonomik Kökenleri (9. bs.) (çev. Ayşe Buğra). İstanbul: İletişim Yayınları
Senemoğlu, O. (2016), Machiavelli’den Hobbes’a Rönesans Dönemi Siyaset Teorisinde İnsan Doğası ve Toplum Anlayışı, İnsan ve İnsan Bilim Kültür Sanat ve Düşünce Dergisi, 3(8), 77-100.
Senemoğlu, O. (2017a), Marx’ı Yeniden Düşünmek: İnsan Doğası, Toplum ve Özgürlük. Ankara: Hece Yayınları.
Senemoğlu, O. (2017b). Tüketim, Tüketim Toplumu ve Tüketim Kültürü: Karşılaştırmalı Bir Analiz, İnsan ve İnsan Bilim Kültür Sanat ve Düşünce Dergisi, 4(12), 66-88.
Sennett, R. (1997). Yeni Kapitalizm. Defter Dergisi, 64 (2), 31-45.
Sennett, R. (2005). Saygı: Eşit Olmayan Bir Dünyada (çev. Ümmühan Bardak). İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Sennett, R. (2008). Karakter Aşınması: Yeni Kapitalizmde İşin Karakter Üzerindeki Etkisi (3. bs.) (çev. Barış Yıldırım). İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Sennett, R. (2011). Yeni Kapitalizmin Kültürü (2. bs.) (çev. Aylin Onacak). İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Sennett, R. (2012). Beraber (çev. İkbay Özküralpli). İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Sennett, R. (2013). Zanaatkâr (2. bs.) (çev. Melih Pekdemir). İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Standing, G. (2017). Prekarya: Yeni Tehlikeli Sınıf (4. bs.) (çev. Ergin Bulut). İstanbul: İletişim Yayınları
Thebaud, A. (2012). Çalışmak Sağlığa Zararlıdır (çev. Ayşe Güren). İstanbul: Ayrıntı Yayınları
Weeks, K. (2014). Çalışma Sorunu: Feminizm, Marksizm, Çalışma Karşıtı Politika ve Çalışma Sonrası Tahayyüller (çev. Tamer Tosun). İstanbul: Ayrıntı Yayınları