Aile işletmelerinin yaşamlarını sürdürebilmesinde sonraki kuşakların duygusal sahiplik algılamasının rolü ve önemi -Türkiye'deki kıdemli işletmeler üzerinde bir araştırma-

Ülke ekonomilerinin dinamik unsurunu oluşturan ve sosyoekonomik gelişmesinde önemli bir paya sahip olan aile işletmelerinin sürdürülebilirliğinin sağlanmasında, bir yandan sosyal, psikolojik ve kültürel özellikleri temel alan aile ile diğer yandan ekonomik niteliği ağır basan ve temellerini rasyonelliğe dayandıran işletmenin uyum içerisinde çalışması büyük önem taşımaktadır. İşletmelerin varlıklarını sürdürülebilir kılmaları noktasında, tüm yaşamsal evrelerde rasyonel temele dayanan düzenlemelere rastlamak mümkündür. Örneğin; işletmeye ve aileye yol gösteren, aile ile işletme ilişkilerinin kurumsallaşmasını gözeten, aile anayasaları, aile konseyleri, aile meclisleri ve stratejik gelişim planları gibi. Fakat yapılan çalışmalar göstermektedir ki, aile işletmelerinde yaşanan sorunların yönetilmesinde ve sürekliliğin sağlanmasında rasyonel düzenlemeler işletmeyi tek başına sürdürülebilir başarıya taşıyamamaktadır. Aile işletmesinin sürdürülebilirliğinde etkili olan aileye ve işletmeye ait ilkeleri, değerleri, normları, vizyon ve misyon anlayışını sonraki kuşak aile üyelerinin sürdürülebilir kılması rasyonel ilkelerin ışığında yapılan düzenlemelerin yanı sıra, duygusal sahiplik olgusunun yaratılabilmesiyle mümkündür. Araştırmanın anakütlesini ülkemizde faaliyet gösteren, İstanbul Ticaret Odası’nda kaydı bulunan, 1930 yılı öncesinde kurulan ve günümüze kadar yaşamlarını sürdüren işletmeler oluşturmaktadır. “Kıdemli İşletmeler” olarak tanımlanan ve kuruluşlarından günümüze kadar sürekliliklerini sağlamış 60 işletmenin sonraki kuşak işletme sahiplerine 6 bölüm ve 40 sorudan oluşan, aile işletmelerinin sürdürülebilirliğinin sağlanmasında rasyonellik ilkelerinin yanı sıra duygusal sahiplik olgusunun etkisini ölçmeyi amaçlayan bir anket uygulanmıştır. Aile işletmelerinin sürdürülebilirliğinin sağlanmasında rasyonellik ilkelerinin yanı sıra duygusal sahiplik olgusunun etkisinin ölçülmesini amaçlayan anket sonuçları istatistiksel olarak yorumlanarak analiz edilmiştir.

Role and importance of emotional owership perception of next generation in survival of family businesess -A research of senior businesess in Turkey-

Coordination of the family that bases on psychological and cultural characteristics and the business economic characteristics of which is predominant and bases on rationality is important to ensure sustainability of family businesses that constitute the dynamics of the economies of the countries and have a significant share in socio-economic development of them. In sustainability of the businesses, it is possible to meet regulations based on a rational basis in all vital stages. For example, family constitutions, family councils and strategic development plans that guide businesses and families and oversee institutionalization of family and business relations. However the studies show that rational regulations cannot move business to sustainable success alone in managing the problems in family businesses and ensuring permanency. Next generation of family members’ making the family and business owned principles, values, norms, vision and mission understanding that are effective in sustainability of family businesses sustainable is possible according as creation of emotional ownership right alongside regulations in the light of the rational principles. The main mass of the study is formed of the businesses established before 1930 and which are still operative, operating in Turkey, registered to Istanbul Chamber of Commerce. A survey consisting of 6 episodes and 40 questions was applied to next generations of business owners of 60 businesses which are defined as “Senior Businesses” and ensured their sustainability from their establishment to today. The survey results that aim to evaluate the principles of rationality in ensuring sustainability of family businessesand the effect of emotional ownership as well were analyzed interpreting statistically.

PDF

___

Alayoğlu, Nihat. Aile Şirketlerinde Yönetim ve Kurumsallaşma, Müsiad Yayınları, İstanbul, 2003,s.116
Ashforth, B. E. and F. Mael, “Social Identity Theory and the Organization”, Academy of Management Review, 1989,sayı. 14, s. 21
Bayram, Nuran Sosyal Bilimlerde SPSS ile Veri Analizi, 2. Baskı, Ezgi Kitapevi, Bursa,2009,ss.193-194
Björnberg, Asa ve Nigel Nicholson, “Emotional Ownership: The Critical Pathway Between The Next Generation and Family Firm”, Institute For Family Business,London Business Scholl, 2008, s.1
Bretherton, Inge “The Origins of Attachment Theory:John Bowlby and Mary Aınswort”, Development Psychology, 1992, v.28, s.768-772
Demirtaş, H.Andaç, “Sosyal Kimlik Kuramı, Temel Kavram ve Varsayımlar”, http://dergiler.ankara.edu.tr/ dergiler/23/665/8472.pdf,05.02.2010, s.123
Dil, Meltem ve Gülten Eren Gümüştekin, “Vekalet Teorisinin Aile İşletmelerine Katkısı ve Model Önerisi”, 3. Aile İşletmeleri Kongresi Kongre Kitabı, İstanbul Kültür Üniversitesi, 2008, s.1/306
Ebru Karpuzoğlu, Aile Şirketlerinde Kurumsallaşma, Hayat Yayınları, İstanbul, 2002, s.72
Fındıkçı, İlhami. Aile Şirketleri, Alfa Yayınları, İstanbul 2005,s.82
Freund, John E., Irwin Miller ve Maryless Miller, Matematiksel İstatistik, (çev. Ümit Şenesen), 6.Baskı, Literatür Yayıncılık, İstanbul,2007,s.556
Gandi, Mahatma, http://tr.wikiquote.org/wiki/Mahatma_Gandhi, 07.02.2010
Garcia-Alvarez, E. and Lopez-Sintas J., “A taxonomy of founders based on value:The Root of Family Business Heterogeneity”, Family Business Review, 2001, V.14, N.3, s.209
Gradwin, Thomas, J.J.Kennelly and T. Krause, “Shifting Paradigms for Sustainable Develelopment: Implication for Management Theory and Research” Academy of Management Review, 1995,No:20, V.4, s.887
İslamoğlu, Hamdi, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Beta, İzmir,2009,s.249
Karpuzoğlu, Ebru, Aile Şirketlerinde Kurumsallaşma, Hayat Yayınları, İstanbul, 2002, s.72
Koçel, Tamer. “Kıdemli İşletmeler”, 2. Aile İşletmeleri Kongresi Kongre Kitabı, İstanbul Kültür Üniversitesi, 2006, 737.
Mcgoory, S.Y., “Measurement in a cross-cultural environment:suvey translation issues”, Qualitative Market Research:An _nternational Journal, 2000,Vol.3,No.2, s.524-542
Nicholson, Nigel and Asa Björnberg, “The Shape of Things to Come- Emotional Ownership and The Next Generation in the Family Firm”, 2008, s.47
Nicholson, Nigel, “Evolutionary Psychology and Family Business: aA New Synthesis for Theory, Research, and Practice”, Family Business Review, 2008, Volume 21 Issue 1, s.102-106
Olson, Patricia D., Zuiker S. Virginia and others, “The Impact of the Family and Business on Family Business Sustainability”, Journal of Business Venturing, 2003, 18, s.642-644
Orhan, Elmacı ve N.Kurnaz, “Sürdürülebilir Rekabet Gücüne Yönelik Vizyon Arayışlarında Faaliyet Tabanlı Maliyetleme (FTM)Yaklaşımı”, http://www.muhasebetr.com/makaleler/014/
Öngör, Akın, “Liderlik: Basarının Sürdürülebilir Kılınması,” Capital Aylık is ve Ekonomi Dergisi, Mart 2010, Yıl: 18, Sayı:2010/3, s.50
Sargut, A. Selami. Kültürler Arası Farklılaşma ve Yönetim, İmge Kitapevi, Ankara 2001
Sezgin, Mete ve Abdullah Karaman, “Turistik Destinasyon Çerçevesinde Sürdürülebilir Turizm Yönetimi ve Pazarlaması”, http://www.sosyalbil.selcuk.edu.tr:8080/617/,2008
Shrivastava, Paul “Ecocentric management for a risk society, Academy of Management”, The Academy of Management Review, Jan 1995; 20, 1, s.125- 126
Tokgöz, Nuray; Saime Önce, “Şirket Sürdürülebilirliği: Geleneksel Yönetim Anlayışına Alternatif” Afyon Kocatepe Üniversitesi İ. İ. B.F Dergisi Cilt.XI, Sayı I, 2009, 259-261
Wilson, Mel, “Corporate Sustainability: What is ıt and Where Does It Come From?” Ivay Business Journal, April, 2003, s.1
http://www.afamilybusiness.co.uk/emotional-ownership-familybusiness. html,03.02.2010
http://en.wikipedia.org/wiki/Evolution, (03.02.2010)