“ARNOLFİNİ’NİN DÜĞÜNÜ”NDE NESNE SİMGECİLİĞİ ÜZERİNDEN ‘GİZEMLİ İNİSİYASYON’UN ANALOJİSİ
Nesnenin, büyü ile ortaya çıkan sanatın, bir elemanı oluşu ve sanat tarihindeki yolculuğu, ilk defa Şaman büyücüsünün ayinindeki ritüel obje konumuyla başlamış olmalıdır. Pratik yaşam geliştikçe insanoğlunun yaratımı nesneler, fonksiyonelliklerinin yanı sıra sanat /büyü objesi olma özelliklerini korurlar. Bu nedenle sanattaki nesne simgeciliği aynı zamanda nesnenin konvansiyonel (bir geleneği sürdüren) kullanımıdır. Bu çalışma, resim sanatı nesne simgeciliğinde güçlü Kuzey geleneği içinden bir sanatçının, Jan van Eyck’ın, üzerine çok sayıda yorum yapılmış ünlü tablosu, Arnolfini’nin Düğünü (Evliliği) eserini, J. Gage’in Renk ve Kültür (Colour and Culture) çalışmasındaki analojik[1] yorumu ile ele alır. Gage, iki referans noktasından yola çıkarak van Ecyk’ın tablosunda simya çözümlemesi yapar. Gage’in simya yorumunu kabul ettiğimizde resmin iç-yüz anlamı ‘gizemli inisiyasyon’ olarak belirir. İnisiyasyon çeşitli aşamalardan geçerek üstün vasıflara erme ritüeli olup, tüm mitoloji ve dinlerde karşımıza çıkan en başat öge, yeniden-doğum arketipi (ilk-imge)’dir (Campbell, 2014; cilt:1). Jung’a göre bir arketip çağlar geçse de tüm insanlık için aynı kalır, sadece biçim ve isim değiştirir. (Jung, 2003). Yirminci Yüzyıl sanatında “Arnolfini’nin Düğünü”ndeki imânın (iç-yüz anlamının) izleri sürülebileceği gibi günümüz kimi ready-made yerleştirmelerinde de aynı anlam bağı aranabilir. Günümüzde sanat primitiften çok daha fazla beslenmektedir. Bu da konvansiyonelin köklerine dönmektir. [1] Panofskyci yöntemle ön-ikonografik çözümleme eserin dış-yüz okuması, ikonolojik çözümleme eserin dış-yüz okumasının anlam bağının kurulması, analoji eserin iç-yüz anlamının deşifresi olarak ele alınmıştır.
Anahtar Kelimeler:
Resim, arketip, konvansiyonel simgecilik
___
- BACHELARD, G. (1995). Ateşin Psikanalizi. (çev. A. Yiğit). İstanbul: Bağlam YayıncılıkCAMPBELL, J. (2014).Tanrının Maskeleri. (Çev. Emiroğlu, Kudret), İstanbul: Islık YayınlarıDELAMARE, F., BERNARD G. (2007). Renkler ve Malzemeleri. (Çev. O. Türkay). (1. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi YayınlarıELIADE, M. (2002). Babil Simyası ve Kozmolojisi. İstanbul: Kabalcı YayıneviGAGE, J. (1993). Colour and Culture Practice and Meaning from Antiquity to Abstraction. London: Thames&HudsonGAGE, J. (1990). Color in Western Art.(http://tekhelet.com/pdf/Gage-ColorinWesternArt-1990). 06.06.2018 tarihinde erişildi.JUNG, C. (1997). Analitik Psikoloji. (E. Gürol, çev.). İstanbul: Payel YayıneviJUNG, C. (2003). Dört Arketip. (Çev. Z. Aksu). İstanbul: Metis YayınlarıMÜLAYİM, S. (2006). Aklın İzleri –Bilim Olarak Sanat Tarihi. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat YayınlarıPANOFSKY, E. (2014). İkonoloji Araştırmaları. (Çev. Dün, O.) İstanbul: Pinhan YayınlarıROOB, A. (2016). Alchemy & Mysticism. China: Taschen Pub., Bibliotheca Universalis SeriesSAYAR, K. (2004). Sufi Psikolojisi-Bilgeliğin Ruhu, Ruhun Bilgeliği. (4.Basım). İstanbul: İnsan YayınlarıTANRIBAĞI, M. İ. (2010). Hermetik Bilge Pitagoras. İstanbul: Hermes Yayınevi.WUNDRAM, M. (2008). Rönesans. İstanbul: Taschen YayıneviYILDIRIM, C. (2018). Bir Rengin Analojisi –Mor Rengin Fizikötesi Anlamlarının Kültürel Geçmişi. Tam metin bildiri. 6-8 Nisan 2018, Gaziantep Al-Farabi Kongresi
- BACHELARD, G. (1995). Ateşin Psikanalizi. (çev. A. Yiğit). İstanbul: Bağlam Yayıncılık CAMPBELL, J. (2014).Tanrının Maskeleri. (Çev. Emiroğlu, Kudret), İstanbul: Islık Yayınları DELAMARE, F., BERNARD G. (2007). Renkler ve Malzemeleri. (Çev. O. Türkay). (1. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları ELIADE, M. (2002). Babil Simyası ve Kozmolojisi. İstanbul: Kabalcı Yayınevi GAGE, J. (1993). Colour and Culture Practice and Meaning from Antiquity to Abstraction. London: Thames&Hudson GAGE, J. (1990). Color in Western Art. (http://tekhelet.com/pdf/Gage-ColorinWesternArt-1990). 06.06.2018 tarihinde erişildi. JUNG, C. (1997). Analitik Psikoloji. (E. Gürol, çev.). İstanbul: Payel Yayınevi JUNG, C. (2003). Dört Arketip. (Çev. Z. Aksu). İstanbul: Metis Yayınları MÜLAYİM, S. (2006). Aklın İzleri –Bilim Olarak Sanat Tarihi. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları PANOFSKY, E. (2014). İkonoloji Araştırmaları. (Çev. Dün, O.) İstanbul: Pinhan Yayınları ROOB, A. (2016). Alchemy & Mysticism. China: Taschen Pub., Bibliotheca Universalis Series SAYAR, K. (2004). Sufi Psikolojisi-Bilgeliğin Ruhu, Ruhun Bilgeliği. (4.Basım). İstanbul: İnsan Yayınları TANRIBAĞI, M. İ. (2010). Hermetik Bilge Pitagoras. İstanbul: Hermes Yayınevi. WUNDRAM, M. (2008). Rönesans. İstanbul: Taschen Yayınevi YILDIRIM, C. (2018). Bir Rengin Analojisi –Mor Rengin Fizikötesi Anlamlarının Kültürel Geçmişi. Tam metin bildiri. 6-8 Nisan 2018, Gaziantep Al-Farabi Kongresi
- Başlangıç: 2013
- Yayıncı: Yıldız Teknik Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Questioning Possible Effects of 3-D Printing Technology On Social Life
LACANCI BAKIŞ KAVRAMI ve İMGENİN BAKIŞI
“ARNOLFİNİ’NİN DÜĞÜNÜ”NDE NESNE SİMGECİLİĞİ ÜZERİNDEN ‘GİZEMLİ İNİSİYASYON’UN ANALOJİSİ
“SANAT OLMAK” YA DA “SANAT OLMAMAK” GERÇEKTEN BÜTÜN MESELE BU MU?