Namrun Fay Zonu'nun jeolojik-morfotektonik özellikleri:Orta Anadolu Fay sistemi'nin güneybatı bölümü (Orta Toroslar-Türkiye )
Kuzeyde Düzyayla (Sivas) civarından başlayıp, Kayseri, Çamardı (Niğde), Kamışlı, Pozantı ve Gülek Boğazını takiben Mersin'in kuzeyinden geçerek yaklaşık K60D doğrultusuyla Anamur'a kadar uzanan Orta Anadolu Fay Sistemi, Türkiye'nin en uzun üçüncü doğrultu atımlı fay kuşağını oluşturmaktadır. Orta Anadolu Fay Sisteminin (CAFS) Gülek ile Anamur arasında kalan bölümü ise Namrun Fay Zonu olarak adlandırılmıştır. Bu çalışmada, Namrun Fayının Namrun ve yakın yöresindeki jeolojik ve morfotektonik özellikleri incelenmiştir. Orta Toroslar'ın güney bölümünde yer alan bölgenin temelini Jura - Alt Kretase yaşlı dolomit ve dolomitik kireçtaşlarıyla temsil.edi-len Cehennemdere formasyonu oluşturur. Bu temel; kumtaşı, marn ve türbiditik kireçtaşlarından oluşan Santoniyen-Kampaniyen yaşlı Yavca formasyonu tarafından uyumsuzlukla üzerlenir. Her iki birim Maastrihtiyen'de Fındık-pınarı karışığı tarafından tektonik dokanakla örtülür. Bu istifler, Tersiyer yaşlı kaya birimleri tarafından uyumsuz olarak üzerlenir. Bunlar sırasıyla; karasal-lagüner ortam ürünü Oligosen yaşlı Gildirli formasyonu; sığ denizel ortamda depolanan Alt-Orta Miyosen yaşlı Kaplankaya formasyonu ve resifal kireçtaşları ile temsil edilen Alt-Orta Miyosen yaşlı Karaisalı kireçtaşlarıdır. Namrun Fay Zonu bölgede K60-80D doğrultularında ve 3-8 km uzunluğunda çok sayıda fay ile temsil edilmektedir. Bunlar sırasıyla; Namrun, Çamarası, Sebil, Cehennemdere, Alaiye, Tepetaş, Meydan ve Çevlik faylarıdır. Tersiyer yaşlı kaya birimlerinin sınırları ile morfolojide gözlenen sol yanal ötelenmeler, fay düzlemi çözümleri ve bölgede meydana gelen depremler, bu fayların önemli bir düşey bileşene sahip sol yanal doğrultu atımlı diri fay olduğuna işaret etmektedir.
Geological and morphtectonic features of the Namrun Fault Zone:The southwestern part of the Central Anatolian Fault system (Central Taurus-Turkey)
The Central Anatolian Fault System, which is the third longest strike-slip fault in Turkey, initiates at the north from Düzyayla (Sivas) and runs through Kayseri, Çamardı (Niğde), Kamışlı, Pozantı and the Gülek Pass where it finally passes through the north of Mersin and reaches Anamur with a trend of N60E. The part of the Central Anatolian Fault Zone (CAFZ) that lies between the east of Gülek and Namrun is called the Namrun Fault Zone. In this study, geological and morphotectonic features of the Namrun segment around Namrun town and its vicinity to the south of the Central Taurides, were investigated. The basement rock is composed of the Cehennemdere formation of Jurassic-Lower Cretaseous age represented by dolomite, dolomitic limestone and limestones.This basement is overlain by the Santonian-Campanian Yavca formation which is composed of sandstone, marl and turbidititic limestones. The Findikpmar melange technically overlies these units in Maas-trichtian. Above mentioned units are unconformably overlies by the Tertiary sediments. These are the Oligo-cene Gildirli formation composed of terrestrial elastics, the Lower-Middle Miocene Kaplankaya formation deposited in a shalow-marine environment and the Lower-Middle Miocene reefal limestones of the Karaisalı formation. The Namrun Fault Zone is represented by a number of fault segments which are N60-80E trending and 4-8 km long. These faults are the Namrun, Çamararası Sebil, Cehennemdere, Alaiye, Tepetaş, Meydan and Çevlik faults. The left lateral offsets on the contact of the Tertiary units and on morphological features, microearthquakes and fault plane solutions suggest that these faults are active sinistral strike slip faults with considerable normal compenents.
___
- Açlan, M., 1993. Namrun güneydoğusu (Mersin) yöresinin jeolojik ve petrografik incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Çukurova Üniversitesi, Adana (yayımlanmamış).
- Arpat, E. ve Şaroğlu, F. D., 1975. Türkiye'deki bazı önemli genç tektonik olaylar. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 18, 91-101.
- Avşar, N., 1992. Namrun (Mersin) yöresinin bentik foraminifer faunası. Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü Dergisi, 114, 127-144.
- Aydoğdu, E., 2002. Boğazpınar-Sandal (İçel) dolayının stratigrafisi. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Çukurova Üniversitesi, Adana (yayımlanmamış).
- Blumental, M. M., 1947. Belemedik Paleozoyik penceresi ve bunun Mezozoyik kalker çerçevesi (Kilikya Torosları). Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü Yayınları, 3.
- Bozkurt, E., 2001. Neotectonics of Turkey - a synthesis. Geodinamica Acta, 14, 3-30.
- Demirtaşlı, E., 1984. Stratigraphy and tectonics of the area between Silifke and Anamur, Central Taurus Mountains. In: O. Tekeli and M. C. Göncüoğlu, (eds), Proceedings of the International Symposium on the Geology of the Taurus Belt, Special Puplication, Ankara, pp. 101-118.
- Demirtaşlı, E., Turhan, N., Bilgin, A.Z., Erenler, F., Işıklar, S., Sanlı, D.Y., Selim, M., and Turhan, N., 1984. Geology of Bolkar Mountains. In: O. Tekeli and M. C. Göncüoğlu, (eds), Proceedings of the International Symposium on the Geology of the Taurus Belt, Special Puplication, Ankara, pp. 125-141.
- Dilek, Y., Thy, P., Hacker, B., and Grundvig, S., 1999. Structure and petrology of Tauri-de ophiolites and mafik dike intrusions (Turkey): Implications for the Neo-Tethyen Ocean. Geological Society of America Bulletin, 111, 1192-1216.
- Eyidoğan, H., Utku, Z., Güçlü, U. ve Değirmenci, E., 1991. Türkiye Büyük Depremleri Makrosismik Rehberi. İstanbul Teknik Üniversitesi, Maden Fakültesi Yayını.
- Gençoğlu, S., İnan, E. ve Güler, H., 1990. Türkiye'nin deprem tehlikesi. TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası Yayını, Ankara.
- Gül, M. A., Çuhadar, Ö., Özbaş, Y., Aklan, H. ve Efeçınar, T., 1984. Bolkar-Belemedik yöresinin jeolojisi ve petrol olanakları. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, Rapor No. 1979 (yayımlanmamış).
- İçel, İ., 1989. İçel-Tarsus-Çamlıyayla 36624 no-lu ruhsat sahası jeoloji ve rezerv raporu. Maden Tetkik Arama Raporu (yayımlanmamış).
- İlker, S., 1975. Adana baseni kuzeybatısının jeolojisi ve petrol olanakları. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Raporu (yayımlanmamış).
- Jaffey, N., and Robertson, A. H. F., 2001. New sedimentological and structural data from the Ecemiş fault zone, southern Turkey: implications for its timing and offset and Cenozoic tectonic escape of Anatolia. Journal of Geological Society, 158, 367-378.
- Kandilli Rasathanesi veDeprem Araştırma Enstitüsü, 2007. http://www.koeri.bo-un.edu.tr, 30 Nisan 2007.
- Koçyiğit A., and Beyhan A., 1998. A new intra-continental structure: the Central Anatolian Fault Zone. Tectonophysics, 284, 317-336.
- Koçyiğit, A., and Beyhan, A., 1999. Reply to Rob Westaway's comment on " A new intracontinenthal transcurrent structure: the Central Anatolian Fault Zone". Tectonophysics, 314, 481-496.
- Özçelik, N. ve Yetiş, C, 1994. Adana baseni, Tersiyer istifi Güvenç formasyonunun li-tobiyostratigrafisi. Türkiye 10. Petrol Kongresi Bildiriler Kitabı, s. 73-85.
- Özgül, N., 1984. Stratigraphy and tectonic evolution of the Central Taurides, In: O.,Tekeli and M.C., Göncüoğlu (eds), Proceedings of the International Symposium on the Geology of the Taurus Belt, Special Puplication, Ankara, pp. 77-90.
- Özgül, N., Metin, S., Görür, E., Bingöl, İ., Baydar, O. ve Erdoğan, B., 1973. Tufanbeyli dolayının (Doğu Toroslar-Adana) Kambriyen-Tersiyer kayaları. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 16(1), 82-100.
- Schmidt, G. C, 1961. Stratigraphic nomenclature for the Adana Region, Petroleum District 7. Petroleum Administration Bulletin, 6, 47-63.
- Tekbaş, M., 2000. Narnrun Güneyi (Çapar-Parmakkurdu arası) ofiyolit diliminin jeolojisi ve petrografik İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Çukurova Üniversitesi, Adana (yayımlanmamış).
- Westaway, R., 1999. Comment on "A new intracontinental transcurrent structure: the Central Anatolian Fault Zone, Turkey"by A. Koçyiğit and A. Beyhan. Tectonophysics, 314, 469-479.
- Yetiş, C, 1984. New observations on the age of the Ecemiş Fault. In: O.,Tekeli and M.C., Göncüoğlu (eds), Proceedings of the International Symposium on the Geology of the Taurus Belt, Special Puplication, Ankara, pp. 159-164.
- Yetiş, C. ve Demirkol, C., 1986. Adana baseninin batı kesiminin detay jeolojik etüdü. MTA Rapor No. 8037 (yayımlanmamış).
- Yıldırım, F., 1978. İçel ili Tarsus ilçesi Namrun civarında sınırları belirtilen maden kömürü sahasına ait Maden Kanunu'nun 44. maddesine göre tanzim edilen işletme projesi. MTA Raporu (yayımlanmamış).
- ISSN: 1301-2894
- Başlangıç: 1976
- Yayıncı: Hacettepe Üniversitesi Yerbilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi