Faylara olan güvenli uzaklığın sismik yöntemle hesaplanması
Bu çalışmada, faya olan güvenli uzaklığın sismik yöntemle hesaplanması için bir yöntem önerilmektedir. Yöntem, arazi ölçümlerine bağlı, herhangi bir yapay (bina) ve doğal (jeolojik) unsura bağlı olmayan nicel değerlendirmelere dayanmaktadır. Yöntemin esası, faya yakın çevredeki soğurganlığın ölçülmesidir. Kaynak ve en az iki alıcının aynı profil üzerinde bulunduğu bir arazi düzeninde, iki alıcı arasındaki ortamın soğurganlığı, bu istasyonlarda kaydedilen sismik dalgacıkların (yüzey dalgalarının) spektral oranlarının doğal logaritmasından hesaplanır. Bu ilişki doğrusal olduğundan, soğurganlık basit bir şekilde ilgili doğru parçasının eğiminden hesaplanır. Başka bir deyişle, sismik kalite faktörü (Q) ve sismik dalga hızına (v) bağlı A eğim parametresi, fay üzerinde yapılan bir veya birden fazla sismik ölçümle belirlenir; fay üzerinde ve fay doğrultusuna dik x uzaklığında ölçülen titreşim genliklerinin spektral oranına bağlı olarak r genlik azalması elde edilir. Böylece, istenilen deprem etken frekansı f ve genlik azalma oranı r için gereken faya olan güvenli uzaklık sınırı x bulunabilir. Bu çalışmada, ölçümler fay boyunca ve fayın her iki bloğunda yapılmıştır. 1 Hz etken frekansa sahip bir deprem için, titreşim genliği oranının 0.1 olması istendiğinde, fayın güney bloğundaki güvenli uzaklık 56 m, kuzey bloğundaki güvenli uzaklık ise 73 m bulunmuştur
Anahtar Kelimeler:
Faya olan güvenli uzaklık, sismik kalite faktörü, soğrulma
Determination of safe distances from faults using the seismic method
Keywords:
-,
___
- Aki, K., and Richards, P.G., 2002. Quantitative Seismology. University Science Books, California.
- Anderson, D. L., and Hart, R. S., 1978. Q of the Earth. Journal of Geophysical Research, 83, 5869-5882.
- Batatian, D., 2002. Minimum standards for sur- face fault rupture hazard studies. Salt Lake County Geologic Hazards Or- dinance - Chapter 19.75 Appendix A, p.11. ning/pdf/geologichazards/AppAfault- ReportMinStds.pdf, 2007.
- Bath, M., 1974. Spectral Analysis in Geophysics. Elsevier Scientific Publishing Company, Amsterdam.
- Becker, J., Saunders, W., and Dissen, R.V., 2005. Planning for the development of land on or close to active faults: a study of the adoptation and use of the active fa- ult guidelines. Science Report 2005/16. Institute of Geological and Nuclear Sci- ence. http://www.gns.cri.nz, 2005.
- Bullen, K.E., and Bolt, B.A., 1985. An Introducti- on to the Theory of Seismology. Camb- ridge University Press, Cambridge.
- California Public Resources Code, 1970. Eart- hquake Fault Zoning. Section 2621- 2630. http://law.justia.com/california/ codes/prc.html, 2003.
- Canyaran, L. ve Ecevitoğlu, B., 2002. Yönlü sis- mik enerji kaynağı. Türk Patent Enstitü- sü, Ankara, Patent No. 2002/01203.
- Doyle, H., 1995. Seismology. John Wiley & Sons, NewYork.
- Kjartansson, E., 1979. Constant Q wave propa- gation and attenuation. Journal of Ge- ophysical Research, 84, 4737-4748.
- Liu, Y,, Teng, T.L., and Ben-Zion, Y., 2005. Near- surface seismic anisotropy, attenuation and dispersion in the aftershock re- gion of the 1999 Chi-Chi earthquake. Geophysics Journal International, 160, 695–706.
- Perrin, N.D., and Wood, P.R., 2003. Defining the Wellington Fault within the urban area of Wellington City. Client Report 2002/151. Institute of Geological and Nuclear Sci- ence. http://www.gns.cri.nz, 2003.
- Quan, Y., and Harris, J.M., 1997. Seismic atte- nuation tomography using the frequ- ency shift method. Geophysics, 62 (3), 895–905.
- Rosenberg, L., 2005. San Luis Obispo County guidelines for engineering geology re- ports. San Luis Obispo County Depart- ment.
- Sheriff, R. E., and Geldart, L. P., 1982. Explo- ration Seismology: History, Theory, and Data Acquisition. Cambridge University Press, Cambridge.
- Stein S., and Wysession, M., 2003. An Introduc- tion to Seismology, Earthquakes and Earth Structure. Blackwell Publishing, USA.
- Strick, E., 1970. A predicted pedestal effect for pulse propagation in constant-Q solids. Geophysics, 35, 387-404.
- Udias, A., 1999. Principles of Seismology. Cambridge University Press, Cambrid- ge.
- Waters, H. W., 1981. Reflection Seismology.
- John Wiley and Sons, New York.
- White, J. E., 1983. Underground Sound. Elsevi- er Scientific Publishing Company, Ams- terdam.
- ISSN: 1301-2894
- Başlangıç: 1976
- Yayıncı: Hacettepe Üniversitesi Yerbilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Geology and geochemical characteristics of Gevaş listwaenites (Van-Turkey)
Gevaş listvenitlerinin jeokimyasal özellikleri ve jeolojisi (Van-Türkiye)
Amanoslar bölgesi Paleozoyik kayaçlarının mineralojisi
ÖMER BOZKAYA, HÜSEYİN YALÇIN, Hüseyin KOZLU
Yer radarı yöntemi ile gömülü boruların konum, büyüklük ve fiziksel özellikleri ile belirlenmesi
Büşra Bihter KURT, SELMA KADIOĞLU, Esra Ezgi EKİNCİOĞLU