Aydın Örneğinde Türkiyede Kadın Temsili ve Milletvekilleri Üzerine bir Değerlendirme 1935-2018

Demokratik bir toplum anlayışında, kadınların siyasal sistemde yer almaları önemli bir olgudur. Türkiye’de kadının konum olarak “eş” ve “anne” olmasının dışında siyasal hayatta da varolmasının kabul edilmesi ve bu yönde çeşitli düzenlemeler ile bu fikrin desteklenmesi, Türk kadının toplumsal ve siyasal yaşamda önünde yer alan engellerin ortadan kaldırılması adına önemlidir. Türkiye’de kadın haklarının elde edilişi, Tanzimat Dönemiyle başlayan Türk modernleşme tarihinin önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Eğitim ve kültür alanlarında atılan her adım, doğrudan kadının toplumdaki etkisini arttırmıştır. Bununla birlikte siyasal hakları elde etmesiyle de kadın, tarih boyunca sürdürdüğü ikincil konumundan zaman içinde sıyrılmıştır. Kadınlar, toplumsal cinsiyet rolleri ve ilişkilerinden kaynaklanan farklı sosyal, ekonomik, siyasal çıkarlara sahip olarak siyasallaşmakta ve toplumsallaşmaktadır. Ülkemizde kadın, seçme ve seçilme hakkını aldığı 1930’lu yıllardan itibaren fiilen siyasal yaşamda var olmuş ancak temsil etme eksik temsil sorunu bağlamında hala belirleyici ve etkin bir aktör olarak yer almamakta / alamamaktadır.Oysaki daha kapsayıcı ve demokratik bir yapılanma için kadınların siyasal karar alma sürecine dâhil olmasının gerekliliği herkesçe savunulmaktadır. Ancak bu düşüncenin uygulamasıparlamentoda, yerel birimlerde ve siyasal partilerde ne yazık ki yeterli düzeyde değildir. Bu çalışmada Aydın ili örneğinde Türk Kadının temsili eksik temsili somut veriler ışığında değerlendirilerek, Türkiye bütünüyle ne denli örtüştüğü gözler önüne serilmiştir. NitekimAydın örneğinden yola çıkılarak, siyasal alanda, her boyutuyla sınırlı katılım düzeyi göz önüne alındığında, Türk kadınının siyasal alandaki mevcut konumunun beklenilen yerde olmamasınınhiç de şaşırtıcı olmadığı söylenmelidir

Anahtar Kelimeler:

Kadın, Temsil, Aydın, Demokrasi

Women's Representatıon In Turkey And Legislators On Such An Assessment Aydın 1935-2018

In a democratic society, it is important for women to take part in the political system. women's position in Turkey as "wife" and "mother" except that exists outside of the adoption of the political life and supporting this idea with various regulations in this direction, It is important for the removal of the obstacles in front of the Turkish woman in social and political life. Derivation of women's rights in Turkey is an important part of the history of Turkish modernization starting with the Tanzimat period. Every step taken in the fields of education and culture has directly increased the influence of women in society. However, with the acquisition of political rights, the woman has been stripped of its position as a secondary figure throughout history. Women are politicized and socialized with different social, economic and political interests arising from their gender roles and relationships. * Dr.Öğr. Üyesi Nezahat Belen, Pamukkale Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü, nbelen@pau.edu.tr In our country, the woman actually existed in political life since the 1930's, when she was elected and elected but it still does not take place as a decisive and effective actor in the context of representation the problem of underrepresentation . On the other hand, it is widely argued that women need to be included in the political decision-making process for a more inclusive and democratic structuring. However, the practice of this idea is unfortunately not sufficient in parliament, local units and political parties In this study, the representation of Turkish woman under representation in Aydın province is evaluated in the light of concrete data, Turkey has fully demonstrated that the extent of overlap. As a matter of fact, when considering the limited participation level in all dimensions of the political arena, starting from the example of Aydın, It should be said that it is not surprising ! That the current position of the Turkish woman in the political scene is not in the expected place.

Keywords:

Women, Representation, Aydın, Democracy,

PDF

___

Resmi Yayınlar Milletvekili Genel Seçimleri,1923-2011, TÜİK, Ankara 2012
TBMM Albümü 1920 – 2010, Cilt1. 1920-1950, Ankara 2010
TBMM Albümü 1920 – 2010, Cilt2. 1950-1980, Ankara 2010
TBMM Albümü 1920 – 2010, Cilt 3. 1983-2010, Ankara 2010
“442 Sayılı Köy Kanunu’nun 20 inci ve 30 uncu Maddelerinin Değiştirilmesine Dair Kanun”, Resmi Gazete, 28 Ekim 1933 Kitaplar
Arslan, Zühtü-Tarakçı Selma, Türk Parlamento Tarihi, TBMM. XI.Dönem ( 1960), C.3.Ankara 2011.
Çakır ,Serpil, Osmanlı Kadın Hareketi, Metis Yayınları, 2.Basım 1996. Çınar,Menderes, Türk Parlamento Tarihi
TBMM. XIII.Dönem ( 1965-1969), C.4.Ankara
Özkaya,Günseli,Kadınların Savaşı, Garanti Mat- baası, İstanbul 1970.
Tanilli,Server, Devlet ve Demokrasi, İstan- bul,2007.
Taşkıran ,Tezer, Cumhuriyetin 50. Yılında Türk Kadın Hakları, Başbakanlık Kültür Müsteşarlığı, Cumhuriyetin 50.yıldönümü yayınları, Anka- ra,1973.
Topaloğlu ,Bekir, İslâm'da Kadın, 17. İstanbul Türk Parlamento Tarihinde Kadın Parlamenter- ler 1935-2009, Ankara 2009.
Kadın Parlamenterler, Haz. Yüksel Binici, De- mokrat Parti AR-GE Başkanlığı, Ankara 2009. Makaleler
Alkan ,Mehmet Ö ,“ Osmanlıdan Günümüze Türki- ye’de Seçimlerin Kısa Tarihi ”,Görüş Dergisi, No.48, Mayıs 1999.
Altunok ,Hatice -Muaz Ayhan Işık-Fatma Gül Gedikkaya, “ Siyasette İlk Kadın Parlamenterler Dönemi ”,Yasama Derneği Dergisi, 2018.
Çolak,Filiz , “ 27 Mayıs Askeri Müdahalesi ve TBMM’deki Kadın Vekiller ” ,Uluslararası Darbe Sempozyumu, C.2, Edit.: Mustafa Aslan,R.Kemal Haykıran,Ali Bilgenoğlu, Muhittin Çeken, E.Emre Dingil, ADÜ.yay. Aydın 2017.
Gökçimen ,Semra , “Ülkemizde Kadınların Siyasal Hayata Katılım Mücadelesi”, Yasama Dergisi, Sa- yı:10,Eylül 2008.
Güneş,Günver , “Türk Kadının Muhtarlık ve Köy İhtiyar Heyetlerine Seçme ve Seçilme Hakkını Kazan- nım)”,Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Der- gisi (ÇTTAD), Cilt:IX, Sayı:20-21, Yıl:2010/Bahar- Güz
Kiriş, Hakan Mehmet, “ Aydın İlinde Siyasal Gele- nekler Doğrultusunda 12 Haziran 2011 Milletvekili
Genel Seçimlerinin Analizi ”,SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi SDU Faculty of Arts and Sciences Sos- yal Bilimler Dergisi Journal of Social Scien- ces,Aralık 2011, Sayı:24
Özsoy,İsmail, “ Kadın Hakları Tarihine Bir Bakış ”,Akademik Araştırmalar Dergisi, İstanbul,2005, Sayı:26.
Sancar, Serpil, “ Türkiye’de Kadınların Siyasal Karar- lara Eşit Katılımı ”, Toplum ve Demokrasi Dergi- si, 2 (4), Eylül-Aralık 2008.
Sumbas,Ahu, “ Kadının Politik Temsil Meselesi Üze- rine Bir Tartışma”,İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi No: 53. (Ekim 2015). Tezler
Duroğlu, Sibel ,Türkiye’de İlk Kadın Milletve- killeri, AÜ.SBE. T.Cumhuriyeti Tarihi Anabilim dalı Basılmamış Yüksek Lisans Tezi,Ankara 2007 E-Yayınlar
Tartışmalarına Bir Katkı: 22. Dönem TBMM’nde Yapılan Bir Alan Araştırmasının Sonuçları Işığında Türk Siyasal Yaşamında Demokratik Temsil İlkesinin Görünümü” , SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Serpil Sancar, “ Türkiye’de Kadın Hareketinin Politi- ği; Tarihsel Bağlam, Politik Gündem ve Özgürlükler”, s.66, www.kasaum.ankara.edu.tr/files/2013/09/Serpil