Anayasa mahkemesi'nin siyasi partiler yasası'nın 108.maddesi hakkında verdiği iptal kararının parti yasaklama rejimi üzerindeki etkileri
Anayasa Mahkemesi, 8.12.2010 tarihinde Siyasi Partiler Yasası’nın 108. maddesini Anayasa’ya aykırı bularak iptal etmiştir. İptal edilen mad- deye göre kapatma davası açıldıktan sonra partinin kendini feshetmesi Anayasa Mahkemesinde açılmış bulunan kapatma davasının yürütülmesine ve kapatma kararı verilmesi durumunda doğacak hukuksal sonuçlara hük- medilmesine engel olmaz. Bu hükmün amacı, hakkında kapatma davası açılan bir partinin kapanma kararı alarak kapatma davasının olumsuz so- nuçlarından kaçınmasını önlemeye dönüktür. Parti kapatma davaları ana- yasal düzenin korunması ve temel hakların güvence altına alınması açısın- dan önemli bir işleve sahiptir. Anayasa’nın 69. maddesi açık bir şekilde, “Siyasî partilerin kapatılması, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının açacağı dava üzerine Anayasa Mahkemesince kesin olarak karara bağlanır.” hük- münü ihtiva ettiğine göre, hakkında kapatma davası açılmış bir partinin dava sürecinde kapanma kararı alması hem savcılık makamının kapatma davası açma yetkisini hem de bu davalara bakmakla görevlendirilmiş Ana- yasa Mahkemesi’nin yargılama faaliyetinde bulunmasını anlamsız ve ge- reksiz kılar. Sonuç olarak; SPY’nin 108. maddesinin iptali nedeniyle, ka- patma davası sürecinde kapanma kararı alan davalı parti açısından, Anaya- sa’daki yasak ve yaptırımlar (md.68 ve md.69) etkisiz hale gelmiştir.
Repercussions of the decision of the Turkish constitutional court concerning the annullement of art. 108 of the political parties act on the party dissolution proceedings
The Turkish Constitutional Court annulled Art. 108 of the Political Parties Act by finding it against the Constitution. According to the provi- sion which has been annulled, even if the political party has dissolved it- self, such dissolution is not an obstacle for the Constitution Court to pro- ceed and rule on the merits of the case. The aim of the mentioned Article is to prevent the political party to avoid negative effects of the dissolution ruling. The case of dissolution has a crucial role on the preservation of constitutional order and the assurance of fundamental rights. As Art. 69 of the Turkish Constitution expressly provides that “The dissolution of politi- cal parties shall be decided finally by the Constitutional Court after the filing of a suit by the office of the Chief Public Prosecutor of the High Court of Appeals”, the dissolution of the party by itself does not comply with the competence of the Chief Public Prosecutor of the High Court of Appeals and Constitutional Court concerning dissolution of parties. As a result of the annulment of Art. 108 Political Parties Act all the prohibi- tions and measures (Arts. 68 and 69) have become meaningless for the party which dissolves itself during the dissolution proceeding.
